بانوان خبرنگار از چالش‌های شغل خود می‌گویند

ایسنا/اصفهان سیاست‌گذاری‌های تبعیض‌آمیز، محدودیت‌ها و اعمال‌نظرهای سلیقه‌ایِ برخی نهادها در خصوص ورود بانوان خبرنگار و عکاس در ورود به برنامه‌های مختلف، تبعیض‌های جنسیتی درمورد حقوق و بیمه، و همچنین اقبال بیشترِ نهادها به رسانه‌های عمومی نسبت به رسانه‌های تخصصی، برخی از مسائلی است که زنان خبرنگار از آن سخن می‌گویند.

زنان در طول زمان، راویان اصلی شکست‌ها و حماسه‌ها بوده‌اند و درواقع باید گفت که خبرنگاری و مسئولیت انتقال اخبار و وقایع، رسالتی زینب‌گونه است، ازینرو بر آن شدم که به مناسبت روز خبرنگار به چالش‌ها و مشکلاتی بپردازم که به‌طور ویژه زنان خبرنگار با آن‌ها مواجه‌اند. نوشتۀ پیش رو، حاصل گفت‌وگو با خبرنگاران و عکاسان باتجربه‌ای است که هرکدام در کار خود صاحب اسم‌ورسمی هستند.

ما توانایی خود را اثبات کرده‌ایم، ما را جدی بگیرید

مریم کاویانی، دبیر بخش ویژه رویداد امروز گفت: همواره در پوشش‌های خبری که موضوعی بوده و سیاسی و کلان نیستند، تعداد بیشتری از زنان خبرنگار حضور پیدا می‌کنند و به لحاظ کمی و کیفی سؤالات خوبی می‌پرسند و در جلسات مشارکت دارند، اما در برنامه‌های سیاسی، کلان و خاص مثل سفر وزرا و رؤسای قوا به استان، به شکل چشمگیری تبعیض جنسیتی وجود دارد و زنان به حاشیه رانده می‌شوند. درحالی‌که در پوشش‌های خبریِ موضوعی و نه‌چندان کلان، توانایی و صلاحیت خودشان را ثابت کرده‌اند.

او با بیان اینکه ارگان‌هایی که از خبرنگاران دعوت می‌کنند به شکل واضحی به جنسیت توجه می‌کنند، اضافه کرد: در برنامه‌های مهم و سیاسیِ مسئولان رده بالای کشوری، حضور و سؤالات خانم‌ها جدی گرفته نمی‌شود. برخی روابط‌ عمومی‌ها در نهادها شدیداً بین خبرنگار خانم و آقا تبعیض قائل می‌شوند و سلیقه‌ای عمل می‌کنند.

خبرنگاری، شغلی منعطف با خانه و خانواده نیست

محبوبه فرهنگ، سردبیر خبرگزاری قرآنی ایکنا در اصفهان نیز گفت: من در یک رسانه تخصصی مشغول هستم و احساس می‌کنم فرصت ارتقای شغلی خانم‌های خبرنگار واقعاً فراهم است و مواردی که زن ارتقاءیافته هم کم نبوده و موفق‌ هم بوده‌اند.

او ادامه داد: به نظر من خبرنگاری با خانه و خانواده منعطف نیست.

"هرلحظه از شبانه‌روز یا روز تعطیل ممکن است اتفاقی بیفتد و شما به‌ناچار مجبور به پوشش خبر یا تولید محتوا شوید"من گاهی به بچه‌ها می‌گویم که خبر، خبر نمی‌کند. هرلحظه از شبانه‌روز یا روز تعطیل ممکن است اتفاقی بیفتد و شما به‌ناچار مجبور به پوشش خبر یا تولید محتوا شوید. زمان تفریح و مسافرت و کارهای دیگر چندان قابل برنامه‌ریزی نیست و هر اتفاقی می‌تواند کل برنامه خبرنگار را تغییر دهد.

