یادکردی از تجسم دیانت و سیاست

آیت‌الله سیدحسن مدرس مبارزی وارسته و خستگی‌ناپذیر در دوران ظلمت رضاخانی بود که جان خود را در این راه فدا کرد و سالروز شهادتش به عنوان روز مجلس نامگذاری شد.

این شهید معظم از سلاله سادات و مبارزی یگانه و آزاده بود که در عصر ظلمت و استبداد در اوج شجاعت و شهامت به مفاهیمی چون فقاهت، سیاست، دیانت و استبداد ستیزی معنی دوباره‌ای بخشید.

وی شخصیتی برجسته و مجتهدی آگاه به مسائل روز بود که در دوران نمایندگی مردم، به عنوان شاخص‌ترین نماینده مجلس شورای ملی پس از انقلاب مشروطه در پنج دوره حضور درخشان و بی‌نظیر، به نماد و تجسمی ماندگار از دیانت و سیاست تبدیل ‌شد.

مسوولان از مدرس درس بگیرند

فرماندار اردستان گفت: وجود افرادی همچون شهید مدرس که در زمان خود منشا خیر و برکت بودند، باید درسی برای همه مسوولان باشد.

حمیدرضا تاملی افزود: داشتن شخصیتی همچون شهید مدرس در عین ایجاد حس غرور و سربلندی، احساس مسوولیت را برای تدام این راه طلایی و درخشان مضاعف می‌کند.

وی با یادآوری حضور مفاخر و شخصیت‌های برجسته اردستان از گذشته تاکنون اظهار داشت: باید از اینکه پیشینه تاریخی شهرستان به خوبی به نسل جوان انتقال داده نشده است غبطه خورد.

وی ادامه داد: شهرستان اردستان در موضوع فرهنگی، علمی و وضعیت کنونی با حفره درک نکردن این واقعیت که چگونه از آن موقعیت و جایگاه به شرایط کنونی رسیده، مواجه است.

تاملی با طرح این پرسش که چرا با وجود شمار زیاد مفاخر و شخصیت‌های برجسته در اردستان، روزگار و وضعیت اینگونه است، افزود: این دغدغه، بزرگترین سوالی است که بایستی پیش روی همه علاقه‌مندان به این خطه قرار گیرد.

فرماندار اردستان تصریح کرد: مسوولان شهرستان از منظر شناخت و معرفی اندیشمندان، مفاخر و چهره‌های برجسته به نسل بعدی بدهکارند. 

به گفته وی، موضوع بنیاد ملی اندیشه‌ها و آراء شهید مدرس از سال گذشته کلید خورده است تا بتواند در زمینه معرفی ابعاد مختلف شخصیتی این شهید معظم اقدام کند.

وی اظهار امیدواری کرد که شهید مدرس به عنوان یک شخصیت منحصر به فرد مذهبی و سیاسی برای همیشه تاریخ ایران زمین باقی خواهد ماند.

امام خمینی (ره) خود را شیفته مدرس می‌دانست

عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجه مجلس شورای اسلامی گفت: در اهمیت این چهره ماندگار تاریخ ایران همین بس که بنیانگذار نظام مقدس جمهوری اسلامی خود را شیفته آن بزرگوار میدانست و چنان تحت تاثیر شخصیت وی قرار داشت که بارها از شهر مقدس قم به تهران سفر می‌کرد تا علاوه بر حضور در نشست‌های مجلس شورای ملی، به عنوان تماشاچی، شاهد تلاش‌های شهید مدرس در مجلس آن زمان باشد.

حسین نوش‌آبادی افزود: شهید مدرس، آزاده‌ای است که حبس، سیلی، تبعید و شهادت، او را تسلیم نساخت و چون کوه در مقابل نامردمی‌ها و ستمگری‌ها، ایستاد و تا پایان، بر آرمانهایش، استوار ماند.

وی تصریح کرد: شهید مدرس، نماد بارز تلفیق سیاست‌مداری و شریعت‌مداری در دوران معاصر است؛ مجتهدی با درایت، سیاستمداری با کفایت و بیگانهستیز و نمایندهای سادهزیست، شجاع و باتقوا که با چهار دوره مسوولیت نمایندگی مردم تهران، نامش در صفحات زرین تاریخ ملت ایران، جاودانه شد.

