شناسایی آسیب های مخازن نفت به هنگام حفاری با محصول ایرانی

به گزارش خبرنگار مهر، اهمیت استفاده از توان متخصصان و نخبگان علمی کشور در توسعه نرم‌افزارهای تخصصی و در نهایت تبدیل آن‌ها به نرم‌افزارهای تجاری که در آن علاوه بر ویژگی‌های خاص، تمامی مشخصات و قابلیت‌های نرم‌افزارهای مشابه تجاری آن در نظر گرفته ‌شده است، بر کسی پوشیده نیست.

یکی از مهم‌ترین نیازهای صنعت نفت در بخش بالادستی، در اختیار داشتن نرم‌افزارهایی متناسب با شرایط مخازن و چاه‌های نفت و گاز کشور است.

در حوزه صنعت بالادستی نفت کشور، اغلب نرم‌افزارهای تجاری موجود مطابق خصوصیات میادین ایران نیست و توانایی چندانی در مدل‌سازی دقیق رفتار مخازن کربناته ترک‌دار منحصر به ‌فرد کشور را ندارد، اما صنعت نفت خود را ملزم به استفاده از آن می‌داند، زیرا هیچ جایگزین مناسبی برای آن در اختیار ندارد.

همچنین در شرایط کنونی کشور و به‌ ‌سبب تحریم‌های وضع‌شده، امکان دسترسی آسان به نرم‌افزارهای خارجی و خدمات پشتیبانی آن‌ها وجود نداشته و در مواردی هم که این امکان وجود دارد می‌بایست هزینه‌ای چندین برابر قیمت معمول یک لایسنس نرم‌افزار به شرکت‌های ارائه‌کننده پرداخت کرد و امکان ارائه خدمات پشتیبانی کامل وجود ندارد.

بنابراین، توسعه بومی این نرم‌افزارها امری ضروریست که منجر به کاهش وابستگی به شرکت‌های ارائه‌کننده نرم‌افزارهای اروپائی و آمریکائی می شود.

از مهم‌ترین مزایای تولید نرم‌افزارهای بومی می‌توان به مواردی چون کسب دانش فنی، خودکفایی در تولید نرم‌افزار، جلوگیری از خروج ارز از کشور، پدافند غیرعامل و جلوگیری از افشای اطلاعات میادین نفت و گاز، پشتیبانی نرم‌افزار در داخل کشور، سفارشی‌سازی نرم‌افزار بر اساس نیاز صنعت و استفاده از روابط و معادلات به‌روزتر اشاره کرد.

با توجه به نیاز گسترده صنعت نفت و گاز کشور به نرم‌افزارهای تخصصی و الزام این شرکت‌ها برای خرید نرم‌افزارهای خارجی محققان یک شرکت دانش بنیان مستقر در پارک فناوری پردیس نرم افزاری برای صنعت نفت و گاز طراحی کردند که آسیب های مخازن نفت به هنگام حفاری را شناسایی می کند.

از انجایی که آسیب واردشده در اطراف چاه هنگام حفاری، تراوایی در این ناحیه را کاهش می دهد و این می‌ تواند باعث افت عملکرد مخزن و کاهش بهره‌وری چاه شود شناسایی این اسیب از اهمیت بالایی برخوردار است.

شناسایی این نوع آسیب‌ها و رفع آن‌ها می‌تواند باعث کاهش ضریب پوسته و افزایش نرخ تولید چاه و همچنین به تعویق انداختن استفاده از روش‌های فراز آوری مصنوعی شود. اسیدکاری متداول‌ترین روش کاهش و یا حذف آسیب اطراف چاه است.

بررسی این موضوع با توجه به هزینه‌ بالای عملیات اسیدکاری و طراحی مناسب عملیات اسیدکاری بسیار حائز اهمیت است. به‌علاوه، این عملیات غیرقابل‌بازگشت بوده و ممکن است مشکلات جدی برای چاه و مخزن ایجاد کند.

موفقیت عملیات اسیدکاری درگرو انتخاب دقیق پارامترهای کلیدی (شامل نوع اسید، حجم سیال تزریقی، استراتژی تزریق اسید، غلظت اسید و افزایه‌های اسید و غیره) است که استفاده از این نرم افزار چنین روندی را تسهیل می کند.

در چاه‌های مختلف تولیدی-تزریقی پارامترهای دما، فشار، جنس سنگ و سیال متفاوت است. ازآنجایی‌که این پارامترها تأثیر عمده‌ای بر عملیات اسیدکاری دارند، امکان استفاده از یک عملیات موفق برای چاه‌های دیگر نیست. لذا، ضرورت دارد که قبل از انجام عملیات اسیدکاری در چاه موردنظر طراحی و بهینه‌سازی عملیات با استفاده از نرم‌افزار هوشمند صورت گیرد.

استفاده از این نرم افزار طراحی شده توسط محققان کشور می‌تواند به این امر کمک کند.

این نرم افزار برای شرکت ملی مناطق نفت‌خیز جنوب، شرکت نفت مناطق مرکزی ایران، مدیریت اکتشاف شرکت ملی نفت، شرکت مهندسی و توسعه نفت و گاز و ...

طراحی شده است.

در حال حاضر با توجه به تحریم‌های بین المللی موجود، امکان خرید نسخه‌های قانونی نرم‌افزارهای خارجی وجود نداشته و ارائه خدمات پشتیبانی و آموزش برای نرم‌افزارهای قفل‌شکسته نیز انجام نمی‌پذیرد.

همچنین ارتقا نرم افزار و ارائه نسخه‌های جدید با قابلیت‌های بیشتر و یا نیازمندی های جدیدی که کاربران با آن مواجه می‌شوند، رفع باگ های موجود در سیستم فعلی، آموزش مستمر کاربران سیستم و آموزش کاربران جدید از مهمترین اهداف فاز پشتیبانی و آموزش محسوب می شوند.

در زمینه اسیدکاری دانش کافی در خصوص روش‌های مورداستفاده در نرم‌افزارهای خارجی وجود نداشته که خود سبب عدم اطمینان کاربران نرم‌افزار و اتکا به روش‌های سنتی و قواعد سرانگشتی شده و نتایج اسیدکاری چاه‌ها معمولاً قابل قبول نیست.

همچنین به‌روزنبودن نرم‌افزارهای قفل‌شکسته خارجی یکی دیگر از دلایل تولید این محصول است.

گنجاندن آخرین روابط تجربی متناسب با داده‌های نفت و گاز میادین کشور از ویژگی‌های اصلی این نرم‌افزار تخصصی مناسب در صنعت نفت و گاز کشور است که در صورت استفاده از نرم‌افزارهای قفل شکسته، به هیچ وجه این امکان وجود نخواهد داشت.

استفاده از این سامانه کمک شایانی به مشخصه‌سازی هر چه بهتر و صحیح‌تر مخازن نفت و گاز کشور می کند و پیش‌بینی صحیح‌تری از میزان تولید و بهره‌وری مخازن را فراهم می سازد که نمود آن در مدیریت صحیح‌تر از مخازن کشور تجلی می‌یابد.

بر اساس اعلام‌محققان این شرکت، با تولید این نرم‌افزار، وابستگی ایران به شرکت‌های خارجی قطع شده و از خروج اطلاعات ذی‌قیمت و استراتژیک میادین نفت و گاز کشور به بیگانگان، جلوگیری به عمل می‌آید.

مزیت‌های توسعه این نرم‌افزار بومی،( امکان تغییر نرم افزار بر اساس نیاز خریدار داخلی) و (امکان اضافه کردن روابط و معادلات مربوط به مخازن نفت و گاز )است.