«فیسبوک مخفی ارتش اسرائیل»: تشدید نظارت بر فلسطینیان کرانه باختری

شش نظامی سابق ارتش اسرائیل اطلاعات مربوط به استفاده از ابزارهای پیشرفته تشخیص چهره در کرانه باختری و ایجاد پایگاه داده وسیع از تصاویر و اطلاعات شخصی فلیسطینیان را افشا کرده‌اند. این نخستین افشاگری از دامنه و وسعت برنامه جاسوسی ارتش از شهروندان فلسطینی‌ست. همزمان دولت فلسطین و نهادهای بین‌المللی اسرائیل را به هک گوشی همراه مقام‌های ارشد و فعالان فلسطینی با بدافزار پگاسوس متهم کردند.

روزنامه واشنگتن پست در گزارشی بر مبنای اظهارات سربازان ارتش اسرائیل فاش کرد این رژیم با ادغام تکنولوژی تشخیص چهره و شبکه روبه‌رشد دوربین‌های مداربسته و گوشی‌های هوشمند، در حال اجرای برنامه‌ای‌ست که نظارت بر فلسطینیان ساکن کرانه باختری اشغالی را بیش از پیش تشدید می‌کند.  

بخشی از برنامه نظارت بر فلسطینیان که در دو سال گذشته اجرا شده، از طریق یک فناوری نصب‌شده بر تلفن‌های هوشمند انجام گرفته که گرگ آبی یا Blue Wolf نام‌ دارد. این برنامه ابتدا تصویر چهره فلسطینی‌ها را ضبط کرده و سپس این تصاویر را با رجوع به یک پایگاه داده تطبیق می‌دهد. پایگاه داده‌ای آن‌چنان وسیع که یکی از سربازان جداشده از ارتش آن‌را «فیسبوک مخفی برای فلسطینی‌ها» خوانده است.

"شش نظامی سابق ارتش اسرائیل اطلاعات مربوط به استفاده از ابزارهای پیشرفته تشخیص چهره در کرانه باختری و ایجاد پایگاه داده وسیع از تصاویر و اطلاعات شخصی فلیسطینیان را افشا کرده‌اند"اپلیکیشنی که در این برنامه از آن استفاده می‌شود، با رنگ‌های مختلف مشخص می‌کند کدام فلسطینی باید بازداشت یا بلادرنگ دستگیر شود و کدام‌یک می‌تواند آزاد بماند. 

برمبنای گزارش منتشره، ساخت پایگاه داده متصل به Blue Wolf سال گذشته انجام شده است. نظامیان اخراج‌شده می‌گویند در جریان ساخت این پایگاه داده، ارتش اسرائیل مسابقه‌ای را میان سربازان به‌راه انداخته و واحدهایی که بیشترین عکس از فلسطینیان از جمله کودکان و سالخوردگان را ثبت کردند، جایزه دریافت کرده‌اند. تعداد کل افرادی که تصویرشان به پایگاه داده مذکور فرستاده شده نامشخص است اما دست کم هزاران نفر برآورد می‌شوند. 

انداختن «گرگ آبی» به جان ساکنان «شهر هوشمند»

دو سرباز سابق ارتش اسرائیل و چهار سرباز دیگر که اخیراً از ارتش اخراج شده‌اند به صورت جداگانه اطلاعات مرتبط با این برنامه نظارتی را در اختیار گروه حقوق بشری «شکست سکوت» (Breaking the Silence) – متشکل از کهنه سربازان ارتش اسرائیل که مخالف اشغالگری‌اند – قرار داده و به شرط محفوظ ماندن هویتشان با روزنامه واشنگتن درخصوص آن مصاحبه کرده‌اند. 

بخش بزرگی از این برنامه جاسوسی برای نخستین بار منتشر شده است. گروه «شکستن سکوت» وعده داده که همه جزئیات برنامه فوق را منتشر خواهد کرد. 

 در حالی‌که ارتش اسرائیل به صورت عمومی وجود این «ابتکار نظارتی» را تایید کرده است، اظهارات نظامیان سابق اسرائیل، شرح بی‌سابقه‌ای از دامنه و نحوه این عملیات جاسوسی علیه فلسطینیان است. 

