چاپ کتاب کامیار عابدی درباره تاریخ و تحلیل شعر سپید ایران

به گزارش خبرنگار مهر، کتاب «دریچه‌ای به شعر سپید پارسی؛ از آغاز تا دهه ۱۳۷۰» نوشته کامیار عابدی به‌تازگی توسط انتشارات جهان کتاب منتشر و راهی بازار نشر شده است.

کامیار عابدی نویسنده این‌کتاب و پژوهشگر شعر فارسی، پیش‌تر «مهدی حمیدی شیرازی؛ شاعر و عاشق»، «سیمین بهبهانی شاعر و تکاپوگر مدنی»، «بیژن جلالی، شعرهایش و دل ما» و ... را با همکاری این‌ناشر درباره شاعران معاصر فارسی منتشر کرده است. عابدی در کتاب جدید خود که دو بخش دارد، تلاش کرده در بخش اول که ۳۰ فصل را شامل می‌شود، ریشه‌ها، جوانب، شاخه‌ها، گروه‌ها و تقسیم‌بندی‌های دوره‌ای یا شکلی شعر سپید را از ابتدای تولد تا پایان دهه ۱۳۷۰ بررسی کند. در بخش دوم هم نویسنده آرا و نظرات موافق و مخالف بین ۳۰ شاعر و ادیب را درباره شعر سپید از منابع مختلف گرداوری و تدوین کرده است.

بخش اول این‌کتاب، «شعر سپید: تحلیل‌ها و نمونه‌ها» است که این‌عناوین را شامل می‌شود:

آینده تجدد در شعر فارسی از نگاه شاعری سنت‌گرا در سال ۱۳۳۲، آرای قدما در زمینه وزن و قافیه در شعر، خروج از معیارهای متعارف عروض در دوره‌های متقدم، خروج از معیارهای متعارف عروض در دوره‌های متاخر، شعر منثور ایران در پرتو شعر منثور فرانسوی، از عروض کهن به عروض نیمایی از عروض نیمایی به عروض منعطف، تجربه‌های منثور در شعر نیما و نسل نخست شعر نیمایی، نحله ادبی سخن و شعر منثور، احمد شاملو و شعر منثور،‌ شعر منثور یا شعر سپید؟، دوره‌های شعر سپید در ایران، رنگین‌کمانی از سپیدسرایان: از شاملو تا دهه ۱۳۷۰، چند سپیدسرا به انتخاب محمدعلی سپانلو، چندسپیدسرا به انتخاب محمدمختاری، چندسپیدسرای موج نو شعر دیگر شعر حجم موج ناب و شعر به دقیقه اکنون، چند سپیدسرای ساختارگرا و ساختارگریز، چند سپیدسرا به انتخاب تورج رهنما، چند سپیدسرای شعر مهاجرت، چند سپیدسرای شعر مذهبی-انقلابی، چند سپیدسرای منفرد، شعر سپید در تجربه شاعران نیمایی متاخر، آبشخورهای شعر سپید: نثر کهن فارسی، تحلیل‌ها و پیشنهادهای ملک‌الشعراء بهار ناصرالدین صاحب‌الزمانی رضا براهنی و شفیعی کدکنی، شعر سپید و سرودهای باستانی: اوستایی مانوی و پهلوی، شعر سپید و ترجمه عهد عتیق و عهد جدید به فارسی، شعر سپید ایران و شعر فرنگی، چرایی نضج و رواج شعر سپید در ایران، برخی ویژگی‌های شعر سپید پارسی،‌ فرجام سخن.

دومین‌بخش این‌کتاب هم با عنوان «آرا و اسناد» دربرگیرنده این‌فصول است:

اشاره و تحلیل، نیما یوشیج، پرویز ناتل خانلری، احسان یارشاطر، احمد شاملو، مفتون امینی، ه.ا.سایه، سیمین بهبهانی، بیژن جلالی، مهدی اخوان ثالث، خسرو فرشیدورد، نادر نادرپور، ابوالحسن نجفی، عبدالعلی دستغیب، یدالله رویایی، منوچهر آتشی، م. آزاد، فروغ فرخزاد، رضا براهنی، فریدون گیلانی: فغان، محمد حقوقی، اسماعیل خویی، شفیعی کدکنی، محمدعلی سپانلو، اسماعیل نوری‌علاء، علی باباچاهی، ضیاء موحد، سیروس شمیسا، شمس لنگرودی، میرزاآقا عسکری، محمود فلکی.

در قسمتی از این‌کتاب می‌خوانیم؛

انتشار مجله بهار (۱۲۸۹) به مدیری یوسف اعتصام‌الملک (پدر پروین اعتصامی) یک واقعه ادبی پراهمیت در تاریخ زبان فارسی و ادبیات ایران محسوب می‌شود.

"این کار کم‌سابقه در سال‌ها و دهه‌های بعد در مجله‌ها و روزنامه‌های ادبی، فرهنگی و حتی اجتماعی و سیاسی مختلف پی گرفته شد"زیرا، این مجله آغازگر انتشار ترجمه‌هایی از شعر و نثر اروپایی به نثر فارسی بود. این کار کم‌سابقه در سال‌ها و دهه‌های بعد در مجله‌ها و روزنامه‌های ادبی، فرهنگی و حتی اجتماعی و سیاسی مختلف پی گرفته شد. برخی از شاعران و نویسندگان با الهام از این‌ترجمه‌ها (یا گاه با توجه به متن اصلی شعرها و نثرها) به نگارش نثر یا سرودن شعر پرداختند. چنین سروده‌هایی در آغاز در قالب‌های غزل و قصیده و به‌ویژه مثنوی و قطعه، و به تدریج در قالب‌های نوظهور عروضی مانند دوبیت‌ها (چهارپاره) یا چندبیت‌های پیوسته بود. در مَثَل، شعر پُرشهرتِ «گلدان شکسته» سروده سولی پرودوم (برنده نخستین جایزه ادبی نوبل: ۱۹۰۱) در طول سال‌های ۱۲۹۵ تا ۱۳۲۵ دست‌کم، چهاربار به‌صورت مستقیم و یک‌بار به نحو غیرمستقیم دستمایه سروده‌هایی در قالب‌های پیش‌گفته شده است.

(ر.ک: گلدان شکسته پرودوم، صص ۴۳_۴۱) بیت‌های نخست این پنج شعر به ترتیب تاریخ سرایش بدین ترتیب است:...

این‌کتاب با ۲۵۲ صفحه، شمارگان ۴۰۰ نسخه و قیمت ۷۵ هزار تومان منتشر شده است.