نفت در برابر کالا؛ سریلانکا «بدهی ۲۵۱ میلیون دلاری» خود به ایران را با محموله‌های چای بازپرداخت می‌کند

وزیر کشاورزی سریلانکا روز چهارشنبه به خبرگزاری رویترز گفت این کشور قصد دارد هر ماه بخشی از محصول چای تولیدی خود را به ارزش پنج میلیون دلار برای بازپرداخت بدهی نفتی، که مربوط به چهار سال پیش است، به ایران ارسال کند.

سریلانکا در مجموع ۲۵۱ میلیون دلار بابت واردات نفت به تهران بدهکار است. با این حساب ۵۰ ماه طول خواهد کشید تا این کشور با فرآیند تهاتر اصل مبلغ را هشت سال پس از دریافت اصل کالا، با ایران تسویه کند.

ماه گذشته نیز دبیرخانه اتاق مشترک بازرگانی ایران و چین از اعلام آمادگی مغولستان برای صادرات «پشم طبیعی» به ایران بر اساس مکانیزم «معامله تهاتری» خبر داده بود. بر این اساس، مقامات مسئول پیش بینی کرده‌اند که «امکان صادرات سالانه هزار تن پشم گوسفندی شسته شده» ایران در برابر دریافت نفت، وجود دارد.

دو ماه پیش هم مشاور ارشد نخست‌وزیر پاکستان در امور بازرگانی و سرمایه‌گذاری طی دیدار با وزیر جهاد کشاورزی جمهوری اسلامی گفته بود «پاکستان دارای برنج و ایران دارای نفت و پتروشیمی است که می‌توانیم این کالاها را با هم تهاتر کنیم.»

اسلام‌آباد از کشورهای همسایه ایران و جزو تامین‌کنندگان بخش قابل توجهی از برنج مصرفی ایرانیان معروف به «برنج پاکستانی» است که قیمت پایین‌تری نسبت به برنج تولید داخل دارد.

برآورد می‌شود که با تداوم تحریم‌های نفتی و بانکی جمهوری اسلامی و شکننده بودن نتایج مذاکرات جدید هسته‌ای تهران در وین، صف کشورهای متقاضی مبادلات «تهاتری» با ایران افزایش یابد.

فریدون حسنوند، رئیس کمیسیون انرژی مجلس شورای آبان سال ۱۳۹۷ در ارتباط با چشم‌انداز نهایی تحریم‌های ناشی از خروج ایالات متحده از توافق هسته‌ای برجام گفته بود «این که گفته می‌شود ایران نفتش را در برابر غذا به فروش می‌رساند، یک حرف بیهوده است. این یک جنگ روانی است، دیگران می‌خواهند القا کنند که ما در شرایط سخت و محاصره قرار داریم، در حالی که اصلا این گونه نیست.»

با این حال به نظر می‌رسد در حالی که ایران اصرار دارد برنامه بحث‌برانگیز هسته‌ای خود را پیش ببرد، تداوم تحریم‌ها راهی غیر از «تهاتر» نفت در برابر کالا برای جمهوری اسلامی باقی نگذاشته است.