جین دایچ انیماتور آمریکایی و از کارگردانان تام و جری درگذشت

حق نشر عکس

facebook/gene deitch

Image caption

جین دایچ ۱۳ قسمت از مجموعه تام و جری و قسمت‌های زیادی از مجموعه کارتونی "ملوان زبل" را کارگردانی کرد

جین دایچ، کارتونیست برنده جایزه اسکار و یکی از کارگردانان مجموعه کارتونی تام و جری در ۹۵ سالگی درگذشت. ناشر آثار او ضمن تایید خبر درگذشت ژنه دایچ در آپارتمانش در پراگ، مرگ او را "غیرمنتظره" توصیف کرده است.

دایچ ۱۳ قسمت از مجموعه تام و جری و قسمت‌های زیادی از مجموعه کارتونی "ملوان زبل" را کارگردانی کرد. او که متولد شیکاگو بود، در سال ۱۹۵۹ برای سفری ۱۰ روزه به پراگ رفت و در آنجا با همسرش آینده‌اش آشنا شد. او به این ترتیب در این شهر ماندگار شد.

او یکی از معدود آمریکایی‌هایی بود که در دوران حکومت کمونیستی چکسلواکی، آزادانه در پراگ زندگی می‌کرد. دایچ در سال ۱۹۶۰ جایزه اسکار بهترین فیلم کوتاه انیمیشن را برای فیلم "مونرو" دریافت کرد.

"او که متولد شیکاگو بود، در سال ۱۹۵۹ برای سفری ۱۰ روزه به پراگ رفت و در آنجا با همسرش آینده‌اش آشنا شد"او دو بار دیگر هم در سال ۱۹۶۴ برای فیلم‌هایش نامزد اسکار شد.

این کارتونیست در سال ۲۰۰۴ به دلیل یک عمر فعالیت در زمینه انیمیشن و فیلم‌های کارتونی‌اش جایزه انیمیشن "وینسور مک‌کی" را دریافت کرد.

کمپانی فیلمسازی آمریکای ‌ام جی ام به عنوان تولیدکننده مجموعه کارتونی تام و جری، در سال ۱۹۵۷ تولید این مجموعه را متوقف کرده بود. این کمپانی در سال ۱۹۶۱ ساخت تام و جری را از نو آغاز کرد و کار را به جین دایچ، انیماتور آمریکایی ساکن پراگ داد.

• تام و جری؛ داستان موش و گربه، هشتاد ساله شد

حق نشر عکس

Getty Images

متروگلدن مایر در سال ۱۹۶۱ برای صرفه‌جویی در هزینه‌ها، یک استودیو در پراگ راه‌اندازی کرد. جین دایچ، مسئول انجام این کار شد اما او با مشکل کمبود بودجه و نیروی انسانی روبرو بود و کارمندانی داشت که درکی از نمونه اصلی کار نداشتند..

استودیوی او به طور مخفی اپیزودهایی از کارتون‌های دیگر را هم می‌ساخت از جمله کارتون پاپای که در ایران با نام ملوان زبل نمایش داده شده است. آنان اسامی چکی را آمریکایی کردند تا برای بینندگان، شائبه ارتباط با کمونیسم پیش نیاید. دایچ بعدها به رادیوی چک گفت: "به دلیل وجود پرده آهنین، نام انیماتورهای چک که در این استودیو کار می‌کردند، هرگز در یک کارتون تام و جری دیده نشد."

او خوب می‌دانست که مهم‌ترین نکته، پیروی از نمونه‌های کلاسیک است؛ مسئله‌ای که "خط قرمز" هواداران بود اما ۱۳ قسمتی که تولید کرد جزو بدترین‌های تام وجری طبقه‌بندی می‌شوند.

دایچ در برخی از مصاحبه‌هایش پذیرفته که شهرت بدی پیدا کرده و گفته بود که در آن زمان حتی تهدید به مرگ هم شده بود. بعد از او پروژه به چاک جونز سپرده شد

محبوبیتی به قدمت ۸۰ سال

هشتاد سال از ساخت اولین قسمت‌های تام و جری می‌گذرد. این کارتون در این مدت همچنان یکی از محبوب‌ترین‌ها در جهان باقی مانده‌ است. این انیمیشن در یک نظر سنجی در سال ۲۰۱۵ در بریتانیا محبوب‌ترین کارتون از نظر بزرگسالان شناخته شد. تام‌ و جری اینقدر محبوب است که بعضی دولتمردان هم درباره آن اظهار نظر کرده‌اند.

در سال ۲۰۱۶ یکی از مقامات عالی‌رتبه مصری این کارتون را "دلیل شیوع خشونت در خاورمیانه" خواند و حتی آیت الله علی خامنه‌ای، رهبر حکومت جمهوری اسلامی ایران هم رابطه ایران و آمریکا را به "رابطه تام و جری" تشبیه کرده و گفته بود "آمریکا مانند تام همیشه شکست می‌خورد".

"او به این ترتیب در این شهر ماندگار شد.او یکی از معدود آمریکایی‌هایی بود که در دوران حکومت کمونیستی چکسلواکی، آزادانه در پراگ زندگی می‌کرد"

بیل هانا و جو باربارا سازندگان این انیمیشن از سال ۱۹۴۰ برای دو دهه بیش از ۱۱۰ قسمت کوتاه این کارتون را برای شرکت مترو گلدن مایر (ام‌ جی ‌ام) ساختند.

حق نشر عکس

Getty Images

انیمیشن این اپیزودها که با دست کشیده می‌شد به عنوان بهترین‌های تام و جری شناخته می‌شوند. هانا و باربارا هفت جایزه اسکار برای این اپیزودها کسب کردند. ساخت هر قسمت از این مجموعه، هفته‌ها طول می‌کشید و هزینه‌ای حدود ۵۰ هزار دلار داشت.

برای همین هانا و باربارا هر سال می‌توانستند فقط چند قسمت تولید کنند. جیغ معروف تام، صدای خود بیل هانا بوده است.

در سال ۱۹۵۷ با بسته شدن بخش انیمیشن ام ‌جی ‌ام همکاری هانا و باربارا با این شرکت قطع شد. در دهه ۷۰ بار دیگر تام و جری به دست بیل هانا و جو باربارا خالقان اولیه این کارتون سپرده شد.

در این زمان قسمت‌های اولیه تام و جری "خشن" به حساب می‌آمد بنا بر این هانا و باربارا قسمت‌های تازه را با ذائقه زمانه تولید کردند که هیچ‌وقت به پای موفقیت قسمت‌‌های اصلی نرسید. یکی از انتقادهایی که به تام و جری شده است وجود "ارجاعات نژادپرستانه" در این کارتون است.

• پیام 'ضد آمریکایی' در یک کارتون تلویزیون کره شمالی
• نخستین نمایش عمومی کارتون والت دیزنی پس از ۸۷ سال