گزیده ای از نصایح پیامبر اکرم (ص) به امام علی علیه السلام
به گزارش جام جم آنلاین به نقل از خبرگزاری ایکنا؛ «حماد بن عمر» از امام صادق (ع) روایت کرده است که آن بزرگوار توسط پدران گرامی خود از امیرمؤمنان علی (ع) نقل کرده است که پیامبر (ص) به او فرمود: «ای علی به تو وصیتی میکنم که آن را نگهدار و رعایت کن و تا وصیت مرا نگه میداری و رعایت میکنی همواره در خیرخواهی بود.
ای علی هرکس خشمی را که میتواند ابراز و اعمال نماید فرو برد خداوند روز قیامت به او امن و امانی عطا میفرماید که لذت آن را درمییابد.
ای علی هرکس به هنگام مرگ خوب و عادلانه وصیت نکند در مروت و جوانمردیش نقص و کمبودی است و به مقام شفاعت نائل نمیشود.
ای علی برترین جهاد آن است که انسان صبح که برمیخیزد درصدد ظلم و ستم به کسی نباشد.
ای علی هرکس مردم از زبان او بترسند از دوزخیان است.
ای علی بدترین مردم کسی است که مردم از بیم بدگویی و بدزبانی او احترامش کنند و بدی او نقل شود.
ای علی بدترین مردم کسی است که آخرتش را به دنیایش بفروشد و بدتر از آن کسی است که آخرتش را برای دنیای دیگری بفروشد.
ای علی هرکس عذر عذرخواهی را چه راستگو باشد چه دروغگو نپذیرد به شفاعت من نائل نمیشود.
ای علی خدای متعال دروغ را در کار خیر و اصلاح (میان افراد) دوست میدارد و راستگویی را در فساد و فتنهگری دشمن میدارد.
ای علی هرکس شراب را بهخاطر غیرخدا هم ترک کند خداوند از شربتهای بهشتی به او مینوشاند.
علی (ع) پرسید: به خاطر غیر خدا؟!
حضرت فرمود: آری به خدا سوگند، اگر برای حفظ خود نیز آن را ترک کند خداوند از کار او قدردانی میفرماید.
ای علی شرابخوار همانند بتپرست است.
ای علی خداوند تا چهل روز نماز شرابخوار را قبول نمیفرماید و اگر در آن چهل روز بمیرد کافر مرده است. (شیخ صدوق در اینباره آورده است: یعنی اگر شراب را حلال بشمارد و منکر حرمت آن باشد)
ای علی هر مستکنندهای حرام است و هر چه بسیار آن مستی آورد یک جرعه آن نیز حرام است.
ای علی همه گناهان در خانهای گرد آمده و کلید آن شرابخواری است.
ای علی بر شرابخوار ساعتی میگذرد که خدای متعال را نمیشناسد.
ای علی برکندن کوههای استوار آسانتر از برداشتن پادشاهی و سلطنتی است که مدت آن پایان نیافته باشد.
ای علی کسی که نه از دینش سودی میبری و نه از دنیایش در همنشینی او خیری برای تو نیست و آنکه حقی برای تو نمیشناسد و رعایت نمیکند تو نیز مراعات او مکن و احترامی هم ندارد.
ای علی خداوند بهشت را بر هر دشنامگوی بدزبان که باکی ندارد چه بگوید و چه بشنود، حرام فرموده است.
ای علی خوشا آنکه عمرش طولانی و کردارش نیکو باشد.
ای علی شوخی و مزاح مکن که شکوه و درخشندگی تو از بین میرود و دروغ مگو که نور تو نابود میشود و از دو صفت ملالت و تنبلی بپرهیز زیرا اگر ملول و آزرده شوی بر حقی صبوری نمیتوانی، و اگر تنبلی کنی حقی را نمیتوانی ادا نمایی.
ای علی برای هر گناهی توبهای وجود دارد جز بداخلاقی که دارنده آن هر وقت از گناهی نجات یابد به گناهی دیگر مبتلا میشود.
ای علی کسی که ملالت و دلتنگی بر او چیره شود راحتی از نزد او کوچ میکند.
