فضیلت و اعمال شعبان المعظم

به گزارش «تابناک»، پیامبر صلّی الله علیه و آله و سلّم این ماه را روزه می‏داشت و وصل می‏کرد به ماه رمضان و می‏فرمود: شعبان ماه من است هر که یک روز از ماه مرا روزه بدارد بهشت او را واجب شود.

از حضرت صادق علیه السّلام روایت است که:، چون ماه شعبان داخل می‏شد حضرت امام زین العابدین علیه السّلام اصحاب خود را جمع می‏نمود و می‏فرمود ای گروه اصحاب من می‏دانید این چه ماهی است این ماه شعبان است و حضرت رسول صلّی الله علیه و آله می‏فرمود: شعبان ماه من است پس روزه بدارید در این ماه برای محبّت پیغمبر خود و برای تقرّب به سوی پروردگار خود به حق آن خدائی که جان علی بن الحسین بدست قدرت اوست سوگند یاد می‏کنم که از پدرم حسین بن علی علیهما السّلام شنیدم که فرمود شنیدم از امیرالمؤمنین علیه السّلام که هر که روزه دارد شعبان را برای محبّت پیغمبر خدا و تقرّب به سوی خدا، خدا او را دوست دارد و او را به کرامت خود در روز قیامت نزدیک گرداند و بهشت را برای او واجب گرداند.

صفوان جمال گفت: فرمود به من حضرت صادق علیه السّلام که وادارکن کسانی را که در ناحیه و اطراف تو هستند بر روزه شعبان. گفتم: فدایت شوم مگر در فضیلت آن چیزی می‏بینی؟ فرمود: بلی بدرستی که رسول خدا صلّی الله علیه و آله هر گاه هلال شعبان را می‏دید امر می‏فرمود منادی را که ندا می‏کرد در مدینه: ای اهل مدینه من از جانب رسول خدا صلّی الله علیه و آله بسوی شما رسولم، می‏فرماید: آگاه باشید بدرستی که شعبان ماه من است پس خدا رحمت کند کسی را که یاری کند مرا بر ماه من یعنی روزه بدارد آن را. پس حضرت صادق علیه السّلام گفت که: امیرالمؤمنین علیه السّلام می‏فرمود: که فوت نشد از من روزه شعبان از زمانی که شنیدم منادی رسول خدا صلّی الله علیه و آله ندا کرد در شعبان و فوت نخواهد شد از من تا مدّتی که حیات دارم إن شاء الله تعالی. (مفاتیح الجنان. فصل دوم.

"در اعمال ماه شعبان).*********************************************************۱- از اهمّ فضائل این ماه شریف ولادت سه امام معصوم علیهم السّلام و حضرت عبّاس علیه السّلام می‌باشد"در اعمال ماه شعبان).
*********************************************************
۱- از اهمّ فضائل این ماه شریف ولادت سه امام معصوم علیهم السّلام و حضرت عبّاس علیه السّلام می‌باشد. ۲- اولیاء الله و اهل معرفت انتظار ورود این ماه شریف را می‌کشند تا در آن مناجات عظیم الشّأن شعبانیه را زمزمه نمایند هر چند که قرائت این مناجات عزیز و عظیم در هر وقتی که حال و توجّه باشد، مناسب و مؤثّر است. این مناجات از مهم‌ترین اعمال این ماه است. بلکه لازم است بعضی قسمت‌های آن را در تمام سال ترک نکند و در قنوت‌های نماز‌های خویش و سایر حالات خود، به آن‌ها با خدای خود مناجات کند (المراقبات. ص ۱۷۴).

..............................................................................

