معمای زندانی چهارم آمریکایی در ایران

به گزارش «تابناک» به نقل از آرمان امروز، پس از این اشاره مختصر آقای سخنگو، منابعی خبر از رخ دادن اتفاقاتی در پشت پرده میان ایران و آمریکا دادند.

بر این اساس تحلیلگران بر این باورند که ایران و ایالات متحده آمریکا خبرها درباره نزدیک بودن دستیابی به توافق بر سر تبادل زندانیان و همچنین بر سر برنامه هسته‌ای ایران را تکذیب می ‌کنند.

کارشناسان معتقدند، این تکذیب کردن، شبیه به تاکتیک ‌های لحظات آخر در میز مذاکره است ولی با فشارهای مخالف داخلی همراه شده که در واشنگتن شدیدتر از تهران است.

آن چه در رسانه‌ های بزرگ آمریکایی درباره این توافق منتشر می ‌شود، درز عمدی اطلاعات از سوی واشنگتن است که به احتمال زیاد می ‌خواهد واکنش‌های داخلی را بسنجد و حرکت بعدی حزب جمهوری‌ خواه را پیش ‌بینی کند تا بتواند متناسب با آن واکنشی نشان دهد که در چارچوب انتخابات ریاست جمهوری سال ۲۰۲۴ قابل بهره ‌برداری باشد.

تکذیب دستیابی به توافق از سوی آمریکا، نسبی است به طوری که واشنگتن خبرهای درز کرده در این زمینه را غیردقیق توصیف کرده که نشان می‌ دهد تلاش‌ ها ادامه دارد و توافق در آخرین مراحل تکمیل خود است. همچنین بسیاری بر این باورند که برکناری رابرت مالی نیز به این موضوع ارتباط دارد.

این تکذیب همچنین در تناقض با سخنان قبلی مقامات آمریکایی است که وجود کانال پشت پرده مذاکره با ایران در مسقط زیر نظر عمان را انکار کردند.

تکذیب توافق با واشنگتن از سوی تهران به این علت است که مقامات ایرانی نمی ‌خواهند تا وقتی توافق قطعی نشده است، آن را در داخل کشور اعلام کنند.

تکذیب اخبار دستیابی به توافق توسط تهران و واشنگتن در شرایطی صورت می‌ گیرد که بدر البوسعیدی، وزیر امور خارجه عمان ۱۴ ژوئیه از دستاورد بزرگ در مذاکرات آمریکا و ایران و نزدیک بودن دستیابی آنان به توافق بر سر زندانیان و برنامه هسته ‌ای سخن گفت.

وی خاطرنشان کرد که تهران و واشنگتن در دستیابی به توافق برای احیای برجام جدی هستند.

بر اساس این توافق، میلیاردها دلار از دارایی‌ های بلوکه شده ایران در کشورهای مختلف آزاد می ‌شود. با توجه به خشم کنگره از اقدام مشابه رئیس ‌جمهوری سابق آمریکا، باراک اوباما، پس از توافق سال ۲۰۱۵، هضم دست زدن به چنین اقدامی از سوی جو بایدن، رئیس‌ جمهوری کنونی، برای دو حزب دموکرات و جمهوری ‌خواه آسان نخواهد بود؛ به‌خصوص که در ارزیابی آمریکا درباره نظام جمهوری اسلامی و رفتار خصمانه آن با آمریکا، تغییری ایجاد نشده است.

آن چه از توافق آمریکا و ایران به بیرون درز کرده است اگر درست باشد یک ناکامی برای کاخ سفید محسوب می‌ شود چرا که علاوه بر آزاد شدن دارایی ‌های ایران، این کشور می ‌تواند به غنی ‌سازی اورانیوم تا سقف ۶۰‌ درصد ادامه دهد. مرتضی مکی، تحلیلگرمسائل بین الملل در این رابطه می گوید: با این وجود ایران و آمریکا به توافق نیاز دارند. آزادسازی زندانیان، پرونده سیاسی پردردسری را در واشنگتن خواهد بست و موجب دسترسی تهران به اموالش خواهد شد.

