جشنواره بین‌المللی فیلم 'سماع' در استکهلم؛ 'نه گفتن به ممنوعیت تصویر زنان و حذف هنر از سوی طالبان'

جشنواره بین‌المللی فیلم 'سماع' در استکهلم؛ 'نه گفتن به ممنوعیت تصویر زنان و حذف هنر از سوی طالبان'
بی بی سی فارسی
بی بی سی فارسی - ۱۱ آذر ۱۴۰۰

جشنواره بین‌المللی فیلم 'سماع' در استکهلم؛ 'نه گفتن به ممنوعیت تصویر زنان و حذف هنر از سوی طالبان'

۹ آذر ۱۴۰۰ - ۳۰ نوامبر ۲۰۲۱

منبع تصویر،

Sama International Film Festival

دوازدهمین جشنواره بین المللی فیلم "سماع" از ۲۶ تا ۲۸ نوامبر در شهر استکهلم سویدن/سوئد برگزار و به آثار برتر، دردو بخش افغانستان و بین‌الملل تندیس بهترین فیلم اهدا شد.

این رویداد سینمایی دو سال قبل با تغییر نام از "جشنواره فیلم افغانستان" به جشنواره فیلم "سماع"، رویکرد بین المللی و منطقه‌ای به خود گرفت.

به گفته همایون مروت رئیس این جشنواره، امسال فیلم بلند داستانی، کوتاه، مستند و انیمیشن از ۱۳ کشور در سه روز این جشنواره به نمایش در آمد که تمرکز بیشتر آن روی آثاری از کشورهای همزبان افغانستان در منطقه چون ایران، تاجیکستان و ازبکستان بود. موضوع بیشتر فیلم‌های بخش افغانستان و بین‌الملل در جشنواره امسال سماع، مسایل زنان، دشواری‌ها و مبارزه شان برای آزادی و همچنین بحث مهاجرت بود.

این رویداد فرهنگی-هنری با وجود فعالیت مستمر آن، اولین رویداد هنری افغانستان است که بعد از حادثه ۱۵ اگوست و تسلط طالبان درکابل، درخارج از کشور برگزار شد. طالبان با ممنوع کردن تصویر زنان در فیلم، نمایشنامه‌ و سریال‌های تلویزیونی، مخالفت مجدد خود را با تصویر زن و به نوعی با سینما اعلام کردند. از این منظر، برگزاری چنین رویداد سینمایی، به معنای نه گفتن و مبارزه اهالی هنر با سیاست‌های تندروانه و عقب‌گرای طالبان و کلیت نظام فکری شان می‌تواند به حساب بیاید.

هیات داوران و انتخاب فیلم‌ها



منبع تصویر،

Sama International Film Festival

توضیح تصویر،

هیأت داوران جشنواره سماع

هیأت داوران جشنواره بین‌المللی فیلم "سماع" در سوئد شامل، نیلوفر پذیرا، فیلمسازافغان ساکن کانادا، ایتالو اسپینلی کارکردان و فیلمنامه‌نویس ایتالیایی، سرگئی انشکین، نویسنده و منتقد سینما از روسیه، محمد حسن ناطری، فیلمساز افغان ساکن آلمان و یانس ولک، فیلمساز از کشوراستونیا/استونی بود.

به‌گفته نیلوفر پذیرا رئیس هیات داوران جشنواره، فیلم‌های امسال برخوردار از موضوعات تکان‌دهنده، قوی و انسانی بود.

"طالبان با ممنوع کردن تصویر زنان در فیلم، نمایشنامه‌ و سریال‌های تلویزیونی، مخالفت مجدد خود را با تصویر زن و به نوعی با سینما اعلام کردند"او گفت، با این وجود ملاک برای هیأت داوران، قدرت هنری و زبان سینمایی فیلم‌ها بود.

جوایزبهترین فیلم‌ها

هیأت داوران تندیس بهترین فیلم بلند مستند افغانستان را به فیلم "رهگذر نیمه شب" به کارگردانی حسن فاضلی، بهترین فیلم بلند مستند بخش بین الملل را به "دختر ملا" ساخته مشترک مهدیه میرحبیبی و حسن صلح‌جو ازایران، بهترین فیلم بلند داستانی افغانستان را " مردن در آب مطهر" به کارگردانی نوید محمودی، و تندیس بهترین فیلم سینمایی در بخش بین الملل را به فیلم "بانوی رود نیل" به کارگردانی عتیق رحیمی اهدا کردند.

منبع تصویر،

Sama International Film Festival

همچنین تندیس بهترین فیلم کوتاه داستانی به فیلم "گرازها" به کارگردانی محمد رضا جعفری از افغانستان و بهترین فیلم کوتاه در بخش بین‌الملل بطور مشترک به فیلم "اندوه تنبور" به کارگردانی انیسه صابری از تاجیکستان و فیلم "انتظار" به کارگردانی محمد شروانی از کردستان ایران تعلق گرفت.

حسن فاضلی که فیلم مستند "رهگذر نیمه شب" او روایت انسانی ازسفر قاچاق و بسیار دشوار خود و خانواده‌اش از افغانستان به اروپا است، جایزه فیلمش را به "الین ارسون" دخترجوان سوئدی اهدا کرد که در سال ۲۰۱۸، مانع برگشت دادن یک مهاجرافغانستان به کشورش دریک هواپیما شد. همچنین عتیق رحیمی، جایزه خودش را به تمامی فیلمسازان جوان افغانستان اهدا کرد که طی این بیست سال اخیر با مشقت وعشق و تلاش درافغانستان فیلم ساختند.

