صنعت چاپ ایران رتبه چهارم خاورمیانه را دارد

خبرگزاري فارس: مديركل دفتر امور چاپ وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي گفت: ايران در زمينه صنعت چاپ رتبه چهارم خاورميانه را دارد.‌ جلالي زكايي امروز در گفتگو با خبرنگار فارس در قزوين، بيان داشت: ما چيزي نزديك به 5 هزار واحد چاپي داريم كه عموم اينها واحدهاي پيش از چاپ است يعني از ليتوگرافي‌ها چاپخانه‌ها انواع چاپ، چاپ سيلك، افست و... را در بر مي‌گيرد. وي ادامه داد: در حال حاضر حدود 25 هزار نفر در اين صنعت مشغول فعاليت هستند كه 15 هزار نفر آنها فقط در تهران هستند. مديركل دفتر امور چاپ وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي اضافه كرد: در زمينه تحصيلات فعالان صنعت چاپ متأسفانه خيلي وضعيت خوبي نداريم من اين را بايد اعتراف كنم كه در مورد وضعيت تحصيلي شاغلان در حوزه چاپ ما خيلي وضعيت مناسبي نداريم و به همين خاطر همين هم هست كه ما به اين حوزه توجه جدي نكرديم. وي افزود: متأسفانه سال گذشته در جذب اعتبارات بانكي خيلي توفيق نداشتيم و اين موضوع تنها مربوط به استان قزوين نيست بلكه متأسفانه اين روند در كل كشور جاري و ساري بود كه يك انقباضي در پرداخت تسهيلات در نظام بانكي وجود داشت كه صنعت چاپ هم متأثر از همين سياست انقباضي بود. زكايي اعلام كرد: اما آن چيزي كه ما به ذهنمان رسيد براي اينكه بتوانيم اين معضل را به صورت در واقع ريشه‌اي حل كنيم اين بود كه موضوع صنعت چاپ در ساختار نام برنامه‌ريزي كشور ورود پيدا كند به همين خاطر پيشنهاد توجه به صنعت چاپ در حوزه‌هاي مختلف از جمله موضوع شهرك‌هاي چاپ، بحث آموزش تسهيلات نظام بيمه و بحث معافيت مالياتي چاپ را در قانون برنامه پنجم توسعه پيشنهاد كرديم. وي توضيح داد: به اعتبار اين قانون در بودجه‌هاي سنواتي هم بايد منابع ارزي و ريالي براي توسعه صنعت چاپ و بازسازي ماشين‌آلات در نظر اختصاص گرفته شود، اميدواريم كه اين مهم در مجلس به تصويب برسد كه چنانچه اين اتفاق بيفتد فكر مي‌كنم گام بزرگي در بازسازي و نوسازي ماشين‌آلات و سرمايه‌گذاري هاي جديد در صنعت چاپ كشور برداشته شود. *نبود رديف اعتباري براي چاپ كشور مديركل دفتر امور چاپ وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي تصريح كرد: روزي كه من در دولت نهم وارد مجموعه دفتر امور چاپ شدم متأسفانه هيچ رديف بودجه‌اي به عنوان صنعت چاپ وجود نداشت و نخستين بار ما اين پيشنهاد را داديم و لو خيلي مبلغ اندك بود ولي ما سال 1384 پيشنهاد داديم كه براي بودجه سال 85 اتفاق بيفتد. وي خاطرنشان ساخت: اين بودجه‌اي كه اختصاص پيدا كرد متناسب با حد اندازه‌هاي صنعت چاپ نبود و تنها براي گذران امور بسيار جزئي در نظر گرفته شد اما اين براي ما يك اميدي بود كه ما از يك جا اين كار را شروع كرديم، ما در چند حوزه فعاليتمان را شروع كرديم از جمله حوزه آموزش كه بخشي از آن نتايجش به تازگي در حال عيان شدن است و بخش ديگرش شايد در آينده نه چندان دور خودش را نشان دهد. زكايي تأكيد كرد: بحث آموزش در سه حوزه آموزش‌هاي فني و حرفه‌اي، آموزش‌هاي متوسطه براي دانش‌آموزاني مي‌خواهند وارد اين عرصه شوند، در اين حوزه و آموزش‌هاي تكميلي در سطح دانشگاه، مركز علمي كاربردي را سعي ارتقاء داده و تجهيز كرديم كه در اين زمينه يك مركز در تهران داريم كه متعلق به وابسته به وزارت ارشاد است و مراكز ديگري هستند كه