وی افزود: توافق هسته‌ ای هم تضمین‌ های جدیدی به واشنگتن می ‌دهد که با آن می ‌تواند تنش آفرینی اسرائیل و تهدید تل‌آویو به جنگ را کاهش دهد و مناقشه ‌ای را متوقف کند که می‌ تواند تاثیر منفی بر بخت بایدن برای پیروز شدن در انتخابات سال ۲۰۲۴ بگذارد.

چنین توافقی موجب لغو تحریم ایران و بازگشت این کشور به اقتصاد جهانی خواهد شد.

"مرتضی مکی، تحلیلگرمسائل بین الملل در این رابطه می گوید: با این وجود ایران و آمریکا به توافق نیاز دارند"اما دستیابی به توافقی که مخالفان داخلی در آمریکا و ایران را نیز راضی کند، همچنان با موانعی رو به ‌رو است که موجب انکار دستیابی به توافق شده است.

در این کش و قوس ها بود که حرف از مبادله زندانی چهارم به میان آمد. به دنبال نام بردن از ندانی چهارم، عنوان شد که تلاش ‌ها برای دستیابی به توافق موقت بین ایران و ایالات متحده با شکست مواجه شده چرا که جریان‌های حاکم در ایران بر سر خواسته‌ های آمریکا در مورد آزادی زندانیان به تفاهم نرسیده ‌اند. در این رابطه شنیده شد که با اینکه اوایل این ماه به نظر می‌رسید تهران و واشنگتن پیشرفت خوبی در مذاکرات داشتند اما دو طرف به بن‌بست رسیدند.

در این خصوص شنیده شده که پیشرفت بیشتر در مذاکرات، مادامی که ایران توافقی بر سر موضوع زندانیان دوتابعیتی آمریکایی و ایرانی نکند، حاصل نخواهد شد. این منبع گفته درخواست آمریکا بر پیچیدگی‌ های مذاکرات افزوده و به محل مناقشه تبدیل شده است.

ایالات متحده علناً اعلام کرده که در تلاش برای آزادی سیامک نمازی، عماد شرقی و مراد طاهباز، سه ایرانی-آمریکایی که به اتهام جاسوسی در ایران زندانی شده‌ اند، است.

ماه مارس، ایالات متحده گزارش‌های رسانه‌ های ایران مبنی بر توافق بر سر تبادل زندانیان را به شدت نادرست و ظالمانه خواند.

با این وجود به گفته یک منبع آگاه در ایران، مقامات آمریکایی به طور غیرمنتظره ‌ای به دنبال اضافه کردن نام چهارم به فهرست افرادی بودند که می ‌خواهند به عنوان بخشی از توافق موقت آزاد شود.

این منبع گفته که ابراهیم رئیسی رئیس جمهور آماده است چهارمین زندانی را به عنوان بخشی از این توافق آزاد کند. با این حال، صدا‌های مخالفانی در بین نهاد‌های با نفوذ وجود دارد که اصرار دارند سرنوشت چهارمین زندانی باید به عنوان موضوعی جداگانه مورد بحث قرار گیرد.

ناصر کنعانی سخنگوی وزارت امور خارجه ایران روز دوشنبه گفته «موضوع تبادل زندانیان همچنان در دستور کار ما است و طرفین با حسن نیت به دنبال ایفای نقش در این زمینه هستند.

البته باید دید که آیا دولت آمریکا آماده تصمیم گیری نهایی در این زمینه است یا خیر.»

اظهار خوش بینی سخنگوی وزارت خارجه بعد از این تحولات این شائبه را ایجاد کرده که یا آمریکا از خواسته خود کوتاه آمده است یا طرفین بر سر موضوع زندانی چهارم به یک توافق دیگر رسیده اند. اما هر چه که هست، در این سکوت خبری، زندانی چهارم به معمای مذاکرات اخیر ایران و آمریکا بدل شده است.