ابزارهای سیاستی حمایت از تحقیق و توسعه در نظام نوآوری بررسی شد

به گزارش خبرگزاری مهر، طرح پژوهشی «تحلیل ابزارهای سیاستی حمایت از تحقیق و توسعه در نظام علم، فناوری و نوآوری ایران» توسط دکتر رضا حسان، عضو هیئت‌علمی پژوهشکده جامعه و اطلاعات پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران به پایان رسید.

سرمایه‌گذاری در تحقیق و توسعه (R&D) عامل اصلی در ایجاد نوآوری و رشد اقتصادی است. دولت‌ها در سراسر جهان از ابزارهای مختلف سیاستی برای ارتقای تحقیق و توسعه استفاده می‌کنند. با توجه به اهمیت ابزارهای سیاستی در ارتقای تحقیق و توسعه در کشور، این مقاله به بررسی ابزارهای سیاستی حمایت از تحقیق و توسعه در قوانین پرداخته است.

روش این پژوهش، تحلیل محتوای کیفی است. برای انجام این پژوهش نخست چارچوب ارزیابی، استخراج و براساس مؤلفه‌های آن، مبادرت به تحلیل محتوا شده است. در این پژوهش در ابتدا منطق و ویژگی‌های طراحی ابزارهای سیاستی حمایت از تحقیق و توسعه، سپس ظرفیت‌ها و خلاءهای سیاستی ابزارهای سیاستی در قوانین و مقررات در ایران مورد بررسی قرار گرفته است.

این پژوهش با توجه به اهمیت شکست‌های سیستمی مانند شکست تعامل و شکست در قابلیت در موفقیت یا عدم موفقیت سیاست‌ها، ابزارهای سیاستی را از نظر در نظر گرفتن این شکست‌ها در طراحی آنها مورد تحلیل قرار داده است.

در این پژوهش در کل، ۱۲ ماده قانونی بررسی شده است.

"دولت‌ها در سراسر جهان از ابزارهای مختلف سیاستی برای ارتقای تحقیق و توسعه استفاده می‌کنند"طبق یافته‌ها، از این میان ۸ ماده از تحقیق و توسعه در بخش خصوصی حمایت می‌کنند و ۴ ماده به تحقیق و توسعه در بخش دولتی اختصاص دارند.

از میان ابزارهای حمایتی معرفی شده در این پژوهش ابزارهایی مانند کسر فوق‌العاده هزینه، استهلاک تسریع شده، تخفیف بیمه کارکنان، و مشارکت عمومی و خصوصی در قوانین کشور ما وجود ندارد. افزون بر این تقریباً در طراحی هیچ یک از ابزارهای طراحی شده برای حمایت از تحقیق و توسعه، دو شکست تعامل و قابلیت در نظر گرفته نشده است.

رسیدن به چنین نتیجه‌ای، ضرورت طراحی یک بسته سیاستی جامع و اختصاصی برای تحقیق و توسعه، را توجیه می‌کند. بازطراحی قوانین در زمینه حمایت از تحقیق و توسعه به صورتی که شکست‌های تعامل و قابلیت در طراحی آنها در نظر گرفته شود، می‌تواند فرصتی را برای افزایش تحقیق و توسعه در صنایع کشور ایجاد کند که در ادامه به نوآوری و رشد اقتصادی منجر شود.