افزون بر اپلیکیشن گرگ آبی، ارتش اسرائیل در گوشه و کنار شهر تقسیم‌شده الخلیل دوربین‌های اسکن چهره نصب کرده است. دوربین‌هایی که در ظاهر قرار است به سربازان در پست‌های بازرسی کمک کند تا فلسطینیان را حتی قبل از ارائه کارت شناسایی، خود شناسایی کنند.

شبکه گسترده‌تری از دوربین‌های مدار بسته تلویزیونی که «شهرهوشمند هبرون (نام عبری الخلیل)» نامیده می‌شود، نظارت بر جمعیت این شهر را در زمان واقعی فراهم می‌کند و به گفته یکی از سربازان، گاهی اوقات می‌توان از طریق آن‌ها داخل خانه‌ها را هم دید.

نظامیان سابق اسرائیل گفته‌اند ارتش این برنامه را «تلاشی برای تقویت قدرت و توانمندی اسرائیل برای دفاع از خود در برابر تروریست‌ها» به آن‌ها معرفی کرده است. برنامه‌ای که گواه است چگونه اسرائیل از فن‌آوری‌های نظارتی که در دموکراسی‌های غربی محل مناقشه‌اند، در پشت صحنه و علیه مردمی که از جهات مختلف تحت ستم‌اند، استفاده می‌کند. 

یکی از سربازان اخراج‌شده که در یک واحد اطلاعاتی خدمت می‌کرده، می‌گوید سیستم نظارتی در هبرون (الخلیل) «نقض کامل حریم خصوصی همه مردم است». او افزوده:

«بگذارید این‌طوری بگویم: اگر از این دوربین‌ها در مرکز خرید [شهر من] استفاده کنند، احساس راحتی نمی‌کنم. مردم نگران انگشت نگاری هستند، اما این چند برابر بدتر است». 

ارتش اسرائیل اما در پاسخ به پرسش‌هایی درباره برنامه جاسوسی از فلسطینیان اعلام کرده: طبعاً نمی‌توانیم در مورد توانایی‌های عملیاتی ارتش اسرائیل در این زمینه اظهار نظر کنیم». «عملیات امنیتی معمول»، «بخشی از مبارزه با تروریسم و ​​تلاش‌ها برای بهبود کیفیت زندگی مردم فلسطین در یهودا و سامره است».

"این برنامه ابتدا تصویر چهره فلسطینی‌ها را ضبط کرده و سپس این تصاویر را با رجوع به یک پایگاه داده تطبیق می‌دهد"(یهودا و سامره نامی‌ست که در اسرائیل برای اشاره به کرانه باختری استفاده می‌شود.)

استفاده اسرائیل از ابزارهای «ممنوع» علیه شهروندان بی‌دفاع

برپایه تحلیل کارشناسان سازمان حقوق مدنی دیجیتال AccessNow، به نظر می‌رسد استفاده اسرائیل از نظارت و تشخیص چهره یکی از پیچیده‌ترین نوع به‌کارگیری این دست از فن‌آوری، توسط کشوری باشد که به‌دنبال کنترل و نظارت بر جمعیت مشخصی‌ست.  

استفاده «رسمی» از فن‌آوری تشخیص چهره دست کم در ۱۲ شهر ایالات متحده آمریکا از جمله بوستون و سانفرانسیسکو ممنوع اعلام شده است. پارلمان اروپا نیز در ماه جاری میلادی خواستار ممنوعیت استفاده پلیس از تشخیص چهره در مکان‌های عمومی شد. با این‌حال نهادهای امنیتی و شرکت‌های تجاری موافق استفاده از این تکنولوژی‌اند. 

 پژوهشی که در تابستان سال جاری توسط «دفتر پاسخگویی دولت» ایالات متحده صورت گرفت نشان از آن دارد که ۲۰ آژانس فدرال به تایید خود از سیستم‌های تشخیص چهره استفاده می‌کنند و شش سازمان مجری قانون نیز اعلام کرده‌اند که این فن‌آوری به شناسایی افراد مظنون به قانون‌شکنی در جریان ناآرامی‌های مدنی کمک کرده است. در اروپا نیز ممنوعیت استفاده از تشخیص چهره مخالفانی دارد. بنیاد فناوری اطلاعات و نوآوری، یک گروه تجاری که شرکت‌های فناوری را نمایندگی می‌کند ضمن اعلام مخالفت با ممنوعیت پیشنهادی اروپا مدعی شده است که این ممنوعیت تلاش‌ «مجریان قانون» را برای «پاسخ مؤثر به جنایت و تروریسم» تضعیف می‌کند.

