خشکی آبها به بهانه اشتغالزایی و خودکفایی؛ برداشت از آبهای زیرزمینی به ۴۷ میلیارد متر‌ مکعب در سال رسید

پایگاه خبری امتداد در مقاله‌ای با اشاره به خشکی تالاب‌ها، دریاچه‌ها و دشت‌های کشور نوشت:« هم‌اکنون میزان برداشت سالانه از منابع آب‌های زیرزمینی از طریق چاه‌ها، از ۹ میلیارد متر‌مکعب، به ۴۷ میلیارد متر‌مکعب رسیده و تعداد چاه‌ها ۱۶ برابر و میزان برداشت ۵ برابر شده است.»

نگارنده مقاله اضافه کرد: «قبل از سال ۱۳۸۵ تعداد چاه‌های غیرمجاز در کشور ۱۰۳ هزار حلقه بود اما در سال ۱۳۸۹ بر اساس قانون تعیین تکلیف چاه‌های غیرمجاز، وزارت نیرو مکلف‌ شد برای آن دسته ازچاه‌هایی که قبل از سال ۱۳۸۵ حفر شده‌اند، براساس پتانسیل دشت‌ها، تصمیم‌گیری و پروانه بهره‌برداری صادر نماید که در همین زمان و به خاطر همین قانون برخی سودجویان در سال ۸۹ شمار زیادی چاه حفر کردند و آنرا به عنوان چاه حفر شده پیش از سال ۸۵ جا زدند.»

امتداد در ادامه با بیان اینکه چالش بزرگ آب‌های زیرزمینی، مداخلات محلی و سیاسی در بستن و برخورد قانونی با آنهاست نوشت: «طبق آمار شرکت مدیریت منابع آب ایران، تا پایان اسفند سال ۱۴۰۰، حدود ۸۶۴ هزار حلقه چاه آب در کشور وجود دارد که ۳۷۰ هزار حلقه آن غیرمجاز است و ۸۵ هزار حلقه چاه مجاز و غیرمجاز، دریاچه ارومیه را قربانی کرده و کل ایران را در معرض خطر فرونشست قرار داده است.»

علی بیت‌اللهی؛ عضو هیات علمی مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی فروردین ماه امسال درباره تهدید فرونشست در استان‌های تهران، اصفهان، یزد و کرمان هشدار داد و درباره احتمال بروز فاجعه انسانی در این مناطق ابراز نگرانی کرد.

مهدی زارع، استاد زمین‌شناسی دانشگاه‌های تهران هم در مرداد سال قبل گفته بود: فرونشست، «بحران دشت‌های ایران است» و در یکی دو دهه اخیر که «کمبود بارندگی‌ها و افزایش برداشت از آبهای زیرزمینی داشتیم»، از جهت‌های مختلف به شکل مستقیم و غیرمستقیم مشکل فرونشست را بیشتر کرده‌ است.

اعظم بهرامی، پژوهشگر و فعال حوزه محیط‌‌ زیست ۱۴ مرداد درباره خشک شدن دریاچه ارومیه و دیگر آبهای سطحی ایران به صدای آمریکا گفت:«همه می‌دانستند چه اتفاقی در حال افتادن است و راه‌کارهای مقابله با آن را نیز می‌دانستند ولی حکومت نمی‌خواست روی آن سرمایه‌گذاری کند.»

او با بیان اینکه مقامات جمهوری اسلامی برای احیای این دریاچه کمک‌های مالی بین‌المللی زیادی دریافت کرده‌اند‌ افزود: «ستاد احیای دریاچه ارومیه از سال ۱۳۹۳ تا ۱۳۹۹، حدود پنج هزار و پانصد میلیارد تومان بودجه گرفته اما برای برای احیای آن عملا هیچ اقدامی نکرده است.»

نیک‌آهنگ کوثر، تحلیلگر حوزه آب و محیط زیست نیز در پیامرسان «اکس» از سوء مدیریت در این رابطه نوشت و ساخت سدهای متعدد بر رودهای منطقه، کشاورزی نامتوازن و مصرف بیش از حد آب‌های زیرزمینی از طریق حفر ده‌ها هزار چاه و بی‌توجهی به تغییرات آب و هوایی را از جمله دلایلی دانست که دریاچه ارومیه و دیگر مناطق سرزمینی ایران را به سرنوشت تلخ امروز دچار کرده است.