دزدان ماهیان اقیانوس‌ها چطور دستگیر شدند

حق نشر عکس

Sea Shepherd

Image caption

آندری دولگوف که با نام اس‌تی‌اس-۵۰ هم شناخته می‌شود، پیش از توقیف سال‌ها به شکل غیرقانونی در اقیانوس منجمد جنوبی ماهیگیری می‌کرد

یک کشتی ماهیگیری بزرگ و خدمه آن مدت ۱۰ سال اقیانوس‌های جهان را غارت کردند و بارها از قانون گریختند. اما یک تعقیب و گریز پرماجرا در آب‌های آزاد در نهایت فراری را به دام انداخت.

در هوای ابری و مه‌گرفته یک بعد از ظهر در ماه آوریل، کشتی بدقواره آندری دولگوف با بدنه زنگ‌زده‌اش در آب‌های مواج اقیانوس ناامیدانه برای فرار تلاش می‌کرد. یک شناور گشت دریایی کاملا مسلح در حال تعقیب آن‌ها بود و کشتی و خدمه‌اش شانس زیادی برای گریز نداشتند. در حالی که یک پهباد و یک هواپیمای تجسسی هم در آسمان چرخ می‌زدند، شناور نیروی دریایی اندونزی به سرعت خودش را به کشتی در حال فرار رساند و آن متوقف کرد تا دامی که ماه‌ها پهن کرده بود را جمع کند.

"در هوای ابری و مه‌گرفته یک بعد از ظهر در ماه آوریل، کشتی بدقواره آندری دولگوف با بدنه زنگ‌زده‌اش در آب‌های مواج اقیانوس ناامیدانه برای فرار تلاش می‌کرد"خدمه کشتی آندری دولگوف همگی تسلیم شدند.

باور این که یک کشتی زهوار در رفته و زنگ زده این همه مدت تحت تعقیب بوده،‌ سخت به نظر می‌رسد. آندری دولگوف و خدمه‌اش بارها موفق شده بودند از دست ماموران بگریزند و گیر کشتی‌هایی که برای تعقیب‌شان به اقیانوس فرستاده می‌شدند نیفتند.

آندری دولگوف یا "اس‌تی‌اس-۵۰" و یا آن‌طور که خودشان دوست داشتند صدایش کنند، "سی بریز ۱" (Sea Breez ۱)، مدت‌ها بود با ارزش‌ترین منابع زندگی در اقیانوس‌ها، یعنی ماهی‌های را غارت می‌کرد. بخشی از یک شبکه جرایم سازمان‌یافته بین‌المللی که خطوط مبهم و نامشخص حقوق دریایی از یک طرف و فساد مقامات از سوی دیگر در شکل‌گیری و رشد آن موثر بوده است.

عملیات توقیف این کشتی و خدمه‌اش،‌ نتیجه ماه‌ها همکاری بین‌المللی میان پلیس و مقام‌های نیروی دریایی بود. یک عملیات کارآگاهی پر زحمت به همراه ردیابی ماهواره‌ای که ارزش تبدیل شدن به یک فیلم تریلر جاسوسی را دارد.

• جذابیت جاودان دزدان دریایی
• یالتا؛ جلسه‌ای که دنیا را عوض کرد
• هواپیمای شوروی که قرار بود رقیب کنکورد باشد
• آشیانه گرگ: ستاد فرماندهی هیتلر، شهر بازی می‌شود؟

آندریاس آدیتیا سلیم، یکی از اعضای کارگروهی که از سوی ریاست‌جمهوری اندونزی برای به دام انداختن کشتی آندری دولگوف تشکیل شد، می‌گوید: "کاپیتان و خدمه کشتی بعد از دستگیری شوکه شده بودند. سعی داشتند بگویند چون یخچال و بقیه قسمت‌های کشتی خراب است، ماهی صید نمی‌کنند."

بعد از به دام انداختن کشتی در دهانه تنگه مالاکا که یکی از مسیرهای اصلی رفت و آمد کشتی‌ها میان شبه‌جزیره مالایا و جزیره سوماترا در اندونزی به حساب می‌آید، مقام‌های نیروی دریایی این کشور وارد کشتی شدند و ۶۰۰ تور ماهی‌گیری پیدا کردند که در صورت پهن شدن روی آب مسافتی تقریبا ۲۹ کیلومتری را پوشش می‌دادند.

