کشف قدیمی‌ترین فسیل‌های خزندگان دریایی در قطب شمال

ایکتیوسورها یا ماهی خزنده‌سانان، راسته‌ موفقی از خزندگان دریایی بودند که در دوران دایناسورها پدیدار شدند. طول برخی از آنها به حدود ۲۱ متر می‌رسید که در تاریخ اقیانوس‌های زمین تنها از بزرگ‌ترین نهنگ‌ها کوچک‌تر بودند.

اما منشا این موجودات ماقبل تاریخ کمی مرموز بوده است.

به گزارش رویترز، فسیل‌های مربوط به حدود ۲۵۰ میلیون سال پیش که در یک منطقه دور افتاده با شرایط جوی شدید در جزیره اسپیتسبرگن در قطب شمال نروژ، کشف شده‌، اکنون جنبه شگفت‌انگیزی از ظهور ایکتیوسورها بر روی زمین ارائه می‌دهند.

نمای کلی سنگ‌های فسیل‌دار در اسپیتسبرگن نروژ

پژوهشگران می گویند آنها بقایای اولین راسته شناخته شده ایکتیوسورها را کشف کرده‌‌اند که تقریباً ۲ میلیون سال پس از بدترین انقراض دسته‌جمعی زمین که نسل تقریباً ۹۰ درصد از موجودات روی زمین را از بین برد، هنوز زندگی می‌کردند. یازده مهره دم کشف شده نشان می‌دهد که این حیوان حدود ۳ متر طول داشت که آن را به عنوان یک شکارچی در راس هرم غذایی قرار می‌دهد.

یک تصویر نقاشی شده از آنچه که ایکتیوسورها یا ماهی خزنده‌سانان ممکن بود به آن شبیه باشند.

همانند نهنگ‌ها که از پستانداران هستند و رده خزندگان مختلف دیگری که در اقیانوس‌های زمین زندگی می‌کنند، ایکتیوسورها از گونه حیواناتی بودند که در خشکی راه می‌رفتند و به مرور زمان خود را با زندگی در دریا تطابق دادند.

پژوهشگران تصور می‌کردند هر ایکتیوسوری که ۲۵۰ میلیون سال پیش زندگی می‌کرده، باید شکلی اولیه و از نظر شباهت نزدیک به پیشینیان خود که روی خشکی می‌زیستند داشته باشند. فسیل‌های کشف شده نشان می‌دهند که این گونه که هنوز نام علمی به آن داده نشده، از نظر آناتومی بسیار پیشرفته است.

تصویر توموگرافی یا برش‌نگاری ریز کامپیوتری و مقطع، ساختار استخوان داخلی مهره‌ها را از اولین ایکتیوسور شناخته شده را نشان می‌دهد.

بنیامین کئر، متصدی دیرینه‌شناسی مهره‌داران در موزه سیر تکامل دانشگاه اوپسالا در سوئد و نویسنده اصلی این پژوهش می گوید: «شگفتی واقعی پس از این بود که یک سری تجزیه و تحلیل‌های مربوط به ژئوشیمی (زمین‌شیمی)، برش‌نگاری ریز کامپیوتری و ریزساختاری استخوان، نشان داد که مهره‌ها از یک ایکتیوسور بسیار پیشرفته، سریع‌الرشد، احتمالا خونگرم، با جثه بزرگ به طول حدود ۳ متر بودند.»

کئر می‌گوید که پیامدهای این کشف چند‌جانبه است، اما مهم‌تر از همه نشان می‌دهد که اجداد ایکتیوسور تکامل یافته «خیلی زودتر از آنچه قبلاً گمان می‌رفت بر [روی زمین] ظاهر شده باشد.»

او افزود این یافته نشان می‌دهد که منشا ایکتیوسورها ممکن است تا ۲۰ میلیون سال پیش از رویداد انقراض جمعی باشد.

نتایج این پژوهش در ژورنال علمی «کارنت بایالجی» (زیست‌شناسی معاصر) منتشر شده است.