ایروان در جستجوی متحدان جدید؛ آیا ایران نیروی نظامی در ارمنستان مستقر میکند؟
ایروان در جستجوی متحدان جدید؛ آیا ایران نیروی نظامی در ارمنستان مستقر میکند؟
- بخش مانیتورینگ
- بیبیسی
منبع تصویر،
Getty Images
توضیح تصویر،
پاشینیان اخیرا به پاریس سفر کرد و مکرون در این سفر خواهان خروج نیروهای جمهوری آذربایجان از ارمنستان شد
پس از اینکه متحدان ارمنستان در سازمان پیمان امنیت جمعی به رهبری روسیه در بحبوحه نبردهای مرگبار اخیر با جمهوری آذربایجان، به طور صریح از این کشور حمایت نکردند، این کشور جستجو برای حامیان جدید را آغاز کرده است.
یک سال قبل از آن، در ماه مه ۲۰۲۱ هم سازمان پیمان امنیت جمعی در رویارویی مرزی ارمنستان و جمهوری آذربایجان مداخله نکرد.
موضع سازمان پیمان امنیت جمعی در قبال چنین وقایعی، تردیدهایی را در ارمنستان در مورد لزوم عضویت این کشور در این گروه ایجاد کرده است.
ارمنستان از سازمان پیمان امنیت جمعی و روسیه ناراضی است
در پاسخ به درخواست ارمنستان برای کمک نظامی، سازمان پیمان امنیت جمعی و روسیه تصمیم گرفتند یک هیأت حقیقتیاب به ارمنستان بفرستند تا وضعیت مرزی را بررسی کرده و توصیههایی را ارائه کنند. این واکنش، ارمنستان را ناامید کرد و این کشور را بر آن داشت تا فعالیتهای دیپلماتیک خود را در تلاش برای جلب حمایت خارجی در بحبوحه بحران با جمهوری آذربایجان افزایش دهد.
نیکول پاشینیان، نخستوزیر ارمنستان، در نشست مجمع عمومی سازمان ملل در ماه سپتامبر، خواستار اعزام و استقرار ناظران بین المللی در مرز ارمنستان و جمهوری آذربایجان شد.
او این درخواست را در بحبوحه نبردهای مرگبار تازه مرزی در ۲۸ سپتامبر تکرار کرد.
- دلیل اوجگیری احساسات ضد روسیه در ارمنستان چیست؟
- روسیه: به ارمنستان خیانت نکردیم
- دلیل حضور نظامی روسیه پشت مرز ایران و ارمنستان چیست؟
- تلاشهای روسیه و ترکیه برای نفوذ بر جمهوری آذربایجان بعد از جنگ قرهباغ
- چرا الهام علیاف به مسکو رفت و چه سندی با پوتین امضا کرد؟
پاشینیان همچنین بدون نام بردن از کسی، کشورهای متحد را متهم کرد که در تأمین تسلیحات برای ارمنستان کوتاهی کردهاند، اگرچه ارمنستان «صدها میلیون دلار» برای این سلاحها پرداخت کرده است.
منبع تصویر،
Getty Images
توضیح تصویر،
احساسات ضد روسی در ارمنستان رو به افزایش بوده است
نخستوزیر و وزیر امور خارجه ارمنستان در حاشیه اجلاس مجمع عمومی سازمان ملل متحد در نیویورک با دهها مقام ارشد خارجی دیدار کردند تا آنها را در جریان بحران قرار دهند.
اما آنها با سرگی لاوروف وزیر امور خارجه روسیه که برای شرکت در مجمع عمومی سازمان ملل در نیویورک حضور داشت، ملاقات نکردند.
نیکول پاشینیان با استانیسلاو زاس، رئیس سازمان پیمان امنیت جمعی که برای یک ماموریت حقیقتیاب از ۲۰ تا ۲۵ سپتامبر در ایروان بود، نیز ملاقات نکرد. سازمان پیمان امنیت جمعی گفت که پاشینیان در مدت سفر زاس به ایروان در نیویورک بوده است.
