شرحی بر عملیات کربلا ۴؛ تاسوعای شهدای غواص

شرحی بر عملیات کربلا ۴؛ تاسوعای شهدای غواص
خبرگزاری دانشجو
خبرگزاری دانشجو - ۵ دی ۱۴۰۰

 به گزارش گروه فرهنگی خبرگزاری دانشجو، اگرچه کربلا ۴ عدم‌الفتح بود، اگر چه قریب به ۹۰۰ خانواده داغدار شدند، اما صحنه‌هایی از آن باقی ماند که تا هزاران سال سند مظلومیت فرزندانشان خواهد بود از فرماندهی می‌گوید که برادرش را عقب نبرد برای اینکه میان دیگر شهدا فرقی نگذارد، از پسری که زنده زنده روی خورشیدی‌ها خوابید تا همرزمانش بتوانند از روی او عبور کنند و پدری که در آخر با تکه‌های فرزندش باقی ماند، از جوان برومندی که با گلوله کالیبر فک و دهانش شکافته و شکسته شد، اما دم نزد که جان دوستانش در خطر نیافتد، از ناله‌های خفیفی که زیر آب خفه شدند و از آن ۱۷۵ غواص با دستان بسته که تنها چند تکه از استخوان‌هایشان میان کابل و سیم بازگشت.

روایت غربت فرزندان فاطمه (ع) در تاسوعای کربلا ۴ بی شمار و قصه سردراز دارد که در مجال یک گزارش خبری نیست.

علی‌اصغر صمیمی، جانباز و از رزمندگان دوران دفاع مقدس در عملیات کربلای ۴ در گفتگو با ایسنا با اشاره به اینکه برای شناخت هر عملیاتی نیاز به آشنایی با پیشنیه آن از زمان آغاز جنگ تحمیلی است، عنوان کرد: پس از اعلام خبر تهاجم سراسری رژیم بعث عراق به میهن اسلامی ما در ۳۱ شهریور ۱۳۹۵ به امام خمینی (ره) ایشان فرمودند "دزدی آمده سنگی انداخته و فرار کرده است و آن را تعقیب کنید و به سزای اعمالش متجاوزانه‌اش برسانید" در این شرایط وظیفه نیرو‌های مسلح به خصوص ارتش جمهوری اسلامی بود تا از رخنه دشمن در کشور جلوگیری کنند و مانع پیشروی بیشتر به داخل خاک جمهوری اسلامی شود البته در همان ابتدا شروع جنگ سپاه و ژاندارمری نیز کمک کار ارتش شدند.

وی با بیان اینکه نیرو‌های بعثی عراق ظرف ۳۵ روز توانست حدود ۱۵ هزار کیلومتر مربع از خاک میهن اسلامی را به اشغال خود در بیاورد، ادامه داد: از زمان شروع جنگ تا عزل بنی صدر بیش از ۱۱ عملیات صورت گرفت که به دلیل شناخت بافت و طرح‌های ارتش جمهوری اسلامی توسط دشمن، ایجاد مانع توسط رئیس جمهور وقت، بنی‌صدر خائن و اطرافیان او برای نیروی‌های مسلح، عدم وجود وحدت فرماندهی اکثرا عدم الفتح بوده‌اند تا اینکه قبل از شکسته شدن حصر آبادان که حضرت امام (ره) بنی صدر را از فرماندهی کل قوا عزل و مانع اصلی را در پیشروری در جنگ رفع کردند و دست شهید صیاد شیرازی فرمانده نیروزی زمینی ارتش و محسن رضایی فرمانده کل سپاه پاسداران را در دست هم گذاشتند و فرمودند" این هم رفع مانع ببینم چه می‌کنید".

