چگونه واقعه اشغال فلسطین هنوز زنده است؟

به گزارش «مبلغ»- کتاب «نکبت: فلسطین، سال ۱۹۴۸ و دعاوی حافظه» اثر مشترک دو انسان‌شناس برجسته معاصر لیلا ابولوقود تبعیدی فلسطینی و احمد سعدی است که به همت احمد نادری عضو هیئت علمی دانشگاه تهران و محسن منجی پژوهشگر غرب آسیا ترجمه شده و در پاییز ۱۳۹۷ از سوی پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات منتشر شده است.

نام گذاری این اثر، بر اساس واقعه‌ای در سال ۱۹۴۸ در نقطۀ عطف تاریخ فلسطین (روز نکبت؛ روز تشکیل دولت اسرائیل) است؛ روزی که مهاجرت اجباری و دسته‌جمعی فلسطینی‌ها با ترک دیارشان شروع شد.

با گذشت قریب به یک دهه از اشغال فلسطین، نویسنده در رویکردی انسان شناختی می‌کوشد تا به این پرسش‌ها پاسخ دهد که: «چگونه هنوز واقعه اشغال فلسطین زنده است و نسل‌های جدید با چه فرآیندی با آن ارتباط برقرار می‌کنند؟»، «چگونه فلسطینیانی که هیچ‌گاه سرزمین مادری را ندیده‌اند این گونه قلبشان برای آن می‌تپد و هویتشان را با آن بازیابی می‌کنند؟»

این اثر، با رویکرد تاریخی از آنچه که بر فلسطین رفته، نگاشته شده و به خاطرات تاریخی فلسطینی‌ها نیز اشاره شده است. این مجموعه در سه بخش و ۱۰ فصل تدوین شده است. بخش اول با عنوان «مکان‌های حافظه»؛ سه خاطره با عنوان‌های «تجاوز در قوله، روستای ویران‌شدۀ فلسطینی»، «نقش‌نگاری گذشته، بازآفرینی میهن» و «بازگشت به نیمه ویرانه‌ها» را شامل می‌شود.

بخش دوم با عنوان «وجوه حافظه» متشکل از سه خاطره با عنوان‌های «تکرار، انباشت و حضور»، «داستان‌های زنان از نکبت: میان بودن و دانستن» و «استمرار تروما و مبارزه» است.

بخش سوم (پایانی) با عنوان «نقصان حافظه» نیز در قالب ۴ خاطره با عنوان‌های «رجعت رازآلود حافظه»، «جنسیت خاطرۀ نکبت»، «خاطرات فتح: شاهد مرگ‌بودن در طنطوره» و «سیاست شاهد» گردآوری شده است. کتاب با مؤخره‌ای با عنوان «تأملاتی درباره بازنمایی، تاریخ و مسئولیت اخلاقی» پایان می‌یابد.