آداب و اعمال مشترک :

۱- استغفار : هر روز هفتاد مرتبه بگوید : أَسْتَغْفِرُ اللَّهَ وَ أَسْأَلُهُ التَّوْبَةَ و همچنین هر روز هفتاد مرتبه بگوید : أَسْتَغْفِرُ اللَّهَ الَّذِی لا إِلهَ إِلَّا هُوَ الرَّحْمنُ الرَّحِیمُ الْحَیُّ الْقَیُّومُ وَ أَتُوبُ إِلَیْهِ‏ . از روایات مستفاد می‏شود که بهترین دعاها و ذکرها در این ماه استغفار است و هر که هر روز از این ماه هفتاد مرتبه استغفار کند مثل آن است که در ماه های دیگر هفتاد هزار استغفار کند.

۲- صدقه : تصدّق کند در این ماه اگرچه به نصف دانه خرمایی باشد تا حق تعالی بدن او را بر آتش جهنّم حرام گرداند. فضیلت روزه و تصدّق در ماه شعبان : از حضرت صادق علیه السّلام منقول است که : از آن جناب از فضیلت روزه رجب سؤال کردند. فرمود : چرا از روزه شعبان غافلید ؟ راوی عرض کرد : یا ابن رسول الله چه ثواب دارد کسی که یک روز از شعبان را روزه بدارد ؟ فرمود : به خدا قسم بهشت ثواب او است . عرض کرد : یا ابن رسول الله بهترین اعمال در این ماه چیست ؟ فرمود : تصدّق و استغفار .

"بلکه لازم است بعضی قسمت‌های آن را در تمام سال ترک نکند و در قنوت‌های نماز‌های خویش و سایر حالات خود، به آن‌ها با خدای خود مناجات کند (المراقبات"هر که در ماه شعبان تصدّق کند حق تعالی آن را تربیت کند همچنان که یکی از شما شتر بچّه‏اش را تربیت می‏کند تا آنکه در روز قیامت برسد به صاحبش در حالتی که به قدر کوه احد شده باشد.

۳- ذکر : در تمام این ماه هزار بار بگوید : لا إِلهَ إِلَّا اللَّهُ وَ لَا نَعْبُدُ إِلَّا إِیَّاهُ مُخْلِصِینَ لَهُ الدِّینَ وَ لَوْ کَرِهَ الْمُشْرِکُونَ ،‏ که ثواب بسیار دارد از جمله آنکه عبادت هزار ساله در نامه عملش بنویسند.

۴-صلوات : در این ماه صلوات بسیار فرستد. { اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ عَجِّل فَرَجَهُم }

۵- صلوات امام زین العابدین علیه السّلام : در هر روز از شعبان در وقت زوال و در شب‏ نیمه ی آن بخواند این صلوات مرویه از حضرت امام زین العابدین علیه السّلام را اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ شَجَرَةِ النُّبُوَّةِ وَ مَوْضِعِ الرِّسَالَةِ وَ مُخْتَلَفِ الْمَلَائِکَةِ وَ مَعْدِنِ الْعِلْمِ وَ أَهْلِ بَیْتِ الْوَحْیِ اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ ... .

۶- مناجات شعبانیه : این مناجات مرویه از ابن خالویه را که نقل کرده، بخواند : و گفته این مناجات حضرت امیرالمؤمنین و امامان از فرزندان او علیهم السّلام است که در ماه شعبان می‏خواندند : اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ اسْمَعْ دُعَائِی إِذَا دَعَوْتُکَ وَ اسْمَعْ نِدَائِی إِذَا نَادَیْتُکَ ...
* مناجاتی است که امیرالمؤمنین علیه السّلام و امامان معصوم علیهم السّلام، اهتمام خاصّی به قرائت آن داشتند. و از مناجات های جلیل القدر ائمّه علیهم السّلام است و بر مضامین عالیه مشتمل است و در هر وقت که حضور قلبی باشد خواندن آن مناسب است‏ ( مفاتیح الجنان . فصل دوم .

