اُرسی‌خانه ایرانی زیر ذره‌بین ایتالیایی

به گزارش روز پنجشنبه خبرنگار فرهنگی ایرنا، مجله دوموس (Domus) یک مجله ایتالیایی در زمینه معماری است که در سال ۱۹۲۸ توسط جیو پونتی (Gio Ponti) طراح، نویسنده، معمار و مدرس ایتالیایی پایه‌گذاری شد و توسط هیات‌تحریریه‌ای متشکل از طراحان مطرح هر سال ۱۱ شماره از آن به زبان‌های ایتالیایی و انگلیسی منتشر و در سراسر جهان توزیع می‌شود.

این مجله از ابتدا حوزه تمرکز خود را هنر و معماری دوران مدرن  و بعدها پست‌مدرن در مناطق شهری، روستایی و حومه شهر اعلام کرد و بررسی معماری و طراحی داخلی ایتالیا با توجه به هنرهایی چون خانه‌آرایی، گل‌کاری و حتی آشپزی از دیگر ماموریت‌هایش بود.

دوموس در تمام دوران انتشار خود به معماری مدرن در دیگر کشورها نیز پرداخته و گزارش‌های مختلفی در مورد معماران مطرح کشورهای دیگر و آثار آنها منتشر کرده است. سنت توجه به معماری جهان دوموس حتی در دوران حکومت فاشیست‌ها در ایتالیا با وجود موانع مختلف ادامه داشت.

این مجله از اواسط دهه ۵۰ میلادی به آثار معماری معماران ایرانی و خارجی فعال در ایران توجه و گزارش‌هایی را از آثار شاخص آنان منتشر کرد.

سفارت ایتالیا در ایران با توجه به این سابقه از ابتدای سال جاری، دست‌به کار تولید مجموعه‌ای مستند در مورد این گزارش‌ها را با همکاری هیات‌تحریریه دوموس به نام نگاه دوموس به ایران (Domus Eye on Iran) شد که اولین قسمت آن ۱۲ مهرماه، قسمت دوم ۱۶ آبان‌ماه و قسمت سوم ۲۷ آذرماه ۱۳۹۹ در حساب‌های کاربری سفارت در توئیتر، اینستاگرام و یوتیوب منتشر شد و امروز (پنجشنبه ۲۳ بهمن‌ماه) قسمت چهارم میزبان نگاه‌های علاقه‌مندان به هنر معماری است.

جوزپه پرونه،(Giuseppe Perrone) سفیر ایتالیا در ایران، در این مراسم با حضور تعداد محدودی از معماران ایرانی گفت: پروژه ارسی‌خانه برادران کیوانی (نیما و سینا) تفسیر مجددی از یکی از ویژگی‌های معماری سنتی ایران یعنی پنجره ارسی است.

وی با اشاره به موفقیت‌های این بنا در موزه و نمایشگاهی در ایتالیا افزود: طرح ساختمان مسکونی اُرسی‌خانه، سال ۲۰۱۶ برنده مدال برنز مسابقه آ دیزاین در بخش معماری، ساختمان و سازه شد و اکتبر ۲۰۲۰ (۹ مهرماه ۹۸) در نمایشگاه بین‌المللی موزه دیزاین به نمایش درآمد.

پرونه ادامه داد: این نمایشگاه بین‌المللی در راستای حمایت و معرفی آثار برجسته حوزه معماری و طراحی جهان، از ١٥ اکتبر تا ١٥ نوامبر ٢٠٢٠ و به مدت یک ماه در کومو در ایتالیا برگزار شد.

سفیر ایتالیا در ایران هدف از ساخت مجموعه نگاه دوموس به ایران در ۱۰ قسمت بیست‌دقیقه‌ای را پی بردن به مهم‌ترین مقالات دوموس در مورد طرح‌های معماری انجام‌شده در ایران توسط معماران و طراحان ایرانی دانست.

در این مراسم در محل اقامت سفیر ایتالیا در تهران با رعایت شیوه‌نامه‌های بهداشتی برگزار شد، مستندی از آثار برادران کیوانی نیز پخش شد.

هدف از ساخت این مجموعه ‌۱۰ قسمتی معرفی معماران ایرانی و نقش بی‌بدیل آنها در تاریخ معماری و طراحی مدرن و تعاملات مستمر و مثمر ایران با عرصه معماری و طراحی ایتالیا تاکید دارد.

هر قسمت از این مجموعه برگرفته از یک مقاله دوموس در مورد یک اثر یا رویداد محقق شده در ایران طی ۷۰ سال گذشته است تا جزئیات بیشتری در مورد این مقاله به بیننده منتقل و تحولات متعاقب آن پی گرفته شود.

قسمت اول با دنبال کردن ویلای برادر بزرگ‌تر اثر علیرضا تغابنی (معمار معاصر ایرانی متولد ۱۳۵۶) در منطقه مسکونی لواسان آغاز می شود، قسمت دوم به طرح عملی‌نشده طراحی کتابخانه ملی ایران توسط گائتانو پش (Gaetano Pesce) معمار برجسته ایتالیایی در دهه ۷۰ میلادی و پیش از پیروزی انقلاب اسلامی، اختصاص دارد که وی در مصاحبه‌ای با جوزپه پرونه سفیر ایتالیا در ایران داستان این طرح را همراه با جزئیات و نقشه‌ها و مسائل پشت پرده آن بیان می‌کند.

یک قسمت در مورد موزه شیشه و سرامیک در تهران و طراحی داخلی خوش‌نقش و نوخردگرایانه آن توسط هنس هالوئین (Hans Hollein) معمار اتریشی (۱۹۳۴ تا ۲۰۱۴) و قسمت بعدی در مورد طراحی مجموعه مسکونی آپارتمانی خانه صبا به طراحی سارا کلانتری و رضا صیادیان (معماران معاصر) است که مجله دوموس در مقاله سال ۲۰۱۶ به آن پرداخت. یک قسمت کامل از این مجموعه نیز به طراحی ویلای نمازی از جیو پونتی (Gio Ponti) معمار مشهور ایتالیایی و تاثیر آن در معماری مدرن ایران می‌پردازد.