نبود نظام ارجاع قدرتمند برای سالمندان/چتر پزشک خانواده گسترده شود

به گزارش خبرنگار مهر؛ آبتین حیدرزاده ظهر امروز یکشنبه با اشاره به ضرورت آزمایش‌های دوره‌ای در افراد میانسال و سالمند به رسانه‌ها گفت: در بین سالمندان و میانسالان سه گروه از جامعه را می‌توان تفکیک کرد که نسبت به مراقبت و سلامتی خود رفتارهای متفاوتی دارند.

عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی گیلان گفت: یک گروه از سالمندان و میانسالان، کسانی هستند که بیش از حد طبیعی، انرژی و افکار خود را درگیر توجه به سلامت و مراقبت از خود می‌کنند در حالی که پیگیری‌های مداوم بیش از حد و خارج از پروتکل‌های ملی و بین‌المللی، موجب تشخیص بیش از حد یا درمان بیش از حد می‌شود.

معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی گیلان با بیان اینکه مراجعه، تشخیص و درمان بیش از حد منجر به تحمیل هزینه‌های گزاف بر افراد و سیستم سلامت می‌شود، افزود: بخش عمده‌ای از هزینه‌های بیماری‌های غیرواگیر به دلیل نبود پزشک خانواده سراسری و فقدان سیستم ارجاع کارآمد بر عهده خود افراد است و متأسفانه بیمه‌ها پوشش مناسبی در این حوزه ارائه نمی‌دهند و رفتارهای این گروه باعث می‌شود که برای تشخیص‌ها و درمان‌ها و غربالگری‌هایی که ضرورتی نداشته، هزینه‌های گزافی بر مردم تحمیل شود.

کمبودها در زمینه برقراری پزشک خانواده شهری و روستایی

دکتر حیدرزاده گروه دوم از افراد میانسال و سالمند را کسانی دانست که پزشک خانواده داشته و به طور مداوم مورد رصد قرار می‌گیرند اما جمعیت قابل توجهی از جامعه را شامل نمی‌شوند.

وی در توضیح شرایط این گروه از سالمندان و میانسالان عنوان کرد: این گروه از میانسالان و سالمندان با استفاده از راهکارهای تشخیصی-درمانی ملی و بین‌المللی مورد غربالگری لازم برای بیماری‌های غیرواگیر مانند فشار خون، دیابت و عروق مغزی، مشکلات ستون فقرات، کمردرد و سرطان‌های مختلف و پوکی استخوان قرار می‌گیرند و نسبت به تشخیص به موقع و درمان آن، اقدامات لازم برای آن‌ها صورت می‌گیرد اما متأسفانه گروه بزرگی از جامعه ما تحت این پوشش قرار نمی‌گیرند.

دکتر حیدرزاده ادامه داد: حق دسترسی عادلانه به پزشک و امکانات تشخیص زودرس و درمان، طبق قوانین کشور باید برای همه بیماری‌های شایع غیرواگیر در دسترس باشد و برقراری پزشک خانواده شهری و روستایی و تمسک به راهکارهای طبابت بالینی و پروتکل‌های ملی انجام پذیرد، اما در این بخش با کمبودهایی مواجه هستیم.

کم‌توجهی برخی از سالمندان و میانسالان به سلامت خود

معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی گیلان گروه سوم از سالمندان و میانسالان را افرادی برشمرد که به دلیل عقاید مختلف شخصی، به دنبال تشخیص زودهنگام بیماری‌هایشان و درمان نیستند.

وی گفت: این گروه از میانسالان و سالمندان با تکیه بر سوابق خانوادگی در عدم بروز بیماری‌های مزمن در اجداد و والدین‌شان و دلایل مختلف دیگر، نسبت به مراقبت خود، کم‌توجهی می‌کنند.

دکتر حیدرزاده تصریح کرد: در کنار کم‌توجهی این گروه از سالمندان و میانسالان به سلامت خود، نبود یک نظام ارجاع مناسب در سطح ملی هم باعث می‌شود که این افراد، خدمات مناسبی در حوزه سلامت دریافت نکنند.

وی ادامه داد: این افراد متأسفانه با بیماری‌هایی مانند دیابت پیشرفته و فشار خونی که عوارض زیادی را به وجود آورده یا آرتروزهای شدید که باعث مشکل در تحرک شده و سرطان‌هایی که به موقع قابل تشخیص بوده‌اند اما توجهی به آن نشده، به سیستم درمان مراجعه کنند و زمانی به دنبال درمان می‌روند که امکانی برای افزایش طول عمر و درمان مناسب وجود ندارد و هزینه‌های زیادی به خود، خانواده و سازمان‌هایی که مرتبط با سلامت این افراد هستند، تحمیل می‌شود.

لزوم وجود یک نظام ارجاع مراقبت سلامت در گروه سالمندان

معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی گیلان وجود یک نظام ارجاع مراقبت سلامت در گروه سالمندان و میانسالان را الزامی برشمرد و افزود: طی سال‌های گذشته در گروه سالمندان، توجه بسیاری به بیماری‌های غیرواگیر شده است اما در گروه میانسالان هم نیاز است که چنین پروتکل‌هایی فراگیر شود.

عضو هیأت علمی دانشگاه تأکید کرد: اگرچه بسته‌های خدمات سلامت برای گروه میانسالان وجود دارد اما هم مردم با آن‌ها آشنایی لازم را ندارند و هم تیم‌های پزشک خانواده سلامت همه آحاد مردم کشور را رصد نمی‌کنند و همین موضوع منجر به هزینه زیادی برای خانوارها و از دست رفتن افراد ارزشمند خانوار و سبب افت شرایط اقتصادی و اجتماعی خانواده و آسیب‌های روحی و عاطفی در جامعه می‌شود.

وی با بیان اینکه پیش از شیوع کووید -۱۹، این تصور در دنیا نهادینه شده بود که هیچ بیماری عفونی نمی‌تواند اقتصاد و سلامت دنیا را دچار چالش کند، ابراز کرد: شیوع کووید -۱۹ این مهم را نشان داد که جوامع بشری در حوزه‌ی بیماری‌های واگیر هم هنوز خطرپذیر هستند و علاوه بر توجه به بیماری‌های غیرواگیر باید مراقب بیماری‌های عفونی و واگیر هم باشیم.

وی ابراز امیدواری کرد: با ایجاد نظام پزشک خانواده در شهرها و روستاها و به وجود آوردن نظام ارجاع قدرتمند برای گروه‌های سنی میانسال و سالمند، حفظ و افزایش طول عمر گروه سالمندان و میانسالان جامعه را شاهد باشیم تا علاوه بر کاهش هزینه‌های اقتصادی، ارتقای کیفیت زندگی و بالارفتن شادابی در خانواده‌ها و در نهایت داشتن جامعه‌ای سالم را رقم بزنیم.