در اعمال ماه شعبان ) . این مناجات، مناجاتی با مضامین و عبارات عالی عرفان اصیل اسلامی است که اوج نجوا و دلال انسان کامل صاحب عصمت علیه السّلام را با حقیقت مطلق نظام هستی تبیین می نماید.
......................................................................................................
شب اوّل‏ : نماز : نمازهای بسیار در اقبال ذکر شده از جمله دوازده رکعت به حمد و یازده مرتبه توحید.
روز اوّل : روزه : امام صادق علیه السّلام فرمود : کسی که روز اوّل شعبان را روزه بگیرد، بهشت بر او واجب گردد و هر کس دو روز روزه بگیرد، خداوند در هر روز و شبی در دار دنیا به او نظر می افکند و نظر خود را به او در بهشت ادامه می دهد و هر کس سه روز روزه بگیرد، خداوند را در عرش او و بهشت خود زیارت می نماید ( المراقبات . ص۱۷۷ ) ،( مفاتیح الجنان . فصل دوم . در اعمال ماه شعبان ) .
روز سوم : ۱- روزه .

"فضیلت روزه و تصدّق در ماه شعبان : از حضرت صادق علیه السّلام منقول است که : از آن جناب از فضیلت روزه رجب سؤال کردند"۲- دعا : دعای دوم، آخرین دعای امام حسین علیه السّلام در روز عاشورا است .
أ- توقیع شریف به سوی قاسم بن علاء همدانی وکیل حضرت امام حسن عسکری علیه السّلام‏ بیرون آمد که مولای ما حسین علیه السّلام روز پنجشنبه سوم شعبان متولّد شد پس آن روز را روزه بگیر و این دعا را در آن روز بخوان‏ : اللَّهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُکَ بِحَقِّ الْمَوْلُودِ فِی هَذَا الْیَوْمِ الْمَوْعُودِ بِشَهَادَتِهِ قَبْلَ اسْتِهْلَالِهِ وَ وِلَادَتِهِ بَکَتْهُ السَّمَاءُ وَ مَنْ فِیهَا وَ الْأَرْضُ ... پس می‏خوانی بعد از این به دعای حسین علیه السّلام و این آخرین دعای آن حضرت است در روزی که دشمنان او بسیار شده بود یعنی روز عاشوراء (این دعا را به جهت تبرّک و تیمّن به طور کامل می آوریم ) : اللَّهُمَّ أَنْتَ مُتَعَالِی الْمَکَانِ عَظِیمُ الْجَبَرُوتِ شَدِیدُ الْمِحَالِ غَنِیٌّ عَنِ الْخَلَائِقِ عَرِیضُ الْکِبْرِیَاءِ قَادِرٌ عَلَی مَا تَشَاءُ قَرِیبُ الرَّحْمَةِ صَادِقُ الْوَعْدِ سَابِغُ النِّعْمَةِ حَسَنُ الْبَلَاءِ قَرِیبٌ إِذَا دُعِیتَ مُحِیطٌ بِمَا خَلَقْتَ قَابِلُ التَّوْبَةِ لِمَنْ تَابَ إِلَیْکَ قَادِرٌ عَلَی مَا أَرَدْتَ وَ مُدْرِکٌ مَا طَلَبْتَ وَ شَکُورٌ إِذَا شُکِرْتَ وَ ذَکُورٌ إِذَا ذُکِرْتَ أَدْعُوکَ مُحْتَاجاً وَ أَرْغَبُ إِلَیْکَ فَقِیراً وَ أَفْزَعُ إِلَیْکَ خَائِفاً وَ أَبْکِی إِلَیْکَ مَکْرُوباً وَ أَسْتَعِینُ بِکَ ضَعِیفاً وَ أَتَوَکَّلُ عَلَیْکَ کَافِیاً احْکُمْ بَیْنَنَا وَ بَیْنَ قَوْمِنَا [بِالْحَقِ‏] فَإِنَّهُمْ غَرُّونَا وَ خَدَعُونَا وَ خَذَلُونَا وَ غَدَرُوا بِنَا وَ قَتَلُونَا وَ نَحْنُ عِتْرَةُ نَبِیِّکَ وَ وَلَدُ [وُلْدُ] حَبِیبِکَ مُحَمَّدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ الَّذِی اصْطَفَیْتَهُ بِالرِّسَالَةِ وَ ائْتَمَنْتَهُ عَلَی وَحْیِکَ فَاجْعَلْ لَنَا مِنْ أَمْرِنَا فَرَجاً وَ مَخْرَجاً بِرَحْمَتِکَ یَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِینَ .‏ ب- ابن عیاش گفت : شنیدم از حسین بن علی بن سفیان بزوفری که می‏گفت : حضرت صادق علیه السّلام این دعا را در این روز می‏خواند و فرموده که این دعا از دعاهای روز سوم شعبان است و آن روز ولادت حسین علیه السّلام است‏ ( مفاتیح الجنان . فصل دوم . در اعمال ماه شعبان ) .
شب سیزدهم‏ : نماز : اوّل لیالی بیض است و کیفیّت نماز امشب و دو شب بعد در ماه رجب گفته شد.‏
شب نیمه ی شعبان ( شب پانزدهم ) : این شب از شب هایی است که احیاء در آن تأکید گردیده است. از جمله برکات این شب مبارک آن است که ولادت با سعادت حضرت سلطان عصر امام زمان أرواحنا له الفداء در سحر این شب در سّر من رأی (سامرّا) واقع شده و باعث زیادی شرافت این لیله ی مبارکه شده است .
* از حضرت امام جعفر صادق علیه السّلام روایت است که: از حضرت امام محمّد باقر علیه السّلام از فضل شب نیمه شعبان سؤال شد.