این تعداد تور به سرنشینان کشتی اجازه می‌داد در هر صید نزدیک به ۶ میلیون دلار ماهی بگیرند و آن‌ها را به شکل غیرقانونی به ساحل ببرند تا یا در بازار سیاه و یا به شکل مخلوط با صیدهای قانونی به فروش برسند.

"یک شناور گشت دریایی کاملا مسلح در حال تعقیب آن‌ها بود و کشتی و خدمه‌اش شانس زیادی برای گریز نداشتند"ماهی‌هایی که در نهایت از قفسه فروشگاه‌ها، رستوران‌ها و سفره مردم سردر می‌آورند.

کیتی سینت جان گلو، متخصص زیست‌شناسی دریایی از دانشگاه ساوتهمپتون می‌گوید: "نزدیک به ۲۰ درصد از صید ماهی در سراسر دنیا به شکل غیرمجاز و بدون نظارت قانونی صورت می‌گیرد و گزارش نمی‌شود." اتفاقی که پیامده‌هایی گسترده به همراه دارد و ضربات سنگینی به جمعیت گونه‌های مختلف ماهی، صنعت ماهی‌گیری و اعتماد مصرف‌کنندگان وارد می‌کند. 'اگر صید غیرمجاز ماهی می‌تواند در نهایت به افت جمعیت ماهی‌ها منجر شود، معیشت صیادان در سراسر جهان هم تحت‌الشعاع قرار خواهد گرفت."

بنابر تخمین‌ها، آندری دولگوف طی نزدیک به ۱۰ سال فعالیت غیرقانونی، نزدیک به ۵۰ میلیون دلار ماهی از اقیانوس‌ها صید کرده . با در نظر گرفتن درآمد حاصله از این راه، به راحتی می‌‌توان فهمید چرا ماهی‌گیری غیرقانونی به کسب و کاری وسوسه‌انگیز برای سازمان‌های تبهکار تبدیل شده‌ است.

آلیستیر مک‌دانل، یکی از اعضای تیم جرایم مرتبط با شیلات در اینترپل که به هماهنگی عملیات توقیف آندری روبلوف کمک کرد، می‌گوید: "این کشتی‌ها در آب‌های آزاد که خارج از حوزه اختیارات کشورها هستند،‌ فعالیت می‌کنند. این موضوعی است که تبهکاران از آن سوء‌استفاده می‌کنند."

حق نشر عکس

Christopher Jones/NOAA

Image caption

دندان‌ماهی پاتاگونیا در رستوران‌های سراسر دنیا به قیمت بالایی فروخته می‌شوند.

آن‌ها اغلب به عنوان ماهی خاردار شیلیایی عرضه می‌شوند

اما تاثیراین سوءاستفاده، فقط فراهم کردن فرصتی برای کسب درآمد تبهکاران نیست و علاوه بر آن فساد ماموران دولتی، کلاهبرداری، پولشویی و برده‌داری را هم شامل می‌شود. بسیاری از خدمه این کشتی‌ها نیروی کار اجباری هستند که اغلب هزاران کیلومتر دورتر از خانه‌های خود در یک کشتی روی دریا حبس شده‌اند.

علاوه بر این، تاثیرات زیست محیطی هم وجود دارند. متیو کامیلری، رییس بخش شیلات در سازمان خوار و بار جهانی می‌گوید: " صید غیرمجاز تهدیدی بزرگ برای ماهیگیری پایدار به حساب می‌آید. علاوه بر این تجهیزات ماهیگیری مورد استفاده آن‌ها می‌تواند به شدت به اکوسیستم‌های آسیب‌پذیر از جمله صخره‌های مرجانی آسیب وارد کند.

