مادرانه‌های تلویزیون؛ از بی‌بی قصه‌های مجید تا خانم‌جون خانه سبز

باشگاه خبرنگاران - ۲۳ دی ۱۴۰۱



میلاد حضرت زهرا (س) که روز مادر نامگذاری شده است، فرصتی است تا بار دیگر  جانفشانی‌های مادران مرور شود. مادر نه تکرار می‌شود و نه تکراری؛ ارتباط عاطفی عمیق بین فرزند و مادر، نقش خاص و مهم او در حفظ اعضای خانواده کنار یکدیگر و ازخودگذشتگی‌های عجیب و غریب که فقط از یک مادر برمی آید، احساسات هر انسانی را برمی‌انگیزد. در این گزارش به نقش‌های به‌یادماندنی مادر پرداختیم که در ادامه می‌خوانید:

بی‌بی با بازی زنده یاد پروین‌دخت یزدانیان، مادربزرگ مجید در سریال «قصه‌های مجید» است، اما او همواره به عنوان یکی از مادران دوست‌داشتنی تلویزیون ایران در یاد و خاطره ما باقی می‌ماند.

بی بی همیشه از شیطنت‌های مجید عاصی می‌شد، اما همواره مهربان و بامحبت باقی می‌ماند. بی بی برای مجید که پدر و مادرش فوت کرده‌اند، حکم مادر را دارد.

مجموعه تلویزیونی «قصه‌های مجید» براساس مجموعه کتاب‌هایی از هوشنگ مرادی کرمانی ساخته شده است. این مجموعه کتاب در ۵ جلد نوشته شده و جلد اول آن در سال ۱۳۵۳ به چاپ رسیده است.

حمیده خیرآبادی یکی از مادران به‌یادماندنی ایران است که تقریبا در تمام فیلم‌ها و سریال‌ها در همین نقش حضور پیدا می‌کرد.

"میلاد حضرت زهرا (س) که روز مادر نامگذاری شده است، فرصتی است تا بار دیگر  جانفشانی‌های مادران مرور شود"اما شاید ماندگارترین نقش مادر او در سریال محبوب پدرسالار به کارگردانی اکبر خواجویی باشد. او در این سریال نقش همسر اسدالله خان با بازی محمدعلی کشاورز را بازی کرده است.

از دیگر حضور‌های حمیده خیرآبادی به عنوان نقش مادر در فیلم‌ها و سریال‌های ایرانی می‌توانیم به فیلم «اجاره‌نشین‌ها» به کارگردانی داریوش مهرجویی و «خانه سبز» به کارگردانی بیژن بیرنگ و مسعود رسام اشاره کنیم. حمیده خیرآبادی همواره به عنوان مادری مهربان در سینما و تلویزیون حضور داشته است؛ مادری نگران و دلسوز که گویی مادر تمام مردم ایران است.

ثریا قاسمی هم تقریبا دنباله رو مادر بود. او که بی‌شباهت به حمیده خیرآبادی نیست، در تمام آثار سینمایی و تلویزیونی مادر بوده است. البته تصویر قاسمی از مادر در مجموعه‌های تلویزیونی به مراتب ماندگارتر از فیلم‌های سینمایی اوست.

یکی از مجموعه‌هایی که وی در آن حضور داشت، «درپناه تو» بود.

قاسمی در این فیلم مادر حسن جوهرچی (محمد) بود. نحوه ارتباط او با محمد و ادای اسم محمد به شیوه‌ای خاص باعث شده بود تا مدت‌ها این نوع بیان سر زبان‌ها بیفتد. اما دو مجموعه «شب دهم» و «او یک فرشته بود» از دیگر مجموعه‌هایی بود که قاسمی در آن‌ها متفاوت و واقعی ظاهر شد. «شب دهم» با اقبال عمومی مواجه شد و یکی از دلایل این موفقیت بازی متقابل ثریا قاسمی و حسین یاری بود.

