میزان مشارکت دانشگاه‌ها در پیشگیری از سرقت علمی چقدر است؟

بررسی آمارهای همانندجویی و ثبت پایان‌نامه‌ها، رساله‌ها و پروپوزال‌ها نشان می‌دهد که برخی مؤسسات همکاری لازم را در اجرای قانون پیشگیری و مقابله با تقلب در تهیه آثار علمی ندارند.

به گزارش ایسنا، همانندجویی فرآیندی برای تشخیص تقلب و جلوگیری از کپی‌کاری در تهیه آثار علمی است. برای ایجاد یک بانک اطلاعاتی کامل، افراد باید آثار علمی خود شامل پایان‌نامه، رساله، پروپوزال را در سامانه‌ای بارگذاری کنند تا با جستجو در این بانک اطلاعاتی، میزان شباهت یک اثر علمی با دیگر آثار مورد بررسی قرار گیرد و از این طریق از سرقت علمی و ادبی جلوگیری شود.

بر اساس تبصره ۹ قانون پیشگیری و مقابله با تقلب در تهیه آثار علمی؛ حوزه‌های علمیه و همچنین دانشگاه‌ها، پژوهشگاه‌ها، مؤسسه‌های آموزش عالی، پژوهشی فناوری کشور، دولتی و غیر دولتی موظف هستند که پیشنهاده‌ها (پروپوزال‌ها)، پایان‌نامه‌ها و رساله‌های (پارساها) دانشجویان و دانش‌آموختگان تحصیلات تکمیلی خود را که فاقد طبقه‌بندی هستند، در سامانه‌های پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران (ایرانداک) ثبت و همانندجویی کنند.

بر همین اساس ایرانداک برای اجرای این قانون، دو سامانه «همانندجو» و «سامانه ملی ثبت پیشنهاده‌ها، پایان‌نامه‌ها و رساله‌ها» را راه‌اندازی کرد. بر اساس قانون؛ پرداخت مالی به استادهای راهنما، مشاور و داور و ترفیع و ارتقای اساتید و همچنین دانشجویان، منوط به دریافت ثبت و همانندجویی پروپوزال، پایان‌نامه و رساله در این سامانه‌ها است.

آخرین آمارها مربوط به آخر پاییز ۱۴۰۱ نشان می‌دهد که بیش از ۲۰۹ هزار همانندجویی تا پایان پاییز ۱۴۰۱ در سامانه همانندجویی انجام شده است.