وزیر خارجه آمریکا با بریتانیا، آلمان و فرانسه بر سر برجام گفتگو کرد

آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا روز جمعه ۱۷ بهمن (پنجم فوریه) در یک کنفرانس ویدیویی با همتایان خود از بریتانیا، فرانسه و آلمان در مورد ایران و سرنوشت برجام رایزنی کرد. پس از خروج آمریکا از برجام در سال ۲۰۱۸ این نخستین نشستی است که آمریکا با متحدین اروپایی خود درباره سرنوشت برجام برگزار کرده است.

به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید

وزارت امور خارجه آلمان اعلام کرد چهار وزیر خارجه عصر جمعه ۱۷ بهمن درباره همکاری‌های نزدیک و احیای روابط فرا آتلانتیکی توافق کردند و می‌خواهند در آینده برای مقابله با چالش‌های جهانی مشترکا اقدام کنند.

دومینیک راب وزیر امور خارجه بریتانیا با ارسال توییتی نوشت که سه کشور اروپایی و وزیر خارجه آمریکا درباره اقدام مشترک در خصوص برطرف کردن نگرانی‌های مشترک نسبت به ایران رایزنی کردند.

نشست شورای ملی آمریکا درباره ایران 

هم‌زمان با نشست مجازی وزرای خارجه آمریکا و "ترویکای اروپایی" (آلمان، بریتانیا و فرانسه) نشست دیگری در کاخ سفید توسط شورای امنیت ملی آمریکا برگزار شد.

جن ساکی، سخنگوی کاخ سفید درباره زمان بازگشت به برجام گفت این موضوع کاملا به ایران مربوط است.

مقامات آمریکایی از ایران خواستند گام اول را برای اجرای تعهدات برجامی خود بردارد تا آمریکا هم به برجام برگردد.

پیشنهاد ایران: بازگشت هم‌زمان ایران و آمریکا به برجام

محمد جواد ظریف، وزیر خارجه ایران در مصاحبه با شبکه خبری "سی ان ان" پیشنهاد کرد ایران و آمریکا می‌توانند "هماهنگ و هم‌زمان" به برجام برگردند.

مقامات آمریکایی اما گفتند که ایالات متحده قصد دارد پس از مشورت و رایزنی با همتایان اروپایی و برطرف کردن نگرانی‌های متحدان منطقه‌ای خود، به توافقی درازمدت و مستحکم برسند.

جن ساکی سخنگوی کاخ سفید تاکید کرد علاوه بر کشورهای امضاکننده برجام با اعضای کنگره نیز رایزنی خواهد شد. 

سخنگوی کاخ سفید گفت یکی از موضوعات این نشست ایران بوده ولی جو بایدن رئیس جمهوری آمریکا در این نشست حضور نیافته است. 

سخنگوی کاخ سفید در توئیتی نوشت جلسه روز جمعه کاخ سفید جلسه تصمیم‌گیری نبوده و تنها بخشی از بازبینی سیاست‌های دولت جدید است. 

نگرانی اسرائیل از دستیابی ایران به بمب اتم

با افزایش غنی‌سازی اورانیوم با غلظت ۲۰ درصدی تهدید‌های اسرائیل نیز بیشتر شده است. اسرائیل نگران دستیابی ایران به بمب اتم است.

آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا قبلا گفته بود که ایران "تنها چند هفته تا تولید مواد مورد نیاز برای ساخت سلاح اتمی فاصله دارد".

یووال اشتاینیتس،‌ وزیر انرژی اسرائیل گفته است ایران برای تولید مواد شکاف‌پذیر کافی برای یک سلاح هسته‌ای به حدود شش ماه زمان نیاز دارد.

"دیپلماسی حداکثری بجای فشار حداکثری"

رابرت مالی، نماینده ویژه آمریکا در امور ایران اعلام کرده است، بایدن می‌خواهد به سیاست فشار حداکثری علیه ایران پایان دهد و توافقی گسترده‌تر تنها بعد از بازگشت به برجام در دستور کار قرار خواهد گرفت.

جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا هم گفته است که به جای سیاست "فشار حداکثری" که قبلا از طرف دولت ترامپ علیه ایران به کار برده می‌شد اکنون "دیپلماسی حداکثری" جایگزین شود. در این ارتباط اروپا اکنون سیاست فعالی در پیش گرفته است.

دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید

امانوئل مکرون رئیس جمهور فرانسه پیشنهاد کرده است که می‌تواند همچون یک "میانجی صادق و متعهد" میان ایران و آمریکا میانجیگری کند. به نظر او عربستان سعودی و اسرائیل باید به نحوی در گفت‌وگوهای هسته‌ای با ایران شرکت داده شوند.