ثریا قاسمی در مقام مادر بیشتر مواقع با زبان حیدر خوش مرام با فرزندش صحبت می‌کرد و درک متقابلی از حیدر و فرهنگی که در آن رشد کرده بود، داشت. قاسمی در «او یک فرشته بود» نیز اوج صبوری و ایثار یک مادر را نشان داد.

مهرانه مهین ترابی با مجموعه «خانه سبز» نشان داد مادر بودن احساس زنانه‌ای است که نیاز چندانی به تجربه کردن ندارد.

"بی بی برای مجید که پدر و مادرش فوت کرده‌اند، حکم مادر را دارد.مجموعه تلویزیونی «قصه‌های مجید» براساس مجموعه کتاب‌هایی از هوشنگ مرادی کرمانی ساخته شده است"او در این مجموعه تلویزیونی در کنار مادر سینمای ایران، حمیده خیرآبادی و اکرم محمدی بیشترین بار این مجموعه را بر عهده داشتند.

مهین ترابی «خانه سبز» تعادلی میان فرزند و همسر خود رعایت می‌کرد و تصویر درستی از ارتباط زن با همسر و فرزند نشان می‌داد. نشان دادن تصویر مادر در مجموعه «خانه سبز» و اهمیت این نقش برای عوامل مجموعه حساب شده و قابل لمس بود. چراکه سه نسل از مادران ایرانی با دغدغه‌های مشترک، در این مجموعه روایت می‌شدند.

زنده یاد «پروین میکده» بانوی تکیده سینمای ایران در سال ۱۳۱۴ چشم به جهان گشود و در ۱۹ اسفند ۱۳۹۲ درگذشت او در سریال هایی، چون خانه به دوش و پایتخت، گناهکاران، یک خانواده محترم، پسر تهرانی، توفیق اجباری، خوابگاه دختران، شام آخر به ایفای نقش پرداخته است.
زنده یاد «مهین شهابی» در سال ۱۳۱۵ متولد شد و در یکم شهریور ۱۳۸۹ چشم از جهان فروبست.

شهابی در حالی که ۲۴ سال داشت در فیلم «ماجرای جنگل» ساخته مهدی میر صمدزاده جلوی دوربین رفت. با سریال «آینه» به کارگردانی غلامحسین لطفی میان مردم محبوبیت یافت و آخرین بازی وی در پنجاهمین سال بازیگری اش در سریال «وضعیت سفید»، به کارگردانی حمید نعمت الله به دنبال بیماری در گذشت و کار او نیمه تمام ماند.

زنده یاد «فاطمه طاهری» زاده ۱۳۱۸ است که در ۱۷ فروردین ۱۳۹۱ در گذشت او در آثاری چون «گرگ و میش»، «میهمان مامان»، «دختری بنام تندر»، «طوطیا»، «زن امروز»، «شیرین و فرهاد»، مرد آفتابی»، «بیقرار»، «راه افتخار»، «هامون»، «زیر بام‌های شهر» به ایفای نقش پرداخته است.

زنده یاد «جمیله شیخی: متولد ۸ اردیبهشت ۱۳۰۹ در تبریز به دنیا آمد و در سال ۱۳۸۰ در تهران چشم فروبست او در آثاری، چون «کاغذ بی خط»، «همسر دلخواه من»، «عینک دودی»، «بلوغ»، «لیلا»، «مسافران»، «ماه و خورشید»، «سفر عشق» به ایفای نقش پرداخته است. مادری که یادگاری او یعنی آتیلا پسیانیرا در عرصه‌ی هنر از خود به یادگار گذاشته است.

«از یاد رفته» نام سریال تلویزیونی است که پاییز ۱۳۹۰ از رسانه ملی پخش شد.

کارگردان این مجموعه فریدون حسن‌پور است. داستان این سریال با ازدواج مرتضی و گلرخ آغاز می‌شود، پس از آنکه آنان صاحب فرزند می‌شوند مرتضی برای ادامه تحصیل در رشته پزشکی به تهران می‌رود، پس از مدتی او با دختری آشنا و خانواده اش را فراموش می‌کند. بار دیگر تحمل رنج و سختی و از خودگذشتگی‌های یک مادر برای بزرگ کردن فرزندان خصوصا در غیاب پدر، با کاراکتر گلرخ به تصویر کشیده می‌شود. محمدرضا فروتن، سپیده خداوردی، سیاوش خیرابی، مهران رجبی و... بازیگران این مجموعه هستند.