ای علی خدای متعال بهشت را از دو خشت آفرید، یک خشت از طلا و یک خشت از نقره و دیوار آن را از یاقوت و سقف آن را از زبرجد و ریگهای آن را از مروارید و خاکش را از زعفران و مشک قرار داد، آنگاه به آن فرمود: سخن بگو و بهشت گفت: خدایی جز خداوند یکتای زنده پاینده نیست، همانا سعادتمند کسی است که داخل من شود، خدای متعال فرمود: به عزّت و جلال خودم سوگند که هیچ دائمالخمری (کسی که بر شرابخواری مداومت دارد و از آن دست برنمیدارد) و سخنچینی و بیغیرتی و شحنه و داروغهای و زنصفتی و کفندزدی و باجگیری و قطعکنندهای از خویشاوند و جبریمذهبی به آن داخل نمیشود.
ای علی آفت و آسیب شرافت و شخصیت، فخرفروشی است.
ای علی کسی که از خدای متعال بترسد همه چیز از او میترسد و کسی که از خداوند نترسد خداوند او را از همه چیز میترساند.
ای علی شیرخوارگی (و مسائلی از قبیل محرمیت و فرزندی و برادری و رضاعی و … که مترتّب بر شیر خوردن طفل است) بعد از آنکه طفلی را از شیر باز گرفتند وجود ندارد و یتیمی بعد از رسیدن به سن بلوغ و احتلام صدق نمیکند.
ای علی دو سال راه را برای احسان و نیکی به پدر و مادرت برو و یک سال راه را برای رسیدگی و صله رحم و خویشاوندت، و یک میل راه برای عیادت بیمار و دو میل برای تشییع جنازه و سه میل برای پذیرش دعوت و چهار میل برای زیارت برادر دینی و پنج میل برای دستگیری از گرفتار و شش میل برای یاری ستمدیده و بر تو باد که بسیار استغفار کنی.
ای علی به خدا سوگند اگر فرومایه در قعر چاهی باشد خدای متعال بادی را برمیانگیزد تا او را در حکومت تبهکاران بالاتر از نیکان قرار دهد.
ای علی کسی که خود را به غیرموالیان خویش ببندد و نسبت دهد (که موجب از بین بردن حق ولای آنان میشود) لعنت خدا بر او باد و کسی که مزد کارگری را ندهد لعنت خدا بر او باد و کسی که مرتکب حادثهای شود یا مرتکب شونده آن را جای دهد و نگهداری کند لعنت خدا بر او باد.
عرض شد: ای رسول خدا آن حادثه چیست؟ فرمود: قتل و آدمکشی.
ای علی مؤمن کسی است که مسلمانان او را بر جان و مال خود امین شمارند و مسلمان کسی است که مسلمانان از دست و زبان او به سلامت باشند و مهاجر کسی است که از گناهان هجرت و دوری نماید.
ای علی محکمترین دستاویز ایمان دوستاری به خاطر خدا و دشمنی به خاطر خداست.
ای علی خدای متعال بهوسیله اسلام نخوت و تکبر جاهلیت و نازیدن آنان را به پدران از میان برداشت، آگاه باشید که مردم از حضرت آدم بهوجود آمدهاند و حضرت آدم از خاک و گرامیترین مردم نزد خدا پرهیزکارترین آنان است.
ای علی بهای مردار، سگ، شراب، مهریه زن زناکار، رشوه در قضاوت و مزد فالگیر و پیشگو همه از اموال حرام است.
ای علی هرکس علمی فرا گیرد تا بهوسیله آن با جاهلان بستیزد یا با عالمان جدل انگیزد یا مردمان را به سوی خویش فراخواند، او از دوزخیان است.
ای علی وقتی بندهای میمیرد مردم میگویند چه به جای گذاشته است و فرشتگان میگویند چه پیش فرستاده است.
ای علی دنیا زندان مؤمن و بهشت کافر است.
ای علی مرگ ناگهانی برای مؤمن موجب راحت و برای کافر مایه افسوس و حسرت است.
ای علی خدای متعال به دنیا وحی فرمود که خدمت کن به کسی که به من خدمت میکند و در رنج و مشقت بیانداز کسی را که به تو خدمت میکند.
ای علی دنیا اگر نزد خدای متعال به قدر بال پشهای ارزش داشت به کافر یک جرعه آب نمینوشانید.