مسوولان مدرس را الگو قرار دهند

حجت الاسلام حسن دهشیری امام جمعه اردستان در پیامی به مناسبت سالروز شهادت آیت‌الله مدرس(ره) نوشت: آن مرد بزرگ که به شجاعت و قناعت و سادهزیستی مشهور بود، توانست با رفتار شایسته‌ خود، الگویی مناسب برای  عموم روحانیون، سیاسیون، مجلسی‌ها، تمامی ملت‌ها و قاطبه آزاداندیشان متدین و متعهد باشد.

حجت‌الاسلام عبدالله عسکری امام جمعه زواره نیز با بیان اینکه شهید مدرس (ره) عالم با عمل و سیاستمدار و در شجاعت، سیاست و سادهزیستی زبان زد بود نوشت: چه خوب است مسوولان و به خصوص نمایندگان مجلس شورای اسلامی این شخصیت را الگوی خود قرار دهند تا نامشان همانند او برای همیشه جاویدان بماند.

مدرس فراموش‌نشدنی است

استاد دانشگاه و پژوهشگر تاریخ و تمدن ایرانی و اسلامی گفت: شهید مدرس چهره درخشان و پارسای جامعه است که هرگز فراموش نخواهد شد.

محمدحسین ریاحی امروز در آیین بزرگداشت شهید مدرس در دانشگاه پیام نور اردستان افزود: شخصیت درخشان و ستاره فروزان این شهید در عرصه‌های مختلف با خداباوری و ایمان سرشار نشات گرفته از سیره انبیاء و اولیای الهی، از او چهره‌ای ماندگار ساخته است.

وی ادامه داد: تحمل یک برهه سخت با عزمی استوار موجب شد قله‌های فرضی بیهوده را به قله افتخار تبدیل کند.

وی اضافه کرد: نسب او از شرافت و الگو برای دیگران است به طوریکه درخشندگی او باعث شد مسیر و مراش زنده بماند و تا تاریخ زنده است مدرس زنده خواهد بود.

استاد تاریخ اظهار داشت: مدرس در جوانی به سمت استفاده از لذت‌های دنیوی نرفت و آن را به سخت‌کوشی تبدیل کرد و در فراگیری علم و دانش و سیاست با قاطعیت عمل کرد و از کمترین امکانات بیشترین استفاده را برد و از او انسانی قاطع و مبارز ساخت.

ریاحی خاطر نشان کرد: در حوزه علمیه اصفهان شاخص بود، دقت و کنجکاوی باعث ارتقای علمی او شد و اجتهاد و دانش آن مرد بزرگ او را ماندگار کرد.

وی افزود: تلخی استبداد رضاخانی به خصوص خدعه بریتانیا را شاهد بود و با آن مبارزه کرد و در واقعه رژی و مشروطه از مخالفان سرسخت بود.

به گفته وی، با ورود به انجمن ایالتی اصفهان و بعد به مجلس شورای ملی در پنج دوره خدمات زیادی به جامعه کرد و توانست در مقابل استعمارگران ‌ایستادگی کند و با تجزیه ایران‌ به مخالفت پرداخت.

این پژوهشگر تاریخ تصریح کرد: مخالفت‌های رضاخان نتوانست مدرس را از اهدافش باز دارد و جان خود را در این راه نثار کرد و تا تاریخ زنده است مدرس زنده خواهد بود.

از تولد تا شهادت

شهید آیت‌الله سیدحسن مدرس فرزند سیداسماعیل در سال ۱۲۸۷ قمری برابر با ۱۲۴۹ شمسی در روستای سرابه کچو از توابع شهرستان اردستان به دنیا آمد و پس از فوت پدرش در سال ۱۲۹۳ قمری به قمشه (شهرضا) اصفهان نزد جدش میرعبدالباقی رفت و به کسب تعلیم، تربیت و علم و تقوا پرداخت.