- افزایش تلفات درگیریهای تازه ارمنستان و جمهوری آذربایجان
- تنش در مرزهای ایران؛ ابراهیم رییسی و نخستوزیر ارمنستان تلفنی صحبت کردند
علاوه بر این، ارمنستان تصمیم گرفت در رزمایش سازمان پیمان امنیت جمعی که از ۲۶ سپتامبر تا ۸ اکتبر در قزاقستان برگزار میشود، شرکت نکند، و دلیل آن را «وضعیتی که پس از تجاوز جمهوری آذربایجان در مرزهای این کشور شکل گرفته است» ذکر کرد.
گاگیک (گورگن) ملکونیان، نماینده پارلمان ارمنستان، گفت حالا که این کشور «در وضعیت بدی قرار دارد» نه سازمان پیمان امنیت جمعی و نه روسیه به ارمنستان کمکی نمیکنند. او افزود که در صورت خروج ارمنستان از سازمان پیمان امنیت جمعی، آمریکا ممکن است به این کشور تسلیحات بفروشد. او همچنین گفت که جناح اکثریت پارلمان بحث درباره احتمال خروج از ائتلاف تحت رهبری روسیه را آغاز کرده است.
«ارمنستان به شرکای راهبردی جدید نیاز دارد»
از پادکست رد شوید و به خواندن ادامه دهیدپادکسترادیو فارسی بیبیسیپادکست چشمانداز بامدادی رادیو بیبیسی – دوشنبه ۱۹ اردیبهشت ۱۴۰۱
پادکست
پایان پادکست
در ماه سپتامبر اعتراضاتی در مقابل سفارت روسیه در ایروان برگزار شد.
یکی از اعضای جنبش طرفدار غرب «قطب ملی دموکراتیک ملی ارمنستان» در اعتراضات ۲۱ سپتامبر گفت ارمنستان از روسیه جدا خواهد شد و به جای آن «به صفوف کشورهای متمدن خواهد پیوست».
آرگ کوچینیان، سازمان پیمان امنیت جمعی را «یک سازمان مرده» خواند.
"او افزود که در صورت خروج ارمنستان از سازمان پیمان امنیت جمعی، آمریکا ممکن است به این کشور تسلیحات بفروشد"او افزود روسیه اکنون «خطری برای ارمنستان است» زیرا مسکو خواهان باز کردن یک گذرگاه حمل و نقل از جمهوری آذربایجان به منطقه نخجوان از طریق ارمنستان است.
تحلیلگر دیگری به نام هاکوب بادالیان، گفت «ارمنستان به منظور کنترل اوضاع امنیتی و جلوگیری از تشدید بیشتر، تلاش میکند تا حامیان سیاسی جدید پیدا کند، که پیش از همه آنها ایالات متحده است.
او گفت: «این آرزوهای ایروان صرفاً به دلیل این واقعیت ایجاد شده است که مکانیسمهای رسمی استراتژیک نظامی-سیاسی پیشبینی شده در حوزه ارمنستان-روسیه و ارمنستان-سازمان پیمان امنیت جمعی دیگر کار نمیکند.»
اما روبرت کوچاریان، رئیسجمهوری سابق ارمنستان (۱۹۹۸ تا ۲۰۰۸) گفت که خروج ارمنستان از سازمان پیمان امنیت جمعی «اقدامی احمقانه» خواهد بود. کوچاریان نسبت به قرار دادن جامعه ارمنستان در مقابل روسیه هشدار داد. او افزود، در عوض، ایروان باید تلاش کند به مسکو توضیح دهد که سیاستش ممکن است ارمنستان را از خود دور کند.
در ۲۹ سپتامبر گزارش شد که هند محمولههایی از موشک، راکت و مهمات به ارزش ۲۴۴.۶ میلیون دلار به ارمنستان صادر خواهد کرد.
آمریکا و فرانسه میانجیگری میکنند
در همین حال، ایالات متحده آمریکا و فرانسه برای تسهیل صلح بین ایروان و باکو تلاش میکنند.
آرمن گریگوریان، دبیر شورای امنیت ارمنستان، گفت که «دخالت ایالات متحده در فرآیندهای منطقهای تأثیر مثبت و تضمینهای امنیتی بیشتری دارد».
جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی رئیسجمهور آمریکا، در ۲۷ سپتامبر میزبان دیدار حکمت حاجیف، دستیار سیاست خارجی رئیسجمهوری آذربایجان و آرمن گریگوریان، دبیر شورای امنیت ارمنستان در کاخ سفید بود.
آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه، اخیراً بانی دیدار وزرای امور خارجه جمهوری آذربایجان و ارمنستان در نیویورک بود.
منبع تصویر،
EPA-EFE/REX/Shutterstock
توضیح تصویر،
نانسی پلوسی در سفر به ارمنستان از این کشور حمایت کرد
نانسی پلوسی، رئیس مجلس نمایندگان آمریکا در ۱۷ تا ۱۹ سپتامبر از ارمنستان بازدید کرد. او از دموکراسی ارمنستان حمایت کرد و «حملات غیرقانونی و مرگبار جمهوری آذربایجان به ارمنستان» را محکوم کرد.
امانوئل مکرون، رئیسجمهور فرانسه، روز ۲۶ سپتامبر در پاریس با پاشینیان نخستوزیر ارمنستان درباره روابط ارمنستان و جمهوری آذربایجان گفت وگو کرد و در ۲۷ سپتامبر با الهام علیاف، رئیسجمهور آذربایجان نیز تماس تلفنی داشت.
سباستین لکورنو وزیر نیروهای مسلح فرانسه با سورن پاپیکیان وزیر دفاع ارمنستان در پاریس دیدار کرد. لکورنو گفت که فرانسه یک هیئت حقیقتیاب برای ارزیابی وضعیت مرزی به ارمنستان اعزام خواهد کرد.
وزارت خارجه فرانسه در ۲۸ سپتامبر گفت که فرستاده ویژه فرانسه در قفقاز جنوبی به زودی به باکو و ایروان سفر خواهد کرد.
ایروان «باید از ایران درخواست حمایت کند»
برخی در ارمنستان میگویند که این کشور باید برای حمایت به ایران مراجعه کند.
روبرت کوچاریان، رئیسجمهور سابق، که ائتلاف مخالفان ارمنستان را رهبری میکند، گفت ممکن است از ایران برای تضمین امنیت ارمنستان دعوت شود، زیرا روسیه و ایالات متحده اکنون نمیتوانند نفوذ مؤثری بر جمهوری آذربایجان و ترکیه داشته باشند.
کوچاریان در ۲۸ سپتامبر در ایروان گفت: «ایران کشوری نیست که وقتی از منافع ملی دفاع میکند، بتوان با هشدارهای ساده جلویش را گرفت.»
او افزود ایروان باید تلاش کند تا هم مسکو و هم آمریکا را متقاعد کند که حمایت ایران از ارمنستان ضروری است.
او گفت که در شرایط موجود، ارمنستان «باید جسورتر باشد، از جمله در روابط خود با جهان.»
وارطان وسکانیان، کارشناس مسائل مربوط به ارمنستان گفت ایران نسبت به تمایل باکو و آنکارا برای ایجاد یک گذرگاه حمل و نقل از طریق ارمنستان محتاط است. او گفت که ارمنستان و ایران در حال حاضر منافع مشابهی دارند و یک «مشارکت استراتژیک» برای هر دو طرف مفید خواهد بود.
جانا وارطانیان، یکی دیگر از کارشناسان، گفت که بعید است ایران از نیروی نظامی استفاده کرده یا نیروهای خود برای حمایت از ارمنستان مستقر کند، اما ایروان میتواند از ایران تجهیزات نظامی خریداری کند.
منبع تصویر،
Getty Images
توضیح تصویر،
تنشها میان دو کشور همسایه ارمنستان و جمهوری آذربایجان رو به افزایش بوده است
ایران بارها آمادگی خود را برای میانجیگری بین ارمنستان و جمهوری آذربایجان اعلام کرده است.
در جریان درگیریهای سپتامبر، ابراهیم رئیسی، رئیسجمهور ایران با نیکول پاشینیان، نخستوزیر ارمنستان و حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه با جیحون بایراموف، همتای آذربایجانی خود گفتگوی تلفنی داشت.
ایران همچنین از این بیم دارد که «گذرگاه زنگزور» پیشنهادی - یک مسیر حمل و نقل و ارتباطی که آذربایجان را از طریق ارمنستان به منطقه نخجوان آن متصل میکند - ارتباط زمینی ایران با ارمنستان را قطع کند.
