«یک روایت»؛ رضا دقتی، از خروج از ایران تا دوستی با احمد شاه مسعود

رادیو فردا

رادیو فردا - ۱۰ بهمن ۱۴۰۲

در این شماره از مجموعه برنامهٔ «یک روایت» با رضا دقتی به‌گفت‌وگو نشسته‌ایم؛ عکاس خبری سرشناس نشریهٔ نشنال جئوگرافی که دو سال پس انقلاب ۵۷ از ایران خارج شد و همچنان مقیم پاریس است.

رضا دقتی که متولد ۱۳۳۱ تبریز و فارغ‌التحصیل رشتهٔ معماری دانشگاه تهران است، عکاسی را در نوجوانی به صورت خودآموز یاد گرفته است. خود دلیل علت تمایلش به عکاسی را «زیبایی و همچنین بی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌عدالتی جاری در جامعه» می‌داند.

همزمان با آغاز کار رضا دقتی، تظاهرات ضد حکومت پهلوی آغاز شد که مسیر زندگی حرفه‌‌ای او را از معماری به سوی عکاسی سوق داد. او می‌گوید عکس‌هایش در همان سال اول پس از انقلاب و انتشار وسیع آن‌ها در نشریات جهان باعث شد «ماهیت حکومت انقلابی که همه به آن به‌به و چه‌چه می‌گفتند، برای جهانیان روشن شود».

تجمع گروهی از زنان انقلابی در برابر سفارت آمریکا در تهران، ۱۳۵۸، عکس از رضا دقتی

انتشار گستردهٔ عکس‌های رضا دقتی از درگیری‌ها و کشتار در کردستان و ترکمن‌صحرا و بلوچستان خشم حکومت از او را برانگیخت تا جایی که حدود دو سال پس از انقلاب از ایران مجبور شد از کشور خارج شود و فرانسه را به‌عنوان محل کار و زندگی تازه انتخاب کند.

رضا دقتی در بیش از چهار دهه با نشریات مختلف ازجمله نیوزویک همکاری کرده و به‌عنوان عکاس خبری در بسیاری از جنگ‌ها و انقلاب‌های جهان حضور داشته و تصاویری گویا و تأثیرگذار گرفته است.

عکسی از کتاب «رضا، جنگ + صلح»

آقای دقتی علاوه بر عکاسی به فعالیت‌های فرهنگی نیز توجه دارد و در سال ۲۰۰۱ میلادی «بنیاد فرهنگی آینه» را در کابل، پایتخت افغانستان، تأسیس کرد؛ بنیادی که در آن صدها دختر و پسر در رشته‌های روزنامه‌نگاری‌، عکاسی و فیلم‌برداری آموزش دیدند.

او می گوید با آغاز حکومت طالبان در افغانستان این بنیاد تعطیل شد اما کارآموزان افغانستانی در داخل و خارج از افغانستان از حرفه‌ای که آموخته‌اند استفاده می‌کنند. آقای دقتی در این گفت‌وگو در مورد دلیل دریافت نشان لیاقت شوالیه از سوی دولت فرانسه به خود را نیز توضیح می‌دهد.

رضا دقتی در یکی از سفرهایش به افغانستان با احمد شاه مسعود، فرمانده مجاهدین افغان در دوران اشغال افغانستان توسط نیروهای شوروی، آشنا شد و بازی شطرنج دوستی آن دو را پیوند زد.

در این «یک روایت» از روند عکاسی و مشهور شدن آقای دقتی و نیز ماجرای خروج او از ایران می‌پرسیم و همچنین ماجرای آغاز دوستی احمد شاه مسعود با او در درهٔ پنجشیر را از زبان خودش می‌شنویم.

Embed

share