این فعال رسانه‌ای با اشاره به اینکه بیش از تبعیض جنسیت، با تبعیض‌های دیگری مواجه بوده است، افزود: مثلاً اقبال به رسانه‌های عمومی بیش از رسانه‌های تخصصی است. نهادها هم بیشتر به رسانه‌های عمومی توجه کرده و از آنان حمایت می‌کنند.

فرهنگ با اشاره به فضای برابر و عادلانه‌تر رسانه‌های تخصصی، ادامه داد: رسانۀ ما یک رسانه تخصصی و قرآنی است و شاید تا حدودی همین متغیرها منجر به یک امنیت روانی برای ما شده است‌. ما با برخی حوزه‌ها و خیلی از افراد، نیاز به ارتباط‌گیری نداریم.

همین مطلب می‌تواند تا حدی در خصوص دیگر رسانه‌های علمی و تخصصی نیز صدق کند. اما ما رسانه‌های تخصصی از جهات دیگر، برخی موقعیت‌های مهم را از دست می‌دهیم، از برخی پوشش‌های خبری کنار گذاشته می‌شویم و تبعیض از سمت دیگری خودش را به ما تحمیل می‌کند.

شکایت کجا بریم؟

همچنین مریم یاوری، سرپرست واحد اصفهان خبرگزاری مهر، افزود: امروزه اغلب فعالان در حوزه رسانه، زنان هستند. امنیت شغلی در فعالیت‌های رسانه‌ای بسیار پایین است. مثلاً با تغییر مدیران مجموعه‌ها، خبرنگاران آن مجموعه نیز ممکن است مجبور به خداحافظی از آن رسانه شوند. اغلب رسانه‌ها زیر بار بیمه کارکنان نمی‌روند.

این فعال رسانه‌ای ادامه داد: رسانه‌هایی که دفاتر و نمایندگی‌های استانی دارند و شعبه مرکزی آن‌ها در تهران واقع شده است، از وزارت ارشاد سهمیه بیمه می‌گیرند و تمام آن سهمیه را به کارکنان تهران اختصاص می‌دهند.

"مثلاً با تغییر مدیران مجموعه‌ها، خبرنگاران آن مجموعه نیز ممکن است مجبور به خداحافظی از آن رسانه شوند"حتی تعهدهای متعددی از خبرنگاران می‌گیرند که از رسانه بابت حق‌وحقوقشان شکایتی نکنند.

یاوری یکی دیگر از مسائل خبرنگاران را، مسائل مالی دانست و تأکید کرد: زنان شاید به دلیل اینکه بتوانند مخارج خودشان را تأمین کنند یا کمک‌خرج خانواده باشند، قناعت می‌کنند و به همین دلیل در این حوزه باقی مانده‌اند.

او با بیان اینکه از شکل‌گیری کار رسانه‌ای و خبری در ایران چندین دهه گذشته است، ولی هنوز اداره‌ها درک نکرده‌اند که کار خبری چیست‌، خاطرنشان کرد: ادارات و نهادها عادت دارند که اخبار آن‌ها به‌صورت رایگان پوشش داده شود. صراحتاً باید در جواب اداراتی که خواستار خبرنگار برای پوشش اخبارشان هستند مبلغی را به‌عنوان دستمزدِ خبرنگار طلب کرد. امروزه به‌مرور ادارات در حال یادگرفتن این موضوع هستند که برای تولید محتوا بابت پوشش خبری مکتوب نیز باید همچون تولید محتواهای سمعی و بصری، هزینه کنند و باید این فرهنگ‌سازی انجام شود.

این خبرنگار باسابقه و جوان، با بیان اینکه خانه مطبوعات، اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی و نهادهای مرتبط با خبرنگاران سیاست‌گذاری‌ درستی در حوزه رسانه‌های مکتوب ندارند، اضافه کرد: اطلاع واثقی دارم که اگر مثلا مشکلی برای یکی از بانوان به وجود بیاید و او به خانه مطبوعات اعلام شکایت کند، خانه مطبوعات یا توان و قدرت رسیدگی ندارد و یا اینکه علاقه‌ای به پیگیری ندارد.