اسرائیل در حالی از تشخیص چهره در مناطق اشغالی استفاده می‌کند، که پیشنهاد مقامات مجری قانون برای نصب دوربین‌های تشخیص چهره در مکان‌های عمومی داخلی با مخالفت‌های قابل توجهی روبرو شده است.

سازمان دولتی مسئول حفاظت از حریم خصوصی نیز با این پیشنهاد مخالفت کرده است. ارتش اما بدون پاسخگویی در قبال رفتار با فلسطینیان، استانداردهای متفاوتی را در سرزمین‌های اشغالی اعمال می‌کند.

این استانداردهای دوگانه‌ صداهای مستقل در اسرائیل را نیز به اعتراض بلند کرده‌اند. یکی از وکلای انجمن مدنی اسرائیل به‌دنبال انتشار جزئیات نقض حریم خصوصی فلسطینیان، خواستار توقف برنامه نظارتی ارتش شد و گفت:

«در حالی که کشورهای توسعه یافته در سراسر جهان محدودیت‌هایی را برای عکاسی، تشخیص چهره و نظارت بر شهروندان اعمال می کنند، وضعیت توصیف شده [در الخلیل] نقض شدید حقوق اولیه، از جمله حق حریم خصوصی است. چرا که سربازان تشویق می شوند تا هر میزان که می‌توانند از فلسطینی‌ها اعم از زن و مرد و کودک عکس جمع کنند. ارتش باید فوراً این برنامه را متوقف کند.»

«آخرین بقایای حریم خصوصی»

یاسر ابومرخیه، مرد فلسطینی ۴۹ ساله ساکن الخلیل درباره رفتار اسرائیل با شهروندان گفته که پنج نسل از خانواده او در الخلیل زندگی کرده‌اند و پس از تسخیر این شهر توسط اسرائیل در خلال جنگ شش روزه ۱۹۶۷، یاد گرفته اند که با ایست‌های بازرسی، محدودیت‌های تردد و بازجویی های مکرر توسط سربازان کنار بیایند اما روندی که اسرائیل اخیرا برای تحت نظر گرفتن فلسطینیان در پیش گرفته، «آخرین بقایای حریم خصوصی را از مردم سلب کرده است». 

یکی از شهروندان شهر الخلیل به دوربین‌های نظارتی در خطابان اشاره می‌کند.

"پایگاه داده‌ای آن‌چنان وسیع که یکی از سربازان جداشده از ارتش آن‌را «فیسبوک مخفی برای فلسطینی‌ها» خوانده است"(عکس از HAZEM BADER / AFP)

او درباره تاثیر برنامه جاسوسی رژیم اسرائیل بر زندگی روزمره و روان ساکنان الخلیل می‌گوید: 

«ما دیگر در معاشرت احساس راحتی در معاشرت نمی کنیم زیرا دوربین‌ها همیشه از ما فیلم می گیرند. دیگر اجازه نمی‌دهم فرزندانم بیرون در، مقابل خانه بازی کنند و بستگانم که در محله‌هایی زندگی می‌کنند که کمتر تحت نظر است، از معاشرت با من اجتناب می‌کنند». 

شهر الخلیل نمونه‌ای از زندگی مناطق پرتنشی‌ست که علاوه بر ساکنان فلسطینی، شهرک‌نشینان یهودی را نیز در خود جای داده‌ است. شهرک‌نشینان یهودی در نزدیکی شهر قدیمی اسکان داده شده‌اند و صدها هزار فلسطینی در اطراف این خانه‌ها زندگی می‌کنند. اسرائیل و تشکیلات خودگران فلسطین، به صورت مشترک مسئول «تأمین امنیت» در کرانه باختری‌اند.

به گفته ابومرخیه در محله او که به «غار پدرسالاران» نزدیک است دوربین‌های نظارتی به فاصله تنها ۹۰ متر از یکدیگر نصب شده‌اند. غار پدرسالاران، مکانی‌ست که به عنوان محل دفن احتمالی آدم و حوا، هم از سوی مسلمانان و یهودیان مقدس شناخته می‌شود.

