ضرورت و عدم ضرورت روز البرز

خبرگزاری مهر، گروه فرهنگ و اندیشه: حسین عسکری، تاریخنگار و البرزپژوه و نویسنده کتاب‌هایی چون «کتابشناسی ساوجبلاغ»، «نقد دل»، «بیداری دشت کهن»، «علمای مجاهد استان البرز»، «دشتی به وسعت تاریخ»، «کهن دشت»، «روستای ایستا» و «روستازادگان دانشمند» به مناسبت ۲۰ مهر که روز البرز نام گرفته، یادداشتی را در اختیار مهر قرار داده است که در ادامه آن را خواهید خواند:

از سال ۱۳۹۶ به پیشنهاد دکتر مهراب رجبی، ۲۰ مهر، «روز ملی البرز» نامیده شده است. در زمستان ۱۳۹۹ با توصیه هوشمندانه استاد دکتر حکمت اله ملاصالحی، کاربرد واژه «ملی» از عنوان این روز حذف شد چون این کشورها هستند که روز ملی دارند. شهرها، شهرستان‌ها و استان‌ها، ملت مستقل نیستند که روز ملی داشته باشند بلکه آنان صاحب روز یا هفته فرهنگی می‌شوند.

در مهر ۱۲۹۶ «دبستان برزگران» با پیگیری وزارت فلاحت و تجارت و مدیریت فنی «هانس شریکر» (آلمانی) در قریه کرج تاسیس شد. این دبستان در واقع همان «مکتب عملی فلاحتی» بود که با حضور ۳۵ شاگرد بالای ۱۵ سال، از طریق آزمون ورودی آغاز به کار کرد. این مدرسه، شبانه روزی و دوره تحصیل در آن یک ساله بود.

گروهی از دانشجویان و مدرسان مدرسه عالی فلاحت کرج

بر اساس پروگرام دبستان برزگران که در سال ۱۲۹۷ چاپ شده، این درس‌ها تعلیم داده می‌شد: فارسی، شرعیات، حساب، سیاق، هندسه، فیزیک، علم زراعت، حیوان داری، پرورش و تربیت درختان میوه، کائنات جو (هواشناسی کشاورزی)، شناسایی اراضی، دایر کردن اراضی، کوت و رشوه، دفترداری مختصر، مساحی (اندازه گیری مساحت اراضی)، گیاه شناسی، پرورش زنبور عسل، ساختن ابنیه دهاتی، تربیت جنگل به طور عموم، ثروت روستایی، قوانین جاریه روستایی، ماشین‌های زراعتی به طور عموم.

از دیگر سو، اقامه نمازهای واجب، ورزش، عملیات زراعتی در مزارع، در فهرست برنامه‌های شبانه روزی این مدرسه دیده می‌شود.

"در زمستان ۱۳۹۹ با توصیه هوشمندانه استاد دکتر حکمت اله ملاصالحی، کاربرد واژه «ملی» از عنوان این روز حذف شد چون این کشورها هستند که روز ملی دارند"حتی در صفحه ۹ پروگرام دبستان برزگران آمده است: «در مواقع نماز، اذان هم گفته می‌شود.» همچنین در صفحه ۱۱ آن ذیل «درس شرعیات» درج شده است: «اصول دین؛ فروع دین (مخصوصاً ذکر اهمیت امر به معروف و نهی از منکر)؛ تقسیمات اولیه ارث؛ مکاسب حلال و حرام.»

و اما سیر تاریخی «پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران» که «دبستان برزگران کرج» بخشی از آن است:

۱. تاسیس مدرسه فلاحت مظفری در سال ۱۲۷۹

۲. انحلال مدرسه فلاحت مظفری در سال ۱۲۸۵

۳. تاسیس دبستان برزگران کرج در سال ۱۲۹۶

۴. انحلال دبستان برزگران در سال ۱۳۰۰

۵.

گشایش مدرسه ابتدایی و متوسطه فلاحتی در پارک امین الملک تهران در سال ۱۳۰۱

۶. تاسیس مدرسه عالی فلاحت کرج در سال ۱۳۰۶

۷. تاسیس بنگاه‌های علمی فلاحتی کرج در سال ۱۳۱۴

۸. تغییر نام مدرسه عالی فلاحت کرج به دانشکده کشاورزی در سال ۱۳۱۹

۹. پیوستن دانشکده کشاورزی کرج به دانشگاه تهران در سال ۱۳۲۵

۱۰.

"این دبستان در واقع همان «مکتب عملی فلاحتی» بود که با حضور ۳۵ شاگرد بالای ۱۵ سال، از طریق آزمون ورودی آغاز به کار کرد"تغییر نام دانشکده کشاورزی کرج به دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران در سال ۱۳۴۵

۱۱. تاسیس پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران در سال ۱۳۸۳

۱۲. نکوداشت یکصد و بیستمین سال تاسیس پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران در سال ۱۳۹۹.

نمی‌دانم به چه دلایلی، در چند سال اخیر، «طرح پیشنهادی روز البرز» در شورای فرهنگ عمومی استان مسکوت مانده است. این در حالی است که روز فرهنگی هشتگرد (۱۷ آذر) و روز فرهنگی نظرآباد (۸ مهر) به تصویب شورای فرهنگ عمومی شهرستان‌های متبوع رسیده و روز فرهنگی کرج (۲۱ فروردین) هم در شورای اسلامی شهر کرج تصویب شده است.

با توجه به روند تصویب روزهای فرهنگی شهرستان‌های هفتگانه استان البرز، دیگر تصویب «روز البرز» را امری ضروری و فوری نمی‌دانم. زیرا تصویب و برگزاری این روزهای فرهنگی، می‌تواند اهداف مورد نظر طرح پیشنهادی روز البرز را تامین کند و بدیل مناسبی برای آن باشد.

در همین راستا، ضمن سپاس از اعضای محترم شورای فرهنگ عمومی استان البرز، تقاضامندیم که خود را بیش از این به مشقت نیاندازند؛ چون در یکی دو سال اخیر، «روز البرز» از دغدغه‌های اولیه و اصلی بیشتر فعالان فرهنگی و اجتماعی استان به ویژه البرزپژوهان خارج شده است.

در گفت‌وگوی زنده اینستاگرامی ساعت ۲۱ روز دوشنبه ۱۹ مهر ۱۴۰۰ با آقایان دکتر مهراب رجبی و دکتر حمید حشمدار، در این باره بیشتر سخن خواهیم گفت.

منابع

تقی بهرامی، تاریخ کشاورزی ایران (تهران: انتشارات دانشگاه تهران، ۱۳۳۰)، صص ۱۵۵ - ۱۶۳؛ پروگرام دبستان برزگران در کرج: مکتب عملی فلاحتی (تهران: شرکت مطبعه بوسفور، ۱۲۹۷)، صفحات مختلف؛ پردیس کشاورزی و منابع طبیعی از آغاز تا کنون: از مدرسه فلاحت مظفری (دیروز) تا پردیس (امروز)، مهر ۱۳۹۴، صص ۴ - ۲۱.