آمریکا و اروپا اکنون در تلاشند هرچه زودتر برجام را احیا کنند اما چگونه این کار را خواهند کرد هنوز مشخص نیست.

در ارتباط با مشکل "فعالیت‌های موشکی" و "دخالت‌های منطقه‌ای ایران" هم فعلا راهکاری مورد قبول همه طرف‌ها ارائه نشده است

• خروج از برجام و معاملاتی که دود می‌شوند

  با این امضای دونالد ترامپ، دولت آمریکا نه‌ تنها از توافقنامه اتمی "برجام" خارج شده، بلکه می‌خواهد تحریم‌های اقتصادی علیه جمهوری اسلامی را نیز بار دیگر از سر ‌گیرد.

  "آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا روز جمعه ۱۷ بهمن (پنجم فوریه) در یک کنفرانس ویدیویی با همتایان خود از بریتانیا، فرانسه و آلمان در مورد ایران و سرنوشت برجام رایزنی کرد"بدین ترتیب هر شرکتی که با آمریکا و با دلار در سطح جهانی معامله می‌کند در صورتی که با ایران معامله کند، می‌تواند مشمول جریمه سنگینی بشود.

• خروج از برجام و معاملاتی که دود می‌شوند

  بسیاری از شرکت‌ها و بخصوص بانک‌ها معنی نقض تحریم‌ها را بخوبی می‌دانند. کومرتس بانک آلمان در سال ۲۰۱۴ مجبور به پرداخت یک میلیارد و پانصد میلیون دلار و گروه "بی ان پی پاریبا" فرانسوی حتی ۹ میلیارد دلار جریمه پرداخت کرد.

• خروج از برجام و معاملاتی که دود می‌شوند

  به گزارش اتاق بازرگانی آلمان، ده هزار شرکت آلمانی با ایران رابطه تجاری دارند و ۱۲۰ شرکت این کشور حتی با نیروی کار خود در ایران حضور دارند. آلمان در سال گذشته ۳ و نیم میلیارد یورو به ایران صادرات داشته درحالیکه ارزش صادرات آن به آمریکا بالغ بر ۱۱۱ میلیارد یورو بوده است.

• خروج از برجام و معاملاتی که دود می‌شوند

  ایرباس بزرگترین بازنده خروج آمریکا از برجام است.

  در ژانویه سال ۲۰۱۷ ایران سفارش خرید یکصد فروند هواپیمای ایرباس را به ارزش ۲۳ میلیارد یورو داد. سه فروند هواپیما به ایران تحویل داده شد و حالا آمریکا اجازه صادرات این هواپیما به ایران را لغو کرده است. کمپانی اروپایی ایرباس بخشی از تولیدات خود را در آمریکا تامین می‌کند.

• خروج از برجام و معاملاتی که دود می‌شوند

  کمپانی آمریکایی بوئینگ دو قرارداد با شرکت‌های ایرانی آسمان برای فروش ۳۰ عدد هواپیما به ارزش ۳ میلیارد دلار و نیز قرارداد فروش ۸۰ فروند هواپیما با شرکت ایران ایر به ارزش ۱۶ میلیارد دلار امضا کرد. این سفارش‌ها هیچگاه در تولید لحاظ نشدند و حالا هم دنیس مویلنبرگ، مدیریت بوئینگ، اعلام کرده است که "ما پیرو سیاست دولت آمریکا هستیم".

• خروج از برجام و معاملاتی که دود می‌شوند

  تاریخ اولین حضور زیمنس در ایران به کشیدن خط تلگراف لندن – بمبئی در ۱۵۰ سال پیش برمی‌گردد. جو کایزر، مدیر کمپانی زیمنس، از نخستین مدیران آلمانی بود که در آغاز سال ۲۰۱۶ به ایران سفر کرد و قرارداد‌های میلیاردی فروش توربین‌های گازی و مدرنیزه کردن قطارهای ایران را به امضا رساند.

• خروج از برجام و معاملاتی که دود می‌شوند

  کمپانی هنکل هیچگاه از بازار ایران خارج نشد و به همین دلیل جایگاه قدرتمندی در صنایع تولید شوینده و چسب دارد.

  "بدین ترتیب هر شرکتی که با آمریکا و با دلار در سطح جهانی معامله می‌کند در صورتی که با ایران معامله کند، می‌تواند مشمول جریمه سنگینی بشود""کاسپار رورستد"، مدیر پیشین این کمپانی، در سال ۲۰۱۵ و قبل از "برچیده شده تحریم‌ها" گفته بود: «فروش میلیونی ما در بازار ایران (سه رقم دارد) و به افزایش آن هم خوشبین هستیم.» این کمپانی سال گذشته ۲۰ میلیارد یورو فروش داشته که یک درصد آن از بازار ایران است.