خصوصي هستند و دانشجوي رشته چاپ را مي‌پذيرند. وي خبر داد: در اين مراكز آموزشي بخش‌هاي مختلف رشته چاپ اعم از چاپ، طراحي چاپ، عمليات تكميلي و بسته بندي آموزش داده مي‌شود. *يكپارچه سازي فعاليت‌هاي صنعت چاپ مديركل دفتر امور چاپ وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي گزارش داد: در زمينه تجميع واحدهاي خرد و تبديل آنها به بخش‌هاي سرمايه‌گذاري كلان در قالب شهرك‌هاي چاپ وارد شديم و توسط وزير فرهنگ و ارشاد اسلامي كلنگ شهرك چاپ تهران را به زمين زديم و عمليات اجرايي شهرك چاپ قم نيز توسط رياست محترم مجلس شوراي اسلامي آغاز شد كه ان‌شاءالله ما ظرف ماه‌هاي آينده كار واگذاريش را در تهران و قم انجام مي‌دهيم. وي اظهار داشت: در مشهد نيز كار جانمائي انجام شده، در اصفهان و تبريز هم در حال تدارك هستيم كه اميدواريم ان‌شاء‌الله بتوانيم آنجا هم كار راه‌اندازي شهرك‌هاي چاپ را ادامه دهيم اما در ساير استان‌ها كه ظرفيت‌هاي چاپيشان به آن حد و اندازه‌اي نرسيده كه به لحاظ اقتصادي تأسيس شهرك چاپ اقتصادي ممكن باشد خوشه‌هاي صنعت چاپ را پيشنهاد مي‌كنيم به اين شكل كه در دل شهرك‌هاي صنعتي زنجيره چاپ از ابتدا تا انتها تشكيل شود كه بتواند از مزاياي خوشه‌هاي صنعتي نيز استفاده كند. زكايي عنوان داشت: البته تعداد خوشه‌هاي صنعتي ضرورتي به پيش بيني ما ندارد اگر چنانچه ادارات كل ارشاد استان‌ها به اين جمع‌بندي برسند مي‌توانند اين را پيشنهاد بدهند و با شركت شهرك‌هاي صنعتي اين كار را انجام دهند. وي يادآور شد: من ابتداي سال جاري براي بحث آموزش سفري را به آلمان داشتم كه الحمدالله به نتايج خوبي هم رسيديم ما دو تفاهم نامه را با مراكز آموزشي چاپ آلمان به امضا رسانديم كه درصدديم كه آنها را اجرايي كنيم و بخش‌هايي از آن هم در حال اجرايي شدن است يك نكته ديگر را هم من ضروري مي‌دانم اينجا اشاره كنم توسعه‌اي است كه در حوزه چاپ اتفاق افتاده و به اعتقاد من توسعه متوازني است. *تمركز فعاليت‌هاي چاپ كشور در تهران مديركل دفتر امور چاپ وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي فعاليت‌هاي چاپي كشور را چنين تبيين كرد: نزديك به 70 درصد ظرفيت صنعت چاپ كشور در تهران متمركز شده و بخشي ناشي از اين واقعيت است كه بسياري از توليدات در تهران متمركز شده اما بخش ديگرش متأسفانه ناشي از نبود نگاه توسعه متوازن بوده كه براي رفع اين معضل طرح آمايش صنعت چاپ را ما شروع كرديم كه كار اجرايي شروع شده و فاز اولش تمام شده بعد از اينكه نهايي شد مبتني بر اين طرح در سطح استان‌ها براساس نياز هر استان مجوزهاي لازم صادر خواهد شد. وي ارزيابي كرد: به طور مثال در چاپ چنانچه ما در استان قزوين به اين جمع بندي برسيم كه ظرفيت چاپ افست به حد اشباع رسيده توصيه ما به اداره كل ارشاد استان و حتي سرمايه‌گذاران اين است كه سرمايه گذاري به بخش‌هاي ديگري كه خلأ وجود دارد، هدايت شود به اين معنا كه بخش‌هايي مثل عمليات تكميلي يا پيش از چاپ يا بخش‌هاي ديگري كه مي‌توانند كمك كننده زنجيره چاپ باشند، سرمايه گذاري شود. زكايي گفت: البته اساس نگاه ما نگاه سلبي نيست در اين حوزه يعني اگر چنانچه اين طرح را هم ما عملياتي كنيم به منزله آن نخواهد بود كه اجازه تأسيس به واحدهاي ديگر را ندهيم ولي سياست‌هاي تشويقي و حمايتي را برمي‌داريم چراكه در بررسي‌هاي ما اين نوع سرمايه‌گذاري‌ها عقلايي و اقتصادي