تحویل نخستین نمونه‌های سلولی یوزپلنگ ایرانی

به گزارش خبرگزاری مهر، در راستای مطالعه، شناسایی و حفاظت از منابع ژنتیکی کشور و بهره مندی متقابل از ظرفیت‌ها و توانمندی‌های علمی و پژوهشی، تفاهم نامه همکاری مشترک میان مرکز ذخایر ژنتیکی و زیستی ایران و سازمان حفاظت محیط زیست معاونت محیط زیست طبیعی با حضور حسن اکبری و رضا آذربایجانی منعقد شد.

حسن اکبری معاون محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی سازمان حفاظت محیط زیست گفت: در حوزه محیط زیست ۷۰ درصد جمعیت گونه برجسته ای مثل آهو را از دست دادیم و آن چیزی که ارزشمند است تنوع درون جمعیتی یک گونه است.

وی عنوان داشت: یک نواختی درون جمعیتی بعضی گونه‌ها باعث شده که نتوانیم بعضی گونه‌ها را نجات دهیم.

اکبری گفت: در محیط زیست هم تقریباً کمتر از دو دهه است که به سمت ژنتیک حفاظت رفته ایم و باید در حوزه بعضی مسائل ژنتیکی هم وارد مقوله حفاظت ژنتیک شویم.

وی تصریح کرد: تا جایی که می‌شود باید منابع ژنتیکی کشور را ذخیره کنیم و با عقد تفاهم نامه با این مرکز که یک مرکز تخصصی هست و با یک پیشینه خوبی فعالیتش را شروع کرده است در سطح وسیعی سعی کنیم که فعالیت‌ها را در بخش ژنتیکی انجام بدهیم.

اکبری گفت: سعی ما بر آن است که نمونه‌هایی که دریافت خواهیم کرد را برای نگهداری به این مرکز ارسال کنیم.

وی عنوان داشت: سازمان حفاظت محیط زیست دستگاه اجرایی نظارتی هست و نیاز هست که دو دستگاه با نشست‌های فنی همکاری‌ها را گسترش بدهند تا در حفاظت از منابع زیستی کشور بتوانیم موفق تر عمل کنیم.

وی افزود: هدف از انعقاد این تفاهم نامه، همکاری در زمینه شناسایی، حفاظت و احیای منابع ژنتیکی، بهره مند شدن از ظرفیت‌ها و توانمندی‌های متقابل دو دستگاه از قبیل: منابع انسانی، امکانات آزمایشگاهی، کارگاهی، کتابخانه ای، بانک‌های اطلاعاتی، نمونه‌های زیستی و فضای فیزیکی است.

اکبری اظهار داشت: ارتقا دانش و آگاهی طرفین در زمینه حفاظت از منابع ژنتیکی، فراهم نمودن امکان دسترسی و دستیابی به اطلاعات مرتبط طرفین برای کارشناسان از دیگر موارد این تفاهم نامه است.

وی اظهار داشت: اقدامات مشترکی مانند ایجاد بانک نمونه‌های سلولی حیات وحش کشور، انجام طرح‌های تحقیقاتی مشترک در خصوص حفاظت و احیای گونه‌های گیاهی و جانوری در معرض تهدید کشور در طول مدت این تفاهم نامه اجرا خواهد شد.

رضا آذربایجانی، سرپرست مرکز ذخایر ژنتیکی و زیستی ایران ضمن ابراز خرسندی از آغاز همکاری‌های دو مجموعه گفت: بین سازمان حفاظت محیط زیست و این مرکز قبلاً تعاملاتی وجود داشت، ولی ما علاقمند به توسعه همکاری‌ها با این سازمان با توجه به هدف مشترکی که در زمینه حفاظت از ذخایر زیستی وجود دارد، هستیم.

وی در ادامه افزود: شکل گیری این مرکز بر اساس نیاز جامعه بزرگ زیست فناوری و کمبودهایی که در کشور در این زمینه وجود داشت بر اساس دستور مقام معظم رهبری به جهاد دانشگاهی انجام پذیرفت. و به همین منظور بانک‌های زیستی چهارگانه مرکز بر اساس استانداردهای بین المللی برای تهیه و ارائه نمونه‌های زیستی و حفاظت از آنها راه اندازی شد. این مرکز که در پانزدهمین سال فعالیت خود قرار دارد توانسته است نمونه‌های زیستی استاندارد و شناسنامه دار با کمترین هزینه را در اختیار محققان قرار دهد.

آذربایجانی همچنین بیان کرد: در این مرکز کلکسیون‌های متعدد و ارزشمند از نمونه‌های جانوری، گیاهی و میکروارگانیسم ها مانند گاو گلپایگانی، سیستانی، اسبچه خزری تا پلنگ ایرانی وجود دارد که بسیاری از موارد اشاره شده در معرض خطر انقراض شدید هستند و یا در حوزه گیاهی نمونه‌های ارزشمندی از سراسر کشور جمع آوری و در بانک گیاهی این مرکز نگهداری می‌شود.

سرپرست مرکز ضمن تاکید به لزوم همکاری دستگاه‌های ذیربط جهت حفاظت از ذخایر زیستی و ژنتیکی کشور گفت: حفظ و نگهداری این ذخایر ارزشمند یک وظیفه ملی است و این مرکز با توجه به امکانات و توانمندی‌هایی که دارد از هرگونه همکاری با سازمان‌ها و ارگان‌ها در این امر خطیر استقبال می‌کند.

شایان ذکر است در حاشیه این برنامه و به عنوان اولین اقدام نمونه‌های سلول جنسی یوز برای حفاظت بهینه تحویل مرکز ملی ذخایر ژنتیکی کشور شد.

وی همچنین افزود: هزینه حفاظت از ذخایر زیستی با استانداردترین روش‌ها و کنترل کیفی‌های لازم بسیار بالا است. لذا این امر نیازمند هم افزایی با مراکز و سازمان‌های دست اندار کار است و سازمان حفاظت محیط زیست که یکی از متولیان مهم حفاظت از ذخایر زیستی است در بسیاری از زمینه‌ها می‌تواند به این مرکز کمک کند.

سرپرست مرکز ملی ذخایر ژنتیکی و زیستی ایران اذعان کرد: علاوه بر موضوع حفاظت یکی از مواردی که مورد تاکید سازمان حفاظت محیط زیست و بندهای تفاهم نامه نیز است احیای گونه‌های گیاهی و جانوری در معرض تهدید کشور همچون یوزپلنگ ایرانی، گوزن زرد ایرانی، گورخر آسیایی، فک دریای خزر، هوبره، پلنگ، خرس سیاه آسیایی، تمساح پوزه‌کوتاه (گاندو) و … است.

بحث احیای دام‌های بومی مانند گاو گلپایگانی در بانک سلول‌های انسانی و جانوری مرکز از سال‌های گذشته آغاز شده است و آمادگی در این زمینه نیز وجود دارد.