یاوری با اشاره به اینکه اغلب فعالیت جامعه خبری را زنان تشکیل می‌دهند، بیان کرد: مردان از ادامه فعالیت به این دلیل که با درآمد حاصل از این کار نمی‌توان امرارمعاش کرد انصراف می‌دهند یا درصدد چند شغله شدن هستند. پس طبیعتاً نقش زنان در رسانه خیلی پررنگ‌تر است.

او در زمینهٔ ارتقای شغلی نیز ترفیع گرفتن زنان در رسانه‌ها را وابسته به سیاست‌گذاری‌های کلان و یا سلیقه شخصی مدیران بالادستی رسانه‌ها دانست و اظهار کرد: گاهی مدیران بالادستی مسئولیت گرفتن زنان را برنمی‌تابند و گاهی هم از مسئولیت گرفتن زنان حمایت می‌کنند. این مسئله به سیاست‌گذاری‌های نهادهای بالادستی وابسته است.

درحالی‌که من با چادر رفته بودم از ورود من ممانعت شد

آزاده عزیزیان، عکاس خبرگزاری صداوسیما، تصریح کرد: عکاسی اصولاً حرفه‌ای پر چالش است و زن بودن چالش های مضاعفی دارد. در بسیاری مواقع به خاطر پوشش، حذف شدیم. گویی نماز جمعه، نماز اعیاد، عکاسی در مصلا و همایش‌ها و رزمایش‌های نظامی. عکاسی از داخل بالگرد در رزمایش‌ها، هیچ‌کدام مربوط به عکاس زن نیست! درحالی‌که من تنها عکاس خبرگزاری صداوسیما در استان هستم و اگر اجازه ورود به‌جایی را به من ندهند هیچ عکاس دیگری نیست که خبر را پوشش دهند.

او با بیان اینکه ما از طرف خودِ زنان نیز تحت‌فشار هستیم، اظهار کرد: سال گذشته در هیئتی که به مناسبت دهه اول محرم در چهارباغ برگزار می‌شد، با هماهنگی مسئولین آقا در شرایطی که پوشش چادر داشتم برای عکس‌برداری به بخش زنانۀ هیئت وارد شدم و اینجا بود که برای اولین بار من را از جایی که برای عکس‌برداری رفته بودم، بیرون کردند و به من اجازه عکس‌برداری ندادند.

این فعال رسانه‌ای ادامه داد: این برخوردها باعث می‌شود ما به بسیاری از مکان‌ها برای عکس‌برداری مراجعه نکنیم. چندین سال پیش من عکاس شهردار بودم و وقتی او دیدار داشت من باید عکاسی می‌کردم، ولی حتی اگر به همراه شهردار به دفتر امام‌جمعه می‌رفتیم به من می‌گفتند پشت در بنشین و متعجبانه می‌گفتند عکاس خانم؟! این در حالی‌ بود که من با چادر رفته بودم از ورود من ممانعت می شد.

"صراحتاً باید در جواب اداراتی که خواستار خبرنگار برای پوشش اخبارشان هستند مبلغی را به‌عنوان دستمزدِ خبرنگار طلب کرد"در مراسم جشن تکلیف در خیمه گلستان شهدا من را از خیمه بیرون کردند. این موارد واقعاً برای من که طرف قرارداد یک نهاد دولتی هستم، معضل است. ما باید به کارفرما جواب بدهیم.

این عکاس رسانه‌ای ادامه داد: در تشیع شهدای خانه اصفهان یکی از خانم‌ها به‌صورت مداوم حدود ۳۰ دقیقه در کنار من بود، به حدی که من با پلیس ۱۱۰ تماس گرفتم و گفتم یک نفر مزاحم کار من شده است. این خانم از من کارت شناسایی و توضیح می‌خواست که چرا و برای کجا عکس‌برداری می‌کنم. من نمی‌توانم به کسی که مسئولیتی ندارد کارت نشان بدهم.

