دولت روحانی با چنین وضعیتی روبه‌رو بود

به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین، رضا نصری کارشناس سیاست خارجی و حقوقدان بین الملل درباره دوره دولت حسن روحانی و تروریسم اقتصادی علیه ایران به خبرآنلاین گفت: دوران روحانی غالباً در فضایی استثنایی و بسیار نامتعارف سپری شد. به همین خاطر، بسیاری از وقت و انرژی دولت به مهار هجمه‌ها و عواملی گذشت که عمدتاً خارج از کنترل دولت قرار داشت. اصولاً کشورداری مثل رانندگی قطار روی ریل نیست. بیش‌تر به رانندگی یک اتوبوس پُر مسافر در جاده‌ای پر فراز و نشیب شباهت دارد. اما اگر از داخل آن اتوبوس هم عده‌ای به راننده حمله کنند و تلاش کنند فرمان را از دست او خارج کنند، و در عین حال خودروی او از خارج مورد حمله راهزن‌ و شلیکِ موشک و خمپاره دشمن باشد، و همان موقع زلزله و سیل و طوفان و تگرگ هم به صورت مستمر بر سرش آوار شود، طبیعتاً آن راننده نمی‌تواند آنطور که از ابتدا برنامه‌ریزی کرده بود مسافران را به مقصد برساند.

"به همین خاطر، بسیاری از وقت و انرژی دولت به مهار هجمه‌ها و عواملی گذشت که عمدتاً خارج از کنترل دولت قرار داشت"آن راننده مجبور می‌شود از میان انبوه هجمه‌ها و حملات، اولویت‌بندی کند و به صورت گزینشی با مشکلات دربیفتد که مستعدند بیش‌ترین آسیب را برسانند. در انگلیسی اصطلاحاً به آن می‌گویند Picking your battles! یعنی مجبور شوی نبردهایت را انتخاب کنی و لاجرم قبول کنی ضرباتی هم دریافت کنی! دولت روحانی هم با چنین وضعیتی روبرو شد.

نصری در ادامه بیان کرد: در واقع،دولت روحانی همزمان با سهمگین‌ترین هجمه‌های داخلی و درعین حال سنگین‌ترین جنگ اقتصادی تاریخ معاصر بشر،خشن‌ترین جنگ روانی و متخاصم‌ترین دولت چهل سال اخیر درآمریکا روبرو شد. درحین تلاش برای مهار این آسیب‌ها نیز - با یک سوم درآمد و قطع تمام شریان‌های اقتصادی و تجاری - با انواع بلایای طبیعی و یک پاندمی بی سابقه نیز دست به گریبان شد. ضمن اینکه تمام بازیگران منطقه نیز - از عربستان سعودی گرفته تا اسرائیل - از بیم پیامدهای عادی‌سازی روابط ایران و غرب، از آغاز انعقاد برجام تا امروز، صدها میلیارد دلار و تمام اهرم‌ها و ابزار خود را برای در هم کوبیدن دولت و فرونشاندن کشور به کار بردند. در واقع،‌ در هیچ دانشکدهٔ علوم سیاسی‌ای در دنیا به کسی یاد نمی‌دهند چطور در چنین شرایط نامتعارفی می‌توان یک کشور را اداره کرد! معتقدم اگر کسری از این فشارها و تحریم‌ها بر هر دولتی - از دولت آلمان و فرانسه گرفته تا دولت‌های ژاپن و کانادا - تحمیل شده بود، احتمالاً امروز آن کشور با «بحران موجودیت» مواجه شده بود! ببینید چگونه امروز کشور استرالیا،‌ با یک تولید ناخالص داخلی نزدیک به ۱۴ هزار میلیارد دلار، بخاطر ۲۰ میلیارد دلار تعرفه‌ای که چین به کالای صادراتی آن تحمیل کرده،‌ به دست و پای آمریکا افتاده است تا جبران مافات کند! یا چطور زیان ناشی از ویروس کرونا، صنعت هتل‌داری، توریسم، رستوران‌داری و تجارت در اروپا را در هم کوبیده و چطور مردم این کشورهای بزرگ صنعتی با اولین چالش جدی اقتصادی به بحران و مضیقه افتاده‌اند.

حال، این شرایط را با شرایط اقتصاد کوچکی مثل ایران مقایسه کنید که در عرض دو سال بیش از ۱۵۰ میلیارد دلار (چندین برابر درآمد سالانه‌ نفت‌اش) به آن خسارت زده‌اند. اگر در این بستر به کارنامهٔٔ روحانی نگاه کنیم، به نظر می‌رسد در مهار تبعات جنگ اقتصادی کارآمد بوده است.

معتقدم لازم است از فرصت باقی‌مانده هم - بدون توجه به موج حملات و کارشکنی‌ها - برای ترمیم مسیر دیپلماسی و آغاز فرایند لغو تحریم‌ها و عادی‌سازی شرایط تجاری و اقتصادی کشور استفاده کند. اگر این فرصت از دست برود، معلوم نیست آینده چه ناملایمت‌هایی برای کشور در چنته دارد.‍

>>> مشروح این گفتگو را بخوانید:

آنهایی که برجام را خیانت نامیدند ؛چگونه می‌توانند برای حفظ آن پای میز مذاکره بنشینند؟

۳۱۰ ۳۱۰