فرمود : آ- آن شب بعد از لیله القدر، افضل شب ها است. در آن شب خداوند به بندگان فضل خود را عطا می‏فرماید و ایشان را به منّ و کرم خویش می‏آمرزد پس در تقرّب جستن به سوی خدای تعالی در آن شب سعی و کوشش کنید. ب- پس بدرستی که آن شبی است که خدا به ذات مقدّس خود قسم یاد فرموده که سائلی را از درگاه خود دست خالی برنگرداند مادامی که معصیت را سؤال نکند. ج- و آن شب ؛ آن شبی است که حق تعالی آن را از برای ما قرار داده به مقابل آن که شب قدر را برای پیغمبر ما صلی الله علیه و آله قرار داده پس کوشش کنید در دعا و ثنا بر خدای تعالی ( مفاتیح الجنان . فصل دوم .

"فرمود : چرا از روزه شعبان غافلید ؟ راوی عرض کرد : یا ابن رسول الله چه ثواب دارد کسی که یک روز از شعبان را روزه بدارد ؟ فرمود : به خدا قسم بهشت ثواب او است "در اعمال ماه شعبان ) .

آداب و اعمال :
۱- غسل : که باعث تخفیف گناهان می‏شود. ۲- احیاء : این شب را به نماز و دعا و استغفار احیاءکند چنانچه امام زین العابدین علیه السّلام می‏کردند. در روایت است که هر که احیا این شب را دارد، دل او نمیرد در روزی که دل ها بمیرند. ۳- زیارت : حضرت امام حسین علیه السلام را زیارت کند که افضل اعمال این شب و باعث آمرزش گناهان است . ۴- دعا : نقل کرده‏اند که خواندن این دعا، به منزله ی زیارت امام زمان صلوات الله علیه است‏ : اللَّهُمَّ بِحَقِّ لَیْلَتِنَا [هَذِهِ‏] وَ مَوْلُودِهَا وَ حُجَّتِکَ وَ مَوْعُودِهَا ...

. همچنین روایت شده از اسماعیل بن فضل هاشمی که گفت : حضرت صادق علیه السّلام این دعا را به من تعلیم داد که آن را در شب نیمه شعبان‏ بخوانم : اللَّهُمَّ أَنْتَ الْحَیُّ الْقَیُّومُ الْعَلِیُّ الْعَظِیمُ الْخَالِقُ الرَّازِقُ الْمُحْیِی الْمُمِیتُ الْبَدِی‏ءُ الْبَدِیعُ ... . و همچنین بخواند این دعا را که حضرت رسول صلّی الله علیه و آله در این شب می‏خواندند : اللَّهُمَّ اقْسِمْ لَنَا مِنْ خَشْیَتِکَ مَا یَحُولُ بَیْنَنَا وَ بَیْنَ مَعْصِیَتِکَ وَ مِنْ طَاعَتِکَ ... و این دعای جامع کاملی است و خواندن آن در اوقات دیگر نیز غنیمت است .

