کشف الماس فضایی که از الماس زمینی سخت تر است

پیک ایران - ۲۴ شهریور ۱۴۰۱

کشف الماسفضایی که از الماس‌‌ زمینی سخت‌تر است 



انواع خاصی از شهاب‌سنگ‌ه‌های پیدا شده روی زمین شاید از یک سیاره کوتوله در جایی در منظومه شمسی ما آمده باشند-RMIT University

الماس‌ها شاید سخت‌ترین ماده طبیعی روی زمین باشند، اما الماس‌های فضایی ممکن است [از آن هم] سخت‌تر باشند.

پژوهشگران در [قالب] تیمی از دانشمندان استرالیایی در پژوهش جدیدی که روز دوشنبه [۱۲ سپتامبر ۲۰۲۲ - ۲۱ شهریور ۱۴۰۱] در مجموعه مقالات آکادمی ملی علوم (PNAS) منتشر شد، نه‌تنها می‌گویند که انواع خاصی از شهاب‌سنگ‌های یافت‌شده روی زمین ممکن است از یک سیاره کوتوله در جایی در منظومه شمسی ما آمده باشند، بلکه [می‌گویند] این شهاب‌سنگ‌ها مقادیر اندکی از شکل خاصی از کریستال الماس به نام لونسدالیت (Lonsdaleite) در خود دارند.

لونسدالیت که به یادبود «دیم کاتلین لونسدیل» (Dame Kathleen Lonsdale)، بلورشناس و نخستین زن عضو انجمن سلطنتی، نام‌گذاری شده است، دارای ساختار مولکولی شش‌ضلعی است که می‌تواند آن را از الماس‌های زمینی که ساختار مکعبی دارند، سخت‌تر کند. الماس و لونسدالیت هر دو از شبکه‌های اتم کربن تشکیل شده‌اند.

دوگال مک‌کالک، استاد فیزیک موسسه سلطنتی فناوری ملبورن، در اظهاراتی گفت: «این بررسی با قطعیت ثابت می‌کند که لونسدالیت در طبیعت وجود دارد.» «ما همچنین بزرگ‌ترین بلورهای لونسدالیت را که تا امروز شناخته شده‌ است، کشف کردیم که اندازه آن‌ها تا یک میکرون است - بسیار بسیار نازک‌تر از موی انسان.»

پژوهشگران نمونه‌هایی از شهاب‌سنگ‌های چندگانه یوریلایتس، نوع کمیابی از شهاب‌سنگ را که اغلب حاوی کربن بیشتری از سایر شهاب‌سنگ‌ها است، بررسی کردند. پژوهشگران بر این باورند که لونسدالیت در اثر یک برخورد بزرگ با جرم آسمانی دیگر، در گوشته یک سیاره کوتوله در جایی در منظومه شمسی، ایجاد شده است.

اما نکته مهم این است که پژوهشگران خاطرنشان می‌کنند لونسدالیت احتمالا در اثر گرمای زیاد، اما فقط در فشار متوسط، شکل گرفته است؛ ترکیبی از عواملی که منشا این الماس‌های فضایی را به روشی شبیه می‌کند که در حال حاضر، صنعت [بشری بر اساس آن] الماس‌های مصنوعی تولید می‌کند.

دکتر مک‌کالک در اظهاراتی گفت: «شواهدی قوی وجود دارد که فرایند تازه کشف‌شده شکل‌گیری لونسدالیت و الماس معمولی را نشان می‌دهد، که شبیه فرایند رسوب بخار شیمیایی فوق‌بحرانی است که در این سنگ‌های فضایی، احتمالا در سیاره کوتوله، مدت کوتاهی پس از یک برخورد فاجعه‌بار رخ داده است.» «رسوب بخار شیمیایی یکی از راه‌هایی است که افراد در آزمایشگاه، الماس را اساسا با بزرگ کردن اندازه آن در یک اتاقک مخصوص درست می‌کنند.»

در مورد شهاب‌سنگ لونسدالیت، [می‌توان گفت که] در جریان برخورد سیاره کوتوله، اتم‌های کربن، از گرافیت به مواد معدنی الماس‌مانند بازآرایی شدند، و [به این ترتیب] روشی را در اختیار دانشمندان و صنعت برای ایجاد لونسدالیت مصنوعی در زمین گذاشتند.

اندرو تامکینز، نویسنده ارشد این مطالعه و پژوهشگر ارشد شورای تحقیقات استرالیا (ARC) در دانشکده زمین‌شناسی، جو و محیط‌زیست دانشگاه موناش، در اظهاراتی گفت: «بدین ترتیب، طبیعت فرایندی را در اختیار ما گذاشته است تا بکوشیم آن را در صنعت همانندسازی کنیم.» «فکر می‌کنیم اگر بتوانیم فرایندی صنعتی را توسعه دهیم که جایگزینی قطعات گرافیتی از پیش شکل‌گرفته را با لونسدالیت ترویج می‌کند، می‌توان از لونسدالیت برای ساخت قطعات ماشینی ریز و بسیار سخت استفاده کرد.»

جان کلوی - ایندیپندنت فارسی

فیلمها و خبرهای بیشتر در کانال تلگرام پیک ایران

منابع خبر

اخبار مرتبط

خبرگزاری دانشجو - ۷ شهریور ۱۳۹۹
بی بی سی فارسی - ۱۶ مهر ۱۴۰۰
خبرگزاری مهر - ۸ فروردین ۱۴۰۱
بی بی سی فارسی - ۱۹ آذر ۱۴۰۰