ای علی هیچکس از پیشینیان و آیندگان نیست جز آنکه روز قیامت آرزو میکند کاش از مال دنیا جز به قدر گذران به او داده نمیشد.
ای علی بدترین مردم آن است که به قضا و قدر الهی اعتراض داشته و خدا را در قضای او (به ستم و نادرستی) متهم سازد.
ای علی ناله مؤمن (در حال بیماری) ثواب سبحانالله گفتن دارد و فریاد او ثواب لااله الاّ الله گفتن و خوابش در بستر (بیماری) عبادت محسوب میشود و پهلو به پهلو شدنش جهاد در راه خدا و چون شفا یابد در میان مردم راه میرود در حالی که همه گناهان او آمرزیده شده است.
ای علی اگر به من پاچه (بیارزش گوسفندی) هدیه شود میپذیرم و اگر برای صرف پاچه (بیارزش) دعوت شوم میروم.
ای علی اسلام برهنه است و لباس آن شرم و حیا است و زینت آن وفا و جوانمردی آن عمل صالح و ستون آن پارسایی است و هر چیزی اساس و پایهای دارد و اساس و پایه اسلام دوستداری ما اهل بیت (ع) است.
ای علی بداخلاقی شوم و نامبارک است و اطاعت زن موجب پشیمانی است.
ای علی اگر شومی و نامبارکی در چیزی باشد در زبان زن است.
ای علی سبکباران نجات یافتند.
ای علی هرکس عمداً بر من دروغ ببندد بداند که جایگاهش آتش است.
ای علی مسواک کردن از سنت است و دهان را پاک میکند و چشم را جلا میدهد و خدای رحمان را خشنود میسازد و دندانها را سپید میکند و زردی و فساد دندان را میبرد و لثه را محکم میکند و اشتهای به غذا را میافزاید و بلغم را از بین میبرد و حافظه را زیاد میکند و حسنات و نیکیها را دو برابر میسازد و فرشتگان به آن خوشحال میشوند.
ای علی خداوند متعال پیامبری برنیانگیخت جز آنکه برای او نسلی از صلب خود او قرار داد و نسل مرا از صلب تو قرار داد و اگر تو نبودی برای من ذریه و نسلی نبود.
ای علی عبدالمطلب بهوسیله تیرهای قمار (ذبیحه را) تقسیم نمیکرد و بتها را نمیپرستید و ذبحشده برای بتها را نمیخورد و میگفت: «من پیرو دین پدرم حضرت ابراهیم (ع) هستم.»
ای علی شگفتانگیزترین مردم از نظر ایمان و عظیمترین آنان از نظر یقین گروهی هستند که در آخرالزمان هستند که پیامبر را ندیدهاند و حجت و امامشان از آنان پنهان و غایب است و تنها به سیاهی روی سپیدی (نوشته کتابها) ایمان آوردهاند.
ای علی در پوست حیوانی که شیرش را نمیآشامی و گوشتش را نمیخوری (حیوان حرامگوشت) نماز مخوان و در «ذاتالجیش»، «ذات الصلاصل» و «ضجنان» نماز مگذار.
ای علی از تخمها (تخم حیوانات تخمگذار) هر کدام که دو طرف آن با هم متفاوت است بخور و از ماهیان هر کدام که فلس دارد و از پرندگان آنهایی که در پرواز بال میزنند و آنهایی را که در پرواز بال نمیزنند و صاف پرواز میکنند واگذار و از پرندگان آبی آنهایی را که «سنگدان» دارند یا پایشان «خار خروس» دارد بخور.
ای علی از درندگان هر کدام که دندان نیش دارد و از پرندگان هر کدام که چنگال دارد خوردنش حرام است.
ای علی به جهت (سرقت) میوه و پیه وسط نخل (یا شکوفه) دست کسی قطع نمیشود.
ای علی بر عهده زناکار کابین و مهریهای نیست و در موردی که کسی به کنایه چیزی گفته باشد (اعتراف به جرم محسوب نمیشود) حد ندارد و شفاعتی در مورد حد پذیرفته نیست و سوگند درباره قطع رحم و بریدن از خویشاوند جایز نیست و نباید به آن سوگند عمل شود و همینطور سوگند فرزند در صورت مخالفت پدرش با آن و سوگند زن در صورت مخالفت شوهرش با آن و سوگند بنده در صورت مخالفت صاحبش با آن و روزه سکوت جایز نیست و روزه وصال (از سحر تا سحر بعد، یا دو روز، یا چند روز بدون افطار) جایز نیست، و بادیه نشینی بعد از هجرت جایز نیست.
