ردپای سعودی در کودتای اردن؛یک انفجار در راه است؟

پایگاه خبری عربی۲۱ در یادداشتی درباره واکنش زودهنگام عربستان سعودی به تلاش برای کودتا در اردن نوشت: کمتر از یک ساعت پس از آنکه ارتش اردن اولین بیانیه رسمی خود را درباره خبر دستگیری حمزه بن الحسین، برادر ناتنی پادشاه اردن و ولیعهد سابق این کشور و آنچه واشنگتن پست آن را تلاش برای کودتای "پیچیده" خواند، منتشر کرد، دربار سلطنتی عربستان سعودی بیانیه‌ای صادر کرد و نسبت به این وقایع واکنش نشان داد و بر حمایت از اردن تأکید کرد.

بیانیه عربستان اولین بیانیه درباره این حوادث بود و هیچ بیانیه در منطقه‌ یا سطح بین‌المللی قبل از آن صادر نشده بود. عربستان در این بیانیه تأکید کرد که ریاض در کنار اردن است و از امنیت و ثبات آن حمایت می‌کند.

همچنین عربستان بار دیگر بیانیه دومی را صادر و در آن ضمن حمایت از پادشاه اردن درباره ارتباطش با بازداشت شدگان توضیحاتی داد.

صدور بیانیه عربستان به دلیل روابط ریاض با دو تن از مهم‌ترین بازداشت شدگان در رابطه با اتفاقات اخیر اردن، یعنی شریف حسن بن زید و باسم عوض الله، سوالات و شک و تردیدی را درباره دلایل رخ دادن این اتفاقات ایجاد کرد.

اگرچه طبق گزارش واشنگتن پست، تعداد بازداشت شدگان در رابطه با رخدادهای اخیر اردن به بیش از ۲۰ نفر رسیده است اما اطلاعات رسمی اردن جز باسم عوض الله و حسن بن زید، نام هیچ یک از بازداشت شدگان را اعلام نکرده است، موضوعی که منجر به مطرح شدن سؤالاتی مبنی بر احتمال وجود ارتباط میان وقایع امنیتی اردن و عربستان شده است.

باسم عوض الله به عنوان رئیس اسبق دربار پادشاهی اردن کار می‌کرد، سپس عبدالله دوم وی را به عنوان نماینده خود در عربستان منصوب کرد. عوض الله در سال ۲۰۱۸ از این سمت برکنار شد و پس از آن به محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان نزدیک شد و در حال حاضر یکی از مسئولین پروژه شهر "نئوم" عربستان است.

در همین راستا، پس از برکناری باسم عوض الله از سمت نماینده اردن در عربستان، منابع رسمی در امان در گفت‌وگو با الجزیره گفتند که وی روابط قویی با دربار پادشاهی عربستان دارد و این روابط از زمان پادشاهی عبد الله بن عبد العزیز، پادشاه سابق عربستان آغاز شده است.

طبق گفته این منابع، عوض الله همچنین روابطی را با امارات برقرار کرد، طوری که در سال ۲۰۱۸ به عنوان عضوی از هیئت مدیره دانشکده مدیریت دولتی دوبی تعیین شد.

عوض الله در کنفرانس اقتصادی برگزار شده توسط عربستان در اکتبر ۲۰۱۸ و چند روز پس از قتل جمال خاشقجی، روزنامه نگار منتقد سعودی دیده شد که هدف آن راه اندازی چشم انداز اقتصادی محمد بن سلمان بود، این اتفاق نقش آفرینی عوض الله را در سیاست‌های بن سلمان تأیید می‌کند.

طبق گزارش روزنامه "الأنباط" اردن، وی همچنین پس از برکناری از سمت نماینده اردن در عربستان در نماز عید در مکه در سمت راست محمد بن سلمان ایستاده بود.

اما شریف حسن بن زید، دیگر زندانی اصلی که همراه با باسم عوض الله بازداشت شده است؛ یک فرد از خاندان هاشمی اردن و برادر کاپیتان شریف علی بن زید است که در سال ۲۰۱۰ و درجریان مأموریت‌های نیروهای مسلح اردن در افغانستان کشته شد.

طبق گزارش رسانه‌های محلی اردن، شریف حسن پیش از آنکه به همراه باسم عوض الله به عربستان برود به عنوان مشاور و افسر روابط استراتژیک در دفتر پادشاه اردن کار کرده بود.

پس از اعلام بازداشت عوض الله و حسن بن زید توسط مقامات اردن، کاربران فعال در توییتر، توییت‌هایی را مبنی بر وجود ارتباط میان عربستان و رویدادهای اخیر اردن، به دلیل روابط این دو متهم اصلی با محمد بن سلمان منتشر کردند و برخی دیگر نیز سؤالاتی را درباره اهداف عربستان از صدور فوری بیانیه مبنی بر حمایت از پادشاه و ولیعهد اردن مطرح کردند.

در همین حال، "آرون دیوید میلر"، مشاور اسبق وزارت خارجه آمریکا در امور خاورمیانه در توییتی در این باره نوشت: تنش‌ها و رقابت‌های عربستان و اردن فقط یک عنوان اصلی نیست، بلکه یک روند است که دهه‌های زیادی را دربرمی‌گیرد.

وی افزود: "هرگونه دست داشتن عربستان سعودی در این رویدادها؛ به مانند یک انفجار خواهد بود. باور این مسئله سخت است."

۳۱۰ ۳۱۰