این وضعیت به حدی بود که وقتی من برای عکس‌برداری از بالا، در حال عبور از پله‌های سکوی تعبیه شده بودم، این خانم پای من را محکم گرفته بود. حتی بعدازاینکه عکاسان آقا او را از من جدا کردند از من چشم برنمی‌داشت و مدام در مورد من از دیگران سؤال می‌پرسید.

او که معتقد است برخی افراد لزوماً با پوشش هم مشکلی ندارند و چالش اصلی بر سر خانم‌بودن عکاس است، تصریح کرد: عکاسان چادریِ ما هم با چالش‌های شدید مواجه می‌شوند. وقتی آب در بستر رودخانه بود یکی از عکاس‌های چادری برای تصویربرداری به زیر پل خواجو رفته بود، آنجا تعدادی خانم مانع و به او متعرض شده بودند که اصلاً چرا به‌عنوان یک خانم وارد این مکان پُر از مرد شده و اصلاً از او به‌عنوان یک زن چادری چنین کاری بعید است و او را بسیار آزار داده بودند.

این عکاس رسانه‌ای با تأکید بر اینکه زنان عکاس علاوه بر کار خبری، در کار آزادانۀ عکاسی هم مشکل دارند و آقایان عکاس راحت‌تر مشتری و یا پروژه می‌گیرند، افزود: نمی‌گویم حقوق ما کمتر از مردان است، شاید ما گاهی موارد بیشتر هم حقوق می‌گیریم، اما در پروژه‌های آزاد کاملاً مسلم و بدیهی است که به ما به‌اندازه مردان حقوق پرداخت نمی‌شود.

وضعیت خبرنگاران ورزشی زن رو به بهبود است

همچنین مریم شرکت، دبیر سرویس ورزشی خبرگزاری ایسنای اصفهان، گفت: نکته‌ اولی که می‌خواهم بگویم این است که ورزش‌های بانوان کمتر دیده می‌شود و به همین نسبت، خبر منتشر شده از ورزش بانوان نیز چنین است و مثلاً خبر فوتبال بانوان حداکثر نصف خبر فوتبال آقایان بازدید می‌خورد.

او در مورد ورود خبرنگاران زن به ورزشگاه تأکید کرد: ورود زنان به ورزشگاه در رشته‌هایی غیر از فوتبال مثل والیبال و هندبال تقریباً مسئله تا حدودی پذیرفته شده است، ولی این حضور هنوز فرهنگ‌سازی نشده است. ضمن اینکه تماشاچیِ خانم در ورزشگاه وجود ندارد و فقط خبرنگار خانم اجازه ورود دارد و اگر درگیری یا مشاجره‌ای بعد از بازی رخ دهد، خبرنگاران خانم اذیت می‌شوند. این اتفاق به‌طور ویژه بیشتر در بازی‌های بسکتبال رخ می‌دهند.

شرکت با بیان اینکه ما نمی‌توانیم ورود بانوان به ورزشگاه‌ها را ابتدا به‌طور کامل فرهنگ‌سازی کنیم و بعد به زنان اجازه حضور بدیم، تصریح کرد: به نظر می‌رسد حضور زنان و فرهنگ‌سازیِ آن باید هم‌راستا با هم باشند.

"درحالی‌که من با چادر رفته بودم از ورود من ممانعت شدآزاده عزیزیان، عکاس خبرگزاری صداوسیما، تصریح کرد: عکاسی اصولاً حرفه‌ای پر چالش است و زن بودن چالش های مضاعفی دارد"باید هم‌زمان با توجیه مردانِ داخل ورزشگاه، در یک فرایند آزمون و خطا به‌مرور ظرفیت حضور بانوان را افزایش داد و شرایط را سنجید و کنترل کرد. من به‌عنوان یک خبرنگار زن در شرایطی که تماشاچی زن هم حضور داشته باشد به لحاظ روحی و روانی بیشتر احساس امنیت می‌کنم و آرامش بیشتری دارم‌.