این شهروند فلسطینی می‌گوید به‌نظر می‌رسد که تحت نظر گرفتن مردم «در زمان واقعی» در حال تشدید است. به گفته او وقتی دختر ۶ ساله‌اش یک قاشق چایخوری را از روی پشت بام به داخل خیابان انداخته، گرچه خیابان خالی به‌نظر می‌رسیده، سربازان اسرائیلی بلافاصله به در خانه‌اش آمده‌اند و گفته‌اند که ساکنان این خانه به پرتاب سنگ به سمت نیروهای اسرائیل متهم‌ خواهند شد. 

همزمان برخی از فعالان، تشدید نظارت بر فلسطینیان را نوعی اهرم فشار بر آن‌ها برای ترک خانه‌هایشان، و همسو با سیاست‌های اشغالگرانه اسرائیل می‌دانند. 

عیسی امرو یکی از فعالان ساکن الخلیل که گروه «دوستان الخلیل» یا Friends of Hebron را اداره می کند، به چند خانه خالی در بلوک خود اشاره کرده و می‌گوید خانواده‌های فلسطینی ساکن این خانه‌ها به دلیل محدودیت‌ها و نظارت‌ها کوچ کرده‌اند.

امرو در ادامه می‌گوید:

«دوربین‌ها فقط یک چشم دارند؛ چشمی برای پاییدن فلسطینی‌ها. از لحظه‌ای که از خانه‌ات خارج می‌شوی تا وقتی برگردی، مقابل دوربین هستی. این‌ها می‌خواهند زندگی ما را آنقدر سخت کنند که ما خودمان خانه‌مان را ترک کنیم تا شهرک نشینان بیشتری را در خانه‌های ما سکونت بدهند». 

ضبط و ثبت چهره شهروندان فلسطینی بدون رضایت آن‌ها

به تأیید شش سرباز سابق ارتش اسرائیل برنامه گرگ آبی یا Blue Wolf، یک اپلیکیشن تلفن همراه را به پایگاه‌داده‌ای متشکل از اطلاعات شخصی متصل می‌کند و از طریق گوشی‌های تلفن همراه قابل دسترسی‌ست. به گفته یکی از آن‌ها که به‌واسطه رتبه امنیتی خود به اطلاعات بیشتری دسترسی داشته، این پایگاه داده نسخه‌ای از یک پایگاه داده وسیع‌تر به نام گله گرگ یا Wolf Pack است که اطلاعات تقریباً تمام فلسطینیان کرانه باختری را به شکل پروفایل در خود ذخیر دارد.

"دوربین‌هایی که در ظاهر قرار است به سربازان در پست‌های بازرسی کمک کند تا فلسطینیان را حتی قبل از ارائه کارت شناسایی، خود شناسایی کنند"این اطلاعات شامل عکس‌ها، شجره‌نامه و تاریخچه خانواده، تحصیلات و غیره است. پایگاه داده مذکور که «فیسیبوکی مخفی برای فلسطینیان» خوانده شده، اما تنها برای رده‌های امنیتی بالاتر و از طریق لپ‌تاپ یا کامپیوتر و در محیط‌های امن‌تر قابل دسترسی‌ست. 

یکی دیگر از سربازان نیز شرح داده که واحد او در سال ۲۰۲۰ در خیابان‌های الخلیل گشت‌زنی می‌کرده و وظیفه داشته در یک هفته معین، تا آنجا که می‌شود با استفاده از یک گوشی هوشمند قدیمی ساخت ارتش، از فلسطینی‌ها عکس بگیرد و این ماموریت گاهی روزانه تا ۸ ساعت به طول می‌انجامیده است. به گفته او سربازان تصاویر جمع‌آوری شده را از طریق برنامه گرگ آبی، روی پایگاه داده آپلود می‌کردند. هر واحد هر هفته صدها عکس آپلود می‌کرده و این انتظار وجود داشته که حداقل ۱۵۰۰ عکس به صورت هفتگی وارد پایگاه داده شود. سربازان اخراجی می‌گویند واحدهای ارتش در سراسر کرانه باختری برای گرفتن عکس‌های بیشتر رقابت می‌کردند و به واحدی که بیشترین تصاویر را ثبت و ضبط کرده جایزه‌ تعلق می‌گرفته.

جوایزی از قبیل شام در رستوران و غیره.

یکی از آن‌ها در ادامه می‌گوید: کودکان فلسطینی اغلب برای این عکس‌ها ژست می‌گرفتند اما افراد مسن و به‌ویژه زنان اغلب در مقابل آن مقاومت می‌کردند. 