- ایران و جمهوری آذربایجان درباره ساخت بزرگراه جدید برای اتصال نخجوان توافق کردند
- بخش مانیتورینگ
- بیبیسی
پس از اینکه متحدان ارمنستان در سازمان پیمان امنیت جمعی به رهبری روسیه در بحبوحه نبردهای مرگبار اخیر با جمهوری آذربایجان، به طور صریح از این کشور حمایت نکردند، این کشور جستجو برای حامیان جدید را آغاز کرده است.
یک سال قبل از آن، در ماه مه ۲۰۲۱ هم سازمان پیمان امنیت جمعی در رویارویی مرزی ارمنستان و جمهوری آذربایجان مداخله نکرد.
موضع سازمان پیمان امنیت جمعی در قبال چنین وقایعی، تردیدهایی را در ارمنستان در مورد لزوم عضویت این کشور در این گروه ایجاد کرده است.
ارمنستان از سازمان پیمان امنیت جمعی و روسیه ناراضی است
در پاسخ به درخواست ارمنستان برای کمک نظامی، سازمان پیمان امنیت جمعی و روسیه تصمیم گرفتند یک هیأت حقیقتیاب به ارمنستان بفرستند تا وضعیت مرزی را بررسی کرده و توصیههایی را ارائه کنند. این واکنش، ارمنستان را ناامید کرد و این کشور را بر آن داشت تا فعالیتهای دیپلماتیک خود را در تلاش برای جلب حمایت خارجی در بحبوحه بحران با جمهوری آذربایجان افزایش دهد.
نیکول پاشینیان، نخستوزیر ارمنستان، در نشست مجمع عمومی سازمان ملل در ماه سپتامبر، خواستار اعزام و استقرار ناظران بین المللی در مرز ارمنستان و جمهوری آذربایجان شد.
او این درخواست را در بحبوحه نبردهای مرگبار تازه مرزی در ۲۸ سپتامبر تکرار کرد.
پاشینیان همچنین بدون نام بردن از کسی، کشورهای متحد را متهم کرد که در تأمین تسلیحات برای ارمنستان کوتاهی کردهاند، اگرچه ارمنستان «صدها میلیون دلار» برای این سلاحها پرداخت کرده است.
نخستوزیر و وزیر امور خارجه ارمنستان در حاشیه اجلاس مجمع عمومی سازمان ملل متحد در نیویورک با دهها مقام ارشد خارجی دیدار کردند تا آنها را در جریان بحران قرار دهند.
اما آنها با سرگی لاوروف وزیر امور خارجه روسیه که برای شرکت در مجمع عمومی سازمان ملل در نیویورک حضور داشت، ملاقات نکردند.
نیکول پاشینیان با استانیسلاو زاس، رئیس سازمان پیمان امنیت جمعی که برای یک ماموریت حقیقتیاب از ۲۰ تا ۲۵ سپتامبر در ایروان بود، نیز ملاقات نکرد. سازمان پیمان امنیت جمعی گفت که پاشینیان در مدت سفر زاس به ایروان در نیویورک بوده است.
علاوه بر این، ارمنستان تصمیم گرفت در رزمایش سازمان پیمان امنیت جمعی که از ۲۶ سپتامبر تا ۸ اکتبر در قزاقستان برگزار میشود، شرکت نکند، و دلیل آن را «وضعیتی که پس از تجاوز جمهوری آذربایجان در مرزهای این کشور شکل گرفته است» ذکر کرد.
گاگیک (گورگن) ملکونیان، نماینده پارلمان ارمنستان، گفت حالا که این کشور «در وضعیت بدی قرار دارد» نه سازمان پیمان امنیت جمعی و نه روسیه به ارمنستان کمکی نمیکنند. او افزود که در صورت خروج ارمنستان از سازمان پیمان امنیت جمعی، آمریکا ممکن است به این کشور تسلیحات بفروشد. او همچنین گفت که جناح اکثریت پارلمان بحث درباره احتمال خروج از ائتلاف تحت رهبری روسیه را آغاز کرده است.
«ارمنستان به شرکای راهبردی جدید نیاز دارد»
در ماه سپتامبر اعتراضاتی در مقابل سفارت روسیه در ایروان برگزار شد.