رفع موانع منجر به آزادسازی بیش از ۲۱ هزار کیلومتر از مناطق اشغالی شد

این رزمنده دوران دفاع مقدس اظهار کرد: پس از عزل بنی‌صدر و ایجاد همکاری، وحدت بیش‌از پیش میان فرماندهان نیرو‌های مسلح علاوه بر شکسته شدن محاصره آبادان در ۵ مهر سال ۱۳۶۰ برای خارج کردن ارتش عراق از سرزمین‌های میهن اسلامی چهار عملیات بزرگ به نام کربلا ۱ عملیات فتح المبین، کربلا۲ عملیات طریق القدس، کربلا ۳ عملیات الی بیت المقدس و کربلای ۴ عملیات رمضان طرح‌ریزی شد که که در این عملیات‌ها بیش از ۱۲ و نیم هزار کیلومتر مربع از سرزمین‌های اشغال شده میهن اسلامی از لوث وجود نیروی‌های اشغالگر بعثی آزاد شد.

صمیمی ابراز کرد: با اجرای این عملیات‌ها به تدریج داشتیم به خواسته‌های خودمان که صلحی شرافتمندانه، محکوم کردن متجاوز توسط سازمان‌های جهانی و... دست پیدا می‌کردیم، اما نبود اقدامی اساسی از طرف سازمان‌های جهانی به خصوص شورای امنیت مبنی بر شناخت متجاوز و تنبیه و اخذ غرامت از وی باعث شد جرقه‌های اولین عملیات برون مرزی به نام کربلا ۴ ایجاد شود.

وی اظهار کرد: با پیروزی‌های یکی از پس از دیگری نیرو‌های مسلح جمهوری اسلامی ایران در جنگ غربی‌ها و حامیان رژِیم صهمیونیستی عراق متوجه شدند که شکست صدام شکست همه آنان است و به جای اینکه متجاوز را شناسایی، معرفی و تنبیه کنند صدام را بیش از پیش تقویت کردند تا خودشان زیرسوال نروند البته از آن زمان تا کربلای ۴ چند قطعنامه ناقص نوشته شد ولیکن مورد تایید جمهوری اسلامی ایران نبود.

این رزمنده دوران دفاع مقدس با بیان اینکه در این شرایط فرماندهان جنگ به این نتیجه رسیدند که عملیات‌های ما تنها در سرزمین‌های خشک پاسخگو نیست لذا برای ضربه زدن دشمن باید تغییر استراتژیک صورت می‌گرفت، افزود: پس از سال ۱۳۶۱ عملیات‌های آبی_خاکی طرح‌ریزی شد، زیرا برای فتح استان "اقتصادی" بصره عراق باید از جزایر مجنون و اروند وارد عمل می‌شدیم و با رعایت اصول حفاظتی بالا عملیات‌های خیبر، بدر و والفجر۸ را انجام دادیم که در نهایت منجر به تصرف بخش زیادی از سرزمین‌های عراق شد به ویژه در عملیات والفجر ۸ که منجر به فتح فاو و قطع ارتباط عراق با خلیح فارس شد، اما این فتوحات کفایت نمی‌کرد باید عملیات بزرگتری انجام می‌شد تا بتوانیم کل استان بصره را فتح کنیم که به پاشیده شدن رژیم بعثی صهیونیستی عراق منجر شود.

طرح‌ریزی عملیات کربلا ۴ از ۱۰ ما قبل آغاز شده بود

صمیمی خاطر نشان کرد: در پیام نوروزی سال ۱۳۶۵ حضرت امام (ره) فرمودند "امسال سال سرنوشت دفاع مقدس ما است" زین پس فرماندهان عالی دفاع به خصوص سپاه پاسداران در صدد انجام عملیاتی بزرگتری از عملیات والفجر ۸ شدند و از ۱۰ ماه قبل از انجام عملیات امکانات مورد نیاز این عملیات اعم از عِده و عُده را برآورد و مهیا کردند و هزاران غواص، رزمنده خط شکن و رده‌های پشتیبانی‌کننده را بنا به نیاز این عملیات آموزش دادند و گفتنی است به حدی آموزش‌های غواصان و خط‌شکنان اصولی و قوی بود که یک رزمنده غواص می‌توانست هم روی قایق در حال حرکت و هم در داخل آب شلیک کند.