"در حالی که یک پهباد و یک هواپیمای تجسسی هم در آسمان چرخ می‌زدند، شناور نیروی دریایی اندونزی به سرعت خودش را به کشتی در حال فرار رساند و آن متوقف کرد تا دامی که ماه‌ها پهن کرده بود را جمع کند"به همین دلیل جامعه بین‌المللی برای مبارزه با آن به شدت تلاش می‌کند."

آندری دولگوف از ابتدا برای صید غیرمجاز استفاده نمی‌شد. این کشتی ۵۴ متری در سال ۱۹۸۵ برای صید ماهی تن در کارخانه‌های کشتی‌سازی "کاناساشی زوسن" واقع در بندر خوش‌منظره شمیزو در ژاپن، در سایه آتشفشان کوه فوجی ساخته شد.

این قایق ۵۷۰ تنی سال‌ها با اسم "شینسی مارو شماره ۲ " با پرچم ژاپن در اقیانوس‌های اطلس و هند برای شرکت غذاهای دریایی ژاپنی موسوم به "ماروها نیچیرو" کار می‌کرد.

بعد از ۱۹۹۵ این کشتی ظاهرا بین چند شرکت دست به دست شد و مدتی با پرچم فیلیپین و با نام "سان تای ۲" فعالیت کرد. در ۲۰۰۸ به ناوگان شیلات جمهوری کره پیوست و آنجا هم در طول یک سال به خدمت دست کم ۴ کمپانی مختلف درآمد.

حق نشر عکس

Sea Shepherd

Image caption

مقامات دریایی اندونزی چندین کیلومتر تور ماهیگیری در کشتی آندری دولگوف پیدا کردند

با وجود این که گمان می‌رود این کشتی ۱۰ سال به شکل غیرقانونی به صید ماهی مشغول بوده اما اولین بار در اکتبر ۲۰۱۶ بود که توجه مقامات را در سطح بین‌المللی به خود جلب کرد، وقتی مسئولان چینی آن را در حال تخلیه دندان‌ماهی‌هایی که به شکل غیرقانونی صید کرده بود، پیدا کردند.

این کشتی آن زمان دیگر آندری دولگوف نام داشت و با پرچم کامبوج برای یک کمپانی که در کشور بلیز در آمریکای مرکزی به ثبت رسیده بود، کار می‌کرد. یک سال پیش از آن از در نزدیکی ساحل پونتا آره‌نا، در منتهی‌‌الیه جنوبی منطقه پاتاگونیا در شیلی از این کشتی عکس گرفته شده بود که نشان می‌داد در اقیانوس منجمد جنوبی در حال ماهیگیری بوده است.

اما پیش از این که مسئولان چینی بتوانند دست به اقدامات بیشتری بزنند، کشتی و خدمه‌اش به آن‌سوی اقیانوس هند گریختند. این بار اما آندری دولگوف در فهرست کشتی‌هایی قرار گرفت که به شکل غیرمجاز، گزارش نشده و بدون نظارت‌های قانونی ماهی صید می‌کردند. به این ترتیب به خدمه کشتی اجازه ورود دوباره به جمهوری موریس داده نشد.

حق نشر عکس

Sea Shepherd

Image caption

اس‌تی‌اس-۵۰ که با تخلفات سازمان‌یافته در روسیه ارتباط دارد، نشان می‌دهد کسانی که بر ماهیگیری در دنیا نظارت دارند با چه مشکلاتی روبرو هستند

در ژانویه ۲۰۱۷، کشتی با نام سی بریز ۱ و با پرچم کشور توگو فعالیت می‌کرد.

"باور این که یک کشتی زهوار در رفته و زنگ زده این همه مدت تحت تعقیب بوده،‌ سخت به نظر می‌رسد"کمی بعد توگو ثبت این کشتی را لغو کرد. با این حال کشتی از بندری به بندری دیگر می‌رفت و نامش را هم به "آیدا" تغییر داد. به منظور پنهان نگه ‌داشتن هویت کشتی، خدمه در بندرها مدارک جعلی ارائه می‌دادند. بر اساس این مدارک کشتی دست کم به ۸ کشور مختلف از جمله توگو، نیجریه و بولیوی تعلق داشت.

مک‌دانل می‌گوید: "این یک تاکتیک رایج است.

