ایران در رسانه ها: از سفارت مجاز آمریکا تا سرنگونی هواپیمای جاسوسی

میهن – آزاده افتخاری: سه شنبه هفته‌ای که گذشت کاربران ایرانی اینترنت، وب سایت جدیدی را بر صفحه کامپیوتر‌های خود مشاهده کردند که بنا بود پس از ۳۲ سال، جای خالی سفارتخانه آمریکا در ایران را پر کند. هرچند همانگونه که انتظار می‌رفت عمر این وب سایت اینترنتی به ۲۴ ساعت هم نرسید و به جرگه دیگر سایت‌های فیلتر شده در جمهوری اسلامی پیوست اما خیلی‌ها توانستند پیام خوشامدی که وزیر امور خارجه آمریکا به این منظور روی صفحه سفارت مجازی آمریکا برای ایران قرار داده بود را بشنوند. پیامی که در آن کلینتون اعلام کرده بود که به لطف تکنولوژی هم اکنون ایرانیان می‌توانند از موقعیت‌های تحصیلی در آمریکا یا دریافت ویزا آگاهی یابند. خبرگزاری رویترز به نقل از مارک تونر، سخنگوی کاخ سفید گزارش داد که ایران نیز می‌تواند سفارتخانه‌ای مشابه برای آمریکایی‌ها راه‌اندازی کند. وی تصریح کرد که تنها در روز نخست افتتاح این سفارتخانه، ‌۵۰۰ هزار کاربر از آن بازدید کرده‌اند که تنها ۹ هزار و ۷۷۱ نفر از آنها از ایران وارد سایت شده بودند. تونر ابراز امیدواری کرد که کاربران ایرانی بتوانند با استفاده از ابزار‌های ضد فیلتر وارد این سایت شوند.

سفارت مجازی فیلتر شد

اما یک روز پس از اعلام افتتاح این سفارتخانه مجازی که مقامات وزارت خارجه آمریکا به ضریب امنیتی آن امید بسته بودند، ‌خبرگزاری فرانسه از فیلتر شدن این سایت خبر داد. کاخ سفید با انتشار بیانیه‌ای ضمن انتقاد از این اقدام اعلام کرد که رویکرد جمهوری اسلامی در فیلترینگ سفارتخانه مجازی نشان می‌دهد که به مردم خود اطمینان ندارد. در بخش دیگری از این بیانیه نیز اقدام جمهوری اسلامی اینگونه توصیف شد که دور مردم خود پرده‌ای الکترونیکی از نظارت و سانسور کشیده است. استراتژی که به تعبیر کاخ سفید در قرن ۲۱ شکست خورده است.

هدف قرار گرفتن هواپیمای آمریکایی

اما دو روز قبل از اینکه وزارت امور خارجه آمریکا اعلام کند که به طور رسمی سفارت مجازی خود را برای ایرانیان افتتاح کرده است، خبر سرنگون شدن یک فروند هواپیمای بدون سرنشین تجسسی متعلق به آمریکا در محدوده ارضی ایران توجه همگان را به خود جلب کرد. منابعی در سپاه پاسداران اعلام کردند که این هواپیمای در خاک ایران و در نزدیکی مرز افغانستان هدف قرار گرفته است. به دنبال انتشار این خبر، ‌ایالات متحده از تایید یا تکذیبش خودداری کرد. روزنامه واشینگتن پست به نقل از مقامات سیا گزارش داد که این هواپیما سقوط کرده اما دلیل آن خارج شدن از کنترل بوده است. اما در روز چهارشنبه این خبر تایید شد. پخش زنده شبکه خبری فاکس نیوز در حالی که با خبرنگاری از پنتاگون مصاحبه می‌کرد، گزارش داد که پهپاد همان هواپیمایی است که ناپدید شده و مقامات تهران می‌گویند آن را هدف قرار داده‌اند. از سوی دیگر روزنامه لس‌آنجلس تایمز نیز از نگرانی مقامات آمریکایی در مورد احتمال دستیابی ایران به تکنولوژی خبر داد که در این هواپیمای تجسسی با ضریب امنیتی بالا به کار رفته است. این در حالی است که برخی گزارش‌ها از تلاش آمریکا برای خارج کردن لاشه این هواپیما از ایران حکایت دارد.