یکی از اعضای جنبش طرفدار غرب «قطب ملی دموکراتیک ملی ارمنستان» در اعتراضات ۲۱ سپتامبر گفت ارمنستان از روسیه جدا خواهد شد و به جای آن «به صفوف کشورهای متمدن خواهد پیوست».
آرگ کوچینیان، سازمان پیمان امنیت جمعی را «یک سازمان مرده» خواند. او افزود روسیه اکنون «خطری برای ارمنستان است» زیرا مسکو خواهان باز کردن یک گذرگاه حمل و نقل از جمهوری آذربایجان به منطقه نخجوان از طریق ارمنستان است.
تحلیلگر دیگری به نام هاکوب بادالیان، گفت «ارمنستان به منظور کنترل اوضاع امنیتی و جلوگیری از تشدید بیشتر، تلاش میکند تا حامیان سیاسی جدید پیدا کند، که پیش از همه آنها ایالات متحده است.
او گفت: «این آرزوهای ایروان صرفاً به دلیل این واقعیت ایجاد شده است که مکانیسمهای رسمی استراتژیک نظامی-سیاسی پیشبینی شده در حوزه ارمنستان-روسیه و ارمنستان-سازمان پیمان امنیت جمعی دیگر کار نمیکند.»
اما روبرت کوچاریان، رئیسجمهوری سابق ارمنستان (۱۹۹۸ تا ۲۰۰۸) گفت که خروج ارمنستان از سازمان پیمان امنیت جمعی «اقدامی احمقانه» خواهد بود. کوچاریان نسبت به قرار دادن جامعه ارمنستان در مقابل روسیه هشدار داد. او افزود، در عوض، ایروان باید تلاش کند به مسکو توضیح دهد که سیاستش ممکن است ارمنستان را از خود دور کند.
در ۲۹ سپتامبر گزارش شد که هند محمولههایی از موشک، راکت و مهمات به ارزش ۲۴۴.۶ میلیون دلار به ارمنستان صادر خواهد کرد.
آمریکا و فرانسه میانجیگری میکنند
در همین حال، ایالات متحده آمریکا و فرانسه برای تسهیل صلح بین ایروان و باکو تلاش میکنند.
آرمن گریگوریان، دبیر شورای امنیت ارمنستان، گفت که «دخالت ایالات متحده در فرآیندهای منطقهای تأثیر مثبت و تضمینهای امنیتی بیشتری دارد».
جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی رئیسجمهور آمریکا، در ۲۷ سپتامبر میزبان دیدار حکمت حاجیف، دستیار سیاست خارجی رئیسجمهوری آذربایجان و آرمن گریگوریان، دبیر شورای امنیت ارمنستان در کاخ سفید بود.
آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه، اخیراً بانی دیدار وزرای امور خارجه جمهوری آذربایجان و ارمنستان در نیویورک بود.
نانسی پلوسی، رئیس مجلس نمایندگان آمریکا در ۱۷ تا ۱۹ سپتامبر از ارمنستان بازدید کرد. او از دموکراسی ارمنستان حمایت کرد و «حملات غیرقانونی و مرگبار جمهوری آذربایجان به ارمنستان» را محکوم کرد.
امانوئل مکرون، رئیسجمهور فرانسه، روز ۲۶ سپتامبر در پاریس با پاشینیان نخستوزیر ارمنستان درباره روابط ارمنستان و جمهوری آذربایجان گفت وگو کرد و در ۲۷ سپتامبر با الهام علیاف، رئیسجمهور آذربایجان نیز تماس تلفنی داشت.
سباستین لکورنو وزیر نیروهای مسلح فرانسه با سورن پاپیکیان وزیر دفاع ارمنستان در پاریس دیدار کرد. لکورنو گفت که فرانسه یک هیئت حقیقتیاب برای ارزیابی وضعیت مرزی به ارمنستان اعزام خواهد کرد.
وزارت خارجه فرانسه در ۲۸ سپتامبر گفت که فرستاده ویژه فرانسه در قفقاز جنوبی به زودی به باکو و ایروان سفر خواهد کرد.
ایروان «باید از ایران درخواست حمایت کند»
برخی در ارمنستان میگویند که این کشور باید برای حمایت به ایران مراجعه کند.