ای علی پدری به قصاص فرزندش کشته نمیشود.
ای علی خداوند دعا را در حالی که دل غافل و بیتوجه باشد نمیپذیرد.
ای علی خواب عالم برتر از عبادت عابد است.
ای علی دو رکعت نماز عالم برتر از هزار رکعت نماز عابد است.
ای علی زن نباید روزه مستحبی بگیرد مگر با اجازه شوهرش و بنده نباید روزه مستحبی بگیرد مگر با اجازه صاحبش و میهمان نباید روزه مستحبی بگیرد مگر با اجازه میزبانش.
ای علی روزه عید فطر حرام است و روزه عید قربان حرام است و روزه وصال (از سحر تا سحر بعد، یا دو روز …) حرام است و روزهای که برای کار معصیتی نذر کرده باشد حرام است و روزه دهر (همه سال یا همه ایام) حرام است.
ای علی (گناه یا کیفر) ربا هفتاد قسمت است و کمترین آن همانند آن است که مردی با مادرش در کعبه زنا کند.
ای علی یک درهم ربا نزد خدا منفورتر از هفتاد زنا است که همهاش با محرمها (مثل خواهر و مادر) در کعبه واقع شود.
ای علی هر کس یک قیراط (یک بیست و چهارم درهم یا دینار) از زکات مالش را نپردازد نه ایمان دارد و نه مسلمان است و احترامی هم ندارد.
ای علی کسی که زکات نمیپردازد از خداوند درخواست میکند که او را به دنیا برگرداند و همین است کلام خدای متعال که «تا آنگاه که مرگ یکی از آنان فرا میرسد میگویند پروردگارا مرا باز گردان».
ای علی ترک کننده حج که استطاعت آن را داشته باشد کافر است، خدای متعال میفرماید: «و برای خدا بر مردم حج واجب است، بر هر فردی که استطاعت آمدن به حج را داشته باشد و کسی که کفر ورزد همانا خداوند از همه جهانیان بینیاز است».
ای علی هر کس حج را به تأخیر اندازد تا بمیرد خداوند او را روز قیامت یهودی یا مسیحی محشور میکند.
ای علی صدقه قضا و قدر مبرم و حتمی را برطرف میکند.
ای علی صله رحم (یعنی رسیدگی و احسان به خویشاوند) عمر را میافزاید.
ای علی غذا را با نمک شروع کن و با نمک تمام کن که در آن شفا از هفتاد و دو بیماری است.
ای علی هنگامی که بر مقام محمود بایستم همانا برای پدرم و مادرم و عمویم و برادرم که در زمان جاهلیت داشتهام شفاعت خواهم کرد.
ای علی من فرزند دو ذبیحم.
ای علی من دعای حضرت ابراهیم (ع) هستم.
ای علی در حالی که خویشاوندی نیازمند باشد صدقه به دیگری جایز نیست.
ای علی خیر و فایدهای در گفتار نیست مگر با عمل و در ظاهر نیست مگر با باطن و در مال و ثروت نیست مگر با بخشش و سخاوت و در راستی نیست مگر با وفا و در فقه نیست مگر با پارسایی و در صدقه نیست مگر با قصد و نیت و در زندگی نیست مگر با سلامتی و در وطن نیست مگر با امنیت و شادمانی.
ای علی آیا آگاهتان نسازم که کدام یک از شما در اخلاق و روش به من شبیهترید؟
گفت: بفرمائید یا رسولالله.
فرمود: خوش اخلاقترین، بردبارترین و نیکوکارترین شما نسبت به بستگان خود و انصافدهندهترین شما نسبت به خود.
