ایرج تنظیفی، هنرمند پیشکسوت گرگانی درگذشت

ایرج تنظیفی از اساتید پیشکسوت هنر نقاشی و مجسمه سازی و خالق کتاب اپرای «اسطوره اردوان» پس از تحمل رنج بیماری امروز جمعه (۲۰ بهمن) در گذشت.

زنده یاد ایرج تنظیفی از اساتید و مدرسان پیشکسوت و نام آشنا هنر نقاشی و مجسمه سازی بود که از او به عنوان «پدر مجسمه سازی نوین ایران» نیز یاد شده است در تاریخ ششم اردیبهشت ماه ۱۳۱۷ شمسی در محله سرچشمه گرگان به دنیا آمد.

از او که دستی نیز به قلم داشت کتابی با عنوان «اسطوره اردوان» به یادگار مانده است که در سال ۱۳۹۵ و اهتمام حسن تاج دینی و علی بایزیدی و به همت پیک ریحان در ۶۴ صفحه و به شمارگان هزار نسخه روانه بازار نشر شد.

در کتاب «گلستان شاعران» که به کوشش علی بایزیدی نگارش و منتشر شده است، درباره این هنرمند فقید آمده است: ایرج تنظیفی همپا با هنر نقاشی و مجسمه سازی، در سرایش شعر نیز دستی شگرفت داشت. اشعار او در قالب سپید و آزاد است و البته قالب جدیدی به نام «اپرا» و چنانکه خود می‌گوید، مضمون اشعار او «با ملت نه بر ملت» است.

البته او به سبب علاقه وافر به نقاشی و هنر، از حدود سال ۱۳۴۴ شمسی شاعری را برای مدت درازی رها کرد، اما پس از ۲ دهه از اواسط دهه شصت مجدداً به طبع آزمایی پرداخت.

کتاب «اسطوره اردوان» روایت شاعرانه از یک اسطوره تازی ستیزانه عامیانه‌ای است که با عناوینی، چون «آش گزنه»، «بزن بابا» و «چوپان» نیز شناخته می‌شود.
تنظیفی خود درباره کتابش عنوان کرده بود: این شعر به سبک و قالب اُپرا سروده شده است. اُپرا در حقیقت نوعی تئاتر است که به صورت شعر و آواز و موسیقی اجرا می‌شود. در ایران تعزیه هم نوع خاصی از اُپرا محسوب می‌شود.

در دوران معاصر هم مرحوم احسان طبری، ماجرای گئومات مغ یا همان کمبوجیه دروغی را در حدود سال ۱۳۳۲ به صورت اُپرا سرود. به طور کلی این متد شعری به طور ویژه توسط هیچ شاعری مورد پردازش و استقبال قرار نگرفته است.

در اواخر دهه شصت اتفاقی سبب شد که با ترغیب همسر مرحومم پروین ادیبی، دوباره پس از دو سه دهه دوری از شاعری به شعرسرایی روی آوردم و غیرت و تعصب ایرانی را که بر علیه اهریمن متجاوز به جوش و خروش آمده بود با گرته برداری از داستانی عامیانه در قالب شعر اُپرا به تصویر بکشم.

منبع: ایبنا