او با اشاره به یکی از محدودیت‌های شرعی زنان در حوزه ورزشی، اضافه کرد: سرعت عمل در گرفتن مصاحبه‌ پس از بازی‌ها و مسابقه‌ها اهمیت زیادی دارد. عمدۀ مواقع جایگاه خاصی برای مصاحبه در نظر گرفته نمی‌شود و خبرنگاران به ناچار برای مصاحبه به سمت فرد مصاحبه‌شونده هجوم می‌برند و چون ازدحام رخ می‌دهد، من به‌عنوان یک خانم که به مسائل شرعی و اخلاقی اهمیت می‌دهم، فرصت مصاحبه را  از دست می‌دهم.

این فعال رسانه‌ای ادامه داد: حتی در ورزش فوتبال که دو نشست خبری پیش از مسابقه و پس‌ازآن برگزار می‌شود، خبرنگاران زن برای مصاحبه با بازیکنانی که در حاشیه بازی امکان گفت‌وگو با آنان فراهم می‌شود نیز همین مسئله را دارند، چون اطراف بازیکن ازدحام رخ می‌دهد و امکان جلو رفتن برای خبرنگار خانم کم است. این مسئله به‌سادگی با تعبیه جایگاه مناسب برای مصاحبه با بازیکنان، مربیان و سایر مسئولین قابل حل است.

شرکت که حضور خبرنگاران زن را نیازمند تمهیدات حمایتیِ نهادهای مسئول می‌داند، افزود: وزارت ورزش در تهران برای حضور خبرنگاران زن در ورزشگاه آزادی تمهیدات خاصی اندیشیده است، مثلاً من شنیده‌ام که خبرنگاران زن با یک ون از وزارتخانه به سمت ورزشگاه می‌روند و بدون اینکه وارد زمین شوند و مصاحبه‌ای داشته باشند، صرفاً برای پوشش بازی اعزام می‌شوند و برمی‌گردند. این تمهیدات هرچند قابل نقد است و فرصت‌ مصاحبه را از خبرنگاران زن می‌گیرد، ولی به‌هرحال نشان‌دهندۀ این است که مسئله شناسایی شده است.

برخی استان‌های دیگر نیز مجوز این‌چنین تمهیدات را برای حضور بانوان صادر کرده‌اند، اما با اینکه در اصفهان زیرساخت‌ها خصوصاً در ورزشگاه نقش‌جهان فراهم است، هنوز اقدامی صورت نگرفته است.

او با اشاره به اینکه در پوشش‌های خبریِ اداره‌ای و خارج از ورزشگاه، در برخی مواقعِ نادر مردان خبرنگار به‌راحتی صدای خودشان را بالا می‌برند و سؤالاتشان را مطرح می‌کنند اما عموماً بانوان صبر می‌کنند تا بتوانند کم‌کم سؤالاتشان را مطرح کنند، افزود: همین مسئله منجر به این می‌شود که بانوان خبرنگار در برخی مواقع فرصت سؤال کردن را هم از دست بدهند. فضای خبرنگاری ورزشی به این صورت است که همه فوری می‌خواهند از هم سبقت بگیرند و سؤال و گفت‌وگویی با سرمربی داشته باشند. مردان خیلی زودتر سبقت می‌گیرند و گاهی اوقات این مسئله منجر به اجحاف در حق زنان خبرنگار می‌شود.

این فعال رسانه‌ای حوزه ورزش ادامه داد: یکی از الزامات این است که تمرینات تیم با حضور خبرنگاران انجام شود. بعضی‌اوقات خبرنگاران زن اجازه حضور سر تمرینات تیم را ندارند.