روبرت کوچاریان، رئیسجمهور سابق، که ائتلاف مخالفان ارمنستان را رهبری میکند، گفت ممکن است از ایران برای تضمین امنیت ارمنستان دعوت شود، زیرا روسیه و ایالات متحده اکنون نمیتوانند نفوذ مؤثری بر جمهوری آذربایجان و ترکیه داشته باشند.
کوچاریان در ۲۸ سپتامبر در ایروان گفت: «ایران کشوری نیست که وقتی از منافع ملی دفاع میکند، بتوان با هشدارهای ساده جلویش را گرفت.»
او افزود ایروان باید تلاش کند تا هم مسکو و هم آمریکا را متقاعد کند که حمایت ایران از ارمنستان ضروری است. او گفت که در شرایط موجود، ارمنستان «باید جسورتر باشد، از جمله در روابط خود با جهان.»
وارطان وسکانیان، کارشناس مسائل مربوط به ارمنستان گفت ایران نسبت به تمایل باکو و آنکارا برای ایجاد یک گذرگاه حمل و نقل از طریق ارمنستان محتاط است. او گفت که ارمنستان و ایران در حال حاضر منافع مشابهی دارند و یک «مشارکت استراتژیک» برای هر دو طرف مفید خواهد بود.
جانا وارطانیان، یکی دیگر از کارشناسان، گفت که بعید است ایران از نیروی نظامی استفاده کرده یا نیروهای خود برای حمایت از ارمنستان مستقر کند، اما ایروان میتواند از ایران تجهیزات نظامی خریداری کند.
ایران بارها آمادگی خود را برای میانجیگری بین ارمنستان و جمهوری آذربایجان اعلام کرده است.
در جریان درگیریهای سپتامبر، ابراهیم رئیسی، رئیسجمهور ایران با نیکول پاشینیان، نخستوزیر ارمنستان و حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه با جیحون بایراموف، همتای آذربایجانی خود گفتگوی تلفنی داشت.
ایران همچنین از این بیم دارد که «گذرگاه زنگزور» پیشنهادی - یک مسیر حمل و نقل و ارتباطی که آذربایجان را از طریق ارمنستان به منطقه نخجوان آن متصل میکند - ارتباط زمینی ایران با ارمنستان را قطع کند.
- بخش مانیتورینگ
- بیبیسی
پس از اینکه متحدان ارمنستان در سازمان پیمان امنیت جمعی به رهبری روسیه در بحبوحه نبردهای مرگبار اخیر با جمهوری آذربایجان، به طور صریح از این کشور حمایت نکردند، این کشور جستجو برای حامیان جدید را آغاز کرده است.
یک سال قبل از آن، در ماه مه ۲۰۲۱ هم سازمان پیمان امنیت جمعی در رویارویی مرزی ارمنستان و جمهوری آذربایجان مداخله نکرد.
موضع سازمان پیمان امنیت جمعی در قبال چنین وقایعی، تردیدهایی را در ارمنستان در مورد لزوم عضویت این کشور در این گروه ایجاد کرده است.
ارمنستان از سازمان پیمان امنیت جمعی و روسیه ناراضی است
در پاسخ به درخواست ارمنستان برای کمک نظامی، سازمان پیمان امنیت جمعی و روسیه تصمیم گرفتند یک هیأت حقیقتیاب به ارمنستان بفرستند تا وضعیت مرزی را بررسی کرده و توصیههایی را ارائه کنند. این واکنش، ارمنستان را ناامید کرد و این کشور را بر آن داشت تا فعالیتهای دیپلماتیک خود را در تلاش برای جلب حمایت خارجی در بحبوحه بحران با جمهوری آذربایجان افزایش دهد.
نیکول پاشینیان، نخستوزیر ارمنستان، در نشست مجمع عمومی سازمان ملل در ماه سپتامبر، خواستار اعزام و استقرار ناظران بین المللی در مرز ارمنستان و جمهوری آذربایجان شد.
او این درخواست را در بحبوحه نبردهای مرگبار تازه مرزی در ۲۸ سپتامبر تکرار کرد.
پاشینیان همچنین بدون نام بردن از کسی، کشورهای متحد را متهم کرد که در تأمین تسلیحات برای ارمنستان کوتاهی کردهاند، اگرچه ارمنستان «صدها میلیون دلار» برای این سلاحها پرداخت کرده است.
