عذرخواهی دولت هلند بابت تبهکاری درازمدت در امر برده‌داری

مارک روته، نخست‌وزیر هلند، دوشنبه ۲۸ آذر / ۱۹ دسامبر در یک سخنرانی‌ رسماً از تجارت برده در هلند عذرخواهی کرد. این سخنرانی به‌دلیل آن‌که بدون مشورت با بستگان قربانیان انجام می‌شد مورد انتقاد قرار گرفته بود.

روته در آرشیو ملی در لاهه گفت «به‌دلیل اقدامات دولت هلند در گذشته»، در طول دوره قرن‌های ۱۶ و ۱۷ که در آن بیش از ۶۰۰ هزار نفر به‌عنوان برده از آفریقا به مستعمرات هلندی کارائیب منتقل شدند، عذرخواهی می‌کند. او گفت:

«از همه کسانی که در سراسر جهان به بردگی گرفته شدند و از این اقدامات رنج بردند، از پسران و دختران آن‌ها و همه نوادگان‌شان تا به امروز، عذرخواهی می‌کنم.»

دولت هلند پیش از این تأسف عمیق خود را از نقش تاریخی این کشور در برده‌داری ابراز کرده، اما از عذرخواهی رسمی خودداری کرده بود زیرا می‌گفت چنین ابراز نظری می‌تواند جامعه را دو قطبی کند. با این حال، اکثریت پارلمان هلند از عذرخواهی دولت حمایت کرد.

روته افزود دولت صندوقی برای ابتکاراتی ایجاد خواهد کرد که به مقابله با میراث برده‌داری در هلند و مستعمرات سابق آن کمک کند.

پیش از این سخنرانی، بر سر برنامه‌ دولت برای عذرخواهی در ۱۹ دسامبر اختلاف‌هایی بروز کرد. فعالان ضدبرده‌داری گفتند این عذرخواهی می‌بایست اول ژوئیه سال آینده، در صدوپنجاهمین سالگرد لغو برده‌داری در سورینام اعلام شود، رویدادی که به نام «زنجیرها را بشکن» (breek de kettingen) شناخته می‌شود.

Ad placeholder

هفته گذشته، گروهی متشکل از شش نهاد به دادگاه رفتند تا دولت را مجبور کنند که عذرخواهی را تا اول ژوئیه به تعویق بیندازد، با این استدلال که وزیران در انجام وظایف خود برای محافظت از شهروندان در برابر آسیب کوتاهی کرده‌اند، اما قاضی حکم داد که این یک موضوع سیاسی است و در آن مداخله نمی‌کند.

فعالان ضدبرده‌داری همچنین از برنامه‌های کابینه برای اعزام هفت وزیر به سورینام و جزایر هلندی کارائیب، به‌ویژه از انتخاب فرانک ویرویند، وزیر حفاظت قانونی که خانواده‌اش اهل سورینام هستند، انتقاد کردند.

نخست‌وزیر هلند در سخنان خود گفت آرشیو ملی به این دلیل به‌عنوان محل سخنرانی انتخاب شد که این مکان محل «حافظه ملت» است.

"مارک روته، نخست‌وزیر هلند، دوشنبه ۲۸ آذر / ۱۹ دسامبر در یک سخنرانی‌ رسماً از تجارت برده در هلند عذرخواهی کرد"او گفت:

«دولت هلند و نمایندگان آن قرن‌ها برده‌داری را تسهیل، تشویق، حمایت کردند و از آن سود بردند. برای قرن‌ها، مردم به کالا تبدیل شدند، به نام دولت هلند مورد استثمار و بدرفتاری قرار گرفتند. برای قرن‌ها، کرامت انسانی تحت اقتدار دولت هلند به وحشتناک‌ترین شکل زیر پا گذاشته شد. دولت‌های هلند در گذشته به‌طور متوالی از سال ۱۸۶۳ در دیدن و تصدیق تأثیرات منفی تجارت برده‌ها بسیار کم‌کاری کردند. به این دلیل من از طرف دولت هلند عذرخواهی می‌کنم.»

