ترس‌های مرضی که می‌توانند زندگی انسان را مختل کنند

آفتاب‌‌نیوز :

الهام زارعان  درخصوص ترس یا فوبیاهای گوناگونی که افراد با آن درگیر هستند، اظهار کرد: انسان با چهار حس ترس، غم، شادی و خشم متولد می‌شود یعنی افراد از همان ابتدای زندگی احساس ترس را با خود به همراه دارند اما ترس‌های انسان در طول زندگی با یکدیگر متفاوت هستند.

این متخصص روانپزشکی با اشاره به انواع ترس، افزود: ترس‌ها به دو حالت معمولی و مرضی وجود دارند، فوبیا نیز درواقع همان ترس بیمارگونه یا مرضی محسوب می‌شود برای مثال ممکن است افراد نسبت به برخی حیوانات مانند مار، عنکبوت، سوسک و... فوبیا یا ترس مرضی داشته باشند، بعضی افراد نیز نسبت به موقعیت‌ها و شرایط طبیعی فوبیا دارند برای مثال ترس از ارتفاع از این نوع ترس‌ها محسوب می‌شود.

وی ادامه داد: گروه دیگری از افراد نسبت به خون، تزریق و جراحت ترس دارند و با دیدن این موارد از حال می‌روند، نکته مهم این است که برخی از ترس‌های مرضی یا فوبیا از سنین کودکی آغاز می‌شوند، برای مثال ممکن است افراد در زمان کودکی نسبت به برخی حیوانات دچار ترس شوند و این احساس ترس تا سنین بزرگسالی نیز با فرد همراه خواهد بود.

زارعان عنوان کرد: ترس از برخی موارد به صورت طبیعی در کودکان وجود دارد برای مثال ممکن است کودکان در سنین یک تا دو سالگی از صداهای بلند هراس داشته باشند که تا زمانی که شدت آن بیش از حد نباشد نوعی ترس طبیعی به شمار می‌آید، با بالا رفتن سن کودک احتمالا ترس‌هایی در وجود آن‌ها مشاهده می‌شود که این ترس‌ها در روند رشد و تکامل اغلب انسان‌ها وجود دارند برای مثال کودک مداوم نگران از دست دادن والدین خود و تنها ماندن است و یا در سنی که کودک وارد مدرسه می‌شود ممکن است از موجودات خیالی و هیولا ترس داشته باشد.

این متخصص روانپزشکی اضافه کرد: این انتظار وجود دارد که با بالا رفتن سن کودک ترس‌هایی که ذکر شد نیز در وجود او از بین برود برای مثال یک انسان بزرگسال از موجودات خیالی ترس ندارد اما گروه دیگری از ترس‌ها مانند ترس از تاریکی وجود دارند که ممکن است در سن کودکی آغاز شوند اما در بزرگسالی نیز رفع نشده و همچنان در وجود فرد باقی می‌مانند.

وی تصریح کرد: والدین وظیفه دارند برای از بین بردن ترس فرزندان خود در کنار آن‌ها باشند نکته مهم این است که نباید برای مثال به کودک گفته شود "تاریکی ترس ندارد" بلکه باید احساس ترس کودک تایید شود و بعد به صورت مرحله به مرحله برای از بین بردن این ترس اقدام شود برای مثال والدین باید همراه با کودک وارد اتاق تاریک شده با او صحبت کرده و تمامی قسمت‌های اتاق را به کودک نشان دهند.

زارعان با اشاره به ترس‌های مرضی یا فوبیاها، یادآور شد: برخی افراد از آسانسور یا محیط بسته ترس دارند که این موضوع می‌تواند در برخی موقعیت‌ها برای فرد مشکلاتی به همراه داشته باشد به همین جهت سلسله مراتب تدریجی مواجه شدن با ترس برای فرد طراحی می‌شود مثلا توصیه می‌شود در ابتدا شخص با فاصله از آسانسور قرار گرفته و فقط به این محیط نگاه کند، در مرحله بعد به مرور زمان به آسانسور نزدیک شود بعد برای چند لحظه وارد آسانسور شود، به مرور زمان به فرد توصیه می‌شود یک طبقه ازساختمان را با آسانسور جابجا شود تا به مرور زمان ترس فرد از بین برود البته این روش با توجه به ترس فرد طراحی می‌شود.

این متخصص روانپزشکی با اشاره به اینکه علت دقیق بروز برخی ترس‌ها و فوبیاها در افراد مشخص نیست، بیان کرد: درمجموع تمامی بیماری‌های روانپزشکی دارای چهار گروه علل زیست‌شناختی، روانشناختی، اجتماعی و معنوی هستند، البته درخصوص ترس مرضی علل ژنتیکی نیز وجود دارد برای مثال ممکن است تعداد زیادی از افراد یک خانواده دچار ترس از ارتفاع باشند دومین مورد نیز رفتار آموخته شده است.

وی خاطرنشان کرد: برای مثال فوبیا یا ترس از موش، عنکبوت و... به این علت ایجاد می‌شود که وقتی کودک نزدیک این حیوانات می‌شود والدین به علت ترسی که خود از این موجودات دارند واکنش شدیدی نشان می‌دهند درنتیجه کودک نیز دچار ترس می‌شود البته در برخی موارد ایجاد ترس در کودک ضروری است برای مثال درهنگام نزدیک شدن کودک به حیوان خطرناکی مانند مار باید کودک متوجه خطر شود یعنی وجود درجاتی از ترس طبیعی در کودکان ضروری است.