"و از مناجات های جلیل القدر ائمّه علیهم السّلام است و بر مضامین عالیه مشتمل است و در هر وقت که حضور قلبی باشد خواندن آن مناسب است‏ ( مفاتیح الجنان "۵- صلوات امام زین العابدین علیه السّلام : در هر روز از شعبان در وقت زوال و در شب‏ نیمه ی آن بخواند این صلوات مرویه از حضرت امام زین العابدین علیه السّلام را اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ شَجَرَةِ النُّبُوَّةِ وَ مَوْضِعِ الرِّسَالَةِ وَ مُخْتَلَفِ الْمَلَائِکَةِ وَ مَعْدِنِ الْعِلْمِ وَ أَهْلِ بَیْتِ الْوَحْیِ اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ ... . ۶- دعای کمیل : این دعا، ورودش در این شب است . ۷- تسبیحات : هر یک از سُبْحانَ اللَّهِ و الْحَمْدُ لِلَّهِ و اللَّهُ أَکْبَرُ و لا إِلهَ إِلَّا اللَّهُ را صد مرتبه بگوید تا خداوند تعالی گناهان گذشته او را بیامرزد و حاجت های دنیا و آخرت او را برآورد . ۸- نماز : روایت شده از ابو یحیی در ضمن خبری در فضیلت شب نیمه ی شعبان که : به مولای خودم حضرت صادق علیه السّلام گفتم که بهترین دعاها در این شب کدام است ؟ فرمود : هر گاه نماز عشا را بجا آوردی پس دو رکعت نماز بگزار، در رکعت اوّل حمد و سوره جحد که قُلْ یا أَیُّهَا الْکافِرُونَ باشد را بخوان و در رکعت دوم حمد و سوره توحید که قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ است را بخوان پس چون سلام دادی ؛ سی و سه مرتبه سُبْحانَ اللَّهِ ، سی و سه مرتبه و الْحَمْدُ لِلَّهِ ، و سی و چهار مرتبه اللَّهُ أَکْبَرُ بگو ، سپس بگو یَا مَنْ إِلَیْهِ مَلْجَأُ الْعِبَادِ [یَلْجَأُ الْعِبَادُ] فِی الْمُهِمَّاتِ وَ إِلَیْهِ یَفْزَعُ الْخَلْقُ فِی الْمُلِمَّاتِ ...

پس به سجده می‏روی و بیست مرتبه‏ می‏گویی‏ یَا رَبِ‏ و هفت مرتبه یَا اللَّهُ‏ و هفت مرتبه لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ و ده مرتبه ما شاءَ اللَّهُ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ‏ سپس ده مرتبه صلوات می‏فرستی بر پیغمبر و آل او علیهم السّلام و از خدا حاجت خود را می‏خواهی پس قسم به خدا که اگر به سبب این عمل به عدد قطرات باران حاجت بخواهی هر آینه به تو خداوند عز ّو جل آن حاجت ها را به کرم عمیم و فضل جسیم خود برساند . ۹- دعا : إِلَهِی تَعَرَّضَ لَکَ فِی هَذَا اللَّیْلِ الْمُتَعَرِّضُونَ ... این دعایی است که در سحرها در عقب نماز شفع خوانده می‏شود . ۱۰- سجده و دعا : سجده‏ها و دعاهایی را که از رسول خدا صلّی الله علیه و آله روایت شده‏ بجا آورد. از جمله روایتی است که شیخ از حماد بن عیسی از ابان بن تغلب روایت کرده که گفت : حضرت صادق علیه السّلام فرمودند: در شب نیمه ی شعبانی رسول خدا صلّی الله علیه و آله ...