شرکت با اشاره به مشکل حمل‌ونقل خبرنگاران زن برای پوشش برنامه‌های ورزشی و شب‌هنگام بودن مسابقات ورزشی، گفت: ورزشگاه‌ها عمدتاً در خارج از شهر بنا شده‌اند و زمان بازی تقریباً دیروقت است. اغلب بازی‌ها از ساعت ۵ یا ۶ عصر شروع می‌شوند، فوتبال در ساعت ۲۱ شب آغاز می‌شود.

"این وضعیت به حدی بود که وقتی من برای عکس‌برداری از بالا، در حال عبور از پله‌های سکوی تعبیه شده بودم، این خانم پای من را محکم گرفته بود"این مسئله منجر به این شده که ما نیمه‌شب به خانه برسیم و این مسئله خصوصاً برای خانم‌ها حداقل در جامعه ما قابل پذیرش نیست. هرچند نهادهای مربوطه خیلی مساعدت می‌کنند و مثلاً سرویس در نظر می‌گیرند، رفت‌وآمدها و ساعت بازی‌ها به‌ویژه برای زنان، مسئله است. این مسئله، در مسابقات و بازی‌های ماه مبارک رمضان بیش از پیش آزاردهنده است چون همه بازی‌ها به بعد از افطار موکول می‌شوند.

او در پایان سخن خود با بیان این نکته که به نظر وی امروزه تا حدودی نگاه باشگاه‌ها با خبرنگاران بهتر و نسبتاً شرایط به برابری نزدیک‌تر شده است، گفت: حداقل ما در نشست‌هایی که اجازه ورود پیدا کرده‌ایم، می‌توانیم به‌صورت برابر با آقایان سؤال بپرسیم و مصاحبه بگیریم و دیدگاه‌ها تا حد زیادی فرا جنسیتی شده است.

مردان در رسانه بیشتر دیده می‌شوند

ریحانه شهبازی نیز که نزدیک به یک دهه است با خبرگزاری‌های مختلف همکاری داشته است، اظهار کرد: من احساس می‌کنم که ما نسبت به همکاران مرد در برابر برخی از اخبار بیشتر متأثر می‌شویم و احساس دغدغه‌مندی بیشتر می‌کنیم، مثلاً من مدتی در حوزه کودکانِ کار گزارش می‌نوشتم و بیش از دیگران متأثر می‌شدم.

او با اشاره به اینکه زنان علی‌رغم توانمندی بیشتر نسبت به مردان، کمتر دیده و مطرح شده و یا کمتر برای جلسات دعوت می‌شوند، اظهار کرد: علت این اتفاق به‌طور واضح برای من مشخص نیست، اما بخشی از آن ممکن است به‌این‌علت باشد که کارِ خوب ما به اسم مدیرانمان که مردان هستند، ثبت می‌شود و ترفیع و امتیازِ آن را می‌گیرند.

این فعال رسانه‌ای با بیان اینکه حقوق و پرداختی‌های بانوان در حیطه خبرنگاری معمولاً کمتر از مردان است، اضافه کرد: این تبعیض، هم در میزان واریزی‌ها به چشم می‌خورد و هم در به تعویق افتادن واریزی‌ها دیده می‌شود. حقوق مردان هر ماه به موقع پرداخت می‌شود، اما در مورد زنان چنین نیست و به‌گونه‌ای رفتار می‌شود که گویا این موضوع طبیعی است.

شهبازی با اشاره به اینکه به‌طور تجربی دریافته است که زنان، تمایل کمتری برای مصاحبه و دیده‌ شدن دارند، بیان کرد: من شخصاً بسیار با بانوانی شاخص و در مسئولیت‌های بالا یا تحصیلات بالا مواجه شده‌ام که وقتی به آن‌ها پیشنهاد مصاحبه می‌دادم، قبول نمی‌کردند. گویا زنان تمایل به دیده شدن ندارند؛ درصورتی‌که اشتباه است.