نيست. *بي‌تدبيري اتحاديه چاپخانه‌داران تهران وي ادامه داد: در حال حاضر در حال پيگيري معافيت مالياتي چاپخانه‌داران هستيم ولي متأسفانه به دليل مشكلاتي كه پيش آمد در تعريف معافيت مالياتي كه توسط سازمان امور مالياتي بود و يك بخش جدي هم متأسفانه عدم تدبير اتحاديه چاپخانه‌داران استان تهران است كه من فكر مي‌كنم منجر به اين موضوع شد. مديركل دفتر امور چاپ وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي عنوان داشت: چون تا حد زيادي ما پيش رفته بوديم و به توافقات خوبي هم رسيده بوديم حتي پيش نويس معافيت مالياتي چاپخانه‌داران هم آماده شده بود از طرف سازمان امور مالياتي ابلاغ شود ولي به دليل اينكه قانون يا همه يا هيچ را دوستان ما در اتحاديه تهران پيگيري مي‌كردند با مقاومت سازمان امور مالياتي مواجه شد واقعيت هم اين بود كه همه بخش‌هاي چاپ مشمول اين معافيت نمي‌شدند. وي تصريح كرد: بخش‌هاي تجاري و بخش‌هاي تبليغاتي كه فعاليت مي‌كنند در اين حوزه مشمول معافيت نمي‌شدند روح حاكم به اين قانون هم در واقع حمايت از بخش‌هاي فرهنگي حوزه چاپ بود مثل چاپ كتاب، چاپ مطبوعات و نظاير آن كارهاي كارشناسي زيادي هم شد كه به نتيجه برسد ولي به اين دليل كه عرض كردم متوقف شد. زكايي خاطرنشان ساخت: در حال حاضر در معاونت برنامه‌ريزي و توسعه وزارتخانه اين موضوع در حال پيگيري است، حوزه دفتر چاپ معاونت فرهنگي خارج شده يعني كل معافيت‌هاي حوزه فرهنگي اعم از سينما، كتاب، مطبوعات و چاپ در حال بازنگري است كه اين نظرات يكپارچه شود و براي اِعمال به سازمان امور مالياتي منعكس شود. *وابستگي كشور به كاغذ وي اظهارداشت: متأسفانه كاغذ ما هنوز كه هنوز است وارداتي است به خصوص بخش جدي كاغذ وارداتي است. مديركل دفتر امور چاپ وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي اعلام كرد: سالانه يك ميليارد دلار كاغذ وارد كشور مي‌شود بخشي از كاغذ مطبوعات توسط چوب و كاغذ مازندران تأمين مي‌شود ولي در حال حاضر كاغذ لايي روزنامه‌هايي هم كه منتشر مي‌شود ايراني است البته در اين ميان يك سري مطبوعات مثل روزنامه‌هاي ورزشي و روزنامه‌هاي ديگري كه دوست دارند از مرغوبيت بيشتري برخوردار شوند سراغ كاغذ‌هاي LWC كه كيفيت بهتري دارند، رفتند. وي يادآورشد: اما هنوز كه هنوز است ما در بحث كاغذ وابسته هستيم و ضرورت دارد وزارت صنايع و معادن يك توجه جدي كند به حوزه توليد كاغذ و مقوا به خصوص در مورد مقوا كه وابستگيمان خيلي بيشتر است به عنوان مثال ما در مقواي دوبلكسي به صورت صد درصد وابسته هستيم كه خيلي خوشايند نيست. *سهم شش درصدي خاورميانه از صنعت چاپ دنيا زكايي يادآور شد: در زمينه وضعيت چاپ كشور ما اگر تقسيم‌بندي‌هايي كه امروز دارد اتفاق مي‌افتد را بخواهيم ملاك و مبنا قرار دهيم براساس تقسيم بندي كه موسسات بين‌المللي پژوهشي دارند انجام مي‌دهند رتبه چهارم را در خاورميانه داريم. وي تأكيدكرد: در صنعت چاپ گردش مالي صنعت چاپ آسيا 26 درصد گردش مالي صنعت چاپ دنيا را شامل مي‌شود كه شش دهم درصدش مربوط به خاورميانه است كه اين ميزان سهم زيادي نيست. *بهره‌وري از امكانات عقب‌تر از تكنولوژي چاپ مديركل دفتر امور چاپ وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي توضيح داد: اما در مورد تجهيزات در زمينه چاپ افست به نسبت دستگاه‌هاي خيلي خوبي وارد كشور شده، در زمينه پيش از چاپ نيز وضعيت خوبي داريم در