روند نگران‌کننده مصرف غیرمولد گاز در ایران/ قفل قرارداد‌های سوآپ گازی در دولت سیزدهم باز شد

علی طاهری فرد؛ کارشناس حوزه انرژی و مدیرعامل موسسه مطالعاتی انرژی سبحان در گفتگو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری دانشجو درباره نحوه عرضه، تولید و تقاضای گاز می‌گوید: از ۹۵۰ میلیون مترمکعب گاز غنی که در کشور تولید می‌شود، که حدود ۱۰ درصد آن به مواد پتروشیمی و فرآورده تبدیل وبقیه آن در نیروگاه، صنعت وبخش خانگی می‌سوزد. البته عمده گازی که می‌سوزد در همان بخش خانگی است و هیچ ارزش افزوده‌ای برای کشور ندارد.

طاهری در ادامه افزود: آنچه در این مبحث مدنظر ماست، مدیریت تقاضا به جای افزایش تولید است، به عنوان مثال ما در پارس جنوبی به صورت کامل با انباشت ظرفیت مواجهیم، در حالی که قطر نصف ما تولید دارد درحالی که ما این گازغنی تولید شده را به جای تبدیل به متانول و انواع پلیمر‌ها به صورت خام می‌سوزانیم. این خام سوزی هیچ تفاوتی با خام فروشی ندارد! با توجه به این موارد باید در برنامه هفتم بیش از قبل به بحث تقاضا بپردازیم و برای مدیریت تقاضا برنامه‌های ویژه تری داشته باشیم.

این استاد دانشگاه در مورد تراز انرژی کشورهم اذعان داشت: تا امروز هر زمان تراز انرژی کشور بهم می‌خورد، این عدم تعادل را با افزایش تولید اصلاح می‌کردیم، اما در حال حاضر این امکان وجود ندارد. اکنون باید برای اصلاح هر گونه ناترازی تقاضا را مدیریت کنیم. به عنوان مثال در سال جاری که رو به اتمام است، با وجود قیمت بالای اوره و متانول و محصولات فولادی تمام ورودی گازبرای تولید این محصولات را قطع کرده و گازرا در بخش خانگی می‌سوزانیم!

این فعال بخش انرژی در ادامه توضیح داد: به طور کلی باید مصرف گاز بهینه سازی و اقتصادی شودبه طوری که نیروگاه‌ها بدانند که بهینه سازی در مصرف گاز نفع اقتصادی برای مجموعه دارد.

"در دولت قبل ترکمنستان به دلیل عمل نکردن ایران به تعهداتش به شدت گلایه‌مند بود، اما اکنون با قرارداد سوآپی که دولت سیزدهم با این کشور منعقد کرده این بدهی در قالب تهاتر پرداخت می‌شود"این مسئله باید فرهنگ سازی شود.

قفل سوآپ گازی در دولت سیزدهم باز شد
طاهری فرد همچنین در ارتباط با قرارداد‌های سوآپ هم گفت: قرارداد سوآپ گازی ترکمنستان حرکت بسیار قابل توجهی برای کشور بود، اما در حال حاضر نمی‌تواند سبب تراز گازی کشور شود. به طور کلی، به دنبال عقد این قرارداد زمزمه‌های قرارداد‌های بزرگ و باصرفه تری هم شنیده می‌شود که قطعا قدم بزرگی برای تراز گازی کشور خواهد بود.

وی ضمن انتقاد از روند سوآپ گازی در دولت گذشته، نیز بیان کرد: دولت سیزدهم با امضای قرارداد سوآپ گازی موجب بهبود روابط بین دوکشور که از زمان وزیر نفت دولت قبل، مخدوش و تیره بود شد. در دولت قبل ترکمنستان به دلیل عمل نکردن ایران به تعهداتش به شدت گلایه‌مند بود، اما اکنون با قرارداد سوآپی که دولت سیزدهم با این کشور منعقد کرده این بدهی در قالب تهاتر پرداخت می‌شود. به طور کلی دولت قبل به خصوص وزیر سابق اصولا به قرارداد سوآپ اعتقادی نداشت از این جهت کشور در این بخش طی سال‌های گذشته به شدت با مشکل مواجه بود.

این فعال حوزه نفت و گاز همچنین، در مورد قرارداد‌های سوآپ نیزاظهار امیدواری کرد و ادامه داد: اکنون در بحث قرارداد‌های سوآپ موضوع قطر هم مطرح شده، چنانچه این قرارداد امضا شود، یک موقعیت بسیارعالی برای ایران فراهم می‌شود و نباید بهانه فروش مستقیم به ترکیه این قرارداد عقب بیفتد، چرا که هنوز شرایط لازم برای انجام این کار را در داخل کشور نداریم.

طاهری فرد درمورد اقدامات وزارت نفت هم می‌گوید: علی رغم زمستان سرد دولت جدید توانست بدون قطعی گاز این پیک را مدیریت کند، اما در مجموع برای قضاوت درباره عملکرد وزارت نفت دولت کنونی قدری زود است، اما امیدواریم که تصمیمات قابل توجهی در خصوص مسائل راهبردی در این بخش گرفته شود.

مدیر عامل موسسه مطالعاتی انرژی سبحان صحبت‌های خود را با مهمترین نگرانی فعالین حوزه‌ی نفت و گاز به پایان برد و گفت: در حال حاضر مهمترین نگرانی ما این است که وزارت نفت کنونی بعد از برداشته شدن تحریم‌ها روش وزیر سابق «بیژن زنگنه» را ادامه بدهند به این صورت که با ۱۴/۱۵ فروشنده‌ی خصوصی حوزه‌ی نفت کار را ببندند در این صورت چند سال دیگر با سر کارآمدن شخصی مثل ترامپ دوباره تمام راه‌ها برای ما کور خواهد شد.