آن‌‌ها با دستکاری پیاپی ثبت کشتی خود مرتکب جرم جعل هویت می‌شوند. وقتی یک کشتی بیش از ۳۲۰ کیلومتر از ساحل فاصله دارد،‌ فقط در حوزه اختیارات کشور محل ثبت خود قرار می‌گیرد. اما این کشتی‌ها ادعا می‌کنند به کشورهایی تعلق دارند که قوانین شیلات آن‌ها شامل چنین چیزی نمی‌شود و تابع هیچیک از پیمان‌های بین‌المللی در این زمینه نیستند. "

کشتی‌های ماهیگیری غیرمجاز هم به طور مرتب پرچم‌شان را تغییر می‌دهند و خود را متعلق به کشورهای معرفی می‌کنند که ثبت آن‌ها را لغو کرده‌اند.

در نهایت در فوریه ۲۰۱۸ مقامات موفق شدند این بار در بندری در ماداگاسکار جلوی آندری دولگوف را بگیرند.

"آندری دولگوف و خدمه‌اش بارها موفق شده بودند از دست ماموران بگریزند و گیر کشتی‌هایی که برای تعقیب‌شان به اقیانوس فرستاده می‌شدند نیفتند"کاپیتان این کشتی که گفته میشد اس‌تی‌اس-۵۰ نام دارد، مدارک جعلی و شماره سازمان بین‌المللی دریانوردی ( آی‌ام‌او) دروغین ارائه داده بود. این شماره به کشتی‌هایی داده می‌شود که یک اندازه مشخص بزرگ‌تر هستند.

حق نشر عکس

OceanMind

Image caption

تصاویر و داده‌های ماهواره‌ای امکان ردیابی کشتی‌های ماهیگیری در اقیانوس‌های سراسر دنیا را فراهم می‌کنند، بنابراین کشتی‌های ماهیگیری غیرقانونی قابل شناسایی خواهند بود

اما کشتی و خدمه‌اش دوباره موفق به فرار شدند هرچند این بار از خود ردی به جای گذاشتند. این کشتی به یک سیستم ترانسپوندر خودکار مجهز بود که برای جلوگیری از برخورد کشتی‌ها به یکدیگر در دریا به کار می‌رود. سیگنال‌های موقعیت مکانی که سیستم شناسایی خودکار یا"ای‌آی‌اس" (AIS) ارسال می‌کند، توسط تجهیزات رادیویی و ماهواره‌ها قابل دریافت هستند.

اما یک مشکل وجود داشت.

وقتی مسئولان شماره ای‌آی‌اس این کشتی را به سیستم خود وارد کردند، با چندین موقعیت مکانی در نقاط مختلف دنیا روبرو شدند. سیستم به طور همزمان این کشتی را در ساحل جزایر فالکلند، فیجی و نروژ نشان می‌دهد که کیلومتر‌ها از هم فاصله داشتند.

چارلز کیلگور در آن زمان تحلیلگر ارشد شیلات در شرکت غیرانتفاعی بریتانیایی "اوشن‌مایند" بود که در زمینه تجزیه و تحلیل داده‌های کشتی‌ها در دریا فعالیت می‌کند. او می‌گوید: " آن‌ها با دستکاری در سیستم شناسایی خودکار، هویت خود را پنهان می‌کردند." این تکنیکی بود که باعث می‌شد آندری دولگوف به طور همزمان در ۱۰۰ موقعیت مکانی مختلف ظاهر شود.

اما کمی بعد آندری دولگوف در آب‌های موزامبیک و ساحل ماپوتو، پایتخت این کشور رسما توقیف و مدارک کشتی و پاسپورت خدمه از آن‌ها گرفته شد. یک تیم تجسس در کشتی تجهیزات ماهی‌گیری و مدارک ثبت جعلی پیدا کرده بود.

"آندری دولگوف یا "اس‌تی‌اس-۵۰" و یا آن‌طور که خودشان دوست داشتند صدایش کنند، "سی بریز ۱" (Sea Breez ۱)، مدت‌ها بود با ارزش‌ترین منابع زندگی در اقیانوس‌ها، یعنی ماهی‌های را غارت می‌کرد"اما پیش از این که بازجویی به مراحل بعدی برسد، ان‌ها باز هم از چنگ مسئولین فرار کردند.