نخستوزیر و وزیر امور خارجه ارمنستان در حاشیه اجلاس مجمع عمومی سازمان ملل متحد در نیویورک با دهها مقام ارشد خارجی دیدار کردند تا آنها را در جریان بحران قرار دهند.
اما آنها با سرگی لاوروف وزیر امور خارجه روسیه که برای شرکت در مجمع عمومی سازمان ملل در نیویورک حضور داشت، ملاقات نکردند.
نیکول پاشینیان با استانیسلاو زاس، رئیس سازمان پیمان امنیت جمعی که برای یک ماموریت حقیقتیاب از ۲۰ تا ۲۵ سپتامبر در ایروان بود، نیز ملاقات نکرد. سازمان پیمان امنیت جمعی گفت که پاشینیان در مدت سفر زاس به ایروان در نیویورک بوده است.
علاوه بر این، ارمنستان تصمیم گرفت در رزمایش سازمان پیمان امنیت جمعی که از ۲۶ سپتامبر تا ۸ اکتبر در قزاقستان برگزار میشود، شرکت نکند، و دلیل آن را «وضعیتی که پس از تجاوز جمهوری آذربایجان در مرزهای این کشور شکل گرفته است» ذکر کرد.
گاگیک (گورگن) ملکونیان، نماینده پارلمان ارمنستان، گفت حالا که این کشور «در وضعیت بدی قرار دارد» نه سازمان پیمان امنیت جمعی و نه روسیه به ارمنستان کمکی نمیکنند. او افزود که در صورت خروج ارمنستان از سازمان پیمان امنیت جمعی، آمریکا ممکن است به این کشور تسلیحات بفروشد. او همچنین گفت که جناح اکثریت پارلمان بحث درباره احتمال خروج از ائتلاف تحت رهبری روسیه را آغاز کرده است.
«ارمنستان به شرکای راهبردی جدید نیاز دارد»
در ماه سپتامبر اعتراضاتی در مقابل سفارت روسیه در ایروان برگزار شد.
یکی از اعضای جنبش طرفدار غرب «قطب ملی دموکراتیک ملی ارمنستان» در اعتراضات ۲۱ سپتامبر گفت ارمنستان از روسیه جدا خواهد شد و به جای آن «به صفوف کشورهای متمدن خواهد پیوست».
آرگ کوچینیان، سازمان پیمان امنیت جمعی را «یک سازمان مرده» خواند. او افزود روسیه اکنون «خطری برای ارمنستان است» زیرا مسکو خواهان باز کردن یک گذرگاه حمل و نقل از جمهوری آذربایجان به منطقه نخجوان از طریق ارمنستان است.
تحلیلگر دیگری به نام هاکوب بادالیان، گفت «ارمنستان به منظور کنترل اوضاع امنیتی و جلوگیری از تشدید بیشتر، تلاش میکند تا حامیان سیاسی جدید پیدا کند، که پیش از همه آنها ایالات متحده است.
او گفت: «این آرزوهای ایروان صرفاً به دلیل این واقعیت ایجاد شده است که مکانیسمهای رسمی استراتژیک نظامی-سیاسی پیشبینی شده در حوزه ارمنستان-روسیه و ارمنستان-سازمان پیمان امنیت جمعی دیگر کار نمیکند.»
اما روبرت کوچاریان، رئیسجمهوری سابق ارمنستان (۱۹۹۸ تا ۲۰۰۸) گفت که خروج ارمنستان از سازمان پیمان امنیت جمعی «اقدامی احمقانه» خواهد بود. کوچاریان نسبت به قرار دادن جامعه ارمنستان در مقابل روسیه هشدار داد. او افزود، در عوض، ایروان باید تلاش کند به مسکو توضیح دهد که سیاستش ممکن است ارمنستان را از خود دور کند.
در ۲۹ سپتامبر گزارش شد که هند محمولههایی از موشک، راکت و مهمات به ارزش ۲۴۴.۶ میلیون دلار به ارمنستان صادر خواهد کرد.
آمریکا و فرانسه میانجیگری میکنند
در همین حال، ایالات متحده آمریکا و فرانسه برای تسهیل صلح بین ایروان و باکو تلاش میکنند.