سازماندهی ۳۰۰ گردان در عملیات کربلا ۴

وی اظهار کرد: با توجه به اطلاعات اخذ شده از داخل عراق احتمال می‌رفت که سران حزب بعث با مشاهده اینکه جمهوری اسلامی ایران صد‌ها هزار نیروی رزمنده را برای انجام عملیات جذب، سازماندهی و آموزش داده‌اند دچار تزلزل شوند لذا با این هدف مانور رزمی فرهنگی یکصد هزار نفری در استادیوم ورزشی آزادی تهران انجام شد و نیرو‌ها به مناطق عملیاتی خوزستان انتقال یافته و در ۱۳ لشکر و ۱۲ تیپ سپاه پاسداران در قالب ۳۰۰ گردان سازماندهی شدند.

این رزمنده دوران دفاع مقدس بیان کرد: پس از گذراندن مراحل لازم برای انجام عملیات بنا به دستور قرارگاه خاتم‌النبیاء (ص) در ساعت ۱۰ و نیم شب سوم دی سال ۱۳۶۵ با رمز یا محمد رسول‌الله (ص) نیرو‌های غواص خط‌شکن وارد عمل شده و اکثرا موفق شدند خط دفاعی دشمن که داری ۹ لایه موانع از جمله سیم خاردار، خورشیدی، مین، آب لجن، سلاح‌های تیربار پدافند هوایی و دژ‌های مستحکم را درهم بشکنند و بعضا تا خط سه دشمن هم پیشروی کنند، اما عراق که از قبل متوجه عملیات سالانه ما شده بود با وارد کردند هواپیما‌های بمب افکن و پرتاپ گلوله‌های منور و به کارگیری سلاح‌های پدافند هوایی کالیبر درشت مانع عبور فوج دوم نیرو‌های رزمنده گردان‌های پیاده ما شده و باعث شدند نتوانیم فوج دوم را وارد خط دفاعی آن‌ها کنیم.

عملیات کربلا ۴ پس از لو رفتن تبدیل به عملیات فریب شد

صمیمی اضافه کرد: با لو رفتن عملیات با اطلاعات اخذ شده توسط سرویس‌های ماهوره‌ای آمریکایی‌ها هر تلاشی بی‌فایده بود و عراقی‌ها نیز مملو از غرور و خودبزرگ بینی شده بودند لذا می‌طلبید برای فریب دشمن، عملیات به عملیات فریب تبدیل و به دشمن اینطور وانمود کنیم که ایرانی‌ها کاملا شکست خورده و دیگر قادر به ادامه عملیات نخواهند بود این در حالی بود که ما به موقع متوجه لو رفتن عملیات شده بودیم و عملیات را پایان یافته اعلام کردیم گردان‌ها به عقب برگردانده شدند و منطقه را برای دشمن عادی جلوه داده و در صدد عملیات بعدی شدیم.

۹۰ نفر از شهدای غواص همدانی بودند

وی اظهار کرد: در این عملیات ۲۳ هزار و ۷۳۳ نفر پاسدار، ۶۶ هزار و ۸۴۷ سرباز، ۱۱۳ هزار و ۲۳۱ نفر بسیجی جمعا ۲۰۳ هزار و ۸۱۱ نفر از سپاه پاسداران برای انجام عملیات حضور داشتند که با درایت به موقع فرماندهان عالی سپاه ما با تقدیم ۹۸۵ نفر شهید، ۸۰۷۱ نفر مجروح و ۸۵۰ نفر اسیر از ۳۰۰ گردان با کمترین تلفات مواجه شدیم؛ از استان سرافزار همدان نیز ۱۴۵ شهید که ۹۰ نفر آن‌ها غواص بودند، ۴۵۰ زخمی و ۳۵ نفر اسیر تقدیم دفاع از کشور شد.

این رزمنده دوران دفاع مقدس اضافه کرد: تلفات عراق در این عملیات ۱۵۰۰ نفر کشته، ۵ هزار و ۵۶۰ نفر زخمی و اسیر و انهدام بخش قابل توجهی از تجهیزات مختلف ارتش عراق بود، اما در واقع شکسته‌شدن طلسم خط استحکام دشمن یکی از بزرگترین دستاورد‌های ما در این عملیات بود.

