ماجرای نماد سردر قیصریه/امروز روز اصفهان است

به گزارش خبرنگار مهر، تاریخ‌نگاران آورده‌اند که رکن‌الدوله بویی (درگذشته به سال ۳۵۵ خورشیدی) روزی را که قمر در برج قوس بود، بارویی به گرد شهر کشید و این گونه تصویر صورت فلکی قوس، زایچه و طالع شهر اصفهان شد در واقع احداث باروی حفاظتی یا حصار بزرگ اصفهان به منظور تضمین امنیت شهر تاریخی اصفهان در دوران دیلمیان و برج قوس یا همان آذر صورت گرفت.

این روایت چنان مشهور بود که قصیده سرای نامدار، کمال‌الدین اسماعیل اصفهانی (کشته شده به دست مغولان به سال ۶۱۶ خورشیدی) در سروده‌ای، به برج قوس پرداخته و به باور رایج، آن را طالع سعد خوانده است.

در سال ۱۳۸۴ به پیشنهاد شاهین سپنتا به نام روز اصفهان نامگذاری شد و از آن سال نیز از روز اول تا هفتم آذر ماه به عنوان هفته اصفهان گرامی داشته شده و برای آن هم جشن‌ها و برنامه‌های مختلفی برگزار شده است. پس از تصویب آن دکتر لطف الله هنرفر از پژوهشگران اصفهان نیز پیشنهاد داد براساس نگاره کاشی کاری شده سردر بازار قیصریه به عنوان نماد اصفهان انتخاب شود.

با خلاقیت صفویان، صورت فلکی قوس از تیراندازی نیم اسب و رخ رو به جلو به کمانداری نیم شیر و رخ رو به پشت درآمد که دم اژدها گونه‌اش را نشانه رفته است. این حالت، گذشته از آنکه بیانگر تعلیق دائمی اصفهان بین پرباران‌ترین (آذر) و خشک‌ترین (مرداد) فصل‌های سال است، دلالت معنایی بلندی دارد که آمیخته با اندیشه‌های عرفانی است؛ در این بین، تصویر اصیل این نماد بر سر در بازار قیصریه (به عنوان مردمی‌ترین عرصه پیوندهای اجتماعی) یادآور این آموزه بزرگ است که چگونه می‌توان با خرد و شجاعت بر اژدهای نفس غلبه و خیر را بر شر پیروز کرد.

از سال ۸۴ تا ۹۶ هر سال شهرداری تهران و اصفهان پژوهان در برنامه‌های مختلف خود، روز اول آذرماه را به عنوان روز اصفهان و تصویر سردرقیصریه را به عنوان نماد این روز می‌شناختند اما این رویداد با مخالفت برخی از افراد در شهرداری رو به رو شد که باز هم با انتخابات جدید در شهرداری، این روز همچنان به نام روز اصفهان گرامی داشته شد و هنوز هم برنامه‌هایی ویژه این روز برگزار می‌شود از جمله آنکه قرار است روز دوم آذر ماه زیر نظر سازمان فرهنگی و ورزشی شهرداری اصفهان ویژه برنامه‌ای با عنوان «کماندار اصفهان» برگزار شود.

غیر از روز اصفهان؛ روزهای دیگری نیز مرتبط با وقایع اصفهان ثبت شده است. مانند روز سوم اردیبهشت ماه به عنوان روز شیخ بهایی درحالی‌که مورخان براساس کتیبه کاشیکاری‌های دیوار اتاق مقبره شیخ بهایی، او را متولد روز ۲۶ ذیحجه سال ۹۵۳ هجری قمری برابر با پنجشنبه ۸ اسفندماه سال ۹۲۵ هجری خورشیدی در بعلبک لبنان می‌دانند و تاریخ درگذشت وی را نیز ۱۲ شوال سال ۱۰۳۰ هجری قمری برابر با دوشنبه ۸ شهریورماه سال ۱۰۰۰ هجری خورشیدی در اصفهان عنوان کرده‌اند. پس از آن روز سوم اردیبهشت ماه با نام روز معمار نیز شناخته شد.

۲۵ آبان سال ۶۱ پیکر ۳۷۰ شهید عملیات محرم در اصفهان تشییع شد به همین دلیل این روز نیز به عنوان روز حماسه و ایثار مردم اصفهان ثبت شده است.