آرمن گریگوریان، دبیر شورای امنیت ارمنستان، گفت که «دخالت ایالات متحده در فرآیندهای منطقهای تأثیر مثبت و تضمینهای امنیتی بیشتری دارد».
جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی رئیسجمهور آمریکا، در ۲۷ سپتامبر میزبان دیدار حکمت حاجیف، دستیار سیاست خارجی رئیسجمهوری آذربایجان و آرمن گریگوریان، دبیر شورای امنیت ارمنستان در کاخ سفید بود.
آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه، اخیراً بانی دیدار وزرای امور خارجه جمهوری آذربایجان و ارمنستان در نیویورک بود.
نانسی پلوسی، رئیس مجلس نمایندگان آمریکا در ۱۷ تا ۱۹ سپتامبر از ارمنستان بازدید کرد. او از دموکراسی ارمنستان حمایت کرد و «حملات غیرقانونی و مرگبار جمهوری آذربایجان به ارمنستان» را محکوم کرد.
امانوئل مکرون، رئیسجمهور فرانسه، روز ۲۶ سپتامبر در پاریس با پاشینیان نخستوزیر ارمنستان درباره روابط ارمنستان و جمهوری آذربایجان گفت وگو کرد و در ۲۷ سپتامبر با الهام علیاف، رئیسجمهور آذربایجان نیز تماس تلفنی داشت.
سباستین لکورنو وزیر نیروهای مسلح فرانسه با سورن پاپیکیان وزیر دفاع ارمنستان در پاریس دیدار کرد. لکورنو گفت که فرانسه یک هیئت حقیقتیاب برای ارزیابی وضعیت مرزی به ارمنستان اعزام خواهد کرد.
وزارت خارجه فرانسه در ۲۸ سپتامبر گفت که فرستاده ویژه فرانسه در قفقاز جنوبی به زودی به باکو و ایروان سفر خواهد کرد.
ایروان «باید از ایران درخواست حمایت کند»
برخی در ارمنستان میگویند که این کشور باید برای حمایت به ایران مراجعه کند.
روبرت کوچاریان، رئیسجمهور سابق، که ائتلاف مخالفان ارمنستان را رهبری میکند، گفت ممکن است از ایران برای تضمین امنیت ارمنستان دعوت شود، زیرا روسیه و ایالات متحده اکنون نمیتوانند نفوذ مؤثری بر جمهوری آذربایجان و ترکیه داشته باشند.
کوچاریان در ۲۸ سپتامبر در ایروان گفت: «ایران کشوری نیست که وقتی از منافع ملی دفاع میکند، بتوان با هشدارهای ساده جلویش را گرفت.»
او افزود ایروان باید تلاش کند تا هم مسکو و هم آمریکا را متقاعد کند که حمایت ایران از ارمنستان ضروری است. او گفت که در شرایط موجود، ارمنستان «باید جسورتر باشد، از جمله در روابط خود با جهان.»
وارطان وسکانیان، کارشناس مسائل مربوط به ارمنستان گفت ایران نسبت به تمایل باکو و آنکارا برای ایجاد یک گذرگاه حمل و نقل از طریق ارمنستان محتاط است. او گفت که ارمنستان و ایران در حال حاضر منافع مشابهی دارند و یک «مشارکت استراتژیک» برای هر دو طرف مفید خواهد بود.
جانا وارطانیان، یکی دیگر از کارشناسان، گفت که بعید است ایران از نیروی نظامی استفاده کرده یا نیروهای خود برای حمایت از ارمنستان مستقر کند، اما ایروان میتواند از ایران تجهیزات نظامی خریداری کند.
ایران بارها آمادگی خود را برای میانجیگری بین ارمنستان و جمهوری آذربایجان اعلام کرده است.
در جریان درگیریهای سپتامبر، ابراهیم رئیسی، رئیسجمهور ایران با نیکول پاشینیان، نخستوزیر ارمنستان و حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه با جیحون بایراموف، همتای آذربایجانی خود گفتگوی تلفنی داشت.
ایران همچنین از این بیم دارد که «گذرگاه زنگزور» پیشنهادی - یک مسیر حمل و نقل و ارتباطی که آذربایجان را از طریق ارمنستان به منطقه نخجوان آن متصل میکند - ارتباط زمینی ایران با ارمنستان را قطع کند.