سریال رعنا محصول سال ۱۳۶۷، از اولین آثار داود میرباقری و با بازی گلچهره سجادیه، سعید نیک‌پور، بهزاد فراهانی، رویا تیموریان و پرویز پرستویی است.

خلاصه داستان این فیلم از این قرار است که رعنا به‌رغم مخالفت‌های برادرش منصور، با مردی به‌نام دانایی که دبیر آموزش‌و‌پرورش است، ازدواج می‌کند.

"اما شاید ماندگارترین نقش مادر او در سریال محبوب پدرسالار به کارگردانی اکبر خواجویی باشد"پس از چندی دانایی به‌خاطر شرکت در فعالیت‌های سیاسی دستگیر و روانه زندان و در نهایت کشته می‌شود. پس از سال‌ها پسر رعنا که به‌شدت در حال مبارزه با رژیم پهلوی در سال ۱۳۵۷ است، در یک درگیری خیابانی مفقود می‌شود. رعنا و دخترش به دنبال یافتن او هستند که ماجرا‌هایی از گذشته دوباره زنده می‌شود...

ستایش مجموعه‌ای تلویزیونی در سه فصل به کارگردانی سعید سلطانی و به قلم سعید مطلبی است که یکی از موفق‌ترین سریال‌های تلویزیونی سال‌های اخیر بود. با این که به صورت هفتگی روی آنتن می‌رفت، آنقدر مورد توجه قرار گرفته بود که در کوچه و خیابان همه راجع به آن حرف می‌زدند.

مدینه نام مجموعه تلویزیونی به کارگردانی سیروس مقدم و تهیه‌کنندگی زینب تقوایی است که در ایام ماه رمضان سال ۹۳ از شبکه یک سیما پخش شد. داستان مدینه به طور کلی در ارتباط با زندگی و سختی‌های او پیش می‌رفت.

سریال «مرضیه» ملودارمی خانوادگی و محوریت قصه آن مسئله مهم «انتخاب» بود.

در خلاصه داستان این سریال آمده: «مرضیه در تعارض کار و مذهب مجبور به انتخاب می‌شود. انتخاب این مسیر اتفاقات جدیدی را برایش رقم می‌زند و ...»

در این سریال بازیگرانی، چون داریوش ارجمند، گوهر خیراندیش، مجید مظفری، پژمان بازغی، امیرحسین صدیق، علی اوجی، حسن زارعی، شیوا خسرومهر، نیلوفر شهیدی و ... به ایفای نقش پرداختند.زنده‌یاد ماه چهره خلیلی هم به عنوان نقش اصلی این سریال بازی درخشانی از خود بر جای گذاشت.

اما هستند مادران مهربانی هنوز هم برای ما نقش مادر را در غالب‌های مختلف ایفا میکنند همچون زهره حمیدی، گیتی معینی، صفا آقاجانی، مریم سعادت، شمسی فضل اللهی، بیتا فرهی، پوران دخت مهیمن، رابعه مدنی، پروانه معصومی و ژاله علو و... ازبازیگران مهربان و دوست داشتنی هستند که با نقش‌های متفاوت در ذهن مخاطب ماندگار شده اند.

باشگاه خبرنگاران جوان فرهنگی هنری رادیو تلویزیون

منابع خبر

اخبار مرتبط

خبرگزاری دانشجو - ۱۶ فروردین ۱۴۰۰
باشگاه خبرنگاران - ۱۶ فروردین ۱۴۰۰
خبرگزاری دانشجو - ۱۹ اردیبهشت ۱۴۰۰
خبر آنلاین - ۲۲ فروردین ۱۴۰۰
باشگاه خبرنگاران - ۱۸ فروردین ۱۴۰۰
خبرگزاری میزان - ۲۳ اسفند ۱۳۹۹
خبرگزاری دانشجو - ۱۲ اسفند ۱۳۹۹