زمينه چاپ روتوگراف تجهيزات خوبي وارد كشور شده اما در مورد عمليات تكميلي به خصوص بخش صحافي متأسفانه خيلي وضع خوبي نداريم آن هم ناشي از تيراژ محدود كتاب است همين موضوع موجب شده تا در كشورمان سرمايه گذاري در اين حوزه يك مقدار غيراقتصادي باشد. وي افزود: صنعت چاپ كشور در بخش چاپ كتاب و مطبوعات صد درصد مي‌تواند پاسخگوي نيازها باشد در مورد چاپ بسته بندي در بخشي از چاپ كه هنوز تكنولوژي‌اش به كشور وارد نشده وابستگي وجود دارد البته در چاپش مشكلي ندارد بلكه نوع متريال و كاغذي كه مورد استفاده است كاغذهاي تتراپك است كه مقواي چند لايه مي‌ناميم كه به دليل نبود توليد داخلي كشور امكان چاپش در كشور وجود ندارد. زكايي اظهارداشت: ما در زمينه چاپ فيلم و فويل به حمدا... خودكفا هستيم و هيچ مشكلي نداريم در زمينه توليد فيلم و هم در زمينه چاپ در مورد كتاب و مطبوعات به صورت كامل خودكفا عمل مي كنيم حتي كارهايي كه پيش از اين در كشورهاي اروپايي انجام مي‌شد در داخل كشور خودمان انجام مي‌دهيم. وي اعلام كرد: به عنوان مثال سال گذشته مراسم رونمايي اثر استاد فرشچيان را داشتيم كه تا قبل از اين در خارج از كشور و به خصوص در آلمان چاپ مي‌كردند و براي نخستين بار بود كه ايشان در ايران چاپ كرد و خيلي هم راضي بودند و خود استاد از كيفيت راضي بود. مديركل دفتر امور چاپ وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي تصريح كرد: در تكنولوژي چاپ خيلي فاصله زيادي با دنيا نداريم نكته مهمي كه وجود دارد متأسفانه عدم بهره‌وري از امكانات و تجهيزاتمان است كه هم به لحاظ كمي و هم به لحاظ كيفي ضرورت دارد كه توجه جدي‌تر كنيم. وي اضافه كرد: به همين دليل موضوع رويكرد جشنواره صنعت چاپ ما به سوي كيفيت بوده و شعارش اين بوده و امسال هم براي نخستين بار ما اولين كنفرانس ملي مديريت كيفيت در چاپ را داريم كه سيزدهم تا پانزدهم آبان ماه در تهران برگزار مي‌شود كه ناشي از همين تفكر است. *عدم تأثير منفي اينترنت بر صنعت چاپ زكايي بيان داشت: در خصوص تأثير منفي فعاليت‌ رسانه‌هاي مجازي بر صنعت چاپ بايد بگويم كه به هيچ وجه چنين چيزي نيست به دليل اينكه شما اگر چنانچه به آمار صنعت چاپ نگاه كنيد مي‌بينيد كه به مجرد اينكه رسانه‌هاي مجازي نظير اينترنت و يا ايبوك‌ها توسعه پيدا كردند و در حوزه فعاليت رسانه مكتوب ورود پيدا كردند، صنعت چاپ نيز با زيركي حوزه عملياتي خودش را تغيير داده و به خصوص الان در حوزه بسته بندي نقش جدي تري دارد. وي عنوان داشت: چيزي حدود 16 درصد از كل گردش مالي چاپ دنيا مربوط به كتاب و 84 درصدش مربوط به بسته‌بندي تجاري و تبليغات است. مديركل دفتر امور چاپ وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي تصريح كرد: اين نسبت در كشور ما هم به طور تقريبي به همين شكل است و تفاوتي نمي‌كند منتها عرض مي‌كنم به همان نسبت كه رسانه‌هاي مجازي در واقع دارند توسعه پيدا مي‌كنند صنعت چاپ هم شكل خودش را عوض مي‌كند و اين موضوع را ما در كشور با تيراژ معمول روزنامه‌ها و مطبوعات خودمان داريد مي‌سنجيد ولي در كشورهاي توسعه يافته تيراژ مطبوعات چندين برابر مطبوعات ماست اما هنوز كه هنوز است اين مطبوعات دارند چاپ مي‌شوند و در اختيار مردم قرار مي‌گيرند. ---------------------------- گفتگو: ابوالفضل هاشمي خبرنگار خبرگزاري فارس در قزوين ------------------------------------- انتهاي پيام/ش10