'بانوی رود نیل' پیوند فاجعه افغانستان با رواندا

عتیق رحیمی کارگردان فیلم "بانوی رود نیل" که قبلا هم جایزه بلورین جشنواره برلین را برای این فیلم دریافت کرده است، فاجعه خشونت و بیش از چهل سال جنگ درافغانستان را به صورت غیر مستقیم با جنگ رواندا در ۱۹۹۴ پیوند زده است.

فیلم به عوامل شکل‌گیری خشونت و جنگ درجامعه رواندا پرداخته است. فیلمساز، مثلث استعمار، اسطوره‌سازی قومی و استبداد، و دین و تقدس را سه عامل شکل‌گیری خشونت و کشتار در رواندا دانسته است. آقای رحیمی گفت، مانند این خشونت، استبداد، نفرت و جنگ درافغانستان هم اتفاق افتاده است.

"دخترملا" تلاش برای آزادی فردی و اجتماعی

"دختر حاج آقا" روایت گیرا، ساده و قوی از زندگی یک خانواده ایرانی است که پدر خانواده شیخ است. فیلم توسط مهدیه دختر این خانواده روایت می‌شود که خودش عکاس و هنرمند است. مهدیه در مبارزه برای رهایی و آزادی از بند قوانین مذهبی و نظام حاکم در خانواده و اجتماع است.

"به‌گفته نیلوفر پذیرا رئیس هیات داوران جشنواره، فیلم‌های امسال برخوردار از موضوعات تکان‌دهنده، قوی و انسانی بود"پدرخانواده حامی آیت‌‌الله خامنه ای و نظام حاکم دینی است، اما دختران و پسران جوان او به دنبال آزادی هستند. فیلم تصویر واقعی ازبخش مهمی جامعه داخل ایران امروز است. مخاطب با تمام شخصیت‌های این مستند ارتباط برقرار می‌کند. استفاده خلاقانه از معمولی‌ترین دوربین دستی و موبایل، کاربرد خلاقانه صدا و تدوین و در مجموع بافت ساده اما معنا‌دار و پرسش برانگیز آن، فیلم را در ذهن بیننده ماندگار می‌سازد. مهدیه میرحبیبی و حسن صلح‌جو، بدون هیچ قضاوتی در مورد آدم‌های فیلم یا پدر خانواده، فیلم جذاب ساخته‌اند.

منبع تصویر،

Sama International Film Festival

از پادکست رد شوید و به خواندن ادامه دهیدپادکستبه عبارت دیگر

گفتگو با چهره‌های سیاسی، هنری و ادبی از تلویزیون فارسی بی بی سی.

برنامه ها

پایان پادکست

''رهگذر نیمه شب '' سفر دشوار از افغانستان تا اروپا

فیلم با تصاویری از خانواده مهاجر افغان شروع می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌شود که در یک شهر‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌بازی بر یک تاب دایره‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ وارسوار‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌اند.

تابی که گویا به طنابی درناکجا آباد وصل است اما همچون چرخ و فلک، سرنشینان خودش را می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌چرخاند. خانواده فاضلی شامل حسن، همسرش فاطمه و دو دختر شان نرگس و زهرای کوچک سوار بر این چرخ و فلکِ دَوارهستند و بعد به دلیل فرار از جنگ و تهدید در افغانستان، از مسیر قاچاق راهی اروپا می شوند. اضطراب این سفر زمانی زیاد‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌تر است که کودکان زیر ده سال با شما هستند و آنها باید از دریا و جنگل و از میان سیم‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های خاردار مرزی عبور کنند. کودکانی که گم می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌شوند و همان کودکان در میانه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ صد‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها روز سفر دشوار، بازیگوشی می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌کنند و به زندگی هم لبخند می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌زنند. حسن فاضلی یک مستند تکان دهنده، انسانی و صمیمی را برای مخاطب به نمایش می‌گذارد.

منبع تصویر،

Sama International Film Festival

بزرگداشت از سینماگران افغانستان

هیأت داوران جشنواره فیلم "سماع" در بزرگداشت از یک فیلمساز افغان، در ستایش ازفعالیت‌های سینمایی او، و تلاشش برای کمک و همیاری با فیلمسازان نسل نو، از صدیق برمک قدردانی کردند.

"همچنین عتیق رحیمی، جایزه خودش را به تمامی فیلمسازان جوان افغانستان اهدا کرد که طی این بیست سال اخیر با مشقت وعشق و تلاش درافغانستان فیلم ساختند"

جشنواره همچنین از تلاش هنری حبیبه عسکر از زنان پیشگام در تئاتر و سینمای افغانستان و آقای فتح‌الله پرند، بازیگر پیشکوت افغانستان تقدیر کرد.

گردانندگی جشنواره امسال فیلم سماع را تهمینه تومیریس، نقاش افغان ساکن آلمان بر عهده داشت. اجرای موسیقی سنتی توسط داوود سرخوش،آهنگساز و آواز خوان مطرح افغانستان نیز، بخشی از جشنواره فیلم سماع در استکهلم بود که مورد استقبال گرم مخاطبان قرار گرفت.

منابع خبر

اخبار مرتبط