فراز و فرودهای مستندسازی در اصفهان

ایسنا/اصفهان اصفهان، امسال در جشنوارۀ بین‌المللی سینما حقیقت شش نماینده داشت و توانست، برای فیلم‌های «ریتم کند» به کارگردانی محسن علیدادی و «مادر بی‌سیم» به کارگردانی زهرا نیازی، نامزد دریافت جایزۀ بهترین کارگردانی از بخش بلند و کوتاه شود.

یکی از اعضای هیئت مؤسس خانه مستند اصفهان، به همین بهانه، با ما از وضعیت سینمای مستند اصفهان سخن گفته است.

رسول  انتشاری به ایسنا می‌گوید: طی سال‌های گذشته، همیشه نمایندگانی از اصفهان با فیلم‌هایشان یا با داوری‌هایشان، در جشنوارۀ بین‌المللی سینما حقیقت حضور داشته‌اند و برخی از آن‌ها، البته اصفهانی‌هایی هستند که دیگر در این شهر زندگی نمی‌کنند.

او ادامه می‌دهد: تقریباً می‌توان گفت که این حضور (جز در سال ۱۳۹۳)، همواره در وضعیت ثابتی بوده، حال آنکه می‌شد سهم اصفهان، خیلی بیشتر و بهتر از این باشد.

این مستندساز تصریح می‌کند: مستندسازان اصفهان، حداقل در یکی دو سال گذشته فیلم‌های زیادی داشته‌اند که نتوانسته‌اند مراحل ساختشان را به پایان برسانند و برای جشنواره‌ها ارسال کنند. دلیل آن هم چیزی نیست جز نبودن بودجه، حمایت و انگیزۀ کافی.

انتشاری، یادآور می‌شود که در سال جاری، فیلم فرهاد بردبار تنها به این دلیل که یک‌بار از تلویزیون پخش‌شده بود و این مسئله، صادقانه از سوی خود کارگردان به اطلاع دبیرخانۀ جشنواره حقیقت رسید، نتوانست به جشنواره راه پیدا کند، حال آنکه پیش‌تر، فیلم‌هایی با همین شرایط در جشنواره حضور داشته‌اند و انتظار می‌رفت مسئولان فرهنگی با چانه‌زنی، بتوانند این مشکل را حل کنند.

عضو هیئت مؤسس خانه مستند اصفهان می‌گوید: ناهماهنگی بین صداوسیما و نهادهای فرهنگی و نبود حمایت، این گزاره را در ذهن ما تثبیت می‌کند که مستندسازان اصفهان تنها هستند؛ خودشان باید بدون حامی فیلم بسازند و خودشان هم برای جشنواره‌ها ارسال کنند.

او خاطرنشان می‌کند: به همین دلیل ما از ابتدای امسال پیگیر تأسیس خانه مستند اصفهان شدیم. انتخابات این خانه ۲۹ مهرماه برگزار شد و اکنون مراحل ثبت را طی می‌کند. امیدوارم خانه مستند اصفهان محلی برای متمرکز شدن فعالیت مستندسازان باشد، چراکه سینمای مستند اصفهان بی‌هیچ اغراقی، از نظر کم و کیف یکی از بهترین‌های کشور است.

انتشاری، در پاسخ به این سؤال که بحران کرونا چه تأثیری بر سینمای مستند اصفهان داشته؟ توضیح می‌دهد: بحران کرونا و تأثیری که بر همۀ شئون زندگی مردم گذاشت را می‌توان با جنگ مقایسه کرد؛ جنگی با هفتصد کشته در روز و بسیار غم انگیز.

"در ذهن من این سؤال بارها شکل گرفت که آیا مستندسازان ما توانستند راوی زمانه‌ای باشند که در آن زیست می‌کنند و غم نامه‌های کرونا را در قالب مستند ثبت و ضبط کنند؟ و پاسخم هر بار این بود که نه"در ذهن من این سؤال بارها شکل گرفت که آیا مستندسازان ما توانستند راوی زمانه‌ای باشند که در آن زیست می‌کنند و غم نامه‌های کرونا را در قالب مستند ثبت و ضبط کنند؟ و پاسخم هر بار این بود که نه. البته جسته گریخته کارهایی انجام شد اما آنطور که باید و شاید نبود. مستندسازان ما نه دربارۀ این بحران و نه دربارۀ بحران خشک سالی و فرونشست، که اصفهان با آن دست و پنجه نرم می‌کند، نتوانستند اثر قابل توجهی بسازند و دلایل این نتوانستن، حتما باید احصا و بررسی و اعلام شود.

از دید این مستندساز، مهم‌ترین دلیل این امر، نبود حمایت است؛ چراکه فیلم سازی هزینه دارد و دستمزدها خیلی عقب‌تر از تورم حرکت می‌کند. او در این باره می‌گوید: سال گذشته شورای شهر اصفهان بودجه‌ای را برای حمایت از تولید فیلم در شرایط کرونایی در نظر گرفت و مستند هم از آن سهمی داشت، اما این بودجه در مسیر درستی هزینه نشد. امیدوارم با وجود خانه مستند این مسئله تکرار نشود.

عضو هیئت مؤسس خانه مستند اصفهان، حسن شیوع کرونا را نیز، آنلاین شدن اکران فیلم‌ها و کارگاه‌های آموزشی جشنواره‌ها می‌داند؛ اقدامی که کمک شایان توجهی به رشد مستندسازان می‌کند و کیفیت آثارشان را بهبود می‌بخشد.

او با اشاره به مصوبۀ الزام مستندنگاری در دستگاه‌های اجرایی، خاطرنشان می‌کند که لازم است دولت، تعریف دقیقی از فیلم مستند و جایگاه آن در این مصوبه ارائه کند و ادامه می‌دهد: قطعا مستندسازی که بتواند در سال، دو سه فیلم برای دستگاه‌ها بسازد، از رهگذر همین تحقیق و پژوهش و فعالیت، یکی دو سوژۀ خوب دیگر نیز پیدا خواهد کرد و درآمد کافی برای مواجهۀ خلاقانه با آن سوژه را هم خواهد داشت.

انتشاری، معتقد است که هنوز مدیران حوزه‌های مختلف، اهمیت مستندنگاری و مستندسازی را درک نکرده‌اند و امیدوار است که خانه مستند اصفهان بتواند در تغییر این نگاه نقش مؤثری ایفا کند.

انتهای پیام