ماجرای هیزم‌شدن اسناد مرکز آرشیو اصفهان

به گزارش خبرگزاری مهر، برنامه رادیویی تقاطع فرهنگ در گفتگو با علی زرافشان معاون اسناد ملی سازمان اسناد و کتابخانه ملی از آنتن رادیو گفتگو پخش شد.

زرافشان در این‌برنامه با اشاره به لغو برنامه‌های هفته گذشته کتابخانه ملی که به‌مناسبت روز اسناد تدارک دیده شده بود، گفت: در بحران کرونا، بخش عمده اسناد کشور که در گذشته به دیجیتال تبدیل شده بود و به‌تازگی روی وب قرار گرفت، به‌صورت الکترونیک در اختیار مردم قرار دارد. بروز و ظهور کرونا، آزمونی برای فضای مجازی در کشور بود. اطلاعات مرکز اسناد هم‌اینک روی وب فراهم است و منابع آسیب‌پذیر و نفیس که امکان ارائه فیزیکی ندارد، به‌صورت الکترونیک و آفلاین در تالار گفت‌وگوی سازمان اسناد ملی قابل دسترس است.

وی افزود: اما برخی منابع مشمول قانون کپی‌رایت بوده و قابل انتشار توسط مرکز اسناد نیستند. ازطرفی برخی مقالات و پایان‌نامه‌ها به‌صورت PDF در دسترس مردم خواهد بود.

معاون اسناد ملی سازمان اسناد و کتابخانه ملی در ادامه گفت: توسعه زیرساخت دیجیتال اسناد، مهم‌ترین دستاورد سازمان اسناد در دوران کرونا است که در یک‌مرکز آرشیوی به نام دژنبشت در فضای مجازی در دسترس مردم است و مهندسانی به سراسر کشور رفتند و منطقه جی اصفهان را برای آرشیوکردن اسناد انتخاب کردند. کاغذ دقیقا مثل انسان به آلودگی حساس است.

"مرکز آرشیو اصفهان از نور طبیعی بهره نمی‌برد و مردم تا سال‌ها تصور می‌کردند این‌مکان، یک‌تپه است"بنابراین آن‌چه روی آن سندی نگاشته می‌شود، باید در محیط‌هایی با کمترین میزان آلودگی قرار گیرد و همچنین نور، رطوبت و گرما باید در نقاط آرشیوی کنترل شود.

زرافشان گفت: سازمان استاندارد بر محل آرشیوها نظارت دارد. مرکز آرشیو اصفهان از نور طبیعی بهره نمی‌برد و مردم تا سال‌ها تصور می‌کردند این‌مکان، یک‌تپه است. بعدها که با جاری‌شدن سیل، مکان مذکور تخریب و اسناد از دل صندوقچه‌ها خارج شد، راز این‌تپه برملا و متاسفانه بسیاری از این‌اسناد به‌عنوان هیزم سوختنی مورد استفاده قرار گرفت.

وی ایران را در حوزه آرشیوی دارای رتبه نخست منطقه دانست و گفت: ایران در حوزه‌های مختلف دستاوردهای خوبی دارد. ساختمان آرشیو ملی ایران برای این‌منظور و با مطالعات تطبیقی ساخته شده است. دانش حرفه‌ای همکاران ما بسیار خوب است چون در قانون پیش‌بینی شده استانداردهای بایگانی باید توسط سازمان اسناد تدوین شود و به‌همین‌جهت همکاران ما از قابلیت خوبی برخوردار هستند.

همچنین پژوهشکده اسناد روی مطالعات آرشیوی مطالعه دارد و یکی از وظایف آن، ترجمه و بومی سازی استانداردهای بین‌المللی است.