فیلم «برادران لیلا» تحسین منتقدان هنری را برانگیخت؛ یک «ناک اوت» سینمایی

دیوید جنکینز، منتقد سینمایی، در مقاله‌ای در تارنمای «لیتل وایت لایز»، فیلم «برادران لیلا» ساخته سعید روستایی را ستایش کرده است.

این فیلم که چهارشنبه در بخش اصلی رقابتی جشنواره فیلم کن اکران شد، با استقبال زیادی از سوی تماشاگران و نویسنده‌های هنری همراه شده است.

دیوید جنکینز برادران لیلا را که درباره زندگی یک خانواده فقیر تهرانی در میانه فروپاشی است، یک «ناک اوت» سینمایی توصیف کرده‌است.

به نوشته این منتقد سینمایی، حماسه خانوادگی حیرت‌انگیز و تقریبا سه ساعته سعید روستایی، با تراکم روایی یک رمان روسی و بینش‌های فردی شدید یک کتاب درسی روان‌شناسی، پله‌های نردبانی چوبین را که زنده‌ماندن در تهران معاصر تنها با بالارفتن از آن میسر است، در هم می‌شکند.

دیوید جنکینز در این فیلم نشانه‌هایی از آثار اشتاین بک را نیز مشاهده می‌کند، یعنی به تصویر کشیدن حقارت فاحش فقر و سیستمی که عملکردش به گونه‌ای است که دائما فرد را از رسیدن به موفقیت محروم می‌کند.

سعید روستایی

به عقیده این منتقد، برادران لیلا شبیه یک سریال هنری ادبی است، فیلمی که تمام قاب‌ها و خطوط دیالوگ آن تا حد کمال محاسبه شده است، و طرحی پیچیده و باورنکردنی دارد؛ طرحی که با افشاگری‌های جدیدی که مانند هدایای کوچک بسته‌بندی شده‌اند، بیننده را تا آخرین لحظه درگیر می‌کند.

داستان این فیلم درباره دختری به نام لیلا (با بازی ترانه علی‌دوستی)، تنها دختر اسماعیل (با بازی سعید پورصمیمی)، پدرسالاری مغرور و معتاد، است.

لیلا چهار برادر دارد که نقش‌های آنها را پیمان معادی، فرهاد اصلانی، محمدعلی محمدی، و نوید محمدزاده بازی می‌کنند و هر یک از آنها با چالش‌های اقتصادی و مشکلات متفاوتی در زندگی شخصی خود مواجه هستند.

پیمان معادی، ترانه علی‌دوستی، نوید محمدزاده

به عقیده لیلا، علی‌رضا (با بازی نوید محمدزاده) که فرد ترسویی است، یکی از امیدهای این قبیله غم‌انگیز برای رستگاری به شمار می‌آید، هرچند که ابتدا باید او را در مورد برخی از حقایق تلخ خانوادگی متقاعد کند.

این فیلم‌ تلاش لیلا برای کمک به پدر پیر معتاد و برادرانش را به تصویر می‌کشد و در این مسیر، از پس‌انداز اندک خود نیز برای حمایت مالی آنها استفاده می‌کند.

بر خلاف عنوان فیلم، لیلا شخصیت اصلی داستان نیست، و دستکاری‌های زیرکانه او در بسیاری از موارد خارج از کادر دوربین است. در مواردی او تنها به‌عنوان چراغ اخلاقی یک حس خوب ظاهر می‌شود.

با این حال دیوید جنکینز می‌گوید که سعید روستایی، اجازه نمی‌دهد هیچ شخصیتی به‌صورت فردی کاملا دلسوز و یا بالعکس ظاهر شود، زیرا افشای اسرار و تغییر ناگهانی اوضاع، همه را در معرض انتقاد، و شکست کامل قرار می‌دهد.

سعید پورصمیمی

این منتقد در ادامه می‌افزاید که برادران لیلا با دقت کم‌نظری فیلم‌برداری شده است تا به بهترین نحو، ظرافت‌های کار این گروه درخشان را به تصویر بکشد.

در بسیاری از سکانس‌های فیلم هفت یا هشت نفر در کادر حضور دارند و این، به گفته این منتقد سینمایی، معجزه کوچکی است که سعید روستایی و هومن بهمنش، مدیرتصویربرداری، توانسته‌اند بازیگران را به این صورت کنار هم قرار دهند، یعنی شرایطی که همه آنها نقشی محوری در صحنه دارند.

دیوید جنکینز با اشاره به فیلم‌نامه درخشان برادران لیلا، توانایی سعید روستایی در نگارش چنین متنی را ستایش می‌کند؛ خلاصه‌ای پرجنب و جوش از مکالمات احساسی و بحث‌های متناقض که به کمال عاطفی و روایی می‌رسد.

او در ادامه می‌افراید، وزنه سنگینی که سعید روستایی برداشته است تا تغییرات روایی خود را در بستری از اعتبار نشان دهد، به همان میزان که حیرت‌انگیز است، سرگرم‌کننده نیز هست.

ترانه علی‌دوستی

به گفته دیوید جنکینز، برادران لیلا، ریزش مردسالاری و سنت‌ ریشه‌داری است که در عین حال دردسرهای زیادی را می‌طلبد تا توضیح دهد که چرا مردم کورکورانه به آنها به‌عنوان نوعی مرهم وجودی می‌چسبند.

این منتقد در پایان می‌نویسد که تغییر نسل‌ها، بدون اشاره به شبح ثابت مرگ که بر سر بازیگران است، تنها به مخاطرات دراماتیک می‌افزاید، و این داستان به‌صورت خاص، مصیبت‌های ابدی خانواده‌ای را به‌عنوان یک نقاشی دیواری بزرگ از خرد جهانی را ترسیم می‌کند.

فیلم برادران لیلا در ژانر درام، یکی از امیدهای سینمای ایران در هفتادوپنجمین جشنواره کن به شمار می‌رود.