"در اعمال ماه شعبان ) .شب سیزدهم‏ : نماز : اوّل لیالی بیض است و کیفیّت نماز امشب و دو شب بعد در ماه رجب گفته شد.‏شب نیمه ی شعبان ( شب پانزدهم ) : این شب از شب هایی است که احیاء در آن تأکید گردیده است"در سجده خود می فرمود : سَجَدَ لَکَ سَوَادِی وَ خَیَالِی وَ آمَنَ بِکَ فُؤَادِی ... پس بر خاک نهاد دو طرف روی خود را و گفت‏ عَفَّرْتُ وَجْهِی فِی التُّرَابِ وَ حُقَّ لِی أَنْ أَسْجُدَ لَکَ ... . ۱۱- نماز جناب جعفر : این نماز از حضرت امام رضا علیه السّلام روایت شده است ( مفاتیح الجنان . فصل دوم .

در اعمال ماه شعبان ) .

*{دعای کمیل}: از اعمال مهمّه ی این شب خواندن دعای کمیل است که با تأسّی به امیرالمؤمنین علیه السّلام آن را در سجده بخواند. روایت گردیده که جناب کمیل رحمه الله دید امیرالمؤمنین علیه السّلام در شب نیمه ی شعبان دعای کمیل را در سجده می خوانده است. روایت : کمیل بن زیاد رحمه الله گفت : با مولایم امیرالمؤمنین علیه السّلام در مسجد بصره نشسته بودم و در خدمت او جماعتی از اصحابش بودند و یکی از آنها عرض کرد : معنای فرمایش خدای تعالی که فرماید : (( فِیهَا یفرَقُ کُلُّ اَمرٍ حَکیمٍ )) (سوره دخان . آیه ۴) چیست ؟ آن حضرت فرمود : شب نیمه ی شعبان است. به آن کسی که جانم به دست او است بنده ای از بندگان خدا نیست مگر این که آنچه از نیک و بد بر او جاری می شود در شب نیمه ی شعبان تا آخر سال در مثل چنین شبی برای او، تقسیم می گردد.

"در آن شب خداوند به بندگان فضل خود را عطا می‏فرماید و ایشان را به منّ و کرم خویش می‏آمرزد پس در تقرّب جستن به سوی خدای تعالی در آن شب سعی و کوشش کنید"وهیچ بنده ای آن شب را احیا نمی دارد و دعای خضر علیه السّلام را نمی خواند مگر این که دعای او مستجاب است ( المراقبات . ص ۱۹۲ ) . اهمّیت دعای کمیل : ( ادامه ی روایت ) ؛ چون آن حضرت به منزل بازگشت و من شبانه به خدمتش رفتم درب را کوبیدم . فرمود : ای کمیل تو را چه مطلبی است ؟ عرض کردم : یا امیرالمؤمنین مطلبم دعای خضر است. فرمود : کمیل بنشین و چون این دعا را از بر نمودی در هر شب جمعه ، یا در هر ماهی یک مرتبه ، یا در سالی یک مرتبه ، (یا) در عمر خود یک مرتبه آن را بخوان خداوند از تو چاره سازی فرماید و یاریت کند و روزیت دهد و هرگز مغفرت خود را از تو باز نگیرد.

ای کمیل ؛ طول مدّت رفاقت تو با ما واجب شد که خواهش تو را انجام دهیم . سپس فرمود : بنویس : (( اللَّهُمَّ إِنِّی أسئَلُکَ بِرَحمَتِکَ الَّتِی وَسِعَت کُلَّ شَی ء ... ( المراقبات . ص ۱۹۲ و ۱۹۳ ) .
روز نیمه ی شعبان :
عید مولود شریف امام دوازدهم مولانا و إمامنا المهدی حضرت حجه بن الحسن صاحب الزمان صلوات الله علیه است و یستحب زیارته علیه السّلام فی کل زمان و مکان و الدعاء بتعجیل الفرج عند زیارته و تتأکد زیارته فی السّرداب بسّر من رأی و هو المتیقّن ظهوره و تملکه و أنّه یملأ الأرض قسطا و عدلا کما ملئت ظلما و جورا ( مفاتیح الجنان . فصل دوم .

