حمایت کامل آمریکا از قطعنامه توبیخی سه کشور اروپایی علیه ایران

نمایندگی آمریکا در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی روز پنج‌شنبه، ۲۹ خرداد، با انتشار بیانیه‌ای از پیش‌نویس قطعنامه سه کشور اروپایی که از ایران می‌خواهند به پرسش‌های آژانس پاسخ دهد اعلام حمایت کرد.

خبرگزاری بلومبرگ روز ۲۶ خرداد گزارش داد که آلمان، فرانسه و بریتانیا پیش‌نویس قطعنامه‌ای توبیخی را به شورای حکام ارائه کرده‌اند.

سه کشور اروپایی در این قطعنامه ضمن ابراز نگرانی از این‌که ایران بیش از چهار ماه است «با سرپیچی از مفاد پروتکل الحاقی» به بازرسان آژانس اجازه دسترسی به محل‌های مورد درخواست‌شان را نداده است، خواستار «همکاری کامل» تهران شده‌اند.

در متن بیانیه تازه هیئت نمایندگی ایالات متحده در وین آمده است: «قطعنامه‌ای که فرانسه، آلمان و بریتانیا ارائه داده‌اند، واکنشی متعادل و منصفانه نسبت به امتناع هشداردهنده ایران از انجام تعهدات قانونی خود تحت توافقنامه جامع پادمان و پروتکل الحاقی آن است.»

این بیانیه می‌افزاید: «در حالی که ما قاطعانه اعتقاد داریم متن این قطعنامه جای تقویت دارد تا بر ماهیت اساسی درخواست‌های کلیدی آژانس بین‌المللی انرژی هسته‌ای تأکید بیشتری کند، ایالات متحده این قطعنامه را می‌پذیرد و کاملاً از آن پشتیبانی می‌کند و از سایر اعضای هیئت مدیره هم می‌خواهد همین کار را انجام دهند.»

مدیرکل آژانس در گزارش اخیر خود برای دومین بار به عدم همکاری ایران در زمینه پاسخ به پرسش‌های این نهاد و ندادن مجوز دسترسی به دو مکان اشاره کرده است.

آژانس می‌گوید احتمال دارد در این اماکن در اوایل دهه ۲۰۰۰ میلادی، فعالیت‌هایی انجام شده باشد که ایران پیشتر دربارهٔ آن گزارش نداده بود.

تهران با رد این رویکردها یکی از دلایل مخالفت با دسترسی را مبنای ادعاهای آژانس عنوان می‌کند که آرشیو هسته‌ای است که توسط اسرائیل از ایران خارج شده است.

درخواست برخورد رسمی و یک‌صدا از سوی شورای حکام آژانس

نماینده آمریکا در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی روز پنج‌شنبه گفت امتناع ایران از همکاری با آژانس نباید بی‌پاسخ بماند و شورای حکام باید به آن پاسخ دهد.

جکی والکات در آخرین روز نشست شورای حکام آژانس با انتقاد شدید از همکاری نکردن تهران در زمینه تحقیقات این نهاد بین‌المللی گفت هم‌اکنون زمان آن فرارسیده که این شورا یک‌صدا به ایران بگوید که اقداماتش پذیرفتنی نیست.

در متن بیانیه هیئت نمایندگی آمریکا در وین نیز آمده است: «دبیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در گزارش خود به هیئت حکام به چهار مکان در ایران اشاره کرده که ممکن است در آنها مواد هسته‌ای اعلام نشده وجود داشته باشد. تهران همچنان بر سر بازرسی از این مکان‌ها مانع ایجاد می‌کند.»

این متن ادامه می‌دهد: «برای رعایت مقررات پادمانی هم که شده آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نمی‌تواند روی خود را آن طرف گرفته و به ایران یا هر کشور دیگری اجازه دهد شیوه پیروی از تعهدات پادمانی خود و کلیت رعایت کردن یا نکردن‌ها را دیکته کنند.»

در بخش دیگری از این متن نیز آمده است: «وقت آن رسیده که رسماً و یک‌صدا به عنوان هیئت حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به روشنی اعلام کنیم که خودداری ایران از رعایت تعهدات پادمانی‌اش و تصمیم آن کشور برای عدم ارائه دسترسی به آژانس پذیرفتنی نیست.»

گزارش‌های شورای حکام تنها در اختیار اعضا قرار می‌گیرد و ازین رو، به‌ویژه جزئیات دو محل مشکوکی که بازرسان خواستار دسترسی به آنها هستند دقیقاً مشخص نیست.

با این حال خبرگزاری‌های بین‌المللی، از جمله رویترز، با اشاره به این که برخی گزارش‌های آژانس را دیده‌اند می‌گویند، این دو محل سایت‌هایی هستند که در سال‌های ۲۰۰۳ و ۲۰۰۴ احتمالاً به دلیل از بین بردن رد اورانیوم تخریب شده‌اند.

در گزارش‌ها گفته شده یکی از این دو محل احتمالاً منطقه تورقوزآباد در جنوب تهران است، مکانی که نخستین بار بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، آن را در صدر اخبار بین‌المللی قرار داد.