وی با بیان اینکه تعداد زیادی از فرماندهان و نوابغ جنگی در این عملیات حضور داشته که برخی نیز به شهادت رسیدند، گفت: حاج ستار ابراهیمی‌هژیر، کریم مطهری، رضا میرزایی و درویشی، محسن ترکاشوند، شهید علی چیت‌ساز، شهید سعید اسلامیان، سید مسعود حجازی، سردار علی شادمانی از فرماندهان بزرگ این عملیات بودند.

این رزمنده دوران دفاع مقدس ادامه داد: شهید صمد ابراهیمی‌هژیر، شهید دهقانی، شهید مهدی مریانجی، شهید علیرضا اسدی، شهید غلام جوادی، شهید قدرت الله نجفیان، شهید فریدون حقی، شهید رضا قنبری آزرم، شهید کرمخدا عبدالملکی، شهید احمد گلمحمدی، شهید صفرعلی پرسیان، شهید رضا مالمیر، شهید محمدرضا حق گویان، شهید مجید پورحسینی، شهید محمدعلی ذوالفقاریان از جمله شهدا سرافزار این عملیات بودند همچنین از آزادگان این عملیات محمد سلطانی، محسن جامه بزرگ، محمد جواد زمردیان، سید جعفر دعوتی و غلامی پاک هستند که علاقه‌مندان می‌توانند برای کسب اطلاعات بیشتر به کتاب حماسه نامداران گمنام مراجعه کنند.

پاداش ۱۰‌ماه تلاش رزمندگان، در کربلای ۵ داده شد

صمیمی در پاسخ به این سئوال که چرا لقب عدم‌الفتح به این عملیات داده شد؟ اذعان کرد: در اسلام ما شکست نداریم، چون تلاش‌ها، زحمات و سازماندهی‌ها، آموزش‌های پر هزینه و لازم این عملیات و تمرینات پی در پی تا انجام این عملیات صورت گرفته بود، ولی خواست خداوند بر این بود که ما پاداش مجاهدت‌های ۱۰ ماهه خود را در عملیات دیگری بگیریم لذا با تشکیل جلسات فشرده و پی‌درپی فرماندهان عالی سپاه، ارتش جمهوری اسلامی و اخذ نظرات و جمع بندی نهایی به این نتیجه رسیدیم که عملیات کربلای ۵ را در شلمچه انجام دهیم.

وی بیان کرد: پس از عملیات کربلا ۴ ما با فریب دشمن طوری وانمود کردیم که شکست خورده و دیگر قادر به عملیات مجدد نیستیم لیکن در ۱۹ دی ماه ۶۵ عملیات کربلای ۵ با رعایت اصل غافلگیری و اصول دیگر نظامی انجام شد و موفق شدیم قویترین دژ مستحکم ارتش عراق را که متشکل از هلالی‌های پی‌در پی و متصل به هم و دارای ۹ لایه مختلف موانع بود را در هم شکسته و بخش قابل توجهی از سرزمین‌های مسلح شده عراق را به تصرف خودمان در بیاوریم.

صمیمی ابراز کرد: در این عملیات خداوند مطابق آیه ۶۹ سوره مبارکه عنکبوت《وَالَّذینَ جاهَدوا فینا لَنَهدِیَنَّهُم سُبُلَنا ۚ وَإِنَّ اللَّهَ لَمَعَ المُحسِنین》ما را هدایت کرد تا عملیات را متوقف و تبدیل به فریب کنیم، زیرا اگر ۳۰۰ گردان به آن سمت اروند رود می‌رفتند و عقبه ما بسته می‌شد فاجعه جبران‌ناپذیری رخ می‌داد لذا ما فقط یک ششم گردان‌ها را در عملیات شرکت دادیم و کمترین شهید، مجروح و اسیر را داشتیم.

