خوانش «اولئانا» براساس نظریه «من فرهنگی» آرتو/ قضاوت با مخاطب است

کیارش دستیاری (رُست) کارگردان نمایش «اولئانا» که این روزها در سالن کوچک مرکز تئاتر مولوی روی صحنه است درباره این اثر نمایشی به خبرنگار مهر گفت: نمایشنامه «اولئانا» نوشته دیوید ممت است و ما از یک سال قبل از شروع پاندمی کرونا مشغول به تمرین نمایش بودیم و قرار بود سال ۹۸ نمایش را به صحنه ببریم اما متاسفانه شرایط به گونه‌ای رقم خورد که مجبور به اجرای کار در این بازه زمانی شدیم.

وی درباره خوانشی که از متن دیوید ممت برای اجرا داشته است، توضیح داد: خوانش من از این نمایشنامه براساس نظریه «منِ فرهنگی» آنتونن

آرتو بوده است که نقدی بر سوءاستفاده از قدرت و همچنین نقد مدرنیته دکارت دارد. این نمایش در فضایی اکسپرسیونیستی اجرا می‌شود و دکور و صحنه آرایی به صورت مینیمال انجام شده است. همچنین در فضای کلی نمایش تمپوی درونی کاراکترها بیرونی می‌شود و بازیگران در شرایط مفروض زمانی و مکانی ایفای نقش می‌کنند.

دستیاری ادامه داد: یکی از دلائلی که علاقه مند به اجرای نمایش «اولئانا» بودم پرداختن به مساله سوءاستفاده آدم‌ها از جایگاه خود و پنهان شدن پشت من ِ فرهنگی شان در اجتماع خود ما است از همین رو این نمایشنامه براساس مساله مندی اجتماع امروز ایران و ذائقه مخاطب دراماتورژی شده است و با توجه به نظریه «من ِ فرهنگی» آرتو که در آن به این معتقد است که پشت منِ فرهنگی هر انسانی می‌تواند یک هیولا نهفته باشد و مصداق آن در این نمایش نیز استاد است که می‌تواند پشت چهره اندیشمند و فرهنگی‌اش یک متجاوز پنهان شده باشد، برای اجرا آماده شد. اما در نهایت قضاوت با مخاطب است و در پایان نمایش نه می‌توان گفت استاد مقصر است نه دانشجو.

این کارگردان تئاتر درباره تغییراتی که در متن برای اجرا داده شده است، بیان کرد: اگر می‌خواستیم کاملاً وفادار به متن، کار را اجرا کنیم نمایش بیش از ۲ ساعت به طول می‌انجامید از همین رو متن برای اجرا کمی کوتاه شده و در حال حاضر نمایش به مدت ۶۰ دقیقه به صحنه می‌رود اما هیچ تغییری در شیوه دیالوگ نویسی ممت داده نشده است و تنها در فرم

اجرایی برخلاف رئالیستی بودن نمایشنامه و بیشتر اجراهایی که از این متن دیده‌ایم، کار را با نورپردازی به سمت فضایی اکسپرسیونیستی هدایت کرده‌ایم به این شکل که در برخی مواقع در ذهن کاراکترها حرکت می‌کنیم و شاهد بُعد بیرونی تفکرات و ذهنیات درونی شخصیت‌ها نیز هستیم.

وی در پایان صحبت‌هایش درباره گروه بازیگران نمایش گفت: این نمایشنامه در اصل تنها ۲ بازیگر دارد اما از ابتدا با ۲ گروه بازیگر تمرین می‌کردیم و در اجرا نیز هر چند شب یکی از آنها روی صحنه می‌روند. همه بازیگران از بچه‌های گروه هستند و از ابتدا قرار بر این بود که همگی در نمایش حضور داشته باشند.

در خلاصه داستان این نمایش آمده است: کارول دانشجوی جوان، برای رفع ابهامات درسی به دفتر استادش در دانشگاه مراجعه می‌کند.

اتفاقاتی که در دفتر

استاد رخ می‌دهد، تغییراتی در زندگی هر ۲ نفر ایجاد می‌کند، ولی این پایان این ماجرا نیست...

در نمایش «اولئانا» که تا ۲۴ مهر هر شب ساعت ۱۹ روی صحنه است اشکان افشاری، ویدا لیراوی، شهراد حسامی و مرضیه بازیار به ایفای نقش می‌پردازند.