پنج تن از این سربازان تایید کرده‌اند که اپلیکشن مذکور و داده‌های متصل به آن این امکان را به هر سربازی می‌داده که زمانی که از کسی عکس می‌گیرد از برنامه برای مطابقت نمایه موجود در سیستم استفاده کند. یکی از آن‌ها عکسی را در اختیار واشنگتن پست قرار داده که نشان می‌دهد پس از گرفتن عکس و تطابق آن، برنامه به رنگ زرد، قرمز یا سبز چشمک می‌زند و سرباز باید بر این اساس، آن فرد را بازداشت کرده یا بلافاصله دستگیر کند و یا به او اجازه عبور دهد. 

یکی از سربازان می‌گوید فشار برای آپلود عکس‌های بیشتر در پایگاه داده گرگ آبی در ماه‌های اخیر کند شده اما سربازان همچنان از این برنامه برای شناسایی فلسطینیان استفاده می‌کنند. 

به گواه یکی دیگر از سربازان پیشین اسرائیل، ارتش علاوه بر استفاده از تکنولوژی‌های نظارتی برای کنترل فلسطینیان، دست ساکنان شهرک‌های یهودی‌نشین را نیز در این امر باز گذاشته است. 

این منبع از اپلیکیشن جداگانه‌ای به نام گرگ سفید یا White Wolf سخن گفته که به تایید او برای استفاده ساکنان شهرک‌های یهودی‌نشین کرانه باختری ساخته شده است. اگرچه شهرک‌نشینان اجازه بازداشت فلسطینیان را ندارند، افرادی که به صورت داوطلبانه تامین امنیت شهرک‌ها را برعهده گرفته‌اند می‌توانند با استفاده از این اپلیکیشن فلسطینی‌هایی را که به عنوان مثال برای کارکردن وارد شهرک می‌شوند، پیش از دیدن کارت شناسایی‌شان، شناسایی کنند. ارتش اسرائیل سال ۲۰۱۹ در یک نشریه راستگرای اسرائیلی وجود گرگ سفید را تایید کرد. 

«حقوق بشر» اینجا محلی از اِعراب ندارد

تأیید وجود و استفاده از فن‌آوری گرگ آبی نیز به یک بروشور تبلیغاتی آنلاین ارتش بر می‌گردد که در ماه ژوئن منتشر شد. در این تبلیغ از سربازان دعوت شده بود تا بخشی از «جوخه جدیدی» باشند که آن‌ها را «به گرگ آبی تبدیل می‌کند».

"او افزوده: «بگذارید این‌طوری بگویم: اگر از این دوربین‌ها در مرکز خرید [شهر من] استفاده کنند، احساس راحتی نمی‌کنم"در این بروشور آمده است:

«این فناوری پیشرفته دارای دوربین‌های هوشمند با قابلیت تجزیه و تحلیل پیشرفته و حسگرهایی است که می‌توانند فعالیت‌های مشکوک و حرکت افراد تحت تعقیب را در زمان واقعی شناسایی کرده و هشدار دهند».

ارتش همچنین در مقاله‌ای که سال ۲۰۲۰ در وبسایت رسمی خود منتشر کرد از «شهر هوشمند هبرون» نام برد. در این مقاله که گروهی از زنان «پیشاهنگ» را مقابل مانیتور رایانه و عینک‌های واقعیت مجازی نشان می داد، «ابتکار شهر هوشمند» الخلیل «نقطه عطف پراهمیت» و یک فن‌آوری برای «پیشرفت» امنیت در کرانه باختری توصیف شده بود. این مقاله در ادامه توضیح داده که «سیستم جدیدی از دوربین‌ها و رادارها در سراسر شهر نصب شده است» که می‌تواند «هر چیزی که در اطراف آن اتفاق می‌افتد» را ثبت کند و «هر گونه حرکت یا صدای ناآشنا را تشخیص دهد».

شرکت مایکروسافت در سال ۲۰۱۹ بر روی یک استارت‌آپ تشخیص چهره اسرائیلی به نام AnyVision سرمایه‌گذاری کرد. شبکه خبری NBC و نشریه تجاری اسرائیلی مارکر گزارش دادند که این استارتآپ در حال همکاری با ارتش برای ساخت شبکه‌ای از دوربین‌های امنیتی هوشمند با قابلیت اسکن چهره، در سراسر کرانه باختری است. مایکروسافت اما گفته که پس از حملات خونبار جنگنده‌های اسرائیل به غزه و درگیری با حماس که در ماه مه سال جاری اتفاق افتاد، که از سرمایه گذاری خود در AnyVision خارج شده است. با این‌حال نقش این شرکت در همکاری با اسرائیل برای جاسوسی فلسطینیان مسئله‌ای قابل بررسی‌ست.