حتی خواهران انجمن اسلامی و جامعه اسلامی دانشگاه حاضر به مصاحبه نمی‌شوند و صراحتاً می‌گویند باید با برادران انجمن یا جامعه هماهنگ کنید!

خبرنگاری، مشابه مشاغل نظامی است

آرزو فلاح، مسئول اتاق خبر ایرنا اصفهان نیز گفت: در دنیای حساس رسانه که هراس‌ها و لذت‌ها همراه با هم وجود دارند، خانم‌ها از روحیات خاصی برخوردارند که در حرفه خبرنگاری نیز بروز پیدا می‌کنند. نگرش خانم‌ها در خبرهای قضائی و انتظامی و آسیب‌های اجتماعی متفاوت با مردان است. شاید مردان پذیرش خشونت را داشته باشند، اما این مسئله هرگز برای زنان قابل پذیرش و عادی نخواهد شد. زنان بیشتر دغدغه‌های انسان دوستانه دارند و همواره روحیه مادری و خواهری خود را در حوزه کاری حفظ می‌کنند.

او با اشاره به تجربه شخصی خود در حوزه اخبار اجتماعی افزود: حوزه‌های جنایی و انتظامی برای من که سال‌هاست در حوزه مسائل اجتماعی کار خبری می‌کنم، هنوز سنگین است و همیشه دعا می‌کنم که این سبک سوژه‌ها کمتر سهم من شوند.

این فعال رسانه‌ای با تأکید بر دقت و نکته‌سنجی و ریزبینی خانم‌ها، خاطرنشان کرد: دقت به جزئیات، یکی از روحیات طبیعی زنانه است. این مسئله از سوی برخی مسئولان مورد پذیرش قرار نمی‌گیرد.

"ضمن اینکه تماشاچیِ خانم در ورزشگاه وجود ندارد و فقط خبرنگار خانم اجازه ورود دارد و اگر درگیری یا مشاجره‌ای بعد از بازی رخ دهد، خبرنگاران خانم اذیت می‌شوند"مسئولان دوست دارند که هر مسئله‌ای را به‌طورکلی مطرح کنند ولی وقتی با پرسش‌های جزئی خانم‌های خبرنگار مواجه می‌شوند، در برخی مواقع با برچسب‌هایی مثل اینکه خانم‌ها خیلی حساس هستند، به مسائل پاسخ نمی‌دهند.

فلاح با بیان اینکه مشکلات برای خانم‌های خبرنگار مضاعف است و محدودیت‌هایی برای زنان شاغل به‌ویژه در حوزه‌های خبری وجود دارد که اجتناب‌ناپذیر است، اضافه کرد: اگر با اخبار بدی در روز مواجه شده باشی طبیعتاً واکنش‌هایی که ناشی از سروکار داشتن با آن اخبار بد بوده است را در خانه و خانواده بروز می‌دهی که گاهی از طرف اطرافیان و خانواده این مسئله مورد پذیرش قرار نمی‌گیرد.

او با بیان اینکه حرفه خبرنگاری ۲۴ ساعته و در حالت آماده‌باش است، اظهار کرد: من گاهی می‌گویم شغل ما مشابه شغل نظامی‌ها است. این مسئله هم ممکن است خانواده‌ها را ناراحت کند. در بسیاری مواقع، اطرافیان ما را از ادامه کاری که ۲۴ ساعته است و از لحاظ حقوقی هم چندان قابل دفاع نیست، منع هم می‌کنند اما شاید علاقه و احساس مسئولیت دلیل اصلی ادامه فعالیت ماست.

این فعال رسانه‌ای با اشاره به برخی محدودیت‌های حضور برای زنان خبرنگار، بیان کرد: محدودیت‌هایی در حوزه‌های دفاعی امنیتی نیز هست که عنوان می‌شود حتماً خبرنگاران خانم اعزام نشوند. این مسائل منجر به محدودیت‌های حضور برای خانم‌ها می‌شود.