اما این بار کیلگور و تیمش زمان و مکان دقیق آندری دولگوف را می‌دانستند. وقتی کشتی در ساحل ماپوتو لنگر انداخته بود، با استفاده از یک ماهواره تصاویر راداری آن را ثبت کردند و توانستند دریابند کدام یک از مسیرهایی که روی سیستم شناسایی خودکار دیده می‌شود، مسیر حرکت حقیقی کشتی است. تیم اوشن‌مایند برای این منظور از عکس‌برداری ماهواره‌ای مادون قرمز هم استفاده کرد. سیستمی که به آن‌ها اجازه می‌داد در طول شب کشتی‌‌های ماهیگیری را از طریق نورشان ردیابی کنند.

حق نشر عکس

Sea Shepherd

Image caption

تلاش جهانی برای توقیف آندری دولگوف بعد از دوبار فرار از دست قانون به تعقیب این کشتی در آب‌های آزاد منجر شد

در این میان یک کشتی متعلق به انجمن حفاظت از محیط زیست موسوم به "سی شپرد" (شبان دریا) - که همراه با مسئولان شیلات سایر کشورهای آفریقایی در عملیاتی مشترک در تانزانیا شرکت داشت- تعقیب و گریز را ادامه داد.

این کشتی به دستور نیروی دریایی تانزانیا چندین روز آندری دولگوف را به سمت جمهوری سیشل تعقیب کرد و با فرستادن تصاویری که با پهپاد از این کشتی می‌گرفت در تایید هویت آن نقشی اساسی داشت. اما از آنجایی که آن‌ها مجوز ورود به کشتی در خارج از آب‌های تانزانیا را نداشتند، در نهایت مجبور شدند دست از تعقیب بردارند.

حق نشر عکس

Getty Images

کیلگور و تیمش هر چهار ساعت یک بار اطلاعات تازه‌ای از موقعیت مکانی کشتی ماهیگیری در حال فرار را در اختیار اینترپل می‌گذاشتند. آن‌ها با استفاده از سرعت و جهت حرکت کشتی، مسیر احتمالی آن را پیش‌بینی می‌کردند.

بیشتر کشورها تمایلی به تعقیب و توقیف کشتی‌هایی که فعالیت غیرقانونی می‌کنند ندارند. جدای از دردسرهای قضایی، این مصادره‌ها هزینه هم دارد. این کشتی‌ها که اغلب به خوبی از آن‌ها نگهداری نشده، می‌توانند محیط را آلوده کنند و معمولا نیاز به تعمیر دارند.

"بخشی از یک شبکه جرایم سازمان‌یافته بین‌المللی که خطوط مبهم و نامشخص حقوق دریایی از یک طرف و فساد مقامات از سوی دیگر در شکل‌گیری و رشد آن موثر بوده است"علاوه بر این صید ماهی آن‌ها باید به روشی ایمن امحا شود و خدمه‌شان هم به کشورهای خود بازگردانده شوند.

خوشبختانه آندری دولگوف به سمت اندونزی در حرکت بود، یکی از معدود کشورهایی که نسبت به ماهیگیری غیرمجاز به شدت سختگیر است. از سال ۲۰۱۴ در این کشور ۴۸۸ کشتی ماهیگیری غیرمجاز توقیف و سرنگون کرده است.

اما وقتی کشتی به تنگه مالاکا رسید، سیگنال‌های ماهواره‌ای سیستم شناسایی خودکار آن در میان انبوهی سیگنال دیگر گم شد. به این ترتیب نیروی دریایی اندونزی برای تخمین مکان احتمالی کشتی مجبور بود به محاسبات انجام شده با استفاده از اطلاعات کیلگور و تیمش تکیه کند.

آن‌ها یک شناور گشت ساحلی به نام " کی‌آر‌آی سیمئولوئه ۲" را برای توقیف آندری دولگوف فرستادند.

مک‌دانل می‌گوید: " در ۷۲ ساعت پایانی، خواب به چشم هیچ‌کس نیامد."