این رزمنده دوران دفاع مقدس خاطر نشان کرد: در واقع رزمندگان جمهوری اسلامی ایران پاداش زحمات ۱۰ ماهه قبل خود را در عملیات سرنوشت ساز کربلای ۵ دریافت کردند که به حول و قوه الهی در این عملیات که قریب به ۷۰ شبانه‌روز به طول انجامید موفق شدیم سازمان ملل متحد و شورای امنیت را وادار کنیم که قطعنامه ۵۹۸ را صادر و در نهایت بعد از پایان دفاع مقدس عراق به عنوان متجاوز جنگی معرفی و به پرداخت غرامت هزار میلیارد دلاری و برگشت به خطوط مرزی و مبادله اسراء وادار کنند.

بستن تور بر پایه‌های پل بعثت برای جلوگیری از مفقود شدن شهدا و مجروحین در دریا

صمیمی یکی از شاهکار‌های قرارگاه خاتم‌الانبیاء (ص) در این عملیات را بستن تور ماهیگیری در جلوی لوله‌های پل بعثت بر اروندرود برای جلوگیری از غرق‌شدن و ناپدیدشدن مجروحین و شهدا در خلیج فارس دانست و تشریح کرد: وقتی عملیات والفجر ۸ تثبیت شد مشکل ارسال تجهیزات داشتیم برای حل این مشکل جهاد سازندگی و مهندسی رزمی سپاه طرحی به نام پل بعثت ریختند و از کف اروند نزدیک به چهار هزار لوله به طول ۱۲ متر و قطر ۱۴۱ سانتی متر به وزن هفت تن از دو سر لوله‌ها را بستند با برزنت از کف چیدند و به هم وصل کردند بعد روی آن را خاک و حدود دومتر آسفالت ریختند با احداث این پل به راحتی ترابری ما انجام شد.

وی اظهار کرد: در عملیات کربلا ۴ برای اینکه شهدا و مجروحین ما را جریان آب مفقود نکنند به پایه‌های این پل تور بستند و منجر به این شد تعداد زیادی از شهدا و مجروحین ما در این تور گیر کرده و در خلیج فارس غرق یا طعمه آبزیان نشوند یکی از کسانی که در همین جریان نجات پیدا کرد مجید صدیقی غواص ۱۶ ساله‌ای بود که حدود ۳۵ کیلومتر مجروح و بیهوش با جریان آب به پل رسیده بود.

این رزمنده دوران دفاع مقدس ابراز کرد: در رابطه با کربلای ۴ خاطرات زیادی دارم، ولی مشاهده حضور پرشور و خالصانه مرحوم موسوی همدانی با عنوان نماینده امام (ره) در منطقه و امام جمعه همدان و رئیس ستاد پشتیبانی جذب کمک‌های مردم استان با استاندار وقت همدان آقای صالح جزء خاطرات خاص وخوش بنده است ایشان در تامین کمک‌های مردمی و لوازمی، چون لودر، خودرو، بولدوزر، تعمیرات و استحکامات آن تلاش بسیار و شبانه روزی داشتند در خصوص جذب نیرو و روحیه‌بخشی به رزمندگان در جبهه‌ها و خانواده‌های شهدا نیز نقش بسیار چشم‌گیری ایفا می‌کردند.

صمیمی ادامه داد: علاوه بر تامین کمک‌های مردمی، ایشان و تعداد زیادی از روحانیان در عملیات‌ها حضور پیدا می‌کردند و همچون یک نیروی پا به کار برای هر امری از فرماندهی اطاعت می‌کردند در طول عملیات نیز با سرکشی به گردان‌ها و سخنرانی‌های حماسی قوت قلب رزمندگان می‌شدند البته به یاد دارم در جریان کربلا ۴ به مقر فرماندهی شیمیایی زدند و ایشان نیز به احتمال بسیار بالا آلوده شدند.

گفتنی است راوی در این عملیات رئیس دفتر قرارگاه فرماندهی لشکر ۳۲ انصارالحسین (ع) بوده و به تبع وظیفه خود در مراحل مختلف که برای آمادگی این عملیات صورت گرفت ناظر به انجام در کنار فرمانده لشکر و ستاد در حین بازدید از رده‌های مختلف و مستقر در مکان‌های مختلف مثل آموزش غواصان در سد گتوند، دز، رودخانه کارون و رزمایش‌های شبانه اردوگاهی به نظارت و ارزیابی بودند.

منابع خبر

اخبار مرتبط