آیا همه حقابه بختگان به این تالاب می رسد؟

چالش اصلی در موضوع رها سازی حقابه بختگان ربوده شدن بخشی از آب توسط بهره برداران کشاورزی و آبیاری این اراضی با آب زیست محیطی است ، کشاورزان منطقه در مسیر رودخانه کر تا دریاچه بختگان این روزها در فصل کاشت گندم و سایر محصولات هستند و شواهد عینی نشان می دهد بخشی از حقابه بختگان به رغم همه نظارت ها و پایش مستمر به سمت زمین های کشاورزی سرازیر می شود.

پیشتر مسوولان اداره کل حفاظت محیط زیست بارها از کشاورزان و بهره برداران کشاورزی خواسته بودند تا در این زمینه با ماموران و کارشناسان محیط زیست ، فرمانداری و منابع آب همکاری کنند اما شواهد موجود بیانگر آن است که گاه در دل شب بخشی از این حقابه به یغما رفته است.

در آسیب شناسی موضوع می طلبد شرکت آب منطقه ای استان فارس ، فرمانداری شهرستان خرامه ، اداره کل حفاظت محیط زیست فارس و همه سازمان های مسوول باید بیشتر بر کانال های خروج آب از مسیر رودخانه نظارت داشته باشند ، اگر برخی از مجاری یاد شده نشت آب دارد باید برای فرصت های بعدی رها شدن حقابه این مجاری بسته شود.

با این اقدام می توان امید داشت که بخش بیشتری از حقابه بختگان که آب زیست محیطی است به دریاچه های بختگان و طشک برسد و تالاب کمجان نیز در این مسیر لبی از آب تر کند.

حسین شعبانی مسوول نظارت بر کنترل و پایش حقابه بختگان معتقد است : زیر ساخت رودخانه  کُر به گونه ای  است که بیش از ۲۰۰ دریچه برداشت آب  بر روی آن نصب است  و  به کف زمین  نمی چسبد و  از هر دریچه مقداری آب به کانال های مختص آبیاری کشاورزی  منتقل می شود  که بعضی کشاورزان و بهره برداران متاسفانه  شبانه این آب را  برداشت می کنند.

به گفته وی : در عین حال گشت شب محیط زیست بطور مستمر در منطقه حضور دارد و با گشت زنی با متخلفان برخورد قانونی می کند.  ماموران و کارشناسان روزانه با سه دستگاه لودر در حال ترمیم و باز ساری دهانه هایی بودند  که تحمل حجم سنگین آب را نداشت .

 شعبانی مسوول نظارت بر کنترل و بررسی حقابه تالاب بختگان همچنین با بیان اینکه  با دستور فرماندار خرامه و با حکم قضایی مقرر شد مسئول اداره آب خرامه یک فروند قایق به منظور گشت زنی در طول رودخانه فراهم آورد اظهار داشت :  ضمن گشت زنی مشترک ماموران اجرایی حفاظت محیط زیست فارس و اداره آب منطقه ای در صورت مشاهده تخلف در برداشت آب، موتور آبکش غیر مجاز با جرثقیل بارگیری و متخلف به دادگاه معرفی می شود. 

شعبانی همچنین از توقیف تعدادی ادوات که قصد برداشت آب از رودخانه کر را داشتند خبر داد و گفت: این تخلفات توسط ماموران یگان حفاظت محیط زیست  استان فارس رصد شده است.

رها شدن آب از سد درود زن و رسیدن آن به تالاب بختگان امسال برای دومین سال پیاپی است که با پیگیری استاندار فارس محقق می شود، پارسال ۴۰ میلیون متر مکعب و امسال ۵۵ میلیون متر مکعب حقابه بختگان رها شده است.

ایجاد فضایی برای زیست پرندگان و به ویژه محیطی مناسب و مساعد برای جوجه آوری فلامینگوها ، جلوگیری از ایجاد ریزگردهای تابستانی بر بستر بختگان ، سلامت روستاییان و شهروندان ساکن در حاشیه بختگان و در امان بودن آنها از آسیب های ریزگرد ، امید به حفظ زیست بوم منطقه و دور شدن خطر خشکی انجیرستان های شهرستان های مجاور و کاهش مهاجرت های روستاییان که در سالهای اخیر شتابی دوچندان گرفته بود از جمله اهدافی است که می توان به دنبال این رها شدن آب به آن امید وار بود.

از نتایج رها شدن حقابه، می‌توان به حضور و زادآوری پرندگان مهاجر به خصوص گونه شاخص فلامینگو که هر ساله میهمان این تالاب در سال های پر آب بوده اند که درسال های گذشته به علت وقوع خشکسالی در تالاب مذکور این حضور بسیار کم رنگ شده است اشاره کرد.

سد مخزنی درودزن در استان فارس در ۵۰ کیلومتری شمال غرب شهر مرودشت و بر روی رود کر ساخته شده‌است.

تالاب و دریاچه بختگان بزرگترین دریاچه استان فارس در سال‌های پر آب زیستگاه زمستانه پرندگانی مانند فلامینگو، درنا، کبوتر دریایی، آب‌چلیک، مرغابی و غاز است که از روسیه و دشت‌های سیبری به ایران مهاجرت می‌کنند.

این دریاچه که در فاصله ۲۲۰ کیلومتری شرق شیراز در استان فارس قرار دارد در حفظ بوم‌ساختار و محیط زیست شهرستان‌های اطراف نیز تأثیر بسزایی دارد و در سال‌های گذشته کاملاً خشک بود و در حالی که امسال بر اثر بارش‌های بهاری  آبگیری شد اما در گرمای تابستان معمولا باز هم به سمتی خشکی می گراید.

دریاچه بختگان در شهرستان های نی ریز و بختگان و در مسیر شهرستان خرامه و در همسایگی شهرستان استهبان  در شرق استان فارس واقع شده است.