مشاور امنیت ملی آمریکا: دیپلماسی غیرمستقیم با ایران از طریق اروپایی‌ها آغاز شده است

جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی کاخ سفید، روز جمعه ۱۲ مارس/ ۲۲ اسفندماه در یک نشست خبری از آغاز از سرگیری گفت‌و‌گوها با ایران درباره بازگشت به توافق برجام «به‌صورت غیر مستقیم» و از کانال کشورهای اروپایی خبر داده است.

به‌نوشته رویترز، سالیوان در جمع خبرنگاران تأکید کرده که شروع مذاکرات درباره برجام «کاری آسان و ساده» نخواهد بود اما دولت آمریکا در حال حاضر با قرار گرفتن در یک روند دیپلماتیک می‌تواند به هدف خود که جلوگیری از دست‌یابی ایران به سلاح هسته‌ای است، برسد.

او در همین زمینه گفته: «تعاملاتی به‌وسیله چند کشور اروپایی و البته از راه‌های دیگر در حال انجام است تا دولت آمریکا بتواند این پیام را به حکومت ایران بدهد که موضع ما در رابطه با تعهد متقابل چیست و همچنین از مواضع آنها [سران حکومت ایران] باخبر شویم.»

به‌گفته سالیوان، مقامات دولتی ایالات متحده آمریکا در حال حاضر در انتظار پاسخ ایران هستند تا ببینند آنها چه قصدی دارند.

«برنامه جامع اقدام مشترک» یا «توافق جامع و نهایی هسته‌ای وین» معروف به معاهده برجام، به توافقی اطلاق می‌شود که ۲۳ تیرماه ۱۳۹۴/ ۱۴ جولای ۲۰۱۵ در پایتخت اتریش میان جمهوری اسلامی ایران، اتحادیه اروپا و گروه ۱+۵ شامل کشورهای آمریکا، بریتانیا، فرانسه، چین، روسیه و آلمان منعقد شد.

طبق این معاهده، جمهوری اسلامی ایران متعهد شد ضمن پاکسازی ذخایر اورانیم غنی شده متوسط خود، ذخیره‌سازی اورانیوم با غنای کم را تا ۹۸ درصد قطع ‌کرده و تعداد سانتریفیوژهای داخل کشور را حدود دو سوم و حداقل به مدت ۱۵ سال کاهش دهد.

دونالد ترامپ، رئیس جمهوری سابق آمریکا اما با ناکارآمدن خواندن این توافق، در تاریخ ۱۸ اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۷/ ۸ می‌۲۰۱۸ رسما خروج خود را از برجام اعلام کرد.

پس از روی کارآمدن دولت جدید در آمریکا، تلاش‌ها برای بازگشت به برجام و جلوگیری از دسترسی ایران به سلاح هسته‌ای مورد بازبینی مقامات کاخ سفید قرار گرفته است.

جو بایدن، رئیس جمهوری آمریکا، در ماه‌های گذشته در سخنرانی‌های خود گفته است:

«برای بازگشت آمریکا به برجام، در وهله اول ایران باید به نقض مفاد توافق پایان داده و پایبندی کامل خود به برجام را نشان دهد.»

جمهوری اسلامی اما در واکنش به این موضع دولت آمریکا، لغو تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران را پیش شرط بازگشت به مذاکرات برای احیای برجام دانسته است.

آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا در اواسط ماه فوریه اعلام کرد که دولت این کشور به دعوت سه کشور اروپایی برای برگزاری جلسه مشترک و غیر رسمی با ایران درباره برجام، پاسخ مثبت داده است. او همچنین در یک تماس تلفنی در تاریخ ۳۰ بهمن/ ۱۸ فوریه با همتایان اروپایی خود ضمن اعلام همکاری آمریکا برای احیای توافق هسته‌ای ۲۰۱۵ با ایران گفت: «برجام یک دستاورد مهم دیپلماسی چندجانبه است.»

از سوی دیگر جو بایدن، رئیس جمهوری آمریکا در چند ماه گذشته ضمن ابراز نگرانی از پشتیبانی جمهوری اسلامی ایران از نیروهای تروریستی در منطقه خاورمیانه و برنامه موشک‌های بالیستیک سپاه پاسداران، اعلام کرده برنامه هسته‌ای ایران مهم‌ترین تهدیدی است که باید در اولویت مذاکرات میان دو طرف قرار گیرد.