اما با نزدیک‌تر شدن آندری دولگوف، شناور گشت دریایی و ایستگاه‌های گارد ساحلی مستقر در خشکی سیگنال‌های سیستم شناسایی خودکار آن را دریافت کردند و موفق شدند مکان دقیقش را ردیابی کنند. وقتی هویت کشتی تایید شد، سیمئولوئه ۲ از ساحل جنوب‌شرقی جزیره وه - که با نام سابانگ هم شناخته می‌شود- مسافتی ۹۵ کیلومتری را به دنبال آن رفت و به کاپیتان دستور توقف داد.

حق نشر عکس

Getty Images

Image caption

اندونزی صدها کشتی ماهیگیری غیرقانونی را به آتش کشیده یا غرق کرده است

کاپیتان کشتی و ۵ افسر دیگر آن اهل روسیه و اوکراین بودند. بقیه خدمه هم اندونزیایی بودند و بعدتر ادعا کردند نمی‌دانستند کشتی به شکل غیر قانونی ماهیگیری می‌کرده است.

"عملیات توقیف این کشتی و خدمه‌اش،‌ نتیجه ماه‌ها همکاری بین‌المللی میان پلیس و مقام‌های نیروی دریایی بود"

کاپیتان کشتی، یک شهروند روس به نام الکساندر ماتویف بود که به جرم ماهیگیری غیرقانونی به ۴ ماه زندان و جریمه ۱۰ هزار و ۸۰۰ پوندی محکوم شد. سایر افسران کشتی که اهل روسیه و اوکراین بودند به کشورهای خود بازگردانده شدند.

سوسی پودجیاستونی، وزیر وقت امور دریایی و شیلات اندونزی می‌گوید: "بعد از انجام تحقیقات مشخص شد این کشتی از قوانین شیلات اندونزی سرپیچی کرده است. ماهیگیری غیرقانونی دشمن جوامع است و همه کشورها باید برای از بین بردن آن همکاری کنند."

اینترپل حالا به سازمان‌های اعمال قانون برخی کشورها در ردیابی تبهکارانی که آندری دولگوف را اداره می‌کردند، کمک می‌کند. همین‌طور افراد و سازمان‌هایی که مدارک این کشتی را جعل و در پول‌شویی به آن کمک می‌کردند.

حق نشر عکس

Getty Images

Image caption

گفته می‌شود بسیاری از خدمه کشتی آندری دولگوف به بیگاری گرفته شده‌ بودند

مک‌دانل می‌گوید: "کار با توقیف کشتی به پایان نمی‌رسد.

هنوز سوال‌های بی‌جواب زیادی وجود دارد. این سازمان‌ها بسیار متحد هستند و معمولا یا در درون خانواده‌ها اداره می‌شوند و یا کسب و کارهایی مشکوک هستند که در پوشش شرکت‌های قانونی فعالیت می‌کنند. ما می‌خواهیم بفهمیم تبهکاران مدل کسب و کار خود را چگونه تنظیم می‌کنند و چطور از ماهی پول در می‌آورند. آن‌ها تا همین اواخر می‌توانستند بدون هیچ مجازاتی فعالیت کنند اما اوضاع در حال تغییر است. "

حالا آندری دولگوف خود در دستگیری تبهکارانی شبیه به آن‌هایی که زمانی اداره‌اش می‌کردند، نقش دارد.

"یک عملیات کارآگاهی پر زحمت به همراه ردیابی ماهواره‌ای که ارزش تبدیل شدن به یک فیلم تریلر جاسوسی را دارد"پودجیاستوتی، وزیر وقت امور دریایی و شیلات اندونزی تصمیم گرفت به جای سرنگون کردن این کشتی از آن در ناوگان حفاظت شیلات اندونزی استفاده کند. آندری دولگوف سمبل مبارزه این کشور با ماهیگیری غیرمجاز خواهد بود و این پیام را به دزدان ماهی خواهد داد که جای زیادی برای پنهان شدن ندارند.

• خبرهای بیشتر را در کانال تلگرام بی‌‌بی‌سی فارسی دنبال کنید