سه ضلعی یک درمان موفق «اعتیاد»

معاون پیشگیری و درمان اعتیاد مرکز توسعه پیشگیری و درمان اعتیاد سازمان بهزیستی کشور با تاکید بر اینکه برای درمان موفق اعتیاد باید به اضلاع مثلث درمان، بازتوانی و جامعه‌پذیری معتادان توجه کرد، می‌گوید: بر اساس وظایف و تکالیف قانونی مصوب برای وزارت رفاه، سازمان بهزیستی در حوزه‌های حمایتی و توانمندسازی از گروه‌های هدف فعالیت می‌کند و وظایف «درمان» باید به سایر دستگاه و سازمان‌ها منتقل شود.    

فرهاد اقطار در گفت‌وگو با ایسنا، در پاسخ به سوالی درخصوص چگونگی دستیابی به درمان موفق اعتیاد می‌گوید: برای درمان موفق اعتیاد باید به اضلاع مثلث درمان، بازتوانی و جامعه‌پذیری معتادان توجه کرد. داشتن روش‌های استاندارد درمانی، وجود مراکز درمانی استاندارد با تنوع روش‌ها بر اساس سن، جنس و نوع ماده مخدر و روانگردان و شرایط اجتماعی فرد معتاد، در دسترس بودن مراکز درمانی، وجود بیمه درمان اعتیاد و عوارض ناشی از آن، پیگیری مستمر بیماران بعد از ورود به سیستم درمانی و وجود سیستم مددکاری برای مدیریت مورد آنان و برگشت به خانواده و جامعه رهجویان و از سوی دیگر داشتن یک سیستم حمایتی از خانواده معتادین مراجعه‌کننده به مراکز درمانی جهت کاهش آسیب‌های ناشی از اعتیاد از جمله مسائلی است که باید به آن توجه کرد.

وی معتقد است که گستردگی این حجم از فعالیت در حوزه درمان موفق اعتیاد، همکاری دستگاه‌های متولی بر اساس شرح وظایف و استفاده از یک سامانه یکپارچه را می‌طلبد.

اقطار با اشاره به اینکه سازمان بهزیستی کشور از سال ۱۳۸۴ زیر مجموعه وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی قرار گرفت تاکید می‌کند: بر اساس وظایف و تکالیف قانونی مصوب برای این وزارتخانه، سیاست‌گذاری در حوزه توانمندسازی و حمایت‌های اجتماعی پیش‌بینی شده است. بر همین اساس سازمان بهزیستی کشور، در حوزه‌های حمایتی و توانمندسازی از گروه‌های هدف فعالیت می‌کند و سایر وظایف قبلی در راستای درمان باید به سایر دستگاه و سازمان‌ها منتقل شود.

معاون پیشگیری و درمان اعتیاد مرکز توسعه پیشگیری و درمان اعتیاد سازمان بهزیستی کشور تصریح می‌کند: از سوی دیگر باتوجه به گروه‌های هدف سازمان بهزیستی که از اقشار در معرض آسیب جامعه هستند، این سازمان باید حجم بیشتری از فعالیت‌های خود را معطوف به برنامه‌های «پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی»، «پیشگیری از اعتیاد» و «پیشگیری از معلولیت‌ها» کند.

وی با اشاره به اینکه در بحث آسیب‌های اجتماعی و اعتیاد دو دسته عوامل خطرساز و عوامل محافظت‌کننده تاثیرگذار هستند، یادآور می‌شود: عوامل خطرساز ویژگی‌ها یا اتفاقاتی هستند که اگر در شخصی وجود داشته باشد،‌ کمتر احتمال دارد او به اختلال یا بیماری معینی مبتلا شود. در سال‌های اخیـر، یکـی از مهم‌تـرین دســتاوردها در حــوزه نظریــه‌پــردازی و سیاســت‌گــذاری برنامه‌های پیشگیری در زمینه سوء مصرف مواد، تأکیـد بـر عوامل خطرساز و محافظت‌کننده به منزله یک چـارچوب توصیفی و پیش‌بین است.

به گفته اقطار، پژوهش‌ها عوامل مختلفی را به عنوان عوامل خطر و محافظـت‌کننـده در برابـر سـوء مصرف مواد مشخص کرده‌اند، خاطرنشان می‌کند: ضعف خانوادگی، سوء مصـرف مـواد در خـانواده، نظارت والدینی ناکارآمد، وجود تضاد و نقص در انسجام خانوادگی، فرزندپروری ناکارآمد، کمبود دلبستگی به والـدین، حمایـت کم خانوادگی، در دسترس بـودن مـواد، تعـارض بـین والـدین، مصـرف مـواد توسـط والـدین،  محـیط اجتمـاعی- فرهنگـی، گـروه دوســتان، متغیرهای مربوط به عوامـل آسـیب‌زای فـردی، هیجان‌طلبـی، سرکشـی، طغیـان، خشـونت، پرخاشـگری، تحمل انحراف و پیشـرفت تحصـیلی پـایین جزو عوامل خطرساز هستند.

معاون پیشگیری و درمان اعتیاد مرکز توسعه پیشگیری و درمان اعتیاد سازمان بهزیستی کشور معتقد است که داشتن هویت اجتماعی، مشـارکت در فعالیت‌های مدرسه و اجتماع، مشـارکت در فعالیـت‌هـای ورزشـی، برخورداری از سلامت روان، داشتن ارتباط خـوب بـا والدین، نگرش منفی نسبت بـه سـوء مصـرف مـواد مخـدر، حمایت اجتماعی بالا و فعالیت‌های جایگزین از جمله عوامل محافظت‌کننده در گرایش به مصرف مواد در جامعه است. این درحالیست که در بحث تقویت عوامل محافظت‌کننده همچون داشتن برنامه مشخص برای تقویت هویت اجتماعی، در دسترس بودن فعالیت‌های جایگزین کم هزینه و بعضا رایگان برای گروه سنی کودکان، نوجوانان و جوانان، برنامه مستمر و تحت پوشش بیمه همگانی برای سلامت روان جامعه، تامین شرایط اقتصادی مناسب برای خانواده‌ها جهت بیشتر در کنار هم بودن اعضاء به جای کار بیشتر جهت تامین مخارج خانواده کمتر کار شده است.

وی ابراز امیدواری کرد که با بالا بردن عوامل محافظت‌کننده و کاهش عوامل مخاطره‌آمیز در میزان بروز اعتیاد در کشور کاهش محسوسی داشته باشیم.

انتهای پیام