در همان سال ۲۰۱۹ ارتش اسرائیل اعلام کرد از یک برنامه تشخیص چهره عمومی با پشتیبانی از AnyVision در ایست‌های بازرسی اصلی مسیر عبور فلسطینیان از کرانه باختری به اسرائیل، استفاده می‌کند. این برنامه در گیت‌هایی مشابه گیت‌های فرودگاه نصب شده که شناسه‌ها و چهره‌ها را اسکن کرده و تصمیم می‌گیرد آیا یک فلسطینی مجوز ورود به اسرائیل را برای کار، ملاقات با اقوام و غیره دارد یا خیر. در ادامه نیز همانند سیستمی که ایالات متحده برای نظارت بر شهروندان خارجی استفاده می‌کند، اسرائیل از طریق این فن‌آوری افرادی را که وارد «خاک اسرائیل» می‌شوند، تحت نظر می‌گیرد. 

یکی از سربازان افشاگر می‌گوید بر خلاف بازرسی‌های مرزی، نظارت و جاسوسی فلسطینی‌های کرانه باختری از جمله در الخلیل، بدون رضایت و حتی اطلاع آن‌ها انجام می‌شود و بسیاری روحشان هم خبر ندارد که تحت نظرند. به گفته او دوربین‌هایی که در ایست‌های بازرسی نصب شده‌اند می‌توانند وسائل نقلیه را حتی بدون ثبت پلاک شناسایی کرده و با صاحبشان تطبیق دهند. 

علاوه بر نگرانی‌های مرتبط با مسئله حریم خصوصی، یکی از دلایل اصلی محدود کردن استفاده از تشخیص چهره در برخی از کشورها، تفاوت دقت تشخیص در این سیستم‌هاست که ممکن است افرادی را با شناسایی نادرست خود، در معرض خطر قرار دهد. ارتش اسرائیل در این مورد سکوت کرده است. 

نهادهای تجاری موافق استفاده از تشخیص چهره در اروپا، از جمله بنیاد فناوری اطلاعات و نوآوری، مدعی‌اند مطالعاتی که نشان می‌دهند استفاده از این فن‌آوری نادرست است، اغراق‌آمیزند و بهتر است زمان به توسعه اقدامات حفاظتی برای استفاده مناسب مجریان قانون از تشخیص چهره، و بهبود استانداردهای عملکردی سیستم‌های تشخیص چهره مورد استفاده دولت‌ها اختصاص داده شود. 

مدیر اجرایی گروه «شکستن سکوت» می‌گوید:

با این‌حال در کرانه باختری، این فن‌آوری صرفاً “ابزار دیگری برای سرکوب و انقیاد مردم فلسطین” است.

"«عملیات امنیتی معمول»، «بخشی از مبارزه با تروریسم و ​​تلاش‌ها برای بهبود کیفیت زندگی مردم فلسطین در یهودا و سامره است»"در حالی که نظارت و حفظ حریم خصوصی در خط مقدم گفتمان عمومی جهانی قرار دارد، ما در اینجا شاهد یک فرض شرم آور دیگر از سوی دولت و ارتش اسرائیل هستیم مبنی بر اینکه وقتی صحبت از فلسطینی‌ها می شود، حقوق اولیه بشر به سادگی محلی از اعراب ندارد. 

شناسایی بدافزار پگاسوس در گوشی همراه مقامات و فعالان فلسطینی

وزارت خارجه فلسطین پنجشنبه ۱۱ نوامبر/ ۲۰ آبان اعلام کرد نرم افزارهای جاسوسی توسعه یافته توسط شرکت اسرائیلی «گروه ان‌اس‌او» (NSO Group) را روی تلفن‌های سه مقام ارشد شناسایی کرده و اسرائیل را به شنود مقام‌های دولت فلسطین ار طریق بدافزار جاسوسی-نظامی پگاسوس (Pegasus) متهم کرد. 

