«معجون السلاطین» تلفیقی از گونه‌های نمایشی است/ نقد در قالب طنز

محمود خسروپرست یکی از نویسندگان نمایش «معجون السلاطین» است که این روزها به کارگردانی سعید زارعی در سالن ناظرزاده کرمانی تماشاخانه ایرانشهر روی صحنه است، با اشاره به روند ایده‌پردازی و نگارش متن این اثر نمایشی به خبرنگار مهر گفت: من با سعید زارعی کارگردان نمایش و پیام سعیدی دیگر نویسنده نمایشنامه طی یک دهه گذشته کارهای مشترک گوناگونی را انجام داده‌‍‌ایم. از جمله این همکاری‌های مشترک می‌توان به نمایش «بیدینجیلی» نوشته پیام سعیدی و نمایش «خِیطِ خون» به نویسندگی بنده اشاره کرد. این همکاری به دلیل چند سال دوری از وطن متوقف شد ولی خوشبختانه در سفری که من و پیام سعیدی به ایران داشتیم، این همکاری دوباره آغاز شد. در ملاقات و دیداری که طی این سفر رخ داد؛ سعید زارعی از دغدغه‌های شخصی و اجتماعی‌اش و همچنین نمایشنامه‌ای که خوانده بود، سخن گفت. آن نمایشنامه نقطه اتکای کار ما قرار گرفت و طی جلسات گوناگونی که قریب به سه ماه طول کشید، همکاری بنده و پیام سعیدی منجر به نگارش نمایشنامه «معجون السلاطین» شد.

وی با اشاره به این که نمی‌توان به سادگی این اثر را نمایشی ایرانی دانست، ادامه داد: این نمایش در حقیقت از یک سو ترکیبی از گونه‌های متفاوت نمایش‌های طنز تاریخ تئاتر از جمله فارس و نمایش ایرانی و از سوی دیگر وام‌دار ابزوردیسم است.

"از جمله این همکاری‌های مشترک می‌توان به نمایش «بیدینجیلی» نوشته پیام سعیدی و نمایش «خِیطِ خون» به نویسندگی بنده اشاره کرد"در بخش‌های دیگر از تکنیک‌های سینمای طنز چون اسلپ استیک هم استفاده شده است. در حقیقت این گونه‌ها به قدری درهم تنیده شده‌اند که استخراج و ایجاد تمایز میان هر یک امری دشوار است.

این نویسنده افزود: از آن روی که کلمه طنز در زبان عربی به معنی تیغ جراحی است و کارکردش ایجاد جرحی است در جهت بهبود، پس حتما اثری طنزآمیز چون «معجون السلاطین» دغدغه‌ای جز بیان مسائل اجتماعی این سرزمین عزیز و نگاهی نقادانه در قالب طنز ندارد. حال چه در قالب نمایش ایرانی باشد چه نباشد و اساسا هرگز یک اثر هنری فاخر نمی‌تواند نگاهی نقادانه و تند و تیز به مسائل و مصائب نداشته باشد.

خسروپرست در پایان سخنانش با اشاره به همکاری با سعید زارعی توضیح داد: یکی از لذت‌های کار کردن با سعید زارعی برای من طی این یک دهه، همیشه نوع نگاه پرسشگر و تجربه‌گرای او بوده است. سعید زارعی جدا از اینکه هر جلسه با ایده تازه‌‍‌ای سر تمرین حاضر می‌شود همیشه با پرسش‌هایی بنیادین به متن نمایشی مورد نظر، نگاه می‌کند که گاه این امر خود سبب‌ساز تغییرات و از رویی پویایی در متن می‌شود. با توجه به این نکته که «معجون السلاطین» پنج سال پیش نوشته شده است، نیازمند تغییراتی بود که با همفکری متداوم میان ۲ نویسنده و کارگردان دستخوش تغییرات و به مطلوب نهایی گروه نزدیک تر شد.

نمایش «معجون السلاطین» تا ۱۸ آذر ماه ساعت ۱۸:۳۰ با بازی صادق برقعی، علی محمودی، نیما سیاری، رشاد معینی، عرفان محمدی، میثم نوروزی، علیرضا حق پرست و محمد برهمنی با نگارش مشترک پیام سعیدی و محمود خسروپرست روی صحنه سالن ناظرزاده تماشاخانه ایرانشهر است.