ریشی سوناک همزمان با بحران اقتصادی بریتانیا، رسما نخست‌وزیر شد

ریشی سوناک روز سه‌شنبه سوم آبان و پس از دیدار با چارلز سوم، پادشاه بریتانیا، رسما نخست‌وزیر این کشور شد.

آقای سوناک که سومین نخست‌وزیر محافظه‌کار در سال جاری میلادی است برای سر و سامان دادن به موقعیت مالی ضعیف بریتانیا و مهار تورم که در شکل افزایش سرسام‌آور بهای سوخت و مواد غذایی معیشت میلیونها نفر را تحت تاثیر قرار داده با چالش‌های بزرگی روبرو است.

آقای سوناک که در رای‌گیری بین نمایندگان پارلمانی حزب محافظه‌کار بریتانیا در روز دوشنبه برای تعیین رهبر جدید این حزب به پیروزی رسید به گفته کارشناسان در مقایسه با لیز تراس و بوریس جانسون، نخست‌وزیران قبلی، برای اداره امور اقتصادی کشور فرد تواناتر و مطمئن‌تری است.

ریشی سوناک ۴۲ ساله جوان‌ترین نخست‌وزیر بریتانیا طی دو قرن گذشته و اولین سیاستمدار آسیایی‌تباری است که به این مقام می‌رسد.

او که در کابینه بوریس جانسون وزیر دارایی بود و در مدیریت بحران اقتصادی ناشی از همه‌گیری کرونا نقش مهمی ایفا کرد به خوبی با دشواری‌های وضعیت مالی و اقتصادی بریتانیا آشنا است.

او در اولین سخنرانی رسمی خود در مقام نخست‌وزیری اذعان کرد که ناگزیر خواهد بود تصمیم‌های دشواری بگیرد ولی در عین حال با تاکید بر «صداقت، شفافیت و رفتار حرفه‌ای» در تمامی شئون دولت آینده به زبانی غیرمستقیم گفت که نخست‌وزیری او با دوران زمامداری بوریس جانسون و لیز تراس متفاوت خواهد بود.

مخالفان ریشی سوناک به دلیل تحصیل او در مدارس خصوصی و ممتاز بریتانیا، سال‌ها اشتغال در موسسات مالی خصوصی و ثروت شخصی او و همسرش می‌گویند نخست‌وزیر جدید بریتانیا از واقعیات جامعه و مشکلات مردم عادی کشور خبر ندارد.

بخش اعظم ثروت ریشی سوناک متعلق به همسرش آکشاتا مورتی، دختر یک میلیاردر هندی، است. براساس فهرستی که روزنامه «تایمز لندن» از ثروتمندان بریتانیا منتشر کرده است خانواده سوناک با حدود ۸۲۰ میلیون دلار دارایی جز چند صد ثروتمند بزرگ این کشور است.

اولویت‌های اصلی او در روزهای اول، انتصاب اعضای کابینه و آماده کردن رئوس بودجه میان دوره‌ای امسال است که طرح‌های دولت او برای ایجاد ثبات در بازار مالی و سیاست مالیاتی را مشخص خواهد کرد.

پیش‌بینی می‌شود که محورهای اصلی بودجه جدید افزایش برخی از مالیات‌ها و کاهش هزینه‌های عمومی خواهد بود.

لیز تراس، نخست‌وزیر قبلی بریتانیا، که پس از کناره‌گیری بوریس جانسون با رای اعضای عادی حزب محافظه‌کار به قدرت رسیده بود، سه‌شنبه هفته قبل تحت فشار نمایندگان پارلمانی این حزب و پس از واکنش منفی بازار مالی به سیاست مالیاتی فاجعه‌بار دولت او پس از ۴۴ روز مجبور به استعفا شد.

خانم تراس در نطق استعفا با لحنی قاطع از طرح‌های طولانی‌مدت خود برای تشویق رشد اقتصادی کشور دفاع و در عین حال اعتراف کرد که به‌دلیل واکنش بازار مالی قادر به اجرای این طرح‌ها نیست.

او روز سه‌شنبه نیز ضمن آرزوی موفقیت برای ریشی سوناک به عنوان نخست‌وزیر جدید بار دیگر از سیاست خود برای کاهش مالیات دفاع کرد.

رسیدن ریشی سوناک به مقام نخست‌وزیری نشان‌دهنده یک چرخش بزرگ در بازی قدرت درونی حزب محافظه‌کار بریتانیاست. آقای سوناک در انتخابات قبلی برای تعیین رهبر این حزب از لیز تراس شکست خورده بود ولی به نظر می‌رسد که به فاصله چند هفته از شروع کار خانم تراس اکثر اعضای پارلمانی و افراد کلیدی در این حزب به این نتیجه رسیدند که ادامه نخست‌وزیری او برای موقعیت حزب فاجعه‌بار خواهد بود.

نظرسنجی‌های هفته گذشته نشان داد که میزان محبوبیت خانم تراس به ۱۰ درصد کاهش یافته و حدود دو سوم از افکار عمومی بریتانیا خواهان برگزاری انتخابات زودرس و کناره‌گیری حزب محافظه‌کار از قدرت هستند.

باید دید که نخست‌وزیری ریشی سوناک تا چه حد می‌تواند به احیا موقعیت حزب محافظه‌کار کمک کند. انتخابات پارلمانی بعدی بریتانیا در حالت معمول حدود دو سال دیگر برگزار خواهد شد ولی اگر آقای سوناک در انجام رسالت خود موفق نباشد بعید نیست که حزب محافظه‌کار ناگزیر شود انتخابات زودرس را بپذیرد و قدرت را پس از ۱۲ سال واگذار کند.