روته عذرخواهی دولت هلند را به زبان‌های انگلیسی، سورینامی، سرانان تونگو و پاپیمنتی، زبانی که در جزایر هلندی کارائیب صحبت می‌شود، تکرار کرد.

روته همچنین تصریح کرد که عذرخواهی برای برده‌داری تلاشی برای «پاک کردن» موضوع نیست، بلکه تشویق به بحث گسترده‌تر در مورد تجارت برده در گذشته و تأثیرات آن است.

دو سال پیش، مارک روته از عذرخواهی برای گذشته برده‌داری کشورش خودداری کرده بود.

او در آن زمان گفته بود که نسل امروز نمی‌تواند به بی‌عدالتی‌ای که بیش از ۱۵۰ سال پیش روی داده کمک کند.

در ژوئیه ۲۰۲۱، کمیسیونی از کارشناسان گزارشی ارائه کردند که در آن پیشنهاد شده بود کابینه باید عذرخواهی کند و سال ۲۰۲۳ فرصت خوبی برای انجام این کار خواهد بود، زیرا ژوئیه آینده دقیقاً ۱۶۰ سال از لغو رسمی برده‌داری می‌گذرد.

روته هم سه ماه پیش در سفری به سورینام قول داده بود که سال آینده را برای عذرخواهی برگزیند. او همزمان اعضای کابینه خود را به سورینام و جزایر آنتیل سابق فرستاد.

آرماند زاندر از اعضای کمیسیون ملی غرامت در سورینام از اقدام امروز دولت هلند شگفت‌زده شد. او گفت مکان و زمان این عذرخواهی می‌توانست بهتر انتخاب شود. عذرخواهی باید در سورینام در میدان استقلال اعلام می‌شد و پادشاه، نخست‌وزیر و شاید رئیس پارلمان هلند نیز می‌توانستند در آن شرکت کنند.

انجمن‌های سورینامی‌ها در هلند نیز از نحوه این عذرخواهی انتقاد کردند. گفته می‌شود که آن‌ها به هیچ وجه در جریان نبودند و دخالتی در برگزاری این عذرخواهی در محل آرشیو ملی نداشتند.

زیگرید کاگ، معاون نخست‌وزیر هلند برای رفع مشکل، آخر هفته به سورینام سفر کرد و پس از دیدار با کابینه و رئیس‌جمهوری این کشور از گفت‌وگویی خوب و باز سخن گفت و توضیح داد که بحث پس از ارائه گزارش کارشناسی درباره برده‌داری چگونه پیش خواهد رفت و این‌که امروز، دوشنبه «پیامی بسیار معنادار»  داده خواهد شد که مراحل بعدی را به‌دنبال خواهد داشت.

گفته‌شده که برای پروژه‌های یادبود و موزه برده‌داری هلند ۲۲۷ میلیون یورو اختصاص می‌یابد اما آرماند زوندر از کمیسیون ملی غرامت از این بابت خرسند نیست.

"او گفت:«دولت هلند و نمایندگان آن قرن‌ها برده‌داری را تسهیل، تشویق، حمایت کردند و از آن سود بردند"او می‌گوید:

«این مبالغ سهمی نیست که ما در مورد خسارت‌های مادی و غیرمادی برده‌داری در نظر داریم. ما از میلیاردها [یورو] سخن می‌گوییم.»

تخمین زده می‌شود که هلند، به‌عنوان یک قدرت استعماری پیشین، بیش از ۶۰۰ هزار نفر را در قرن‌های ۱۷ و ۱۸ به بردگی گرفت. این پادشاهی یکی از آخرین کشورهای اروپا بود که برده‌داری را در اول ژوئیه ۱۸۶۳ لغو کرد. ۱۰ سال دیگر هم طول کشید تا بالاخره این گام برداشته شد. سورینام از سال ۱۹۷۵ از هلند مستقل شده است.

Ad placeholder