ای علی امان است برای امت من از غرق شدن که وقتی به کشتی سوار شوند بخوانند «بسماللهالرحمنالرحیم و ما قدروا الله حق قدره و الارض جمیعاً قبضته یوم القیامه و السّموات مطویّات بیمینه سبحانه و تعالی عما یشرکون ـ بسم الله مجراها و مرساها انّ ربّی لغفور رحیم؛ به نام خداوند بخشنده مهربان و خدا را چنانکه شایسته اوست نشناختند و همه زمین در دست قدرت اوست روز قیامت و آسمانها به نیروی او درهم پیچیده شده، و منزّه و برتر است از آنچه شرک میورزند ـ به نام خداست رفتنش و ماندنش، همانا پروردگارم آمرزنده مهربان است.»
ای علی امان است برای امّت من از دزدیدن «قل ادعوا الله او ادعوا الرحمن ایّاً ماتدعوا فله الاسماء الحسنی؛ بگو الله را بخوانید یا رحمن را بخوانید، هر کدام را بخوانید برای او نامهای نیکویی است.»
ای علی امان است برای امت من از خرابی «انّ الله یمسک السموات و الارض ان تزولا ولئن زالتا ان امسکهما من احد من بعده انّه کان حلیماً غفوراً؛ خداوند آسمانها و زمین را از فروریختن نگه میدارد و اگر فرو ریزد هیچکس بعد از او نمی تواند آنها را نگهدارد، همانا او بردبار و آمرزنده است.»
ای علی امان است برای امّت من از اندوه و گرفتاری «لا حول و لا قوّه الاّ بالله العلی العظیم و لا ملجا و لا منجا من الله الاّ الیه؛ توان و نیرویی نیست جز بهوسیله خدای بلندمرتبه بزرگ و پناه و گریزگاهی از خدا جز به سوی او وجود ندارد.»
ای علی امان است برای امّت من از سوختن «انّ ولییّ الله الّذی نزّل الکتاب و هو یتولی الصالحین ـ و ما قدروا الله حق قدره؛ همانا یاور و سرپرست من خدایی است که قرآن را فرو فرستاد و او درستکاران را یاری و سرپرستی میفرماید ـ و خدا را چنانکه سزاوار اوست نشناختند … »
ای علی کسی که از درندگان بیمناک شود بخواند «لقد جاء کم رسول من انفسکم عزیز علیه ما عنتّم؛ هر آینه رسولی از خودتان نزد شما آمده است که رنج و ناراحتی شما بر او سخت و ناخوشایند است»
ای علی کسی که چارپایش چموشی کند در گوش راست او بخواند «و له اسلم من فی السموات و الارض طوعا و کرهاً و الیه ترجعون؛ و برای او (خدای متعال) هرکس که در آسمانها و زمین است خواه و ناخواه سر فرود آورد و به سوی او بازگردانده میشوید.»
ای علی کسی که از جادوگری یا شیطانی بترسد بخواند «انّ ربّکم الله الذی خلق السموات و الارض؛ همانا پروردگار شما خدایی است که آسمانها و زمین را بیافرید.»
ای علی حق فرزند بر پدرش آن است که نام نیکو بر او گذارد و او را خوب تربیت کند و او را در جایی درست قرار دهد و حق پدر بر فرزندش آن است که او را به اسم صدا نکند و جلوتر از او راه نرود و جلوی او ننشیند و همراه او به حمام نرود.
ای علی خدا لعنت کند پدر و مادری را که (با رفتارشان) فرزندانشان را به عقوق (بیمهری و بیحرمتی) نسبت به خودشان وادارند.
ای علی گناه و نتیجه عقوق (بیمهری و بیحرمتی) فرزند برای پدر و مادر همانطور است که عقوق پدر و مادر برای فرزند است.
ای علی خدا رحمت کند پدر و مادری را که باعث احسان و نیکی فرزند به خودشان شوند.
ای علی هرکس پدر و مادرش را اندوهگین سازد عاق آنان است و رعایت حقوق آنان را نکرده است.
ای علی هرکس نزد او غیبت برادر مسلمانش بشود و توان یاری او را داشته باشد و یاریش نکند خداوند او را در دنیا و آخرت خوار میسازد.
ای علی کسی که مخارج یتیمی را از مال خود بپردازد تا آن یتیم به سن رشد و استغنا برسد حتماً بهشت بر او واجب میشود.
ای علی هرکس به مهر و ترحّم دست بر سر یتیمی بکشد خدای عزیز و جلیل در برابر هر مویی روز قیامت نوری به او عطا میفرماید.
