تلاقی صدارت و مرگ ازهاری در یک روز

محمدرضا شاه مستاصل از ناکامی جعفر شریف‌امامی از سیاستمداران آمریکایی و انگلیسی خواست با موافقت با انتصاب نخست‌وزیر نظامی با انقلابیون و مخالفان رژیم مبارزه کند و البته با موافقت آنها، ارتشبد غلامرضا ازهاری به عنوان سی و یکمین نخست‌وزیر پهلویِ پسر کارش را در تهران شروع کرد. او اما ۲۳ سال بعد ۱۴ آبان ۱۳۸۰ در شهر فرفکس ایالت ویرجینیای آمریکا درگذشت.

به گزارش ایسنا، امروز ۱۵ آبان چهل و پنجمین سالروز انتصاب ارتشبد غلامرضا ازهاری به عنوان نخست‌وزیر ایران در سال ۱۳۵۷ است.

محمدرضا شاه ارتشبد ازهاری را ساعت ۱۰ صبح ۱۴ آبان ۱۳۵۷ به کاخ نیاوران فراخواند و پس از سخنانی مامور تشکیل کابینه سی و یکم کرد و یک روز بعد حکمش را زد و راهی بیست و چهارمین دوره مجلس شورای ملی کرد و این مجلس با ۱۹۱ رای کابینه‌اش را تایید کرد.

ازهاری در دوره ۵۵ روزه مسوولیتش با لغو تصمیمات جعفر شریف‌امامی نخست‌وزیر سابق، دستور دستگیری و بازداشت نویسندگان مطبوعات را صادر کرد. او در ظاهر به نشانه همدلی با مردم و در حقیقت با فریب آنان، ارتشبد نعمت نصیری رییس سابق ساواک، جعفرقلی صدری رئیس سابق شهربانی، منوچهر آزمون، عبدالعظیم ولیان، داریوش همایون، غلامرضا نیک‌پی و امیرعباس هویدا را بازداشت و زندانی کرد.

شهرت ازهاری

بیشتر شهرت ارتشبد ازهاری در کنار سوابق نظامیش، سخنان خنده‌داری بود که در واکنش به شعارهای شبانه مردم بر روی پشت‌بام خانه‌ها بیان کرد.

وقتی مردم تهران و سایر شهرها به دلیل حکومت نظامی نتوانستند کف خیابان‌ها و کوچه‌ها علیه شاه شعار بدهند، هر شب به پشت‌بام خانه‌های‌شان رفتند و  شعار ‌ «الله اکبر، مرگ بر شاه و زنده‌باد خمینی» سر دادند با این حال  ازهاری شعارهای شبانه مردم را «صدای نوار ضبط شده» خواند و با این سخنان، خود را مضحکه مردم کوچه و بازار کرد.

ازهاری با این سخنان از یکسو بر ضعف دولت و ارتش پوشش گذاشت و از سوی دیگر برای قدرت‌نمایی دستور اعزام  سربازها و تانک‌ها به خیابان‌ها را صادر کرد و آنها نیز بی‌هدف به سمت مردمِ روی پشت‌بام‌ها تیراندازی هوایی می‌کردند.

ابراهیم یزدی بازپرس دادگاه انقلاب در مقطع زمانی محاکمه مقامات و ژنرال‌های ارتش شاهنشاهی در نخستین روزهای پیروزی انقلاب اسلامی  در خاطراتش اینگونه نوشت: «پس از آنکه تلاش‌های شاه و دولت‌های خارجی ذیربط در تشکیل یک دولت ائتلافی ملی در چارچوب حفظ شاه و سلطنت، حتی با قبول تز «شاه سلطنت کند، نه حکومت» شکست خورد، ازهاری در ۱۵ آذر ۱۳۵۷ در مجلس سنا اظهار داشت که سر و صدای شب‌های تهران واقعی نیست بلکه صدای نوار است، مردم این سخنان را دست گرفتند و شعارهای‌شان علیه او گفتند: «ازهاری بی‌چاره بازم بگو نواره، نوار که پا نداره.»