وی در ۱۴ سالگی برای ادامه تحصیل به اصفهان رفت و ۱۳ سال در حوزه علمیه آن شهر علوم اسلامی را فرا گرفت و سپس در سال ۱۳۱۱ قمری برای ادامه تحصیل به عتبات عالیات مهاجرت کرد و در نجف در محضر آیات عظام سیدمحمد فشارکی و شریعت اصفهانی کسب فیض کرد.

در سال ۱۳۲۴ هجری قمری که ۳۷ سال از عمر پربرکتش گذشته بود به اصفهان بازگشت تا نقش تاریخی خود را در انقلاب مشروطه ایفا کند.

آیت‌الله مدرس در دوران سکونت در اصفهان با حاکمان ستمگر قاجاریه به مخالفت پرداخت و در این راه با مشکلاتی از جمله دستگیری و تبعید مواجه شد که ‌با حمایت مردم مسلمان اصفهان مشکل رفع شد.

این عالم وارسته پس از آن با عضویت در انجمن ایالتی اصفهان به مجلس قانونگذاری راه یافت و سپس در دوره دوم مجلس شورای ملی و سوم علاوه بر اینکه به عنوان یکی از مجتهدان تراز اول کشور بود با رای مردم تهران وارد مجلس شورای ملی شد.

آیت‌الله مدرس در دوره چهارم مجلس نیز به عنوان نماینده مردم تهران به مجلس راه یافت و بر علیه رژیم ستم‌شاهی قیام کرد، همچنین در مجلس پنجم با تمام مشکلاتی که رضاخان برای انتخاب او و برخی نمایندگان دیگر ایجاد کرد، با رای مردم تهران نماینده شد و از بدو امر به مخالفت با اعتبارنامه‌های نمایندگانی که با دخالت رضاخان به مجلس راه یافتند پرداخت.

در انتخابات دوره ششم باز هم رضاخان نتوانست از انتخاب مدرس توسط مردم تهران جلوگیری کند و ایشان به مجلس ششم راه یافت که ننگین‌ترین حوادث آن دوران طرح ترور آیت الله مدرس به وسیله عمال رضاخان و اداره نظمیه او در هفتم آبان ۱۳۰۵ بود و خود رضاخان برای آنکه نشان دهد در این جریان نقشی ندارد به املاک خود در ساری رفته و از آنجا تلگراف فرستاده بود که از طرف او احوال آیت الله مدرس را در بیمارستان جویا شوند ولی جواب شنید که به کوری چشم دشمنان مدرس نمرده است.

در هفتمین دوره مجلس عمال رضاخان پهلوی با دست بردن در نتایج آرا از حضور آیت الله مدرس در مجلس جلوگیری کردند ولی باید گفت، مدرس تنها در مقابل رضاخان قرار نگرفت بلکه بر اساس اسناد موجود ایشان یک نهضت ضد استعماری و به ویژه ضد انگلیسی را آغاز کرد که جلوه‌ای از این حرکات استعماری، رضاخان بود.

سرانجام آیت الله مدرس به دستور رضاشاه از تهران به دامغان، مشهد، خواف و به کاشمر تبعید و در غروب ۲۶ رمضان سال ۱۳۵۷ قمری برابر با ۱۰ آذر سال ۱۳۱۶ شمسی به فرمان رضاشاه به شهادت رسید.

حضرت امام خمینی (ره) در رابطه با ایشان فرمودند: آیت‌الله مدرس کسی بود که با فراست خویش هم ماهیت ضد اسلامی و ضد مردمی رضاخان را آشکار ساخت و هم با شجاعت کم نظیر با او به مبارز پرداخت.

همچنین رهبر معظم انقلاب درباره شهید مدرس فرمودند: مدرس به عنوان یک روحانی که از چشمه فیاض دین رهاییبخش و انسانساز اسلام سیراب بود، در انجام تکلیف الهی و شرعی خویش که مبارزه با ظلم، فساد و اختناق بود را سرلوحه احکام خویش داد و هرگز تنها بودن را بهانه سکوت قرار نداد.

شهرستان اردستان با بیش از ۴۲ هزار نفر جمعیت در ۱۱۸ کیلومتری شمال شرقی اصفهان واقع شده است.