درخواست غرامت یک میلیون پوندی انگلیس

هرچند اشغال سفارت انگلیس در تهران در هفته گذشته اتفاق افتاد اما حاشیه‌های آن همچنان ادامه دارد و رسانه‌های خارجی گزارش‌های متعددی را در این زمینه منتشر می‌کنند. در همان دوشنبه‌ای که دومینیک چیلکات، سفیر پیشین انگلیس در تهران مشاهده‌هایش از جریان حمله به سفارت و جریان خروجش از ایران را برای روزنامه واشینگتن پست شرح داد، روزنامه دیلی تلگراف نیز به تلاش لندن برای دریافت غرامت از تهران اشاره کرد. چیلکات که تنها ۳ هفته پس از حضورش در تهران به عنوان سفیر با حمله گروهی دانشجویان تندرو مواجه شد در این مصاحبه اعتراف کرد که از سابقه اعتراض‌هایی که به سفارت انگلیس می‌شده آگاه بوده و امیدوار بوده پیش از پایان ماموریتش در تهران یکی از این اعتراض‌ها را از نزدیک ببینید. اما وی هیچگاه گمان نمی‌کرد اعتراض‌هایی که در گذشته با به آتش کشیدن پرچم انگلیس و در برخی موارد پرتاب سنگ و شعار نویسی خاتمه می‌یافت به ماجرایی شبیه تسخیر سفارت آمریکا در سال ۱۹۷۹ تبدیل شود. چیلکات در این گفت و گو ساعت‌هایی را که در اضطراب گذرانده به خوبی شرح داده و تاکید کرده است که در ملاقاتی کوتاه با رئیس پلیس تهران نیز به وی گوشزد کرده حمله به سفارت با حمایت دولت صورت گرفته و این اقدام پیامد‌های وخیمی برای تهران به همراه خواهد داشت. پیامد‌هایی که اخراج دیپلمات‌های ایرانی از انگلیس از جمله آنها بود و اخیرا نیز ماجرای غرامت یک میلیون پوندی انگلیس به آن افزوده شده است. روز دوشنبه روزنامه تلگراف با چاپ تصویری که معترضان را در حال حمل نشان سلطنتی انگلیس که به تازگی از سردر پایین کشیده بود، نشان می‌داد از تلاش لندن برای دریافت غرامت از جمهوری اسلامی خبر داد. بنا بر این گزارش حمله به سفارت و باغ قلهک خسارت‌های وسیعی به بار آورده که از جمله آنها می‌توان به خسارت دیدن تابلو‌های نفیس و فرش‌های قیمتی و ناپدید شدن جواهرات و اموال شخصی اشاره کرد. در این گزارش مقامات وزارت خارجه انگلیس تاکید کرده‌اند که طبق اصول کنوانسیون ژنو از ایران غرامت می‌گیرند.

تغییر موضع اوباما در تحریم ایران

از همان زمانی که موضوع تحریم نفت ایران در اتحادیه اروپا مطرح شد،‌گروهی از کارشناسان اعلام کردند که در این صورت آمریکا و روسیه در صدد تعدیل مواضع جهانی علیه ایران بر خواهند آمد تا شاید مقامات تهران را به تعامل بر سر بن بست هسته‌ای راضی کنند. روزنامه فایننشال تایمز با انتشار گزارشی تاکید کرد که استراتژی چماق و هویج آمریکا و متحدانش بر مبنای ترکیبی از مجازات‌ها و مشوق‌ها تدوین شده و در صورتی که اتحادیه اروپا چماق سنگینی مانند تحریم نفت را بالا ببرد، آمریکا و روسیه هویج‌هایی را از سبد بیرون می‌آورند. به دنبال این گزارش، ‌خبرگزاری رویترز در روز چهارشنبه به نقل از مارک کیرک، ‌یکی از سناتور‌های جمهوریخواه آمریکایی گزارش داد که دولت اوباما در صدد تعدیل تحریم‌ها علیه ایران است. وی که یکی از پیشنهاد دهندگان تحریم بانک مرکزی ایران است ، گفت: دولت اوباما در نامه‌ای خطاب به سناتور‌ها از آنها خواسته‌اند طرح پیشنهادی تحریم بانک مرکزی ایران را تغییر دهند. برای مثال زمان آغاز تحریم‌ها را از ۶۰ روز به ۱۸۰ روز افزایش داده و به جای تهدید بانک‌های خارجی در ارتباط با بانک مرکزی ایران به قطع دسترسی به سیستم مالی آمریکا، ‌اعلام کنند که در صورت همکاری با بانک مرکزی برای آنها محدودیت‌هایی در تعامل با بخش مالی ایالات متحده در نظر گرفته خواهد شد.