• خروج از برجام و معاملاتی که دود می‌شوند

  کمپانی دایملر، ایران خودرو و ماموت در ماه دسامبر سال ۲۰۱۷ قرارداد طولانی مدت تولید کامیون در ایران را به امضا رساندند. دایملر آلمان در سال ۲۰۱۰ سهم خود را در خودروسازی ایران واگذار کرده بود.

• خروج از برجام و معاملاتی که دود می‌شوند

  کمپانی خودروسازی فولکس واگن هم تصمیم داشت از اواسط سال ۲۰۱۷ میلادی با کمک ایران خودرو و ماموت با مدل‌های تیگوان و پاسات وارد بازار ایران شود. این خودروها در نمایشگاه بین‌المللی خودرو تهران در سال گذشته نیز عرضه شدند.

• خروج از برجام و معاملاتی که دود می‌شوند

  بازار خودروی ایران بصورت "سنتی" در دست صنایع خودروسازی فرانسه است. این صنایع از آنجایی که با آمریکا رابطه‌ای ندارند، دستشان برای سرمایه‌گذاری در ایران بازتر است. کمپانی "PSA" در سال ۲۰۱۶ قرارداد همکاری برای تولید سه مدل پژو را در سال ۲۰۱۶ با ایران خودرو به امضا رساند.

  این سرمایه‌گذاری ۴۰۰ میلیون یورویی هنوز به نتیجه ‌و سودی نرسیده و طرف ایرانی هم توان مالی ندارد.

• خروج از برجام و معاملاتی که دود می‌شوند

  خودروساز فرانسوی رنو در سال ۲۰۱۷ اعلام کرد یک سرمایه‌گذاری بزرگ به همراه خط تولید در ایران خواهد داشت. کارلوس غُصن (یا به فرانسوی گون- Carlos Ghosn) مدیر اجرایی شرکت‌های خودروسازی رنو در آن زمان گفته بود که "بازار ایران دارای پتانسیل بی‌نظیری است".

• خروج از برجام و معاملاتی که دود می‌شوند

  بازار و صنایع نفت و گاز ایران یکی از بازارهای جالب توجه برای شرکت‌های بین‌المللی است. شرکت ایتالیایی "سایپم" (Saipem) که در عرصه تولید خط لوله ‌و پایانه‌های نفت و گاز فعال است قرادادی به مبلغ ۳ میلیارد و پانصد میلیون یورو با ایران امضا کرده است.

• خروج از برجام و معاملاتی که دود می‌شوند

  رئیس کمپانی نفتی اِنی (Eni)، کلادیو دسکالزی هم جزو اولین مدیرانی بود که با پایان تحریم‌ها راهی تهران شد. دو طرف تمایل به همکاری داشتند اما قراردادها در حد "مطالعات برای توسعه میدان کیش و فاز سوم میدان دارخوین" باقی ماند.

  " خروج از برجام و معاملاتی که دود می‌شوند بسیاری از شرکت‌ها و بخصوص بانک‌ها معنی نقض تحریم‌ها را بخوبی می‌دانند"از سوی دیگر انی از ایران طلبکار است که به دلیل تحریم‌ها امکان پرداخت بدهی برای ایران وجود نداشت.

• خروج از برجام و معاملاتی که دود می‌شوند

  برخلاف کمپانی ایتالیایی انی، کمپانی بریتانیایی – هلندی "شل" سال‌ها به دلیل تحریم‌ها راهی را پیدا نمی‌کرد تا بتواند بدهی دو میلیارد دلاری خود به ایران را پرداخت کند. کمپانی نفتی شل سفارش جدید دیگر به ایران نداده و قراردادهای جدید هم در حد "مطالعه برای توسعه میادین آزادگان جنوبی، یادآوران و کیش" است.

• خروج از برجام و معاملاتی که دود می‌شوند

  کمپانی فرانسوی توتال اعلام کرد که پنج میلیارد دلار در میدان پارس جنوبی سرمایه‌گذاری می‌کند. دولت آمریکا در مورد این سرمایه‌گذاری "استثنا" قائل شد و اجازه آن را صادر کرد. حال امکان دارد با تحریم‌های جدید این اجازه هم لغو شود. پاتریک پویان، مدیرعامل توتال، در ماه مارس ابراز امیدواری کرد تا اجازه آمریکا به‌قوت خود باقی بماند.

  او گفت در غیر این صورت ما بار دیگر برای دریافت اجازه تلاش خواهیم کرد.
  
  نویسنده: محمود صالحی