احمد الدیک، دستیار سیاسی وزیر خارجه فلسطین گفت که یک «موسسه حرفه‌ای فلسطینی» چندین گوشی تلفن همراه را بازرسی کرده و پگاسوس را در سه گوشی شناسایی کرده است. 

الدیک گفت: ما ۱۰۰درصد مطمئن هستیم که این سه گوشی تلفن که متعلق به مقامات ارشد دولت فلسطین‌‌اند، هک شده اند. بیانیه وزارت خارجه، اسرائیل را مسئول هک گوشی همراه مقامات ارشد فلسطینی دانسته و ضمن اعتراض به «نقض آشکار و غیراخلاقی قوانین بین المللی»، خواستار تحریم همه طرف‌های درگیر از سوی جامعه بین‌الملل شده است.

در اوایل هفته نیز نرم‌افزار جاسوسی ساخت این شرکت روی گوشی همراه شش فعال حقوق بشر فلسطینی شناسایی شد. 

تحقیقات انجام شده توسط گروه حقوق بشری «مدافعان خط مقدم» (Front Line Defenders) مستقر در دوبلین، نشان داد که تلفن های همراه صلاح حموری، وکیل و مدافع حقوق فلسطینیان که اقامت او در بیت المقدس لغو شده است، و پنج نفر دیگر با استفاده از نرم‌افزار پگاسوس هک شده‌اند. برمبنای این تحقیقات یکی از این موارد هک در ژوئیه ۲۰۲۰ رخ داده است.  

سه تن از آن‌ها برای سازمان‌های مدنی مورد تأیید جامعه بین‌المللی کار می‌کنند. سازمان‌هایی که به صورت یکجانبه و با توسل به آن‌چه از سوی کارشناسان حقوق بشر سازمان ملل، «سوء استفاده از قوانین ضدتروریسم» خوانده شده، از سوی رژیم اسرائیل، تروریستی اعلام شده‌اند. کارشناسان حقوق بشر سازمان ملل، قراردادن این گروه‌ها را در لیست سیاه، «حمله‌ای به پیشانی جنبش حقوق بشری در فلسطین و به حقوق بشر در همه‌جا» خوانده‌اند. 

بدافزار پگاسوس را می‌توان به صورت مخفیانه و بدون این‌که صاحب گوشی دخالتی داشته باشد بر روی تلفن همراه نصب کرد. این نرم‌افزار جاسوسی امکان دسترسی کامل را به محتویات و ارتباطات اشخاص فراهم می‌کند. 

مقام‌های اسرائیلی و گروه ان‌اس‌او از اظهارنظر در مورد این اتهامات خودداری کرده‌اند.

این شرکت به صورت مشخص از صحبت درباره «مشتریان خود» و افرادی که توسط نرم‌افزارهای ساخت ان‌اس‌او هدف قرار می‌گیرند سر باز زده است. 

با این‌حال این‌که تلفن‌های فعالان فلسطینی مورد هک قرار گرفته‌اند، به طور مستقل توسط محققان امنیتی و در آزمایشگاه شهروندی در دانشگاه تورنتو و سازمان عفو ​​بین الملل تأیید شده است. عفو بین‌الملل اعلام کرد هنوز درخواستی مبنی بر بررسی هک تلفن مقام‌های ارشد دریافت نکرده است. 

گروه NSO در سال‌های اخیر پس از پیدا شدن نرم‌افزار ساخت آن در تلفن‌های فعالان حقوق بشر، روزنامه‌نگاران، مخالفان و سایر شخصیت‌های عمومی، از مکزیک گرفته تا عربستان سعودی، مورد انتقاد قرار گرفته است. دولت بایدن در اوایل این ماه با قراردادن ان‌اس‌او در لیست سیاه، دسترسی این شرکت به فناوری ایالات متحده را بسیار محدود کرد و گفت که از ابزارهای آن از سوی حکومت‌های سرکوبگر، برای «سرکوب فراملی» استفاده شده است و این شرکت خلاف سیاست خارجی و منافع ایالات متحده عمل کرده است. 

پس از اعلام قرار گرفتن این شرکت در لیست سیاه ایالات متحده، یک منبع از این شرکت به صورت غیررسمی اعلام کرد که ایتزیک بن‌بنسی که قرار بوده به عنوان مدیرعامل شرکت اعلام شود، کناره‌گیری کرده است. 

