آبی‌ترین نشان افتخار در توکیو برای داور ایرانی

آرزو قنبری؛ کسب سهمیه و رقابت در المپیک، فقط نهایت آمال و آرزوهای ورزشکاران نیست. از این سطر به آن صفحه کتاب قوانین و مقررات. از یک دوره‌ی آموزشی به دیگری. مسابقه به مسابقه. شهر به شهر.

"از جمع بازیکنان زن پینگ‌پنگ ایران، تنها ندا شهسواری این اقبال را داشت که دو بار المپیک‌ را تجربه کند"کشور به کشور. آگاهی مداوم از زیر و زبر تغییرات جهانی. دانستن زبان مشترک دنیا و ورزشکارانش. قضاوت بی‌نقص، قاطعانه و عادلانه، امتیازاتی‌ست که داوران را به سهمیه قضاوت در این رویداد بزرگ می‌رساند.

به‌عنوان یکی از ۲۲ داور منتخب زن و مرد جهان، سیمین رضایی، برای اولین بار جای خالی قضاوت زنان ایرانی در تاریخ المپیک را پُر کرد. از جمع بازیکنان زن پینگ‌پنگ ایران، تنها ندا شهسواری این اقبال را داشت که دو بار المپیک‌ را تجربه کند.

رقابت او در لندن، برای زنان کشورمان اولین حضور المپیکی و در ریو نیز آخرینِ آن، محسوب شد. با حذف زودهنگام نیما عالمیان و غیبت بازیکنان و مربیان زن در المپیاد سی و دوم حالا، این داوریِ سیمین است که با آبی‌ترین نشان چراغ خانه را روشن نگه داشته است.

از تهران تا توکیو بدون میان‌بر

می‌شد در مسیرهای سخت به میان‌برها پناه برد. بسنده کرد به همین زندگی معمولی با گلایه‌های روزمره، روتین‌ها و نهایتاً شاید افتخاراتی در دسترس‌تر... اما سیمین رضایی، اولین و تنها داور زن ایران در المپیک، راه دیگری برای رسیدن به توکیو در پیش گرفت. او در این‌باره  می‌گوید: «مسیرم تا توکیو نه کوتاه بود، نه آسان.

"رقابت او در لندن، برای زنان کشورمان اولین حضور المپیکی و در ریو نیز آخرینِ آن، محسوب شد"با آموزش داوری در سطح ملی آغاز شد و در دوره‌های بین‌المللی ادامه پیدا کرد. سال ٢٠٠۶ مدرک بین‌المللی را گرفتم. به مسابقات بین‌المللی مختلفی رفتم، حتی گاهی با هزینه شخصی. سپس متوجه شدم مدرک بالاتری برای داوران تنیس‌روی‌میز وجود دارد که تنها، دارندگان آن به المپیک راه پیدا می‌کنند. در ارتباط با داوران سایر کشورها و با راهنمایی آن‌ها، مسیر دست‌یابی را شناختم و دوره‌ها را طی کردم.

نهایتاً موفق به کسب مدرک «بلوبج» شدم. سال ۲۰۰۹ داور المپیک آسیایی جوانان سنگاپور بودم. از ۲۰۱۶ هم فینال تمام رقابت‌های مهم را قضاوت کرده‌ام. مانند فینال قهرمانی جهان ۲۰۱۷ دوسلدورف و مراحل نهایی بسیاری مسابقات آسیایی و جهانی.»

داور ٣۶ ساله کشورمان در رقابت‌های ٢٠٢١ توکیو افزود: «با ارتقا داوری و حضور در رقابت‌های مختلف آسیایی و بین‌المللی، یکی از ٨ سهمیه داوری آسیا را گرفتم. قبل از اعلام ITTF و دریافت دعوت‌نامه هم حدس می‌زدم که المپیکی شوم اما تا وقتی اسمم را در فهرست ندیدم، خیالم راحت نشد.»

فدراسیون جهانی برای گزینش داوران توکیو بر چه مبنایی به انتخاب از میان بلوبج‌ها پرداخت؟

به غیر از شرط لازم همین مدرکِ بلوبج، حضور فعال در مسابقات و تورنمت‌ها و قضاوت بدون اشتباه، عامل تعیین کننده‌ای در انتخاب‌هاست.

"بسنده کرد به همین زندگی معمولی با گلایه‌های روزمره، روتین‌ها و نهایتاً شاید افتخاراتی در دسترس‌تر.."۲۱۸ نفر دیگر نیز این مدرک را داشتند. داوران در رقابت‌ها برای هر اشتباه امتیاز منفی می‌گیرند و اولین منفی باعث خروج آنها از فهرست المپیک می‌شود.