"ب- پس بدرستی که آن شبی است که خدا به ذات مقدّس خود قسم یاد فرموده که سائلی را از درگاه خود دست خالی برنگرداند مادامی که معصیت را سؤال نکند"در اعمال ماه شعبان ) .
روزهای آخِر : ۱- دعای اواخر ماه شعبان : امام علی بن موسی الرّضا علیه السّلام فرمود : ای ابالصّلت، بیشتر از ماه شعبان گذشت و این آخرین جمعه ی آن است. در این باقی مانده ی ماه ... بسیار در دعا و استغفار و تلاوت قرآن بکوش و از گناهان خویش به سوی خداوند توبه کن ... و در مابقی این ماه زیاد بخوان : اللَّهُمَّ أن لَم یکُن غَفَرتَ لَنَا فیی مَا مَضَی مِن شَعبَانَ فَاغفِر لَنَا فِیمَا بَقِی مِنه . ۲- روزه ی سه روز آخِر ماه شعبان : شیخ صدوق رحمه الله از امام صادق علیه السّلام روایت نموده که هر کس سه روز آخِر شعبان را روزه بگیرد و به ماه رمضان متّصل کند، خداوند روزه ی دو ماه پی در پی را برای او می نویسد ( المراقبات .

ص ۱۹۶ - ۱۹۸ ) ، ( مفاتیح الجنان . فصل دوم . در اعمال ماه شعبان ) . ۳- دعای شب آخِر : روایت شده حضرت صادق علیه السّلام در شب آخر شعبان و شب اول ماه رمضان این دعا را می‏خواند : ‏اللَّهُمَّ إِنَّ هَذَا الشَّهْرَ الْمُبَارَکَ الَّذِی أُنْزِلَ فِیهِ الْقُرْآنُ وَ جُعِلَ هُدیً لِلنَّاسِ وَ بَیِّناتٍ مِنَ الْهُدی‏ وَ الْفُرْقانِ ... ( مفاتیح الجنان .

"ج- و آن شب ؛ آن شبی است که حق تعالی آن را از برای ما قرار داده به مقابل آن که شب قدر را برای پیغمبر ما صلی الله علیه و آله قرار داده پس کوشش کنید در دعا و ثنا بر خدای تعالی ( مفاتیح الجنان "فصل دوم . در اعمال ماه شعبان ) .
...............................................................................
کتاب شریف (( مفاتیح الجنان )) تألیف محدّث بزرگ حاج شیخ عبّاس قمی رحمه الله می باشد. * اندکی از کلمات و عبارات کتاب مفاتیح الجنان در مورد این ماه با ادبیات روان تری نوشته شده است و با متن اصلی کتاب تفاوت ناچیزی دارد.
کتاب شریف (( المراقبات )) تألیف عارف کامل میرزا جواد آقا ملکی تبریزی رحمه الله می باشد.

وقایع :
۳ شعبان سال ۴ ه.ق : ولادت با سعادت و با برکت حضرت امام حسین علیه السّلام ۴ شعبان سال ه.ق : ولادت با سعادت و با برکت حضرت اباالفضل العبّاس علیه السّلام ۵ شعبان سال ۳۸ ه.ق ( ۱۵ جمادی الأوّل ) : ولادت با سعادت و با برکت حضرت امام زین العابدین علی بن الحسین علیه السّلام ۱۱ شعبان سال ه.ق ؛ ولادت با سعادت و با برکت حضرت علی اکبر علیه السّلام ۱۵ شعبان سال ۲۵۶ (۲۵۵) ه.ق : ولادت با سعادت و با برکت و نورٌ علی نورِ بقیه الله الأعظم حضرت امام (( م ح م د )) حجّه بن الحسن العسکری علیه السّلام و عجّل الله تعالی فرجه الشّریف