NSO Group به صورت مستقیم و نزدیک تحت نظر وزارت دفاع اسرائیل فعالیت می‌کند. مقام‌های اسرائیلی اما درباره استفاده از نرم‌افزارهای جاسوسی از جمله  پگاسوس سکوت کرده‌اند. دفتر نخست وزیر اسرائیل و وزارت دفاع اسرائیل نیز در جواب به سوال روزنامه گاردین ادعا کرده‌اند ارتباطی بین استفاده از این ابزار جاسوسی و غیرقانونی‌ اعلام‌کردن گروه‌های حقوق بشری فلسطینی وجود ندارد.

"پارلمان اروپا نیز در ماه جاری میلادی خواستار ممنوعیت استفاده پلیس از تشخیص چهره در مکان‌های عمومی شد"شرکت ان‌اس‌او مدعی‌ست محصولاتش توسط آژانس‌های امنیتی برای «مبارزه با جرم و جنایت و تروریسم» استفاده می‌شوند. 

پیشینه طولانی اسرائیل در جاسوسی از فلسطینیان

افشای هک فعالان فلسطینی و حتی مقام‌های ارشد دولت فلسطین با نرم‌افزار پگاسوس، برای دو گروه خبر غافلگیرکننده‌ای محسوب نمی‌شود:‌ فلسطینی‌ها و نیروهای سایبری ارتش و اطلاعات اسرائیل که مدت‌هاست از آن‌ها جاسوسی کرده‌اند.

روزنامه گاردین در تحلیل هک فعالان مدنی از نقش واحد ۸۲۰۰ سایبری که به عبری «یهیدا شمونه ماتایم» خوانده می‌شود، سخن گفته است که به نوشته این روزنامه در جاسوسی گسترده از فلسطینیان به‌خوبی مستند شده است. 

در سال ۲۰۱۴ گروهی از نظامیان «ترک‌خدمت‌کرده» اسرائیل به گاردین و تعداد انگشت‌شماری از رسانه‌های دیگر فاش کردند که واحد ۸۲۰۰ ارتش به عنوان بزرگترین نهاد اطلاعاتی در اسرائیل، علاوه بر هدف‌قرار دادن «ترافیک» نظامی و دیپلماتیک، ارتباطات الکترونیکی از جمله ایمیل، تماس‌های تلفنی، و فعالیت کاربران در شبکه‌های اجتماعی را رهگیری می‌کند. 

 افشاگران گفتند از اطلاعات «همه‌جانبه» جمع‌آوری‌شده – که بیشتر آن مربوط به افراد بی‌گناه است – برای ایجاد تفرقه در جامعه فلسطین استفاده شده است. آن‌ها در نامه‌ای با «غیرقابل‌توجیه‌» خواندن رهگیری این اطلاعات، اعلام کردند دیگر حاضر به ادامه فعالیت خود نیستند و جزئیاتی را از نحوه کار واحد ۸۲۰۰ منتشر کردند. 

در بخشی از نامه مذکور آمده است:

«جمعیت فلسطینی تحت حاکمیت نظامی، کاملاً در معرض جاسوسی و نظارت اطلاعاتی اسرائیل قرار دارد. این نظارت برای آزار و اذیت سیاسی و ایجاد تفرقه در جامعه فلسطین، از طریق به خدمت گرفتن همدستان و سوق دادن بخش‌هایی از جامعه فلسطین علیه خودشان، استفاده می شود. در بسیاری از موارد، اطلاعات [جمع‌آوری‌شده] مانع محاکمه عادلانه متهمان در دادگاه‌های نظامی می‌شود، چرا که شواهدی که علیه آن‌ها وجود دارد، فاش نمی‌شوند.»

افشاگران همچنین فاش کردند که به کارکنان واحد نظامی سایبری دستور داده شده است هرگونه جزئیات مخرب از زندگی فلسطینی‌ها از جمله اطلاعات مربوط به ترجیحات جنسی، خیانت‌ها، مشکلات مالی یا بیماری‌های خانوادگی که بتوان از آن‌ها «برای اخاذی/ باج‌گیری از فرد و تبدیل آنها به یک همکار استفاده کرد» را حفظ کنند. 

برخی از اعضای سابق این واحد ادعا کردند که بخشی از داده‌ها حتی برای خدمت به دولت اسرائیل جمع‌آوری نشده است، بلکه در راستای تعقیب «برنامه‌های» سیاستمداران اسرائیلی‌اند.