نامه‌های عاشقانه فریدون فرخزاد به یک مرد لهستانی

نامه‌های عاشقانه فریدون فرخزاد به یک مرد لهستانی۱۵ مرداد ۱۴۰۱ - ۶ اوت ۲۰۲۲

پرهام قبادی، ‌بی‌بی‌سی

نامه‌های عاشقانه فریدون فرخزاد به یک مرد لهستانی به طور اتفاقی در سطل زباله‌ای در ورشو لهستان پیدا شده است.

 در یکی از نامه‌ها فرخزاد می‌گوید: «من به اینکه چطور یک روز همدیگر را می بینیم فکر می‌کنم. که تو را در آغوش می‌گیرم. می‌بوسمت.» 

فریدون فرخزاد این نامه‌ها را بین سال‌های ۱۹۶۵ تا ۱۹۶۷ از مونیخ در آلمان غربی برای پسرعمه همسر اولش آنیا بوچکفسکی‌ فرستاده است. مارک ایوانوف پسرعمه آنیا در ورشوی لهستان زندگی می‌کرده است.

 نامه‌ها را یک هنرمند بلژیکی- لهستانی به نام استفان روتن در سطل زباله جلوی منزل مسکونی‌اش در ورشو در سال ۲۰۱۹ پیدا کرد. 

آقای روتن به بی‌بی‌سی فارسی گفت که وقتی مارِک «در سن ۷۲ سالگی در اثر سرطان» درگذشت، وسایلش را دور ریختند. 

آقای روتن که آلمانی هم بلد است، اسم فرخزاد را در گوگل جستجو می‌کند و متوجه می‌شود که به سندی تاریخی دست پیدا کرده است. 

منبع تصویر،

Stephane Rutten

نامه‌های فرخزاد

نامه اول فریدون فرخزاد خطاب به باربارا - عمه آنیا و مادر مارِک – است.  

فرخزاد خودش را معرفی می‌کند و سراغ مارِک «پسر ۱۸ تا ۲۰ ساله‌» باربارا را می‌گیرد و می‌خواهد تا مارک برایش نامه بنویسد. 

در اولین نامه‌ها فرخزاد صحبت همجنسگرایی را پیش می‌کشد و می‌گوید در حال خواندن کتابی از جمیز بالدوین، نویسنده سیاه‌پوست و همجنسگرای آمریکایی‌ست. 

او می‌گوید بالدوین «درباره مسئله سفیدپوست‌ها و سیاه‌پوست‌ها در آمریکا زیاد می‌نویسد و همچنین درباره عشق بین مرد و مرد.» 

«خودش همجنسگراست.

"می‌بوسمت.» فریدون فرخزاد این نامه‌ها را بین سال‌های ۱۹۶۵ تا ۱۹۶۷ از مونیخ در آلمان غربی برای پسرعمه همسر اولش آنیا بوچکفسکی‌ فرستاده است"بسیار زیبا در این باره می‌نویسد. آیا در لهستان عشق بین دو مرد وجود دارد؟ نظر تو در این باره چیست؟» 

در نامه‌های بعدی فرخزاد عاشقانه به مارک ابراز علاقه می‌کند. 

«وقتی بالاخره روزی تو را ببینم، تو را در آغوش می گیرم و عاشقانه می بوسمت و به تو می گویم که با تو خوشبختم. بعد همه شب در کنار تو دراز می‌کشم و با تو حرف می‌زنم، درباره تو، درباره من، درباره ما.» 

در نامه‌ای دیگر می‌گوید برای او عشق بین دو مرد دو جنبه دارد، «گاه برای انسان بدوی و گاه برای انسان‌های بسیار باهوش». 

فرخزاد در نامه می‌نویسد «همه هنرمندان بزرگ همجنسگرا بودند و هستند، یا دوجنسگرا. شخصا، وقتی درباره عشق است برای من زیباست. من عاشق عشقم، هر نوعش!!! منظورم عشق است، نه سکس!»

منبع تصویر،

Stephane Rutten

نکات دیگر نامه

فریدون فرخزاد در نامه‌هایش دائم از زندگی در آلمان غربی گلایه می‌کند و اکثر آلمانی‌ها را به «نازی» بودن متهم می‌کند.

او می‌گوید عاشق لهستان است و می‌خواهد شعرهایش به زبان آلمانی را در آلمان شرقی برای مخاطبانش بخواند.

آن سال‌ها آلمان شرقی و لهستان هر دو کشورهایی با نظام کمونیستی بودند. 

فریدون فرخزاد هم در آن دوران گرایش فکری چپی داشته است. اما بعد از انقلاب ایران بارها گفته که سلطنت طلب است.

منبع تصویر،

Stephane Rutten

منبع تصویر،

Stephane Rutten

سفر فرخزاد به لهستان

در نامه‌ها فرخزاد بارها به مارک وعده سفر به ورشو را می‌دهد اما مشخص است که تا زمان نامه‌نگاری، یعنی تا سال ۱۹۶۷، موفق به دیدار هم نمی‌شوند. 

فریدون فرخزاد در نهایت به لهستان می‌رود. بی‌بی‌سی فارسی به اسنادی دست پیدا کرده که نشان می‌دهد فرخزاد سال ۱۹۷۲ در یک فستیوال آواز در شهر سوپوت در شمال لهستان شرکت می‌کند.  

مشخص نیست که فرخزاد در این سفر مارک را می‌بیند یا نه. اما مارک نامه‌ها را تا پایان عمر تمیز در پلاستیکی نگه می‌دارد.