اولین تجربه در المپیک را چطور ارزیابی می‌کنید؟

در اجرای قوانین و کار تفاوتی وجود ندارد. همه آمده‌اند امتیاز بگیرند. هیچ ورزشکاری برای باختن نیامده، سطح بالای رقابت قهرمان‌ها و حساسیت بر سرنوشت کشورها در المپیک مسئولیت داوران را سنگین‌تر می‌کند. رأی و نظر ما، پیش از آن‌که مورد ارزیابی مسئولین قرار بگیرد با واکنش زنده بازیکنان و کادر فنی کشورها روبه‌روست.

هنوز به دیدارهای نهایی نرسیده‌ایم اما یکی از داوران پرکار توکیو هستید.

تا این‌جا داوری کدام دیدار حساس‌تر بوده.

به طور متوسط، روزانه حدود چهار بازی قضاوت می‌کنم و بعضی دیدارها حساسیت بیشتری می‌کنند. مثل میکس دوبل میزبان و اتریش، یا یک چهارم نهایی میکس دوبل حساس و نفس‌گیر میان آلمان و ژاپن. این رقابت تا گیم نتیجه ادامه پیدا کرد و نهایتاً ژاپنی‌ها با اختلاف دو امتیاز به مرحله بعد صعود کردند.

با نزدیکی به پایان بازی‌ها، اتفاقات شیرین‌تر یا تلخ‌تر بیشتر می‌شوند. تا امروز با صحنه جالب و به یاد ماندنی روبه‌رو شده‌اید؟

بله. در همان دیدار میکس دو نفره‌ی آلمان و میزبان.

"اما سیمین رضایی، اولین و تنها داور زن ایران در المپیک، راه دیگری برای رسیدن به توکیو در پیش گرفت"ژاپنی‌ها ٣ بر ٩ عقب و همه برد آلمان را پیش‌بینی می‌کردند. اما من نمونه‌ پشتکار معروف ژاپنی‌ها را در همین یک مسابقه‌ دیدم. با تلاش مضاعف تا گیم هفتم کار را رها نکردند. در نهایت به شکل شگفت‌انگیزی نتیجه را تغییر دادند و با امتیاز ١۴ بر ١۶ به پیروزی در یک چهارم نهایی رسیدند. اشک‌ شوق دختر ژاپنی در پایان این دیدار نفس‌گیر از صحنه‌های زیبایی بود که در ذهنم ماند.

*آیا قضاوتی در دیدارهای نهایی دارید؟

این روزها تمام تمرکزم بر داوری بدون نقص و عالادنه است و همه دیدارهای توکیو برایم حکم فینال را دارند.

ستاد برگزاری، برنامه قضاوت دیدارهای هر روز را شب قبل اعلام می‌کند و در مورد داوری مسابقات آخر هنوز چیزی اعلام نشده است. اما زمان برگزاری نیمه‌نهایی و فینال انفرادی زنان پنج‌شنبه و مردان جمعه اعلام شده است. دیدارهای نیمه‌نهایی تیمی زنان و مردان هم در روزهای ١٢ و ١٣ مرداد برگزار می‌شوند. هر دو گروه پنج‌شنبه چهاردهم مرداد در فینال‌ تیمی رقابت می‌کنند.

*در پایان، به نظر شما حضور به عنوان داور زن ایرانی در رقابت‌های تنیس‌روی‌میز المپیک، چه تاثیری در این رشته خواهد داشت؟*

با شرکت حتی یک نماینده در رویدادهای بزرگ، به ویژه المپیک، جامعه داوری چند درجه در قوانین و قضاوت ارتقا پیدا می‌کند. بنابراین در تنیس روی میز، به‌روزتر می‌شویم.

"سپس متوجه شدم مدرک بالاتری برای داوران تنیس‌روی‌میز وجود دارد که تنها، دارندگان آن به المپیک راه پیدا می‌کنند"این تجربه برای مربیان و بازیکنان هم کمک‌کننده است؛ در مسابقات، اگر امتیازی از دست بدهند با اعتماد بیشتری به رأی داور خطای خود را می‌پذیرند و پیگیر اصلاح فنی و تکنیک‌های‌شان می‌شوند. اما از بُعد قضاوت، امیدوارم برای زنان الهام‌بخش باشد و انگیزه و امید را در همه رشته‌ها تقویت کند تا در سال‌های آینده حضور پر رنگ‌تری در المپیک داشته باشیم.

۲۵۲ ۲۵۲