گذار از خشونت، اکبر کرمی - Gooya News

خشونت چیست؟

کاربرد زور (فیزیکی، کلامی، روانی) برای فشارآوردن، زخم‌زدن و آسیب‌رساندن به کسی/کسانی یا دارایی‌ها و آزادی‌ها ی فردی او/آن‌ها را خشونت می‌گویند.

خشونت امری زیست‌مانی است و گفت‌وگوها ی ذات‌گرا در مورد آن سر دارازی دارد و همانند هر گفت‌وگو ی ذات‌گرا ی دیگری بی‌پایان خواهد بود. گفت‌وگوها ی ذات‌گرا هرچند گاهی مناسب و لازم، اما از آن‌جا که پیشینی هستند، در نهایت و به‌طور چیره به سازش‌ها و توافق‌ها ی ما محدود و مربوط می‌شوند. چنین سازش‌هایی را نام‌گرایی (نامینالیزم) می‌نامند که در مورد خشونت اشاره به تعاریف و کرانه‌هایی دارد که دریافت ما را از خشونت هم‌پوشان می‌کند.

گذار مردم‌سالارانه و گذار از خشونت

خشونت‌پرهیزی چیست؟ پرهیز از خشونت یا خشونت‌پرهیزی، اشاره به مجموعه‌ای از پیش‌آورد‌هایی است که کاربرد خشونت و زور برای تغییرات، فردی، اجتماعی، سیاسی و بین‌المللی را نه تنها نالازم، که خطرناک می‌دانند؛ و توصیه به پرهیز و دست‌کشیدن از اشکال گوناگون خشونت در روابط انسانی می‌کنند. برآمد آن ما با پیوستاری از فلسفه‌ها ی خشونت‌پرهیزانه روبه‌رو هستیم که می‌تواند بنیادها ی سنتی، دینی، اخلاقی، فلسفی، و حتا علمی داشته باشد. من در این پاره‌گفتار نمی‌خواهم از خشونت‌پرهیزی سنتی، دینی، اخلاقی و حتا علمی یا ریشه‌ها، شوندها و بنارهایی که ما را به آ‌ن‌جا می‌رساند بگویم.

آماج من در اساس توصیه به پرهیز از خشونت نیست! من می‌خواهم "گذار از خشونت" را به جای خشونت‌پرهیزی انگاره‌پردازی کنم.

"گفت‌وگوها ی ذات‌گرا هرچند گاهی مناسب و لازم، اما از آن‌جا که پیشینی هستند، در نهایت و به‌طور چیره به سازش‌ها و توافق‌ها ی ما محدود و مربوط می‌شوند"می‌خواهم از خشونت و زور به عنوان یکی از ابزارها ی سیاسی لازم و ضروری در سیاست و در مسیر آن صحبت کنم. شوربختانه نادانی به "امر سیاسی" و "سیاست‌ورزی" در ایران به درک خشونت‌پرهیزی هم آسیب‌زده است؛ و خشونت‌پرهیزی را از جای‌گاه ابزاری سیاسی (در کنار ابزارها ی دیگر) به امری سانتی‌مانتال و اخلاقی/عرفانی فروکاهیده است. خشونت‌پرهیزی در این معنا و در این‌جای‌گاه شکلی از "نشانه‌‌گان درهم‌آمیزی اخلاق و سیاست" است.

گذار از خشونت امری ساده، خطی و یک‌بار برای همیشه نیست؛ گذار از خشونت یک فرآیند است؛ که همانند توسعه با انسان‌مند، تاریخ‌مند، کران‌مند و نهادمند شدن یک جامعه رخ خواهد داد. گذار از خشونت گذاری آ‌گاهانه و هوشیارانه از عصبیت قومی به مدنیت در فرایند اجتماعی شدن است؛ گذار از خشونت گذار از اجتماع(سنت/فرهنگ) به جامعه(سیاست) است. گذار از خشونت امری پویا، پیچیده و ملی برای گذار از مدنیت ناتمام است.

گذار از خشونت هم پیش‌نیاز و هم ابزار گذار مردم‌سالارانه است.