ای علی هیچ فقری سختتر از نادانی نیست و هیچ مالی سودمندتر از عقل نیست و هیچ تنهایی هراسانگیزتر از خودپسندی نیست و هیچ عقلی مثل تدبیر و چارهاندیشی نیست و هیچ پارسایی مثل خودداری از آنچه خدای متعال حرام فرموده نیست و هیچ شرافتی مثل اخلاق خوب نیست و هیچ عبادتی مثل اندیشیدن نیست.
ای علی آفت و آسیب گفتار، دروغ است و آسیب دانش، فراموشی و آسیب عبادت، واگذاشتن و رها کردن آن است و آسیب زیبایی تکبّر و خودپسندی و آسیب عمل، حسدورزی است.
ای علی هرکس صلوات بر من را فراموش کند راه بهشت را گم کرده است.
ای علی بر حذر باش از آنکه در نماز همانند کلاغ نوک به زمین بزنی و مثل شیر (و درندگان) ساعدها را بر زمین بگذاری (یعنی نماز را بدون شتاب و سجدهها را کامل و با تانّی بجای آور و در حال سجده کف دستها را بر خاک بگذار و ساعد تا آرنج را از زمین بلند کن و به زمین نچسبان.)
ای علی دستم را تا آرنج در دهان اژدها فرو برم برایم خوشایندتر است تا از کسی که مال و ثروتی نداشته و تازه به مال و ثروت رسیده چیزی بخواهم.
ای علی سرکشترین مردم نسبت به خدای عزیز و جلیل کسی است که غیرخونی خود را بکشد و غیر ضارب خود را بزند و کسی که خود را به غیر موالی خود ببندد (و ادعای ولا نماید) هر آینه به آنچه خدای عزیز و جلیل بر من نازل فرموده کفر ورزیده است.
ای علی انگشتر به دست راست کن که آن فضیلتی از خدای متعال برای مقرّبان است.
پرسید: چه انگشتری بهدست کنم ای رسول خدا؟
فرمود: عقیق سرخ که آن نخستین کوهی است که پروردگاری خدا و پیامبری من و وصایت و جانشینی تو و امامت فرزندان تو و بهشتی بودن شیعیانت و دوزخی بودن دشمنانت اقرار و اعتراف کرده است.
ای علی همانا خداوند عزیز و جلیل بر جهانیان نظر کرد و مرا بر همه مردان جهان برگزید، آنگاه بار دیگر نظر کرد و ترا بر مردان جهان برگزید، آنگاه برای بار سوّم نظر فرمود و امامان از نسل ترا بر مردان جهان برگزید، آنگاه برای بار چهارم نظر فرمود و فاطمه (س) را بر زنان جهان برگزید.
ای علی همانا من درسه جا اسم تو را همراه اسم خویش دیدم و با نظر بر آن انس یافتم؛ هنگامی که در معراجم به آسمان به بیتالمقدس رسیدم بر صخره آن یافتم «خدایی جز الله نیست، و محمّد فرستاده خداست، او را به وسیله وزیرش تأیید کردهام و بهوسیله وزیرش یاری نمودهام.»
به جبرئیل (ع) گفتم: وزیر من کیست؟
گفت: علی بن ابیطالب.
و هنگامی که به «سدره المنتهی» رسیدم دیدم بر آن نوشته است: «منم خداوند یکتا که معبودی جز من نیست، محمّد برگزیده من از آفریدگانم است، او را بهوسیله وزیرش تأیید کردهام و بهوسیله وزیرش یاری کردهام.»
پس به جبرئیل (ع) گفتم: وزیر من کیست؟
گفت: علی بن ابیطالب.
و چون از «سدره المنتهی» گذشتم و عرش پروردگار جهانیان جلّ جلاله رسیدم و دیدم بر پایههای آن نوشته است: «منم خداوند یکتا که معبودی جز من نیست، محمّد حبیب من است، او را بهوسیله وزیرش تأیید کردهام و بهوسیله وزیرش یاری کردهام.»
اخبار مرتبط
دیگر اخبار این روز
حق کپی © ۲۰۰۱-۲۰۲۴ - Sarkhat.com - درباره سرخط - آرشیو اخبار - جدول لیگ برتر ایران