فلاح با اشاره به مطالبات صنفی خبرنگاران قراردادی گفت: بچه‌های خبرنگاری که پاره‌وقت کار می‌کنند یا رابط خبر هستند، حقوق و مزایای کمتری نسبت به نیروهای تمام وقت دارند و خیلی از مواقع زنان به جهت مسائل مالی یا علاقه به فعالیت خبری، به حداقل حقوق بدون مزایای بیمه مشغول به کار می‌شوند. طبیعی است که این قشر از مزایای دیگری چون مرخصی‌های زایمان و غیره بهره‌مند نمی‌شوند.

او ادامه داد: البته ما نیروهای رسمی از این مزایا برخوردار هستیم، اما همین مرخصی زایمان با توجه به تمام‌وقت بودنِ شغل خبرنگاری، برای زنان خبرنگار کفایت نمی‌کند.

ساعت کاری خبرنگار زن بهتر است تا زمانی که کودکش کمتر به او نیاز پیدا می‌کند و اصطلاحاً پر و بالی می‌گیرد، کمتر باشد و با خانم‌های خبرنگار متأهل و مادر سازش بیشتری داشته باشند.

فائزه عباس‌پور، سرپرست سرویس اجتماعی خبرگزاری ایسنای اصفهان نیز چنین بیان کرد: من پیش از ایسنا در صاحب‌نیوز فعالیت می‌کردم، ولی حتی با وجود استفاده از چادر به‌عنوان پوشش، اما در برخی از نهادهای رسمی مثل سازمان تبلیغات اسلامی به من متعرض می‌شدند که اصلاً چرا شما را به‌عنوان یک زن برای پوشش خبری فرستادند و بر زن نبودن خبرنگار تأکید داشتند.

وی افزود: ورود خبرنگاران به نهادهای رسمی از قبل توسط خبرگزاری‌ها هماهنگ می‌شود، ولی در بدو ورود به برخی از نهادها، نگهبانی از ورود ما ممانعت می‌کند.

وجود برخی خط‌کشی‌ها نسبت به زنان خبرنگار

اما زهره قندهاری، دبیر صفحه مدیریت شهری و شورا در روزنامه اصفهان زیبا و رئیس هیئت‌مدیره خانه مطبوعات و خبرنگاران استان اصفهان با اشاره به تبعیض‌های موجود در وضعیت مالی و درآمدی زنان فعال در رسانه، بیان کرد: مدیرمسئولان رسانه‌ها به زنان به چشم نان‌آور خانه نگاه نمی‌کنند. حتی اگر زنان خبرنگار، مطلقه‌، سرپرست خانوار و یا مجرد باشند، آن‌ها را نان‌آور خانه تصور نمی‌کنند. به خانم‌ها می‌گویند که تو حقوق اداره‌کار داری و این برایت کافی است، اما به آقایان حقوق بیشتری می‌دهند چون تصور می‌کنند فقط مردان مسئولیت زندگی را به عهده دارند. فکر می‌کنم این تبعیض در اصفهان بیشتر از تهران مطرح باشد.

این بانوی فعال در رسانه، با اشاره به اینکه خبرنگاران زن میدان کمتری برای فعالیت دارند، تصریح کرد: به‌طور خاص در اصفهان این مشکل را شدیدتر می‌بینم؛ برای مثال در برخی نهادها برای نشست‌های خبری، به خبرنگاران خانم، کمتر اجازه ورود می‌دهند و تأکید می‌کنند خبرنگار و عکاس آقا برای این پوشش‌های خبری بفرستید. درحالی‌که درگذشته و در جریان انقلاب و جنگ و فضاهای سیاسی، زنان فعالیت‌ می‌کردند و رزومه خوبی هم ارائه داده‌اند اما اکنون در این زمانه برخی خط‌کشی‌های نادرست و نگاه‌های کوته‌فکرانه‌ نسبت به زنان خبرنگار وجود دارد.

انتهای پیام